دوران کاڵکان ئەرەیاۋناش، " ١و ئایاروو ٢٠٢٤ی بۆ بە قەلاپۆپەو ئەرەپڕای سۆسیالیستەکا". فەرزاد جانیچ ئەرەیاۋناش، کە مشۊم دروشمەو "گرڎ شۊنۍ تەقسیما، جە گرڎ شۊنێنە مدرامانا" گرڎوو شارەکاو تورکیای و کوردسانینە دەنگبڎۊوە.
دوران کاڵکان یاڎش ئاردۆ کە ١و ئایاری بیەن بە ڕووێوە کە بە سەڎان هەزار کرێکارۍ و رەنجدەرۍ و هێزوو سۆسیالیستی کوۍ باوە، پەی ئانەی دمایی بە فاشیزمی بارانۍ، دژوو فشاری و زۆرداری ۋێڕاگری بکەرا، یۆگێرتەی، رێکوستەبیەی و ۋێنیشاندای و چالاکی ئەنجام بڎا. دوران کاڵکان ئانەش وست ڕووە کە رۆحوو ١و ئایاروو ئارۊی تورکیانە زینڎەن و دەسنیشانش کەرد کە گرڎوو کرێکارا و رەنجدەرا تورکیای، ژەنا و گەنجا و گرڎوو چېردەسا بە دڵنیاییوە ١و ئایاروو ٢٠٢٤ ی کەرانۍ بە ڕۊو ۋنەپەرسایۆی جە سیستموو فاشیستی، کۆلۆنیالیستی و قڕکەری.
ڕاوەبەرا جمیەروو ئاخېزوو یۊگێرتەو گەلا فەرزاد جان و دوران کاڵکان بەشدارییشا جە بەرنامەی تایبەتی ١و ئایاروو مەدیا خەبەرینە کەرد.
دیڎارەکەو ڕاوەبەرا هەبەدەهەی پی جۆرەنە:
جە بارەو وەڵینگەو ١و ئایاری، واتا وەڵینگەکەش ئارۆنە چنی متاویۆ پێناسە بکریۆ؟
فەرزاد جان: سەرەتا ١و ئایاری بە تایبەتی جە کرێکارا تورکیای و کوردسانی و چینوو کرێکارا جەهانی، چەوەسیاکا، رەنجدەرا و گەلەکەیما پیرۆز مکەروو، جە کەسایەتی ئا ٣٤ رەنجدەر و کرێکاراوە کە ساڵەو ١٩٧٧ جە تەرەفوو هێزەکاو دەوڵەتوو تورکی فاشیستیوە کوشیۍ، گرڎوو گەشمەرڎا ١و ئایاری بە رێزۆ یاڎ مکەرووە. حەرپاسە پېسە جمیەروو شۆڕشگېڵنی یۊگێرتەو گەلا ئەرەیاۋنووش کە ئێمە ۋنەپەرسایۆ جە بکوشە فاشیستەکا مکەرمۍ.
پەی ئەنەیاۋای جە وەڵینگە و گرنگی ١و ئایاری بە کوڵیچ بۆ پێویسا ئێمە لایۍ جە وەڵینگەکەیش بڎەیمېوە.
ساڵەو ١٨٨٦ جە ئەمریکانە بە داواو کەمکەردەیۆ سەعاتەکا هەرمانۍ ۋێنیشاندای کرێکارا دەسش پنەکەرد و ئا چالاکیە سەرانسەروو ئەمریکایش تەنناوە و فاڕیا پەی کۊشیایۍ گەورەی.
دماو ماوێوی جە داواو کەمکەرڎەیوە سەعاتەکاو هەرمانکەرڎەی، هەمان وەختەنە فاڕیا پەی سەرەوردای سیاوپۆسەکا دژو فاشیزمی نەژادپەرسی ئەمریکانە.
فاڕیا پەی کۆشیاێوی کە پەی ماوەو چندین ڕوا جادەکانە بەرڎەوام بی. ئا کۆشیایە بە فشار و تندوتیژی سەرکوت کریا. هجوومەکانە ٤ کرێکارۍ کوشیێ. هەرپاسە ساڵەو ١٨٨٩ینە بە سەرمەشقایەتیی نوێنەرێوی کرێکارە فەڕەنسیا ١و ئایاری پێسەو ڕۆو یۆبییەی کۆشیای و یۆگێرتەی چینو کرێکاراو جیهانی ئەرەیاونیا.
١و ئایاری هەرپاسە هێماو کاردایۆ و تووڕەیی کرێکارا، ڕەنجدەرۍ و بندەسان جە دژو کۆلۆنیالیزمی، سەرمایەداری و فاشیزمی.
١و ئایاری تورکیانە چوارچوەو مانێکێشنە ئێمە متاومۍ بواچمێ، کە جە ساڵاو ٧٠یووە مەبارەک مکریۆ. ساڵەو ١٩٧٦ تورکیانە و کوردستاننە یوەم جار بە شێوێوی جەماوەری مەبارەک کریا.
یانۍ بەگردی دماو ساڵەو ١٩٧٧، کە ٣٤ کرێکارۍ لاو دەوڵەتو تورکیوە کوشیێ، تورکیانە و کوردستاننە چینو کرێکارا خاوەندارییشا وەنەو ١و ئایاری کەرد و چا ساڵێوە بە شێوێوی بەرڎەوام و ڕێکوپێک مەبارەک مکریۆ.
هاموەخت چەنی فاشیزمو ١٢و ئەیلوولی ١و ئایاری جە مانێکێش دوور وزیاوە و ئا جەژنۍ پێسەو جەژنەو وەهاری و گوڵی نامۍ نرییێبێ، بەڵام سەرەڕاو ئانەیچە ئانەیچ قەدەغە کریا و ماوێوی فرە تورکیانە ١و ئایاری قەدەغە کریان.
سەربارو گردو فشار و هجوومەکایچ حەرچندە قەدەغەیچ بۆ،١و ئایاری بەتایبەتی لاو شۆڕشگێڵنا و سەندیکا دیموکراتییەکاو کرێکاراوە بە شێوەی جیاجیا مەبارەکۍ مکریا. ئاکەپە تا لایەنگێراو وێش زیادۍ بکەرۆ و جەوهەر و دلێنەو ١و ئایاری جە مانێکێش ماڵۆرە ساڵەو ٢٠٠٨ینە قەرارش دا، کە ١و ئایاری پێسەو ڕۆو ڕەنجی و یۆگێرتەی مەبارەک بکریۆ. ساڵەو ٢٠٠٩ینە بە یاسایێوە ١و ئایاری پێسەو پشوو "سەیایۆ" ئەرەیاونیا. بەڵام هەم تورکیانە و هەمیچ کوردستاننە بەرڎەوام کۆشیای پەی مەبارەککەرڎەی یەکو ئایاری جە چوارچوەو وێشنە ئینا ئارانە.
پێویسا ١و ئایارو ساڵەو ٢٠٢٤ جیاوازتەر بۆ
هەڵبەت مانا و گرنگیی ١و ئایاری فرێنە، کێشە و داواکاریی بنچینەیی فرە جیددی هەنێ، کە پێویسا ئێمە ١و ئایارینە ئانیشا بوزمۍ ڕووە و پەیشا کۆشییەیمێ. پەوکای پێویسا ١و ئایارو ساڵەو ٢٠٢٤ جیاوازتەر بۆ.
ماوەی نۆ ساڵان ئی دەوڵەتەو تورکی فاشیستی و داگیرکەری و حکومەتە فاشیستییەکەو ئاکەپەی و مەهەپەی دژو گردو پارت و ڕێکوزیا شۆڕشگێڵنەکا بەتایبەتی جمیەرو ئازادیی کوردی سیاسەتو پاکتاوکەرڎەی مکەرۆ. هەرپاسە ٩ ساڵێن ئا هجوومە وناوی و تیرۆریسیۍ دەوڵەتی بۍ مردای بەرڎەوامێنێ. پێویسا بوینیۆ، کە ئەنجامو ئی جەنگەیە سیاسەتە قڕکارییەکۍ دژو گەلو کوردی تەنیا بە گەلو کوردیوە قەتیس نەمەنێنێ، هەرپاسە کرێکارۍ و ڕەنجدەراو تورکیچ مگێرۆوە.
پەوکای پێویسا ١و ئایارو ٢٠٢٤ داواکاریی کرێکارا تەنیا جە چوارچوەو ئابوریینە نەبۆ. چونکوم تا ئا جەنگە داگیرکەرییە دماییش پەنە نێ، ژیوای چینو کرێکاری و ڕەنجدەرو تورکیای خراپتەر مبۆ. ئەرەگیرکەری، ستەم و فشار زیاتەر مبۆ. چونکوم بەهایێوی فرۍ کرێکارا و ڕەنجدەرا پەی ئی جەنگە چەپەڵەیە لاو دەوڵەتیوە تەرخان مکریانێ. نەک حەر پەی تانک و چەکی بەڵکوم جە هەمان وەختەنە پەی ئەنداماشا، کە جەنگی دەروونی قووڵتەر بکەراوە و هەرپاسە پەی تەریقەتەکا خەرج مکریۆ.
گردیچش پێوەساپی جەنگە چەپەڵەیۆ و ئا سیاسەتیوە، کە مکەرانێش. شییەینەی ئا هەرمانە چەپەڵاشا جە کرێکارا و ڕەنجدەرا مساناوە. وەرو ئانەیچە کە پێویسا ١ی ئادارینە بکریۆ ئینەنە.
رۆح و هۆشیاریی ١و ئایاری بەرڎەوام بەزیندەیی مەنەنۆ
جە کۆشیایی ئازادی، دیموکراسی و سۆسیالیزمو گەلاو تورکیاینە و کوردستانینە ١و ئایاری چە یاگێوەش هەنە؟
دوران کاڵکان: ڕۆو یەکو ئایاری، ڕۆو یۆگێرتەی، هامپەشتی و کۆشیای گردو کرێکارا و ڕەنجدەرا، ژەنا و گەنجا و گەلە ڕەنجدەرا مەبارەک مکەروو. جە کەسایەتیی گەشمەرداو تەقسیمینە گردو گەشمەرداو یەکو ئایاری بە ڕێز، وەشەسیای و پەنەزانایوە یاد مکەرووە.
ماوەو ٣٥ ساڵی ویەرڎەینە فرەو چێوا بارەو بەهاکاو سۆسیالیزمیوە جیهاننە کەوتێ وەرو باسی و واتەواچی. متاومێ بواچمێ کە تا ڕاددێوی گرد چێوێ کە گفتوگۆش سەر کریان و بارەشۆ مکریۆ، بەڵام گرنگتەرین بەها کە گفتوگۆش سەرۆ نمەکریۆ، بە بێ گفتوگۆ قبووڵ مکریۆ و گرنگی و بەهاو وێش جەدەس نەدان، ١و ئایارین. ئا هۆشیاری و ڕۆحە کە پێسەو ڕۆو یۆگێرتەی و کۆشیایی چینو کرێکارا پێناسە مکریۆ، ڕاسیینە ئارۆیچ بە هەمان شێوەن.
لای سەری گردو مشتومڕەکای تەریوە، فرە لایەنێ ناچارێ مبانێ، کە هێز و بەهاو ١ی ئایاری قبووڵ بکەران. بندەسێ؛ ڕەنجدەرێ و کرێکارێ، گەلێ ڕەنجدەرێ، ژەنی و گەنجێ زیاتەر ئا هۆشیارییە بەدەس مارانێ. خاستەر خاوەنداریی وەنەو ئا بەهایا مکەران. ئێمە هومێدەوارێنمێ جە١و ئایارو ٢٠٢٤ ینە ئا دۆخە بیاوۆ بەرزتەرین ئاست. وەرو چێشی؟ هەڵبەت بۆنەو مانێکێشۆ.
بەهای سەرەکییەو یەکو ئایاری ئانێنە، کە ڕۆو یادو گەشمەردان. ئا بەهێ بە ڕەنج، مانیای و ونی خولقیان. پەوکای هێزە دەسەڵاتدارەکێ حەرچیێوەیچ بکەرا نمەتاوا چەوسیاوەکا و ڕەنجدەرا چا هۆشیارییە دروسەیە دوور بوزاوە.
پەنا پەی فرەو گەما بریان و فێڵێ فرێشا کەردێنێ، بەڵام هێزو کاریگەرو ١ی ئایاری، کە هۆشیاریی گەلی بەرز مکەرۆوە، قەوەتش مکەرۆ و موزۆنێش جووڵەوە، هەرگیز دلێنە نەشییەن، ئا چێوێ پەی تورکیای و کوردستانی پێسنێنێ.
چا وەختۆ جە ژیوای یاویمێنە و ئەندێشەی چەپما ئشناسا، پا ڕۆیە واچێنێ 'جەژنەو وەهاری'. ئا وەختڕۆو سەیایۆ بێ وەهاربێ، ئێمە وانیارێ بێنمێ، گەنجێ چا هەلومەرجەو ١٢ی ئەیلولینە تاواشا جەژنەکێ بفاڕانێ پەی هۆشیاری و ڕێکوستەی. من بەشدار بێنا و پەی مەبارەککەرڎەی لوێنمێ چۆڵەوانی، بەڵام پێسەو جەژنێوی وەهاریێ مەبارەکەما نەکەرڎە، پێسەو ڕۆو کۆوەبییەی، ڕۆو پەروەرڎە و شناسای ئەندێشەی سۆسیالیستی، ئەندێشەی ئازادی، ئەندێشەو ڕزگاریی کرێکارا و ڕەنجدەرا بێ، ١و ئایارینە دا ئێمە فێرێ ڕاسی، ڕاسیی ژیوای، ڕاسیی جیهانی، مافوریای، چەوسیایۆ، زۆرداری، فاشیزم، سەرمایەداری، ئیمپریاڵیزم، سۆسیالیزمی بییەیمێ. تا ڕادێوجە ١و ئایارینە فێرێ گرد چیوێ بییەیمێ. ئەگەر وردێ تورکیای بیمێ؛ جە لوایوەڵیوە جمیەرو کرێکارانە و سۆسیالیستینە فاکتەرێ فرێ بێنێ، بەڵام ڕۆح و هۆشیاری ١و ئایاری فاکتەری سەرەکیین. ڕۆح هۆشیاریی ڕۆو ١و ئایاری گردوەخت بەزیندەیی مەنەنۆ،. گرد وەخت جە کەسایەتی، هۆشیاری و ڕۆحو کرێکار و ڕەنجدەرانە ژیوان.
ئارۊیچەنە رۆحوو ١و ئایاری زینڎەتەرینا
ئانەی ئارۆ تورکیانە زینڎەتەرینا، رۆحوو ١و ئایاریا. بە نزیکەیی گرڎ ساڵێ ئانەی موینمۍ. چی ١و ئایارەو ساڵەو ٢٠٢٤ینە ئانەی زیاتەریچ موینمۍ. ۋەروو ئانەی هەلومەرج و ئاژە پەی ئانەی لە بار و گونجیان. جە لېوە ستەمی فاشیستی، زۆرداری، ماف واردەی هەن. جە لېوەتەرۆ، دژوو فاشیزمی، کۊشیایۍ فرە بەقوەت ملۊڕاوە. پەی وڕنای فاشیزموو ئاکەپە و مەهەپەی کوردسان و تورکیانە کۊشیایۍ بەقوەت هەن. بە پوختی فاشیزم شەپۆل شەپۆل وڕۆ. چێگەنە کۊشیای یەکلایی کەرەوەن. کۊشیای دژوو سیستمی فاشیستی، کۆلۆنیالیستی، قڕکەری، ئەقڵیەت و سیاسەتەکەش ئانەش وستەن ۋەرووچەما. ١و ئایاریچ چی کۊشیاینە دەورێوە بنچینەیی گێڵنۆ.١و ئایاروو ئېساڵی بۆ بە قولەپۊپەی تازەو ئی کۊشیایە.
کۆشیای دەورو مدرامانی چەکداریینە پەرەش سانا، هۆشیاریی ١و ئایاری هەمیشە دەورێوی قەوەتتەرش پەی وەڵیوەبەرڎەی مدرامانی چەکداری بییەن. جە گردو ١و ئایارینە، کۆشیای زیاتەر وەڵێ کەوت. چالاکیی گەورەو گەریلایی کریا. گەشمەردێ گەورێما بەخشێ. حەرپاسە مانگەو ئایارینە گەریلا ساعیبو گەشمەرڎە گەوران. وەختو ئامادەکاریینە پەی هەنگامەو گەریلای ٢ ئایارو ١٩٨٣، فەرماندەی گەورەمان محەمەد قەرەسونگور گەشمەرڎە بی. مکریۆ پێسەو گەشمەرڎەو ١و ئایاری بوینیۆ. دماو ١٥و ئابیوە، گەریلا گرد ١و ئایارێوەنە چالاکیی کەرێ. ساڵەو ٨٥ گارزاننە، ڕەمەزان کاپڵان و هامڕێکێش گەشمەردێ بیێ. محەمەد ئەمین ئاسڵان ئەندامو کۆمیتەی ناوەندی پارتیما ساڵەو ٨٨ مێردیننە گەشمەرڎە بی. پی بۆنەوە ١و ئایاری بی بە مانگەو گەشمەردا. ئی هۆشیارییە و ڕاسییە تا ئارۆیچ درێژەش هەن. یانێ هێزە دەسەڵاتدارەکێ حەرچیێوی بکەرا، نمەتاوا ١و ئایاری هۆشیاریی ستەموەنەکریایا و کرێکارە ڕەنجدەراو تورکیای و گەلو کوردینە بارا بەرۆ. ڕۆحو ١و ئایاری و ئا کۆشیایێ چەنی ئی هۆشیارییە گەشە مکەرۆ، گرد یاگێوەنە وەڵا مبۆوە و قەوەتتەر مبۆنێ.
ئیساتێ دۆخو کۆشیایی چینو کرێکارا چەنینا؟ چێش بارەو کۆشیایی گەلیوە تورکیانە و کوردستاننە هەن و یاگێش کۆشیایی دیموکراسی، سۆسیالیزم و کاریگەرییەکاش ئینا چکۆنە و حەرمانەکێ چێشێنێ؟
فەرزات جان: بەگردی بارودۆخو جمیەرو چینی کرێکاری جیهاننە و ئانێ تورکیانە و کوردستاننە مژیوا هامشێوەنێ. ئارۆ هەلومەرجو ئێمە فرە جیاوازا جە هیزی، دەرفەتی زیاتەرما هەن پەی پەرەپەنەدانی کۆشیای. چی ڕووەوە پێویسا چالاکییەکاو ١و ئایاری با بایسوو سیاسەتێوی دروس و پاڵپەشتی-پڕوپاگەندەی. بە مانێوە تەرە، مشۆم دەسەڵاتی وێرانکەر و بنیاتنەرو چینو کرێکاری، تووڕەیی هەژارا، داواو ژەنا پەی ئازادی، کە ٨و مارسینە سەرەش وراد، حەرپاسە ئیرادەو گەلو کوردی جە خاوەنداریکەرڎەی وەنەو ڕابەراتیما و ئازادیی بەڕێزیشا نەورۆزنە و بە شێوێوی وەرفراوان 1و ئایارینە نیشانە بدانێ.
پێویسا حەرمانە بکەرمێ تا ئیکۆلۆژیستەکێ بەشدارێ ئی کۆشیایە بانێ. چونکوم ئاکەپە نەک حەر ژیوای کرێکاراش وێران کەرڎەن، بەڵکوم وڵاتەکەماش وێران کەرڎەن. جوگرافیاو تورکیاینە و کوردستاننە وێرانکاریی کریان. گردشا یۆ بەیۆ ورەشیێ بە ئیمپریالیست و فاشیستە هامبەشەکاو دلێ. یانێ ئێمە ئینایمێ وەرڎەمو تەرسێوە گەورێنە. بەتایبەت جمیەری شورشگێڵنیی یۆگێرتەو گەلا، هەبەدەهە مشۆم چی بوارەنە فرە قەوەتتەر بکۆشیۆ.
کوردستاننەجەنگێوە هەن ئارانە. وەرنیشتنە جەنگو داگیرکاری و چەوسیایۆ مکریۆ. پانیشتو کوردستانیچنە بە هەمان شێوە. شیەینەو گردو ئینیشا لاو کرێکارا و ڕەنجدەراو تورکیایوە مدریۆ، ئینەیچە بۆ بایسوو ئانەیە کرێکارێ و ڕەنجدەرێ تورکیای ڕووبەڕوو وێرانکاریی زیاتەری باوە. نەک حەر چی جەنگە نەگریسەنە زارۆڵەکێشا مکوشیانێ، بەڵکوم ئایندەیچشا دلێنە مشۆ. بەتایبەتی هێزەکاو جمیەری شۆڕشگێڵنیی یۆگێرتەو گەلا پێویسا کۆشیایێوی قەوەت پەی چینو کرێکاری و ڕەنجدەرا بکەرا و چی ڕاسییە بیاوانە.جە ڕوانگەو ئێمەوە "ئایندە ئینا سۆسیالیزمنە"، یانێ ڕزگاریی ئینسانی بە سۆسیالیزمیوە بەدەس مێ.
١و ئایاری نزیک مبۆوە، جە پرۆسێوی چانەینە گەلو تورکیای، کرێکارێ و گەلاو کوردستانی چەنی متاوانێ جوابوو ئی پرۆسەیە بدانێوە و هەرمانەشا چێشەنە؟
دوران کاڵکان: پنەوازا جە ماناو ١و ئایاری بیاومێنە. تا١ و ئایاری جە مانای هەقەتینەو وێش لابدانێ، پەنا پەی گرد جۆرە سیاسەت و ڕێبازێو مبەرانێ. هجوومەکێ دژوو ئی ڕووەیە فرێنێ. حەرچندە ١و ئایاری ڕۆو کۆشیاین دژو هجووم، گلێرکوشی و فشارەکاو هێزە دەسەڵاتدارەکا، بەڵام کەسانێویچ هەنێ کە هەوڵێ مدانێ ١و ئایاری پێسەو بەهایێوی بەنرخی نیشانە بدانێ. مشۆم کەس پی چیوا نەخەڵتییۆ.
ئێمە جمیەرێوی کرێکارینمێ و ساعیبێ یۆبییەینمێ
تا دەسەڵاتداری و سیستمو دەوڵەتی بۆ، جیاوازیی چینایەتی گلێرگانە پەرە مسانۆنێ. دەسەڵاتدارێ و ستەمکارێ هەنێ، بەڵام بندەس، کرێکارێ و ڕەنجدەرێ و ژەنیچ هەنێ. حەرپاسە گەنجێ بەشێوی سەرمەشقو ئی گلێرگایەنێ. حەر پەوکای ملەملێ چینایەتییچ هەنە.
ئێمەیچ کۆشیای چانە مکەرمێ. نامێ حیزبەکەیما ئانێنە؛ پارتو کرێکاراو کوردستانی یانێ ئێمە جمیەرێوی کرێکاریینمێ. جمیەرێوی یۆگێرتەی گەورەنمێ، کۆشیایێوێ فیداییانە مکەرمێ حەرپاسە ئێمە هێزێوی جەنگکەرێنمێ. حەر پەوکای پنەوازا خاس ئینەی بزاندێ. پنەوازا سەرو بنەمای دروسی و باوەڕپنەکریای ئینە بوینیۆ.
گەشەکەرڎەی، بەهێزی و سەرکەوتەی کۆشیایی ژەنا پێوەس بە بنەمای دروسێ و پەیوەندیی بە بنەمای چینایەتییوە هەن، کە حەرپاسە لایەنێوی فرە گرنگو کۆشیای ئایدیۆلۆژیین. متاومێ پەی نموونەی ئاماژە بە ڕۆو جیهانیی ژەنە زەحمەتکێشاو ٨و مارسی بکەرمێ.
چی چوارچوەنە هەوڵێ مدەیمێ بەهاکاو ١و ئایاری بیاومێنە و هەوڵێ مدەیمێ بە شێوێوی خاس، پراکتیکی و ڕێکوستەی نوێنەرایەتییشا بکەرمێ. پەی ئی پرۆسەیە فرە پێویسیێوەن، هومێدەوارێنمێ پڕۆسەو ١و ئایاری بۆ بە پردێوی پەی ئی داوایا. ئێمە پێسەو پەکەکەی و جمیەری شۆڕشگێڵنی یۆگێرتەو گەلا تا ئیساتێ کۆشیایێوی چانەما بە شێوێوی بەهێز و کاریگەر کەرڎەن. چێولای سەرو خەتەو سەرکەوتەیوە درێژەپنەدەرێ ئی کۆشیایە مبیمێ.
ئێمە ئینەما پرۆسەی وەڵینەنە دی. هامڕاما فەرزات بە کوڵی ئینەش باس کەرد. بەڕاسی ٨و ئادارینە و نەورۆزیچنە یاوا قەلاپۆپە. حەرپاسە شکسو ئاکەپەی و مەهەپەین جە ورچنیەیەکانە، کە گورزێوی گەورە بێ جە فاشیزمو ئاکەپەی و مەهەپەی دریا، دەرئەنجامو ئینیشا بێ.
ئیساتێ ١و ئایارینە قەلاپۆپەو سۆسیالیستەکان و گوزارشت جە ڕزگاریی بندەسا و خاوەنداری وەنە کرێکارا مکەرۆ. حەر پی بۆنەوە ئێمە بە گردوو هێزیماوە خەریکێ سەفەربەرینمێ و سەرو ئا بنەمێچە کۆشیای ورمسەنگنمێ. ئێمە لاماو چانەن ١و ئایارو ٢٠٢٤ کۆشیایی پڕۆسەکاو ویەرڎەی موزۆ وەڵێ و میاونۆش بەرزتەرین حاسوو وێش.
ئێمە گرڎ شۊنۍ مکەرمۍ بە تەقسیم و ڕۆو ۋنەپەرسایۆ جە ئاکەپەی
پەیامەکێتا بۆنەو ١و ئایارو ٢٠٢٤یۆ چێشێنۍ؟
فەرزات جان: سەرەتا گەرەکما واچوو ، ١و ئایاری ڕۊو یۆگێرتەی، کۊشیای و یەکڕیزی چینوو کرێکارا تورکیای و کوردسانیا، هەمیشە ڕۊو کۊشیای و سەردەمی فرە تایبەتی و سیاسی بیەن. هیواڎارەنا ١و ئایاروو .ئێساڵیچ بۆ بە ئامرازێوە پەی سەرهۊرداو کۊشیایۍ فرە بەقوەتتەروو کرێکارا، چێردەسا و گەلەکەیما دژوو کاولکاری، فشاری و تیرۆری فاشیزمی ئاکەپە-مەهەپەی.
بێگومان تەقسیم مېڎانێوەن کە بە ۋنی سەرکۊتەن. بێگومان مشۊم تەقسیمەنە مدرامان بلۆڕاوە. بەڵام هەمان وەختەنە مشۊم دروشمەو "گرڎ شۊنۍ تەقسیما، گرڎ شۊنۍ مدرامانا" جە گرڎوو شارەکاو تورکیای و کوردسانینە بەرزە بکریۆوە. ئارۆ گرڎوو کرێکارا و ڕەنجدەرا، به تایبەت گەلاو کوردسانی، وەڵێکۊتەوازا، شۆڕشگێڵنا، عەلەوی، ژەنا، گەنجا و ڕۊشنۋیرا، جە گرڎ شۊنێنە پېسە تەقسیمی ۋەرا ۋەر بە فاشیزموو ئاکەپه-مەهەپەی که جەنگش ئەرەیاۋنان، ١و ئایاری چێروو چەترەو یۊگێرتەی و یەکڕیزینە کۊشیای بەرز بکەراوە. چی ڕوۆ فرە پێویسا بە ڕۆحوو ئەرەپڕای گەزی و مدرامانوو کۆبانی و ڕۆحوو نەورۆزی و ٨و مارسی و ڕۆحوو ژەنا ڕەنجدەروو جەهانی بەرەو مېڎانەکا ١و ئایاری بلمۍ. پێویسا ئا ڕووە بۆ بە ڕۊو ۋنەپەرسایۆی جە ئاکەپەی. جارێوەتەر ١و ئایاری جە چینوو کرێکارا تورکیای و کوردسانی پیرۆز مکەرمۍ.
قەناعەتم پاسەن شکۆمەندی ٨و ئاداری و نەورۆزی میاوۆ بە قولەپۊپە
دوران کاڵکان: بەڕاسی ٨و مارسی و نەورۆز بەرکۊتەیۍ گرنگۍ بێنۍ. ئێمە تەسەورما پاسەن کرێکارا، ڕەنجدەرا، گەلوو کوردی، گرڎوو گەلا تورکیای، ژەنا و گەنجا جە ١و ئایارینە ئی بەرکۊتەیە میاونا بە بەرزتەرین ئاستوو ۋێش. جە ١٠و تشرینوو یووەمیوە بە ئامانجوو چارەسەرکەردەی کێشەو کوردی و داواکاری ئازاڎیی جەستەیی پەی ڕابەر ئاپۆی گرڎوو جەهانینە هەڵمەتێوە دەسش پنەکەردە و ڕاپیمای ئازاڎیی لوواڕاوە. قەناعەتما هەن جە ١و ئایاروو ئێساڵینە گەل، ژەنا و گەنجاما ئی هەڵمەتۍ بیاونا بە ئاستێوە تازە. بانگەوازیما سەروو ئی بنەمایۍ بۆ. هەڵمەتەو ئێمە پەی ئازاڎیی هەڵمەتەو ئاخېزوو دیموکراتیکی تورکیاینە.
ئازاڎیی کوردی و دیموکراسی تورکیای پېسە گۆشتی و ناخونا پېوەرە لکە دریێنۍ. ئاخێزوو ئازاڎیی کوردسانی و ئاخێزوو دیموکراتیکی تورکیای بەهەمان جۊر پېوەرە لکە دریێنۍ. هەڤاڵاو هەبەدەهەی پی جۊرە میاوانە. هوشیاری هەبەدەهەی سەروو ئی بنەمایێنە، سەروو بنەماو کۊشیای شۆڕشگێڵنانەی بنیاڎ نریان. پۊکاتی پاسە پەیش ملمۍ کە جە ١و ئایارینە، هەڵمەتەو ئازاڎیی کە جە کوردسانەنە بەرمېش ڕاوە، بە خێرایی گەشە مکەرۆ و پېسە هەڵمەتەو ئاخێزوو دیموکراتیکی تورکیانە میاوۆ بە قولەپۊپە. گرڎوو کرێکارا، ڕەنجدەرا، ژەنا، گەنجا و گرڎوو بندەسەکا تورکیای بەدڵنیاییوە ١و ئایاری مکەرانۍ بە ڕۊو ۋنەپەرسایۆ جە سیستمی فاشیستی، ستەمکاری و قڕکەری. سەروو ئا بنەمایۍ داوا جە گەلەکەیما، ژەنا، گەنجا، کرێکارا و گرڎوو چین و توێژەکا مکەروو کە بە دڵنیاییوە بەشداری جە چالاکییەکاو ١و ئایارینە بکەرا و ١و ئایاری بکەرانۍ بە قولەپۊپەی تازەو هەڵمەتەو ئازاڎیی جە کوردسان و جەهانەنە. بڕوام هەنە کە جە ١و ئایارینە ملوێنان کەسۍ جە کوردسان و تورکیا و گرڎوو جەهانینە بە دروشمەو 'بژیۋۆ ئازاڎیی، بژیۋۆ ١و ئایاری، بژیۋۆ سۆسیالیزم'ی مجیارە مېڎانەکا. سەروو ئی ئەساسیە دیسان ١و ئایاری جە گرڎوو چېردەسا کرێکارا و تەماموو چین و توێژەکا پیرۆز مکەر و بە حورمەتۆ گەشمەرڎەکاما یاڎ مارمېوە.
