ئاڎ ڕامېیاریمەدارۍ بۍ، گەریلا، ڕۆشنۋیر و هۊنیەرێوە بۍ، بەڵام سەرەمڕە جەنگەوانێوە حەقێقەتی بۍ.

ژیۋای شۊنە و شۊنیرەلواکایەنە لێوانلێوە

بڕۍ وەختۍ کاتەکۍ بە بێدەنگی مژیوا

بە تەمامو حەقێقەتیرە بەتێر و تەسەلی مژیوا

ئانۍ کاتەکاشا بە حەقیقەتیوە پەڕ مکەراوە

پەی شۊنکۊتا ۋێشا ڕازەکا جیامازا

ئانۍ تەمەنێوە شۊنەو حەقیقەتیرە گێڵا

ئاڎۍ دەروێشێنۍ و بانگەواز جە کاتەکا مکەرا

ئانەی چاڎیشاوە مەنۊوە

هەر پېسە نامەکاشا جە کاتەنە نەخشیانە

تاریخو نیم سەدەی ۋېیەردەو کوردا، تاریخێوەن جە هەر ساتێوەنە جە سەرانسەرو پەڕ جە ڕازەو کاتی، خاکی، ویژدانی و هۆشمەندییا

بە پیرۆزی و قارەمانی بە فیداکاری پەڕاو پەڕا

ڕازەو هەزارانی چایشا چی خاکەنە شاریانۆ

عەلی حەیدەر قەیتان سەرەکی تەرینو ئی ڕازا بۍ، کە حەقێقەتش کەرڎ بە ژیۋای.

ئەرەمەرزنەر، سەرمەشق و ڕەنجدەرێوە بۍ بە تەمەنێوە فیداکارییوە

ئاڎ دەروێشێوە هەزار ساڵەی بۍ کە شۊنەو حەقیقەتیۆ بۍ

کۊششکارێوە سەردەمو قەڎیمی بۍ کە پەی پیرۆزی چەکش هۊرگێرتەبۍ

 

گەریلێوەبۍ کە پەی ژیۋایۍ ئازادی ڕووەش جە کەشەکا کەردەبۍ

هەرپاسە شۆڕشگێڵنێوە بە ئیرادە بۍ کە کرێڵی گومبیەش جە کەشەکانە دیۆ و پێشکەش بە گەلەکەیش کەرد...

کۆمکوژی، ئەرەنیشتەکەردەی زۆرەملێ و هەژاری

عەلی حەیدەر قەیتان شەوەو سەرو ساڵو ١٩٥١ جە دەگاو خوزوی دێرسیمینە جە ئەڎۍ بیەن. بنەیانەکەش خەڵکو دەگاو هەنگرڤانێ بێنۍ. دماو کۆمکوژی دێرسیمی ناچارۍ بیۍ کۆچ بکەرا، دماتەر گێڵێوە پەی دەگاو هەنگرڤانی.

جە هۆزو حەیدەرانین. هۆزەکەشا جە کاتو کۆمکوژی دێرسیمینە تەسلیمۍ نەبیۍ و چەکشا هۊرگێرت و ۋەرەنگارۍ دژمنی بیێوە و دەربەدەرۍ بیۍ.

سەردەمو زاوڵەیش پەڕ جە سەختی و هەژاری بۍ.

دماتەر جە ساڵۊو ١٩٧١ جە فاکەڵتی زانستە سیاسییەکا ئەنقەرەینە چنی شۆڕشگێڵنەکا گنۆ پەیوەندیۆ.

ۋێش ئی قۆناغیە بە قۆناغو وەڵۍ شۆڕشی بەنامۍ کەرۆ:

ماچۆ: "جە ساڵەکا ٧٠ینە  جمېیەرو جوانا شۆڕشگێڵنی جە تورکیانە چالاک بۍ، ئینەیچ کاریگەریش سەرو ئێمە نیارە، بەتایبەتی نامەکۍ دەنیز گەزمیشی و ماهێر چایانی پېسە ڕەمزێوە بێنۍ. چا ساڵانە هەڵای چنی ڕابەر ئاپۆی پەیوەندیم نەبۍ، بەڵام گۊشم جە خەڵکی بۍ باسش کەرێنۍ، یۆبۍ جە خۊنکارە سەرکۊتەکا ۋەننگەکەی، دماو ۋێنیشاندایۍ ناڕەزایی باڵبەسکریا و ٧ مانگۍ جە زینانو سەروازی مامەکینە مەنۆ، جە ڕوانی دماو ئازاڎبیەیش جە زینانەنە چەمم پنەش کۊت ڕابەرایەتی واتش: گەرەکشا قسێم چنی بکەرۆ. ئیتر گفتوگۆیێوە٢-٣ سەعاتیما کەرڎ ئا کاتە من جە حەقەتینو گەلو کوردی و کوردەسانی یاوانینە."

گلېرۊبیەو بەنداوو چوبۆکی

ئی ڕووەدایە یووەمین هەنگامەو گەشتو حەقیقەتو عەلی حەیدەر قەیتانی بۍ. دماتەر چەمش بە کەماڵ پیری و حەقی کارەری گنۆ.

ماچۆ: "ئەجۊم ئاخرو مانگۊو ئاداری یان سەرەتاو نیسانو ساڵۊو ١٩٧٣بۍ. ژمارێوە کەم جە هەڤاڵا نزیکو بەنداوو چوبۆکینە گلېرێبیەیمېوە. ڕابەر ئاپۆ پەیلوای ۋێش چنی ئێمە باس کەرد. گرڎما چنی پەیلوایەکاس هامڕۍ بێنمۍ. ئاڎ بە ئاشکرا پنەش ئەرەیاۋنایمۍ کە ئێمە پېسە گروپێوە ئایدیۆلۆژی مامەڵە مکەرمۍ و ۋەرپرسیاریما پنە سپاریا. بە پەشت بینای پا مژاریە، حەریۊما ۋەرپەرسۍ بێنمۍ جە بەشدار بیەی کەسانی تازەی پەی دلۍ گروپەکەیما."

دماو ئی گلېرۊبیەیە ڕۆ دماو ڕۊی ژمارەو ئەنداماو گروپو ئاپۆیی زیاڎشا کەرد. جە مانگۊو نیسانو ساڵۊو ١٩٧٧ینە چالاکییەکۍ فاریێوە پەی کوردەسانی. عەلی حەیدەر کایتان جە دێرسیم، چەولیک، کارکۆچان و ئەلعەزینە هەرمانەش کەردێنە. بڕۍ وەختێچ لووان پەی دیلۆکی و بەشداریش جە چالاکییەکا حەقی کارەرینە کەرۍ. تیرۆرکەردەی حەقی کارەری جە ١٨و ئایارو  ١٩٧٧ینە، گروپی ئاپۆییش ڕووبەڕوو دووە دڵی کەردۆ.

ماچۆ: "گەشمەرڎەبیەو هەڤاڵ حەقی گرڎماش بە قووڵی چڵاکنایمێرە. ڕابەر ئاپۆ یاداشتێوەش پەی کیاستەبێنا. داواش چنە کەرڎا چێوۍ جە یادەوەری وێشەنە بنوویسو. ئا مژارەی ئامادەم کەردەبۍ جە سەرانسەرو کوردەسانینە وەڵا کریاوە. ڕابەر ئاپۆ دڵنیا بیۆ کە حەقەو حەقی مکریۊوە. بەڵام ئاڎ چنی ئێمە سەبارەت بە شێوازەکەی ناکۆک بۍ. ئاڎ زیاتەر جە گرڎیما شۊنەو جوابو ئا گەشمەرڎەبیەیرە بۍ. قەرارو ئەرەمەرزنای پارتو پەکەکەی جە ئەنجامو ئی گێڵای و حەق کەردەیۊینە ڕووەش دا."

بەشداری جە کۆنگرەو ئەرەمەزنارەو پەکەکەی

هەرپاسە عەلی حەیدەر قەیتان جە ئامادەکارییەکا جابەجێ کەردەو قەرارو ئەرەمەزنارەو پەکەکەینە ئامادە بێ.

گروپێوە کە پێکئامێ بێنێ جە کەماڵ پیر، مەزلوم دۆغان، محەمەد خەیری دورموش، عەلی حەیدەر قەیتان، بە ڕابەرایەتی سەرۆک ئاپۆی، بەرنامەو حزبەکەی مچارە. هەرپاسە یوەمی  گلێرۆبییەو ئامادەکاری جە ئەلعەزیزە ملۆڕاوە. چی گلێرۆبییەینە عەلی حەیدەر کایتان پێسەو ئەندامو کۆمیتەو سەروازی هورچنریۆنە.

جە ٢٧و تشرینو دووەمی ١٩٧٨کۆنگرەو ئەرەمەزنارەو پارتو کرێکارا کوردەسانی (پەکەکە) ملۆڕاوە. پی جۆرە عەلی حەیدەر کایتان جە گرووپو ئەرەمەزنارەو پەکەکەی کە نیم سەدێن ئەوەکۆشایش شۆنەو وێشەرە ئارد.

ئانەی تا ئیسە و  ئانەی ڕووەشدان، جە حەقیقەتەنە گەشتێ بێ پەی ئازادی گلێرگەی کە پەی ماوەو ٤٥ ساڵا بە ڕەنج و ئەوەکۆشائ بەردەوام بییەن.

عەلی حەیدەر قەیتان، جە سەرمەشقو ئی ئەوەکۆشایا بێ.

هەمیشە بە سۆز و جۆشۆ بە دڵسۆزی  جە ئەورکۆشاینە بێ.

گرڏ و ژیوای وێش جە گێڵای شۆنە و حەقێقەترە بەسەر بەرد

سەرمەشقێ کە بە جابەجێ کەردەو قسەکا ئاڏی لاو گرد کەسی قارەمانش کەردەبێ

سیاسەتمەدار و، گەریلاو، ڕۆشویرو، شاعیرێ بێ

بەڵام جە هەمان کاتەند جەنگاوەرێ حەقەتینە بێ...