سەرەڕای ئەوەی خەڵکی بوتان ڕووبەڕووی ستەم بوونەتەوە، بەڵام ڕۆحی بەرخۆدان لە ناخیاندا هەمیشە زیندوو بووە. داگیرکەران بە یەکگرتن لەگەڵ گروپە خیانەتکار و خزمەتکارەکان، خەڵکەکەیان سەرکوت و ڕووبەڕووی سیاسەتی ئاسمیلەکردن دەکردەوە. سەرەڕای ئەمەش نەیتوانی گەلی کورد لە تێکۆشانی بۆ ئازادی و دادپەروەری ڕابگرێت. سەرەڕای هەموو سەختییەکان، هەڵوێست و یەکدەنگی خەڵک وای لێکردن بە ئومێدەوە چاویان لە داهاتوو بێت. ئەکین ڕەشید (حەلیمە ئەربەی) قارەمانێکی بوێری ئەو گەلە بوو. بنەماڵەکەی ناچاربوون کۆچ بکەن بۆ مێرسین لە کاتێکدا کە لە ئەنجامی سیاسەتی سووتاندنی گوندەکان و ئاوارەبوون لەلایەن دەوڵەتی کۆمەڵکوژی تورکەوە لە دژی گەلی بوتان بە سەدان هەزار کەس ناچار بوون بەرەو شارە گەورەکان کۆچ بکەن. ئەکین لە تەمەنی گەنجیدا بەشداری چالاکیی گەنجان بوو، لە ژێر کاریگەری ڕەشید بۆزان (مەسعوود ئەربەی)ی براکەیدا، لە ساڵی ٢٠٠١ بەشداری ڕیزەکانی گەریلا دەبێت.

هەستی پابەندبوون و بەرپرسیارێتی پەرەی سەند

ئەکین بە دەستپێکردنی گەشتێکی نوێ لە ڕیزەکانی گەریلادا بوو بە هەڤاڵێکی ئازا کە یەکەم هەنگاوەکانی لە ڕێگەی هاوڕێیەتی و شێوازی ژیانی کۆمەڵایەتییەوە دەست پێکردووە. ئەو بە قووڵی هەستی بە ڕۆحی هاودەنگی و یەکگرتوویی نێوان شەڕڤانانی ئاپویی دەکرد و سەرسام بوو. لە ڕێگەی ئەم ئەزموونەوە هەستی هاوکاری و یەکگرتوویی لەناو ڕیزەکانی گەریلادا فێردەبێت. هەڤاڵیەتی و شێوازی ژیانی بەکۆمەڵی تێکۆشەرانی ئاپویی کە نوێنەرایەتی ڕووناکی ئەستێرە درەوشاوەکانی ڕێگای خەباتیان دەکرد ئەزموون دەکات. لە سەر پەیوەندی هەڤاڵیەتی لەپەکەکەدا لەسەر بنەمای گەشەپێدان و پێش خستنی یەکتر، هەموو هەوڵێکی خۆیدا بۆ ئەوەی هەڤاڵێکی باشتر بێت بۆ هەڤاڵەکانی. ئەم هۆشیارییە ڕووناکییەکی نوێی لە ڕۆحیدا دروستکرد و وای لێکرد کە بە هەموو وردبینییەکانییەوە لە پیرۆزی چەمکی هەڤاڵیەتی تێبگات. خۆشەویستی و ڕێزی لەنێو هەڤاڵانی بەدەست ‌هێنا بە تایبەتمەندییە ناوازەکانی زیاتر لە دڵی هەڤاڵانی جێگەی کردەوە. هەستی قووڵی پابەندبوون و بەرپرسیارێتیی بەرامبەر هەڤاڵانی بەردەوام لە گەشە بووندا دەبێت. بەهەوڵەکانی یەکڕیزی و تەبایی نێوان هەڤاڵانی بەهێزتر کرد. ئەو هەڤاڵیەتیەی کە خۆی بۆی تەرخان کردبوو، یارمەتیدا کە باشتر لە ڕۆحی هاودەنگی و هەڤاڵیەتی لە نێو پەکەکەدا تێبگات و لەپێناویدا تێکۆشانی کرد.

ئەو پیرۆزی هەڤاڵیەتی ئەزموون کرد

دڵی هەموو هەڤاڵانی بە کەسایەتی دڵسۆز، ڕاستگۆیی و هەڤاڵیەتی خۆی بەدەستهێنا. دڵسۆزی و خۆشەویستنێکی گەورەی بۆ هەڤاڵانی کاریگەری لەسەر کەسانی دەوروبەری دانابوو و ڕێز و سۆزێکی قووڵی پێ بەخشی. ڕۆحی هەڤاڵیەتی بە هەموو مانایەک بوو بە گەورەترین سەرمایەی و بەهایەکی گەورە و متمانەی پێبەخشی. کەسایەتی سادەی ئەو بوو بە پەنجەرەیەک بۆ دنیای ناوەوەی هەڤاڵەکانی و ڕێنوێنی دەکردن. بە دڵسۆزی و ڕاستگۆیی خۆی هەمووانی سەرسام کرد و پیرۆزی هەڤاڵیەتی لە پاکترین شێوەی خۆیدا ئەزموون کرد. بە نیشاندانی دڵسۆزی و خۆشەویستی، نیشانی دا کە هەڤاڵیەتی چەندە بەنرخ و بەهێزە.

بوو بە گەریلایەکی درەخشان

هاوڕێ ئاکین بۆ خاوەندارێتی لە ئەمانەتی هاوڕێ شەهیدەکانی، بە هەموو هێزی خۆیەوە خەباتی کرد، بە پەیوەندی لەگەڵ هاوڕێکانی بوو بە گەریلایەتی قارەمان و درەخشان. لەهەموو ساتە دژوارەکاندا پشتیوانی بۆ هاوڕێکانی کەم نەکردەوە و بە دڵسۆزی بۆ هاوڕێکانی درێژەی بە تێکۆشان دا و ڕۆژ بە ڕۆژ خۆی پێشخست و بوو بە سیمبولی ژنە شەڕڤان. بە ئیرادەی خاوەنداری لە میراتی هاوڕێ شەهیدەکانی، بێ پچڕان بەرخۆدانی کرد و ئارەزووی تێکۆشانی زیندوو ڕاگرت. هەردەم خۆی پێشخست و بە ئارەزوو و پێداگری خۆی ڕۆژ لە دوای ڕۆژ مەزنتر دەبوو، جێگەی خۆی لە ڕیزەکانی تێکۆشاندا کردەوە. بوو بە گەریلایەکی بەئەزموون. هەڤاڵ ئاکین، سەرەڕای هەموو هەلومەرجە دژوارەکان، هەمیشە بەرەو سەرکەوتن هەنگاوی دەنا و هەمیشە بە دڵسۆزی بۆ هاوڕێکانی دەناسرایەوە، بوو بە یەکێک لەو کەسانەی کە بە سەرکەوتووترین شێوە، ڕۆحی تێکۆشانی لە کەسێتی خۆیدا پیشاندا.

واتای لە هەموو ساتەکانی ژیانی بارکرد

هاوڕێ ئاکین شۆڕشگێڕێک بوو کە واتا شاراوەکانی ژیانی دەناسییەوە، واتای لە هەموو ساتەکانی ژیانی بارکرد و هەردەم ڕووی لە ئازادی بوو. فەلسەفەی ژیانی بریتی بوو لە تێگەیشتن لە ساتەکانی ژیان و یەکگرتن لەگەڵ ئایدیاڵی ئازادی و ژیانکردنی پیرۆز لە هەموو ساتەکانی ژیاندا. هەموو ساتەکانی ژیانی بە دیارییەکی پیرۆز دەزانی و ڕەنجی زۆری کێشا بۆ ئەوەی ئەو ساتانە بە باشترین و پڕترین شێوە بەسەر ببات. هەموو خۆشی و کەیفۆخۆشی و خەمگینییەکانی ساتەکانی ژیانی دەناسییەوە و گەشتی قووڵکردنەوەی ژیانی دەستپێکرد و لەم گەشتەدا ئازادی وەک بنەمای بنەڕەتی قبوڵ کرد. هاوڕێ ئاکین وەک ڕۆحێکی ئازاد سەری هەڵبڕی و هەموو ساتەکانی ژیانی بە پڕی تێپەڕاند و بوو بە سیمبولی تێکۆشنای بەردەوام. داخوازی بەدەستهێنانی ئازادی وەک ئامانجی سەرەکیی خۆی هەڵبژارد، لەم پێناوەشدا بە هەموو بوێری و هێز و پێداگرییەکەوە بەرخۆدانی کرد. هیچ ئاستەنگێک نەیدەتوانی ڕێگەی لێ بگرێت و لەڕێگەی ئازادیدا پێداگرانە هەنگاوی مەزنی هەڵنا. لە هەموو ساتەکانی ژیانی هەستی بە ئازادی کرد و ژیان وەک پارچەیەکی ئازادی پەسەند کرد و بۆ ئازادی خۆی و دەوروبەرەکەی هەوڵی مەزنی نیشاندا.

بەشداریی فیداکارانەی بە بنەما گرت

ماوەیەک بەشێوەیەکی چالاک لەنێو خەباتی هێزە تایبەتەکاندا ڕۆڵی گێڕا و لە هەموو ساتەکانی ژیانیدا بەشداریی فیداکارانەی وەک پرەنسیپی سەرەکی قبووڵ کرد. ڕۆحی پڕ لە تێکۆشانی لە دەوری ئایدیاڵەکانی ئازادی پێکهات و لە هەموو ساتەکانیدا بە دڵسۆزیەوە لە پێناو ئایدیاڵەکان بەرخۆدانی کرد. بۆ ئەوەی بەشدارییەکی بەهێز لە هێزە تایبەتەکاندا بکات، بە ئارەزوو و باوەڕێکی مەزنەوە لەسەر هێڵی حەقیقەت هەنگاوی نا و هەردەم خزمەتی کرد و بە دڵسۆزی بۆ تێکۆشان هاتە پێشەوە. هاوڕێ ئەکین لەنێوا بەشداریی فیداکارانە و ڕۆحی تێکۆشاندا یەکبوونێکی پێکهێنا و هەموو ساتەکانی ژیانی لەپێناو ئایدیاڵەکانی بەسەربرد.

لە ئازادی ژناندا ڕۆڵێکی گرنگی گێڕا

تێکۆشانی ئەو بۆ ئازادی ژنان تەنیا هەڵوێستێک نەبوو کە لە دەرەوە نیشانی دەدا، بەڵکو دەربڕینی گەشتێکی ناوەکی بوو. هاوڕێ ئاکین بە گرنگیدانێکی قووڵ و ڕەنجی فیداکارانە، بە ئافراندنی تایبەتمەندییەکانی ژنێکی ئازاد لە ڕۆحی خۆیدا، ڕەنگدانەوەیەکی نوێی لە کەسایەتی خۆیدا ئافراند. هاوڕێ ئاکین بە قووڵبوونەوەی خۆی و هەوڵە فیداکارییەکانی، تایبەتمەندی ژنی ئازادی لە ڕۆحی خۆیدا پێکهێنا و لە کەسێتی خۆیدا پیشانیدا. هاوڕێ ئاکین بە بناغە ئایدیۆلۆژییەکانەوە لە هەموو هەنگاوەکانی خۆیدا ئازادی ژنی کردە بناغە و بە گەڕان بەدوای ئازادی درێژەی بە تێکۆشان دا و نەوەک هەر بۆ خۆی بەڵکو لەپێناو هەموو ژنان بەرخۆدانی کرد. هەموو قووڵبوونەوەکانی گۆڕی بۆ چالاکی و لە تێکۆشانی ئازادی ژناندا ڕۆڵێکی گرنگی گێڕا. تێکۆشانەکەی بۆ بوون بە ژنی ئازاد وەک داستانێک بە هەموو ڕەنگەکانییەوە لەپێشماندا دەردەکەوێت. بە هەنگاوەکانی لە ژێر ڕۆشنایی ڕێبەری گەلی کورد، سەرکەوتووانە تێگەیشت کە ژنی ئازاد چییە و ئەم تایبەتمەندییەی بە ڕوونی لە کەسایەتی خۆی نیشان دا.

هیوا و تێکۆشانی زیندوو هێشتەوە

هاوڕێ ئاکین ساڵی ٢٠١٤ گەیشتە ئاڤاشین، نەوەک تەنها وەک فەرماندەییەکی سەنگەر، بەڵکو وەک فەرماندەیەکی یەژاستاریش ئەرکی خۆی بەجێ گەیاند. لە دۆڵە سەختەکانی ئاڤاشین بە پشتیوانی و پێداگرییەکی مەزنەوە دەجووڵایەوە. خۆی و هاوڕێکانی هەردەم دژی کێشە چاوەڕوانکراوەکان خۆیان ئامادە دەکرد و بە ڕۆحی یەکێتییەوە دەجووڵایەوە و باوەڕ و بوێری دەبەخشییەوە دەوروبەرەکەی. هەڵوێستێکی باشی لە بەرامبەر هەڕەشەکاندا نیشان دا و تەنانەت لە سەختترین ساتەکانی شەڕیشدا پێشەنگایەتی و ئیرادەی ئەو هیوای تێکۆشانی لەناو یەکێتییەکدا بە زیندووی هێشتەوە. بە فیداکاری و ئیرادەی لە ئەرکی فەرماندەیی لە ئاڤاشین، وەک داستانێک لە لاپەڕەکانی مێژووی تێکۆشاندا جێگەی خۆی گرتەوە. لە جوگرافیای سەختدا و سەرەڕای هەلومەرجی سەخت، هەمیشە بە بوێری خۆیەوە دەهاتە پێشەوە.

وەک فەرماندەیەکی پێشەنگ بە پیتی زێڕین ناوی خۆی نووسی

شەهید ئاکین لەگەڵ هێرشەکانی سوپای تورک لە ساڵی ٢٠١٦ ڕووبەڕوو بووییەوە، بە بوێری و باوەڕی، داستانێکی نەمری نووسییەوە. ئاکین وەک فەرماندەی ئاڤاشین لەگەڵ هاوڕێکانی لە هەمان سەنگەردا بەرامبەر دوژمن بەرخۆدانی کرد و چووە ڕیزی کاروانی شەهیدانەوە. ئاکینی پێشەنگ لە گۆڕەپانەکانی شەڕ ئیلهامێکی مەزنی دەدایە هاوڕێکانی، بە بوێری و تێکۆشانەکەی هاتە پێش، تێکۆشانێکی شکۆداری بەرامبەر دوژمن پیشاندا. هاوڕێ ئاکین بە ڕۆحی سەرهەڵدەری بۆتان و بە هەڵوێستی خۆی بەرامبەر نادادی و ستەم، هەردەم ئاگری تێکۆشانی بەگوڕتر دەکرد و وەک فەرماندەیەکی پێشەنگی یەژاستار مۆری خۆی لە تێکۆشانی ئازادیدا نەخشاند. تێکۆشان و فیداکاری هاوڕێ ئاکین هەردەم لەنێو ڕیزی قارەمانەکانی تێکۆشانی ئازادیدا جێی خۆی دەگرێت.