دادگاو هەمیشەی گەلا ۋەرنیشتی جە زانشتگەو ئازادی برۆکسلینە، کە تاوانەکۍ دۊڵەتو تورکیش چنە دادگایی مکریا، جە دووەم ڕۊشەنە سەرنجش وست سەرو هرووژمکەردەی سەرو ڕۆنامەوانا. کریس دێن هۆند ڕۆنامەنوویسی بەلجیکی کە ساڵانێوەن جە ۋەرنیشتەنە ڕۆنامەنوویسی مکەرۆ، ئەرەیاۋناش کە دۊڵەتو تورکی بە شێوێوە سیستماتیک ڕۆنامەوانا ناوچەکەی مکەرۆ ئامانج. هەرپاسە چارەسەرکەری ئەڵمانی جاکۆب ڕین سەرنجەکا ۋێش سەبارەت بە هرووژمەکا سەرو بەنداوو تیشرینی چنی دەسەو قەسەم واردەی دادگای باس کەرڎ.

'ڕۆنامەگەری جە ۋەرنیشتەنە فرە قورسا'

سەرو داواو داواکاری گرڎی دادگای، ڕۆنامەنووسی بەلجیکی کریس دێن هۆند کە ساڵانێوەن جە ۋەرنیشتەنە هەرمانەو ڕۆنامەنوویسی مکەرۆ، جە ڕاو ڤیدیۆیۆ بەشداری دادگاییکەردەکەیش کەرد.

دێن هۆند باسش چانەیە کەرڎ کە جە ساڵۊو ٢٠١٧یۆ پېسە ڕۆنامەنوویسی جە ۋەرنیشتەنە هەرمانە مکەرۆ و واتش: بەڕاسی ڕۆنامەگەری جە ۋەرنیشتەنە هەرمانێوە فرە قورسەنە. چونکی گرڎ ڕوۍ جە لایەنو فڕۆکەی بێفڕۆکەوانیوە مکریۆ ئامانج. ئینەیچ کۊسپێوەن پەی ڕۆنامەگەری. جە ئاکامو ئا هرووژمانە فرێوە جە هامکارەکام کوشیۍ. جە فرەو ناوچانە بە تایبەت جە عەفرین و گرێسپی و کۆبانێنە هرووژمشا کریا سەر. تا ئیساتۍ ڕۆنامەوانۍ دەلیل عەگید، ئیحسان عەبدوڵا، محمەد جەراح، محمەد ڕەسۆ و چڼین ڕۆنامەنوویسۍ تەرۍ کوشیێنۍ. هەرپاسە ژمارێوە فرەیچ زامڎارۍ بیێنۍ.

 'جەهان جە ۋەرا ۋەرو تیرۆرکەردەی ڕۆنامەوانانە بێدەنگا'

هەرپاسە دێن هۆند سەبارەت بە کوشتەی ڕۆنامەوانا نازم داستانی و جیهان بیلگینۍ ئینەش وات: ''جە دماینە ڕۆنامەوانا نازم داستان و جیهان بیلگینەیچ بە شێوێوە ئەنقەس و پلان پەی مجیایرەی جە دەوروبەرو بەنداوو تشرینینە جە لایەنو دۊڵەتو تورکیوە کریۍ ئامانج و کوشیۍ. یاگۍ داخێنە کە ئەرەمەرزیا مېیاننەتەوەییەکۍ و گلېرگەی مېیاننەتەوەی جە ۋەرا ۋەرو کوشتەی ڕۆنامەوانانە بێدەنگۍ بێنۍ. دۊڵەتا جەهانی جە ۋەرا ۋەرو تورکیای ئەندامو ناتۆینە بێدەنگۍ بېنۍ."

'دۊڵەتو تورکی گەلوو کوردی مکەرۆ ئامانج'.

هەرپاسە ڕۆنامەنوویس هۆشەنگ هەسەنگ جەڕاو زوومیوە بەشداری ئەرەنیشتەو دادگایش کەرد و هەسەنگ سەرنجش وست سەرو ئا فشارا سەرو گەلوو کوردی هەنۍ و واتش: ڕژێمو بەعسی فشارێوە فرەش وست سەرو گەلوو کوردی. هەر پۊکەی جە سوریانە دووۍ نامۍ پەی هاموڵاتیا کوردی هەنۍ. یۊشا نامۍ کوردییەنە، ئەوی تەرشا نامۍ عەرەبیەو سیستەمو ڕژێمین. ٢٥٠ هەزار هاموڵاتیۍ کوردی جە سەرانسەرو سوریاینە بێ شناسنامېنۍ و تا ئارۊیچ ئینە بەردەواما".

هەسەنگ جە درێژەو قسەکاشەنە واتش: هەرچڼە ڕژێمو بەعسی جە ٨و کانوونو دووەمو ٢٠٢٤ ی وڕا، بەڵام فشارەکۍ سەرو گەلوو کوردی بەردەوامېنۍ. جەنگ و ملەملانێ جە ناوچە کوردنشینەکانە بەردەواما. ئا هێزەی ئی جەنگ و ملەملانا بەردەوام مکەرۆ، دۊڵەتو تورکین. ئینەی جە ڕاو گروپە ئیسلامییەکاوە مکەرۆ. ئامانج چنەش دووروستەیۆ کوردین چا حکومەتەی کە ئەرەمەرزیۆرە. هەر پۊکەی ڕووانە هرووژم ئەنجام مڎۆ. بە تایبەتی ماوێوەن هرووژم مکەرۆ سەرو بەنداوو تشرینی. تا ئیساتۍ ٤٠ کەسۍ گیانشا جە دەسدان. هەرپاسە ١٥٠ هاموڵاتیۍ زامڎارۍ بیێنۍ. ئامانجو دۊڵەتو تورکی ئانەنە کە ڕا نەڎۆ گەلوو کوردی جە سووریانە خاوەنو ستاتۊیۍ بۆ."

'دۊڵەتو تورکی جە تشریننە تاوانەی دژە مرۆڤایەتیە ئەنجام مڎۆ'

 هەرپاسە چارەسەرکەری ئەڵمانی جاکۆن ڕین جە ڕاو زوومیوە پەیوەندیش بە دادگاکەیۆ کەرد و سەرنجەکۍ ۋێش سەبارەت بە بەنداوو تیشرینی چنی دەسەو قەسەم واردەی دادگای باس کەرد. ڕین ڕۊشنش کەرڎۆ، کە چارەسەرکەرا و جە سەرەتاو جەنگیوە خزمەتی تەندروسی مکەرۆ جە کەمپەکا کۆچبەرانە و واتش: "بەنداوو تشرینی پەی خەڵکو ناوچەکەی فرە گرنگا. چونکی ئاو و کارەبا و وزە چا بەرهەم مۍ. وڕای بەنداوەکەی بە مەعناو ئاوارەبیەی سەڎان هەزار هاموڵاتییان. هەر پۊکەی خەڵک چا ئینۍ ئێشکگیرینە و هەوڵو مردنای هرووژمەکا مڎا. من ۋێم جە ١٧و کانوونو دووەمینە پەیوەندیم بە کارەوانەکەیۆ کەرد و لوانی پەی بەنداوەکەی. ئامانجم ئانەبۍ سەرو ئاژەو واگەی گوزارشتۍ ئاماڎۍ بکەرو. جە ڕۊی دووەمەنە دەنگو بۆمبەکا ئاما. بۆمبێوە جە دووری چن مەترێوە جە منۆ تەقاوە. هەوڵمدا مۆبایلەکەیم بەربارو پەی ئانەی وێنە گێرونە، بەڵام کۊتا سەرو زەمینی. هرووژمېوە تەریچ ڕووەشدا. مۆبایلەکەم دەسەنە کۊت. تەماشەم کەرڎ کە ۋنی جە سەرەمۆ مێرە واری و زامڎار بیەبێنا. هەرپاسە هرووژم کریا سەرو ئامبۆڵانسێوە کە زامڎارەکېش هۊرگێرتێبێنۍ. هەر پۊکەی دووۍ ڕوۍ دێرتەر یاوانی خەسەخانە. دۊڵەتو تورکی جە ئیساتێنە تاوانە جە دژو مرۆڤایەتی ئەنجام مڎۆ."

هەرپاسە ئا دیمەن و وێنۍ جە لایەنو جاکۆپ ڕینیوە تۆمارۍ کریێبێنۍ، پېسە بەڵگەی پێشکەش بە دەسەو قەسەم واردەی دادگای کریۍ.