ئەنداموو کۊمیتەو ڕاوەبەریی پەکەکەی، دوران کاڵکان واتش، کۊشیای ساڵەو ٢٠٢٣ میراتێوە گەورش پەی ساڵەو ٢٠٢٤ جیا ئاستەن و واتش: " ساڵەو ٢٠٢٤ خاستەر فیداکاریی کەرمۍ، قەوەتتەر گژیەیمۍ و سەرکەوتەی گەورەتەر بەدەس مارمۍ ".
ئەنداموو کۊمیتەو ڕاوەبەریی پەکەکەی، دوران کاڵکان، بەرنامێوە تایبەتی تەلەفزیۊنی میدیا خەبەرینە، نرخنایش کەرد پەی ملەملەکاو وەرکەوتوو دلێڕاسەی، قۊناغوو دماو ورچنییەی تورکیانە، ورچنییەی هەرێموو ئایندەی، دەوروو ژەنۍ گەنجا کۊشیاینە و چەمەڕوانییەکا پەی ساڵەو ٢٠٢٤.
دوران کاڵکان بەشی دووەموو چەمپەنەکەوتەکەینە کە هیزی بەشی یوەمش وەڵا کریاوە، باسوو وەلیکەوتەیە چەمەڕوانکریایەکاو ساڵەو ٢٠٢٤یش کەردو واتش: "ساڵەو ٢٠٢٣نیشانەش دایمۍ مشۊم کۊشیای بە چە شێواز و ڕا و ڕێبازێوە بۊ، هامڕا ڕۊژهات و ئەرڎاڵ بە چالاکییەکەو ١ تشرینوو یوەمی بەرشا وست. ئێمە بە ڕۊحی فیداکاری و خەتەو فیداکارییوە مژیومۍ و کۊشیەیمێ".
نرخنایەکاو ئەنداموو کۊمیتەو ڕاوەبەری پەکەکەی، دوران کاڵکانی پێسنێنێ:
ئەنجاموو ناکۊکییە دلێیەکاو سیستموو مۊدێرنیتەی سەرمایەداریینە، جەنگێوە هەن. ئوەڵۊ جەنگوو کەنداویوە ئەوەڵوو ساڵەو نەوەدەکاوە دەسش پەنە کەرد. ساڵەو ٢٠٠١ هجوومەکاو ئەمریکای پەی سەروو ئەفغانستانی و عێراقی دماو ڕووەدای دووە تاوەرەکەی و ساڵەو ٢٠١٠یوە بە نامۍ وەهاری عەرەبیوە وەڵۍ کەوت. چی دماییوە دماو کێشیایوە ئەمریکای ئەفغانستانەنە، جەنگوو ئۊکرانیای دەسش پەنە کەرد. ئینە ئا جەنگەنە، کە دووە ساڵی ویەرڎەنە یاگەدەسش جیا ئاستان. ناکۊکی و پەیوەندی و جەنگەکاو دلۍ سیستەمی بەرڎەوامێنۍ. حیچ فاڕیاێوە چی ڕووەوە نییا. وەلۍ چی ناکۊکی و جەنگاو ساڵەو ٢٠٢٣ لایەنی یەکلاییکەرەوە چێشا؟ جەنگوو ئۊکرانیای بڕۍ پاشەکشێش کەرڎێنۍ. چاگە ڕووەدایۍ تازە ڕووەشا دا. وچیۍ جەنگەکە بەینوو ئۊکرانیای و ڕووسیاینە بۍ، وەلۍ بەرکەوت کە جەنگوو بەینوو ئەمریکای و ڕووسیای بییەن سەروو ئۊکرانیای. ئەمریکاو سەر بە ناتۊی بەشداریی ئی جەنگیشە کەرد. هەرپاسە وەختوو جەنگوو ڕووسیاینە حەوڵێش دۍ پەشتیوانی جە هامپەیمانەکاش ورگێرۊ. ئەنجامنە ڕووسیا فرەو ڕواوە زەرەرمەند بی. نەتاواش بەتەمامیبیاوۊ بە ئامانجەکاش، وەلۍ ئەمریکا، بۊنەو وێلکەوەدایش ئەورووپایۊ، ئەنجامێوە گرنگش دەس وست. بەشداریکەرڎەی سویدی و فینلاندی ناتۊنە، هەرپاسە ڕاگێریکەرڎەی جە بازرگانی بەینوو ئەوروپای و ڕووسیاینە، کاریگەریی ئابووری و سەروازیی ئەمریکایش سەروو ئەورووپای زیاتەر کەرڎەن. ئەورووپاش وستەن حاڵەتوو بێئیرادەییوە. متاوو بەڕۊسنی بواچوو ئەمریکا قەت نەتاوانش پێسە کاریگەر بۊ. ئینە سەرڎەموو جەنگی سەردیچەنە وەلۍ حەرگیز سەرد نەبییۊ.
هجوومەکەو حەماسی بە هامکاریی تەیب ئەرڎۊگانی بۍ
ڕووسیایچ هەوڵێش دۍ جە زیادەڕەوییەکاش ڕزگارش بۊ، بە قسۍ وێش،ئانە کە گەرەکش بۍ دەسش وستەن. بڕۍ لایەنۍ جەنگەنە تەسفیە کریۍ، پێسە ئامانجوو جەنگوو ئۊکرانیای. چێش ڕووەش دا؟ کەرڎەیوە ڕاو وزەی بە هامپەیمانیی ڕووسیای و چینی، کە گەرەکشابۍ جە ڕاو ئۊکرانیایۊ بەرەو ئەورووپا کەراشۊ تێکە دریا. ناتۊ سەروو ئی بناغەیوە وێش تازە کەرڎۊ. دماو ئینیشا ناکۊکیی تازە سەرەش ورڎا.پێسە ڕاێوە دماو کۊبییەیوە لووتکۍ جی ٢٠ هیندستاننە، ئەرەیاونیا، کە وەڵاتا پێسە هیندستانی، کەنداوی، ئیسرائیلی، قوبرسی و یۊنانی سەروو ڕاو وزەی ڕێکۍ کەوتێنۍ. ئیدارەو تەیب ئەرڎۊگانی چەنی کارڎایوەش بێ؟ ئەوەڵۊ جەنگ قەرەباغنە ورگیسیا. تا ئازەربایجان قەرەباغش دەس گنۊ و دوماتر گڵوەو زەنگی بەدەس بارا و ڕایێوە پەی تورکیای کەراوە. پێسە پلانەشا نیارە، کە جە ڕاو تورکیایوە ئاسیای دلیڕاسینی بەساوە بە ئەورووپایوە. خەڵکوو ئەرمینیای قەرەباغنە کۊکوشۍ کریۍ. وەلۍ نە ئێران و نە ئیسرائیل ڕشا نەدا چانەیە زیاتەر گنۊ وەڵۍ. پلانەو تورکیایشا پووچەڵە کەرڎۊ. دماتەر جەنگووغەززەی سەرەش ورڎا، پەی تێکدای ئا ڕا نمێبریۍ کە گەرەکشا بۍ بە سەرمەشقایەتیی ئەمریکای وەشەش کەرا. ڕاسیینە وێشا پێسە نەیاراو ئی جەنگی نیشانە دا، گەرکشا بۍ کەرەش مەیدانوو جەنگی و تێکش بدا. ئانۍ گەرەکشا بۍ ئی ڕۍ کەراوە ئامانجشا دلێنەبەرڎەی هێزەکا پێسەو حەماسیچا. بە مانێوە تەرە بەرژەوەندیی هەردووەلایا یۊی گێرێوە. جەنگوو حەماسی کە بۊنەو پەشتیوانیی ئەرڎۊگانیوە ڕووەش دا، ڕاسیینە ئەمریکا و ئیسرائیل چەمەڕۍ ئانەیە بێنۍ و گەرەکشا بۍ چێوۍ چانە ڕووە بدۊ. بە مانێوە تەرە جەنگوو غەززەی مۊرەو وێش دا وەنەو ئاخیروو ساڵۍ. دماتەر ئیسرائیل هجوومش کەرد و غەززەش وێران کەرد. ماچا زیاتەر جە ٢٠ هەزار هاموەڵاتە بێتاوانا کوشیێنۍ. جاروبار ئاویربەس کەرا. کوشتەی ٢٠ هەزار کەسا پەی ئازادکەرڎەی ٥٠ کەسا هیچ مانێوەش نییەنە. تاکە ئامانجوو ئی جەنگی چاگە، کەرڎەیوە ڕاو وزەی و پاککەرڎەیوە ئی ڕێنە. هەردووی لۍ پەی ئی ڕۍ جەنگ کەرا. پەوکای ئی جەنگە و دەرئەنجامش چێشا؟ تورکیا ئاڕاستەکەری هەقەتینوو ئی جەنگینە. تورکیا زیاتەر جە حەماسی بەشداریی جەنگوو غەززەی کەرۊ. جەنگەکە ڕاددەی پەنەواز لاو میدیاکاو تورکیایۊ ڕووماڵ کریۊ. گرنگ نییا ئامانج چێشا. ماچا ئێمە ئا ڕۍ تێکە مدەیمۍ. وەڵتەر باسما کەرڎەن چانەیە، کە کۊبییەیوەکۍ چەنی عێراقی کرییێنۍ تا پێوە ڕاێوە یاگەدارە بنیاتە بنیا. سیستموو سەرمایەو جیهانی ڕا پی هەرمانۍ مەدۊ. جولەکە هێزی باڵادەسا جە سەرمایۍ جیهانینە. ئایا ئینە پەی ئیسرائیلی قبووڵ کەرا؟ چا چوارچوەنە تەیب ئەرڎۊگانشا بەکار ئارد. ڕاسیینە متاومۍ بزانمۍ چی تەیب ئەرڎۊگان جە ورچنییەی مانگەو ئایارینە جارێوە تەر دەسەڵاتنە مەنۊ . جگە جە تەیب ئەرڎۊگانی کەس نەتاوۍ حەماسی هان بدۊ پەی هجوومێوە چانەیە. پەیوەندیی تەیب ئەرڎۊگانی چەنی ئی ڕێکوزیایا سەروو ئی بناغەیە ئەرەمەرزیان و سەروو ئی سیستەموو سەرمایەو جیهانیچە چوارچوەو بەرژەوەندییەکاشانە ئینەیە ئەمە بەکار مارۊ. بە مانێوە تەرە ڕاسیینە تەیب ئەرڎۊگانی بەکار مارا. پەوکای پەشتیوانییش وەنە کەرا. یانۍ پێسە ئیستفزازکەرێو بەکارش مارا. بە مانێوە تەرە بۍ ئانەی بزانۊ سەروو تەختەکەیۊ مازاشۊ، وەلۍ پەی بەرژەوەندییەکاشا جمناشۊ و بەکارش مارا.
هێزە جیهانییەکان تورکیای بەکار مارا
پاسە بەرش وزا کە دژوو سیستەمی ئەمریکی و مۊدێرنیتەی سەرمایەداریی جیهانی و ئیمپریالیزمی گژیا، وەلۍ واقیعنە پاسە نییا و گردش دروێنۍ. پەی خەڵەتنای تورکیای و بڕۍ لایەناو بەرین، بەتایبەت چەپە دۊگماتیکەکۍ. بڕۍ یاگانە چەپەکۍ بیێنۍ ئامرازوو ئی هەرمانۍ. تەیب ئەرڎۊگانی بە دژە ئیمپریالیست منیارە. ئانۍ تەیب ئەرڎۊگانی بە دژە ئیمپریالیست منیارە، با بەیا کوردستان و ڕاسییەکا بوینا. پەوکای ئێمە ئینەیە خاس مزانمۍ. کە ئی جەنگە ماناش چێشەنە. هیچ کەسێوە جە کوردی خاستەر جە ئازارەکاو گەلوو فەلەستینی مەیاوۊنە. کەس مەتاوۊ پێسە یۊبییەی گەلوو فەلەستینی و کوردستانی یۊبییەێوە بنیات بنیۊ. ئادۍ جە ڕاو ئەزموونەکاشا و کۊشیای هامبەشیوە ئینەشا سەلەمنان، هیزی پاسنە بۍ، ئارۊیچ پاسنەن.
ئیساتۍ ئەنجامەکەش چێش بۊ؟ تەیب ئەرڎۊگان و حەماس بانگەشەو ئانەیە کەرا، کە ئیسڕائیلی بەرا دلێنە. ماچا ناکۊکی بەینوو دەوڵەتوو ئیسرائیلی و ئەمریکاینە وەش کەرا و ئی پروپاگەندا دژوو تورکیای کەرا. هیچ پەیوەندییش ڕاسییوە نییا. پێسە چەنی ئەمریکا وەختوو جەنگوو کەنداوینە ساڵەو نەوەدەکانە بە کیانای هێزی پەی سعودیەی کۊنترۊڵوو وێش دەوروبەروو کەنداوینە چەسپنا، ئیساتێچ کەشتییە جەنگییەکێش وێشا یاونان وەرکەوتوو دلێڕاسەی وکۊنترۊڵوو ڕێکیشا کەرڎەن و هەوڵۍ بێکاریگەرکەرڎەی حەماسی مدا. ئینە ئامانجشانە و پێسە ڕێوە پەی پاککەرڎەیۊ کەراش و دمایی سەروو لوبنانی و سوریای و قوبرسیوە کەراش. گێرا چین پێسە ڕێککەوتەێوە مامەڵە کەرۊ نەک پێسە ناکۊکی. وەختۍ ڕاو ئۊکرانیا نەبۍ، پێسە ئانەینە کە چین چەنی ئەمریکای ئی ڕۍ پەسەندە کەرۊ.
ئێرانەنە تلیایچۊوە هەن، نرخنای جەنگوو ئێرانی و ئەمریکای سەرەش وەنەو گردیت شێونان، بەرکەوت هیچ پەیوەندییێوەشا یۊیوە نییا. ئینەیچە پا مانۍ مۍ کە مەبۊ قسێش سەرۊ کریۊ. تیۊری بە ماناو ئەوەخوایکەرڎەیوە ئانەیە نیا کە وەڵتەرۍ کریان. لینین ماچۊ، چەپەکۍ، کە عومروو گەنجیینە چێوەکا ئەوەخوای کەرێنێوە، تا مەرڎەی کەرێنێشاوە مەبۊ چەپێوە چانۍ بیدۍ. پەنەوازا بتاومۍ وەڵێئامایەکا بوینمۍ و بیاومێشانە و فاریای وینمۍ و فاڕیای ویرۊکەرڎەینە کەرمۍ. پی مانۍ پێسە جارا دژایەتی نیا چەنی ئێرانی، بەپێچەوانەوە چێنە هامکاری و تەبایی هەن، پەوکای لوبنانەنە قۊرتۍ فرۍ بەرمەگنا.
تورکیا مېڎانی میان نەتەوەیینە دووروزیانۆ
دیار نییا سوریانە جەنگ چنی ڕووسیای قەومیۆ یان نا. ڕووسیا ناڕەزایەتیېوە چانەش ۋەران ۋەر بە پرسوو ئیسرائیلی نیشانە نەڎا. ڕووسیایچ چی هەرمانېنە بەشدارا. ئەگەر ئانە وییەرۆ، قوبرس و تورکیا مەناوە. تورکیا و سیستەم، سیسەموو مۆدێرنیتەی سەرمایەداری کە چنەشەنە هۊرکۊتەن، گنا ۋەران ۋەروو یۆترینی. واتە بە شێوېوە هامشێوەو جەنگ و جەهانی سەڎەی وەڵینی. پاسە دیارا ئینە یەکلا بیەنۆ. پېسە سزېوە پۍ تورکیای، کاریگەرییەکەش پی جۆرە بۆ. ئەگەر مرۆڤ سەرنج بڎۆ، تورکیا چی ڕاو وزەیۊ دوور وزیانۆ. ڕاو ئاوریشمی ڕېوەنە کە تەمەنش چن هەزار ساڵێوەن. بە ئەنادۆڵ، میزۆپۆتامیا، ئێرانەرە وییەرۍ و یاوۍ بە چینی، ئا ڕۍ نەمەنە. خەتەو ڕاو بەینوو بەرلینی و بەغڎای و بەسرەی کە جە سەرەتاو سەڎەی وەڵینیۆ وەشە کریېنە، وردتەر ڕاو بازرگانی پۍ ئەوروپا، هیندستانی - کە جەنگی جەهانی یووەم سەرش ڕووەشدا - خراپ بۍ. بە تورکیارە وییەرۍ. جە جەنگی جەهانی دووەمەنە فاشیزموو هیتلەری نەلا دلۍ تورکیای و چا جەنگش نەکەرڎ، چونکی جە بەروو تورکیاینە شۊنەو ڕېوەرە گېڵۍ. ماچا پەیوەندیش بە زیرەکی و چنەئامایی و وردبینی سیاسی سەرکردەکاو تورکیایۆ بیەن ئی جەنگە ڕووەشنەڎان، بەڵام پاسە نییا. حۊڵسدا، بەڵام شکسش ئارڎ. گەرەکش نەبۍ جارێوەتەر ئیدارەو هیتلەری تاقی کەرۊوە. حەرپاسە چا وەختەنە پووچ گنۍ وەرووچەما. ئیسە ڕاو ئۆکرانیای بەتاڵە بیۆ. ئانەی گەرەکش بۍ چنی ئازەربایجانی پەرەش پنە بڎۆ، پووچەڵ بیوە. جە هەلومەرجوو ئیسەینە گەرەکشابۍ جە سەرنیشتوو سوریاینە ئی ڕۍ وییەرنا. تورکیا شېوناش. دژش مرداوە. حەرپاسە ئەمریکا ئیجازەو کېشتەیۆ هێزەکاش جە جەرابلوس و عەفرینەنە داو جەنگی ڕسمیش جە دژوو سوریای ئەرەیاۋنا و ڕاستەوخۆ ئاما دلۍ عێراقی. وەختۍ ئی یاگۍ فاڕیا پۍ مېڎانوو جەنگی، سەرمایە سەقامگیریش پۍ ۋېش نەدیۆ. حەر پۊکەی چا بەرشی. پی جۊرەو ئیسەی تەرەفەکۍ سەرمایەی جە ئاکاموو ئینەیەنە هامپەیمانیشا پېکئاوردەن. تورکیاشا دووروستۆ. بێگومان کوردسانیچ شێوازێوە گېرۊوەر. بەڵام گروپۍ جیاوازۍ کوردی هەنۍ. خاڵەی ئەساسیە دووروستەیۆ تورکیای بۍ. تورکیا جە بەینوو ئاسیا و ئەوروپاینە بۍ. ئینەیچ بە ئاژەو ستراتیجی تورکیای نامۍ بریۍ. سەروو ئی بناغەیە خوڵقیا تاوەکو تورکیای و دەوڵەتوو تورکی و ۋەرکەوتوو میامینی وزانۍ دلۍ سیستموو مۆدێرنیتەی سەرمایەداری و سیستموو دەوڵەت-نەتەوەی. ئیسە ئی ئەرک و دەورۍ حیچشا نەمەنېنۍ. دوژمنایەتی کوردی ڕاش پۍ ئینەی کەردۆ.
بە مەعنېوەتەر تەیب ئەردۆگان سەرکەوت و دەسەڵاتەنە مەنۆ، بەڵام تورکیا دۆڕیا. تورکیا جە سیستمەکەنە دوور وزیاوە. پۍ چی دووروزیاوە؟ پۍ چی ئی ڕۍ وەشە نەکریا؟ بەمەڵامەتوو جەنگیوە. بەمەڵامەتوو دوژمنایەتی دەوڵەتوو تورکی جە دژوو کوردی. ئیدارەو تەیب ئەردۆگانی تورکیاش جە سیستمەکەی دوور وستۆ. ئاڎ دژوو سیستەمی بۍ. بی بە مەڵامەتوو ئانەی کە ئیسفاڎەکاش جە سیستمەکەنە جە دەس بڎۆ. پۍ چی؟ پۍ مەنەیۆ جە دەسەڵاتی. مەسڵەحەتەکۍ تەیب ئەردۆگانی و مەسڵەحەتەکۍ تورکیای یۆ نیەنۍ. گلېرگەو تورکیای و دیموکراتیکە شۆڕشگێڵنەکا و گرڎ مشۊم ئینەی بوینا. بەتایبەت هێزە شۆڕشگێڵنەکا و دۆسەکېما بە عالی بویناش. هامکارەکېما جە هەبەدەهە خاس چی چېوەیە نەیاوېنە، پێویسا بە عالی وزانېش وەروو وتوێژی. تەیب ئەردۆگان چنی تورکیای بەرەو کارەسات بەرۆ، چنی سامانەکاش بەخەسار مڎۆ، پێویسا ئینەی بوینۆ و گېڵنۊشۊ و نیشانەو گلېرگەیش بڎۆ. تورکیا ئیسە ئینا چی ئاژەنە، چېش ڕووە مڎۆ؟ حەریۊشا پانەو ئیسەی ڕازی بۆ. جە ئاژېوە لاوازەنە دووروزیانۆ، ڕازی بە. تەنانەڎ ئەگەر بلا جەنگۆ، ئینە جە ڕاسینە تورکیای بەرەو جەنگی بەرۆ. ساڵانێوە فرە چېوەڵتەر، نزیکەو ١٠-١٥ ساڵا، ڕابەر ئاپۆ نرخنایش کەرد و بانگەوازش کەرڎ. واتش پاسە مەکەردۍ. ئەگەر پاسە کەردۍ، کارەسات خوڵقیۆ. میاودۍ بە ئاستوو بەش بەش بیەی. گرڎ چېوۍ جە دەس مڎەیدۍ، کۆڵۆنیاڵیزە کریۆ.
پێویستا تورکیا جە دەسوو ئیدارەو ئەردۆگانی ڕزگار کریۆ
ئێمە گلېرگەو تورکیایما چینەی نەیاونانە. ئیدارەو ئیسەی باوەڕ پی چېوەیە نەکەرۍ، پێچەوانەو ئینەیش کەرڎ. ئاڎ مەسڵەحەتوو ۋېش جە پێچەوانەکەیشەنە ئېستۆ. ئانەی ئیسە پەشتڕاس کریۊوە، جە ڕاسینە هۊرسەنگنایەکۍ ڕابەر ئاپۆینۍ. مەکریۆ تورکیا، جە ڕاو جەنگی ئەرەگیریوە، جە سیستمەکەنەکاریگەر بۆ یان جە پێگەو ستراتیجی ۋېشەنە مەنۊوە. پۊکەی تورکیای وەڵېکۊتە بە وەڵېکۊتەی دیموکراتیکی بۆ. بە چارەسەری پرسوو کوردی و دڎان نیایپۊرە بە ئازاڎیی کوردیرە بۆ. ئینەیچ ئارۆ بە ڕۊشنی وینیا. جە ڕاسینە ئێمە پۍ ئینەی حۊڵما دان و کۊشیایما کەرڎەن. پۍ دیموکراتیزەکەردەی تورکیای، پۍ چارەسەری پرسوو کوردی، هامپەیمانیېوەما جە مېڎانوو سیاسەتی دیموکراتیکی، جە مېڎانوو کۊشیای شۆڕشگێڵنانەینە پێکئارڎ. جە ڕاسیینە ئێمە پېسە تەڤگەروو ئاخېزوو یۊگېرتەی گەلا، کۊشیایۍ فرە گرنگیچما جە دژوو ئینەی ئەنجامدا. پۍ ئانەی فاشیزموو ئاکەپە-مەهەپەی نەتاوۆ تورکیای وزۆ ئاژېوە پی جۊرۆ. بەڵام ئەگەر مرۆڤ سەرنج بڎۆ ئەنجامەکەش بەدەس ناما. حۊڵەکېما کەموکوڕۍ بېنۍ. مشۊم زیاتەر کۊشیای کەرمۍ، عالتەر بیاومېنە. پێویسا گەل بزانۆ زیهنیەتوو تەیب ئەردۆگانی و سیاسەتوو فاشیستی و قڕکەری و دوژمنکارانەی ۋەران ۋەر بە کوردی چېششا پۍ تورکیای ئارڎ، چنی مەڵامەتوو ئا گرڎ قەیرانا بۍ جە تورکیانە و تورکیا مشۊم چا زیهنیەت و سیاسەتەیە ڕزگار کریۆ. پێویسا تورکیا جە دەسوو ئیدارەو تەیب ئەردۆگانی ڕزگار کریۆ. جگە جە فشاری و ستەمیی و کارەساتی حیچی تەر نییا کە ئی ئیدارە بتاوۊنە بەخشۊش بە تورکیای. ئەگەر زیاتەریچ بەردەوام بۆ، دەرئەنجامەکېش چانەی خراپتەرۍ با. پێویسا هەر کەسێوە عەقڵوو ۋېش بەکاربارۆ. ئاگاڎییەکۍ ڕابەر ئاپۆی فرە گرنگۍ بېنۍ. ئێمە ئیسە فرە عال مزانمۍ و چنەشا میاومېنە. پۊکەی پێویسا ئانۍ تورکیاشا وەش مسیۆ ئینەی بوینا و دژوو ئی ئاژەیە مرداوە.
ئەردۆگانی و ڕژێمەکەیش جە دەسەڵاتەنە مازاوە و گەرەکشانە بەکارش بارا
هیچ نزیکایەتیېوە نەبۍ تاکوو جە ڕاو هۊرچنیەو ٢٠٢٣ گرڎ چېوۍ چارەسەر کریۆ. بەڵام هۊرچنیەی دەرفەتێوە گرنگ بۍ پۍ کۊشیای دژوو فاشیزمی. بڕېش هۊرسەنگنایش پۍ کریا. بە عالی هۊرسەنگیا و وینیا. ئینەما پۍ زیاڎکەردەی کۊشیای دژە فاشیستی پېسە کۊشیایۍ تازەی، واتە پېسە کۊسیایۍ پۍ میتۆدەکاو کۊشیای هەنووکەیی باسما کەرڎ. ئێمە کۊشیایما هەم جە چوارچێوەو هامپەیمانییە شۆڕشگێڵنییەکانە ئەنجامدا و هەمیچ جەنگوو گەریلایما وەڵېوست. سیاسەتوو دیموکراتیکی حۊڵشدا ئی هەرمانۍ کەرۆ. کۊشیای ژەنا و گەنجا حۊڵ و ئی هەرمانېشا دا. کۊشیایۍ گرنگ کریا. گرنگی هۊرچنیەکەیچ بەدیکریا. بەڵام خاڵێوەتەرەیچ بۍ. ئایا جە هۊرچنیەکەینە جە گرڎ چېوێنە غەڵەتۍ بېنمۍ؟ جە ڕاسینە پاسە نییا. هۊرچنیەی چنی ئەنجامدریا، ئینە مژاروو مشتومڕیا. هۊرچنیېوە دادپەروەر و یەکسان نەبۍ. هەر پۊکەی مژاروو مشتومڕیا. چونکی ئی ڕاسییە بیەیش بۍ؛ ئانۍ تەیب ئەردۆگانشا ڕا ئەسپارا پۍ ڕاوەبەردەی پیلانەی میان نەتەوەیی تا ئیسەیچ گەرەکشانە تەیب ئەردۆگانی بەکاربارا. ئینەیچ بە ڕۊشنی ئاشکرا بی. ئۆپۆزسیۆن حۊڵشدا بڕۍ ئەڵتەرناتیڤ وەش کەرۆ. کەمال کلیچدارئۆغڵو بڕۍ هومېڎیچش پۍ مێزەو شش پارتی خوڵقنا، بەڵام سەختتەرین جەنگ جە دژوو کوردی جە تەرەفوو فاشیزموو ئاکەپە-مەهەپەیۆ ئەنجامدریا. پۍ مەسڵەحەتوو دلېینەی و بەری گەرەکشابۍ کەمێ زیاتەر تەیب ئەردۆگانی و هامپەیمانی ئاکەپە-مەهەپەی جە دەسەڵاتەنە بازاوە و بەکارشا بارا. قسېوە هەنە ماچۆ ئەسپ وەختۍ سردېوە بڕۆ مەفاڕیۆ. گەرەکشا نیا فاڕیۆ. ئاڎۍ فاڕیاکەی بە کێشە و زەرەر پۍ ۋېشا زانېنۍ. پۊکەی وەڵۍ وەختە دمایی هۊرچنیەکەی پلانەش پۍ مجیێبێرە.
هۊرچنیەکەی تا چ ڕادېوە دادپەروەرانە بۍ؟ ئایا ئی دەنگۍ بەڕاسی هۊرگیریېنۍ یان نا، یاگۍ مشتومڕیەنە. کەس مەزانۆ. فرەو کەسی هەن کە ماچۆ پاسە نیا. ئینە ڕاسیەکەن. بەڵام ئەنجامەکە چېگەنە گرنگا. دماو ئانەی چېششا کەرڎ؟ تورکیا هەم جە قەرەباخ، هەم سەروو ڕاو ئاسیای دلېڕاسەی – تورکیاینە، هەم جە جەنگوو غەززەینە بەکارئاما. بە پاو ویست و مەسڵەحەتوو ۋېشا ئیدارەو تەیب ئەردۆگانیشا بەکار ئارد و بی بە ئامراز. تەیب ئەردۆگان دژوو ئانیشا قسۍ کەرۆ. گردیچ باوڕ کەرا. ئاشکرا نەبی کە جەنگوو بەینیشا چنڎە گۊرەن. تورکیا جە وەختوو جەنگوو غەززەینە فرەتەرین پەیوەندی بازرگانیش چنی ئیسرائیلی ئەرەمەرزنا. هەم دەورەکۍ تەیب ئەردۆگانی و هەم ئیدارەو ئاکەپەی ئی هەرمانۍ کەرا. ئینەیچ بە ڕۊشنی ئەنجامدریا. پێویسا گرڎ ئینەی بۋینا. هەر پۊکەی ئا قسۍ بەتاڵېنۍ. ڕاستییەکە ئانەن، تەیب ئەردۆگان بەکارمۍ. هەڵای ڕۊشن نیا چکۊ بەکارش مارا یان چېشش پنە کەرا. واتە هۊرچنیەی و دماو هۊرچنیەی ئینەش نیشانە دا. تەیب ئەردۆگان سەرکۊتەیش بەدەسئارڎ. مەنەیۊیش جە دەسەڵاتەنە درێژکریاوە، بەڵام تورکیا جە تەرەفوو وڵاتا بەریۆ گولانە کریاوە و پێگەی ستراتیچی ۋېش جە دەسدا. جە ئاکامەنە تورکیا زەرەرۍ فرەش وەرکۊت. واوەیش کەرووە. حیچ کەسێوە مەبۆ مەسڵەحەتوو ئیدارەو تەیب ئەردۆگانی و تورکیای پېسە یۊی بوینۆ، تەمام پێچەوانەن. ئەگەر تەیب ئەردۆگان سەرگنۆ تورکیا شکس مارۆ. تورکیا تەنیا وەختۍ سەرگنۆ کە تەیب ئەردۆگان شکس مارۆ. قۆناغەو دماو هۊرچنیەی ئینەش نیشانەدا.
هیواڎارېنمۍ ساڵەو ٢٠٢٤ ی بۊ بە ساڵەو هۊرشێونایۆ ڕژێموو فاشیستی
ئیجار چېش قۊمیۆ، ئی ئاژە میاوۆ کۊگە؟ ئیسە متاومۍ واچمۍ وەختېوە کەم پۍ تەیب ئەردۆگانی مەنەن. ئیتر قۆناغەو هۊرشېونایۆ مېنە وەڵۍ. ئایا مەسڵەحەتی دلېینە و بەری زیاتەر بەکارش مارا؟ مەزانمۍ. ئایا بەڕاسی حیچ بەهېوە بەکارئاردەیش مەنەن؟ دیارا فرەش نەمەنەن. چا ڕوانگۆ ئیدارەو تەیب ئەردۆگانی حیچ دما ڕووېوەش نیا، خجڵا دمایش بۍ. قۆناغەو هۊرشېونایۆ نزیکا. پێویسا گرڎ ئینەی بوینا. ئانۍ ماچا سەروو بناغەو ئیدارەو ئیسەو تورکیای و فاشیزموو ئاکەپە-مەهەپەی وەڵۍ گنمۍ و هەرمانە کەرمۍ و سەرۍ گنمۍ، وېشا هۊرخەڵەتنا. ئیتر حیچ قازانجێوە مەکەرا. ئی ئیدارە ئانڎە قەیران و ئاژاوێش وەش کەردۍ، چن هەرمانۍ قیزەونېش کەردۍ، جە قاچاخی ماریگوانای و هێرۆینی و چنڎین چېوۍ قیزەونۍ تەرۍ، ئینەیچ وردە وردە بەرگنۆ. قەیرانەو ئابووری، قەیرانەو سیاسی، وڕای گلېرگەی سەردەموو ئی ئیدارەینە لووان وەڵۍ. ئینۍ فرە ڕۊشنېنۍ. ئاخروو ڕېکۍ پیویۆ. متاومۍ ئانەی واچمۍ. کەی بەڕاسی چېش ڕووە مڎۆ، مەزانمۍ. هیواڎارېنمۍ ساڵەو ٢٠٢٤ ساڵەو هۊرشېونایۆ تەمامەتی ئی ئیدارەیە بۆ. ساڵەو هۊرشېونایۆ و شکستوو فاشیزمی بۆ. ئینە هیوا و ویستوو ئێمەن. کۊشیای ئێمە سەروو ئی بناغەیە بۆ. ئێمە پېسە تەڤگەروو ئازاڎیی پېسە هێزوو دیموکراتیکی مەیمۍ تورکیا و پېسە هێزوو دیموکراتیکی شۆڕشگێڵنی هەمیشە سەروو ئا بناغەیە کۊشیای کەرمۍ. جە ساڵەو ٢٠٢٤ینە هۊرچنیەی هەن. ئەنجامەکێش فرەو چېوی بەروزا. جە ئاژەو ئیسەینە ڕۊشنا کە ئیدارەو ئاکەپەی ئینا ڕەوشێوە دژوارەنە.
متاومۍ ساڵەو ٢٠٢٤ کەرمۍ بە ساڵەو سەرکۊتەی دژوو فاشیزمی
کاریگەربیەیش جە هۊرچنیە هەرێمییەکانە ئاسان مەبۆ. جە لېوە تەرۆ هۊرچنیەی جیاواز هەن. جە فرەو ڕوواوە ساڵەو ٢٠٢٤ ساڵێوە هۊرچنیەینە پۍ ئەمریکایچ. ئیسە، ڕۊشن نییا کە ئایا ڕێکوستەیی ڕاو بانېوە پا جۊریە، ڕاو وزەی گرڎ چېوۍ بۆ پۍ سەرمایەداری، یان بەدی مۍ. ئەگەر پاسە بۆ، ئایا بەڕاسی ئەگەروو جەنگی جەهانی یەرەمی کەم بۊوە؟ ئایا قەیران و ئاژاوۍ سووک کەرۆ؟ چەمەڕا مەکریۆ. بە پێچەوانۊ فاشیزم ئینا زیاڎبیەینە. جە ئەوروپا و ئەمریکا تا مۍ گروپە ڕاستڕەوەکۍ دلۍ فاشیستەکا زیاتەر سەرهۊرمڎا و مەیا سەروو دەسەڵاتی. مەتاوا بانۍ بە چارەسەر. بە پێچەوانۆ ملەملانێ و جەنگەکا زیاتەر زیاڎ کەرا. ئایا چارەسەرێوە پۍ فاشیزمی بۆ؟ دیموکراسی بیەی متاوۆ ئینەی کەرۆ. ئایا بەڕاسی ڕووە مڎۆ؟ چانەی مشۆ ساڵەو ٢٠٢٤ بە بڕۍ ئاماڎەکارییوە بۆ، بەڵام دماتەر فاڕیای گرنگ شۊنەو ۋېشەرە مارۆ. جە جەهانەنە، جە تورکیایچەنە، جە ساڵەی ئایندۍ و دماتەریچەنە، ڕەنگە پێشئاما و فاڕیای سیاسی فرە جددیۍ ڕووە بڎا. بێگومان ئێمە گرڎ حۊڵۍ مڎەیمۍ پۍ ئانەی جە ساڵەو ٢٠٢٤ جە تورکیانە ئینە ڕووە بڎۆ. ئێمە گەرەکمانە گرڎ ئینەی بوینا و باوڕش پنە کەرا. بەتایبەت گلېرگەو تورکیای و ڕۆشنویرا و سیاسەتمەدارا و هونەرمەنڎەکا، هێزە دیموکراتیکە شۆڕشگێڵنەکا پێویسا بەڕاسی ئینەی بۋینا و چنەش بیاوانە و سەروو ئا بناغەیە پەرە بە ڕێکوستەی و کۊشیای دژە فاشیستی بڎا. ئەگەر ئینەی کەرمۍ بە دڵنیاییوە سەرۍ گنمۍ. پێویسا گرڎ باوڕ پی چېوەیە کەرا. متاومۍ ساڵەو ٢٠٢٤ کەرمۍ بە ساڵەو سەرکۊتەی ئاخێزی دیموکراتیکی ئەنتی فاشیستی جە تورکیانە. ئینە ئامانجوو ئێمەن. ئێمە پۍ ئینەی کۊشیەیمۍ. داوا جە گرد لېوە کەروو پی باوڕ و هەڵوێسۆ کۊشیانە
هامپەیمانییەکۍ تێکۍ شیۍ، تەنیا حەماس و ئاکەپە مەنېوە
پێویسا ئینسان سیستموو ئیدارەو ئیسەو تورکیای پېسە سیستمێوە سیاسی، فاڕیایۍ سیاسی نەوینۆ. ڕابەر ئاپۆ واتش، "میکانیکوو کودەتای هەرمانەکەرۆ". گرڎ چېوۍ سەروو بناغەو کودەتای و ئیستفزازی ڕووە مڎۆ. بەتایبەت هامپەیمانی فاشیستوو ئاکەپە-مەهەپەی، ئیدارەو تەیب ئەردۆگانی و کۆماروو هامپەیمانی ئی شێوازە فرەلایەنەیە بەکارمارا. گرڎ چېوۍ بەکارمارا. سەروو ونەو خەڵکوو غەززەی حۊڵوو سەرکۊتەی مڎا جە هۊرچنیە هەرێمییەکانە. کەردشا بە پڕوپاگەندەو هۊرچنیەی. حیچ پەشتیوانیێشا پۍ گەلوو فەلەستینی نییا. بەڵێ حۊڵوو ڕزگارکەردەی حەماسی مڎا. چونکی یۆ جە سەرکردەکا حەماسی تەیب ئەردۆگانا. ئاکەپە و حەماس جە بەرۆ مەنېوە. قاچێشا جە بوارەکا تەرینە شکسشا ئارڎ. ئیسە حەماس شکس مارۆ. دماتەر نۆرەو ئاکەپەی مۍ. تەیب ئەردۆگان دژایەتی ئینەی کەرۆ. تەماشەو گرڎوو هەڵوێسەکاش کەردۍ. بەڵام ئیستفزازێوە بی بە مەڵامەتوو گیانجەدەسدای ٢١ هەزار ئینسانا جە غەززەنە. پۍ ئانەی حەماس زینڎە مەنۊوە، یان پۍ ئانەی تەیب ئەردۆغان جارێوەتەر جە هۊرچنیەکانە سەرگنۊوە، ئانڎە گەنجۍ بریۍ بەروو سنووروو تورکیای. جە ڕاو زەڕیۆ بەکرێ گیریۍ. پۍ دلېنەبەرڎەو گەلوو کوردی و گەریلای کیاناشا. جە زمسان و جە دلۍ وەرۋېنە ئەگەر یۊشا چۍ کوشیۆ حۊل مڎا کەرانێش بە پڕوپاگەندەو هۊرچنیەی. دیتا جە ئاماسیا چېش ڕووەشدا. ئیدارەو جەهەپەی چێشش سەر ئاما؟ مەبەستم ئانەنە ئانەی من ماچوش ئانەن، ئایا حەجگیز ئینسان پی جۊرە نزیک بۆوە؟ ئەگەر بەڕاسی ماچا گەشمەرڎە، ئایا ئینسان گەشمەرڎەی کەرۆ بە کەرەسەو پڕوپاگەندەو هۊرچنیەی؟ بەڵام ئیدارەو تەیب ئەردۆگانی، ئاکەپە-مەهەپە یاوان پی ئەخلاقیە.
مەسەلۍ شێخ سەعیدی ئیستفزازێوە ڕۊشنا. هامپەیمانی تازەو ئاکەپە، حیزبوڵڵای، ئینەش گەرەکا. گوایە قەیوموو ئامەڎی ئینەی کەرۆ. واتە ۋېشا کەراش. بڕېشا دژایەتیش کەرا، بڕێشا ئەرێنی مویناش. ئیستفزازێوە پاسە هەن. لېوە ئینەی ئاکەپەن، لاکەی تەرش حزبوڵڵان. هەمان ئا گروپەی کە نامېشا ۋنە نریۆ، کۆنترا هودا-پار. پێویسا گرڎ کەسۍ وریا بۆ. بەتایبەتی گەلوو کوردی، لایەنە وڵاتپارێزەکۍ پێویسا فرە وریۍ با. ئاڎۍ گرڎ چېوۍ پەی مەسڵەحەتەکاشا کەرا.
پێویسا وڵاتپارێزا هوشیارۍ با ۋەران ۋەروو بە ئیستیفزاز و گەمەکا
هامسۍ و خێزان و دڵسۆزاو شێخ سەعیدی مشۊم زیاتەر وریۍ با. هجومېوە دڕندانە و سوکایەتیئامێز کریا. فرەو کەسا حۊڵ مڎا ئیسفاڎە چی سوکایەتییە هۊرگێرا. گوایە پی جۊرە جە ئامەڎەنە دەنگ بەدەس مارا و جە هۊرچنیەی هەرێمینە سەرۍ گنا. ئی گرووپە بە نامۍ حیزبوڵڵایچۆ ئی هەرمانۍ کەرا. ئی لایەنۍ مشۊم فرە وریۍ با. بە هیچ جۊرۍ مەبۆ کەس بۆ بە کەرەستەو دەسوو ئینیشا. ویرما نەشۆ کە شێخ سەعید کەسایەتیێوە تاریخیا. یۆ جە ڕېخە و ڕیشەکا مدرامانوو نەتەوەیی کوردیا. پێویسا گرڎ کوردۍ، وڵاتپارێزێوە، دڵسۆزاو شێخ سەعیدی هەڵوێسشا بۆ و جە هۊرچنیەینە جوابشا بڎاوە. هەجگیز مەبۆ پی جۊرە سەرکردە و ڕېخە و ڕیشەو مدرامانوو نەتەوەیی کوردی قۊزیۆوە. ئاڎۍ دلۍ کۊشیای ئازاڎینە مژیوا. جە مدرامانوو گەریلاینە مژیوا. ئاڎۍ دلۍ کۊشیای گەلەکەیمانە و تەڤگەروو ئازاڎیوازی کوردینە مژیوا. نە مەسڵەحەتوو هامکارەکا و نە هجوومە قیزەونەکۍ فاشیزمی قڕکەری مەتاوا گرنگی و بەهاو ئا کەسایەتیە تاریخیا کەم کەراوە. تا ئیسە ڕاما پی هەرمانۍ نەڎان. چېگە بە دمایچۆ ڕا مەڎەیمۍ. هیواڎارېنمۍ گرڎوو ئانیشا کە شێخ سەعیدشا وەش مسیۆ و ڕێزش ۋنەگێرا هەڵوێسی پا جۊریە نیشانە بڎا. ئی قۆناغەو هۊرچنیەیە بەقووەتتەرین وەنە فێروو ئا کەسا کەرۆ کە حۊڵ و قۆستەیشۆ مڎا.
چنی وەڵۍ کۊتەی کۊشیای ژەنۍ، هجومەکۍ پیا سالاری زیاتەرۍ با
کۊشیای ژەنۍ جە ساڵەو ٢٠٢٣ ېنە بی بە کۊشیایۍ جەهانی. ئاخېزوو "ژەنۍ، ژیۋای، ئازاڎیی" جە ئەیلولوو ٢٠٢٢ جە ۋەرکەوت و ئێرانینە وەڵابیۆ. ڕاسی جە گرڎوو جەهانیرە وەڵابیۆ. درووشمەو "ژەنۍ، ژیۋای، ئازاڎیی" ڕابەر ئاپۆی بەکارئاما. هێز و مدرامانېوە گۊرە بەرکۊت. هاموەخت جە جەهانەنە دەنگدایۆ گرنگش بۍ. جە لاو ژەنا و لایەنە وڵاتپارێزەکاوە خۊتانکەردەیش ۋنە کریا. هەڵبەتە زیهنیەت و سیاسەتوو دەسەڵاڎداری و دەوڵەتپارێزی و پیاسالاری پەشتگیریش ۋنە نەکەرد.
سەروو ئی بناغەیە کۊشیای ژەنا جە گرڎ یاگېنە بەرکۊت. جە تەماموو کوردسانی و فرەو یاگا جەهانینە کۊبیەیۊیشا ئەنجامدا. ئی ڕاسییە چېشما نیشانە مڎۆ؟ جە ڕاسینە وەڵتەر جە ساڵەو ٢٠٢٣ ېنە بەرکۊت، کە سەڎەو ٢١ی، سەڎەو ژەنان، ئازاڎیی ژەنۍ بە ماناو ئاخېزوو ئازاڎییا، سەروو بناغەو ئا ژنۆلۆژییەی ڕابەر ئاپۆی پەرەش پنەدان، هۆشیاری و ڕێکوستەی و پراکتیک جە وۍ گێرۆ. ئینەیچ سەلەمیا. ئیسە جە جەهانەنە ئاخېزېوە پۍ ئازاڎیی ژەنۍ هەن. کۊشیای ژەنۍ زیهنیەتوو پیاسالاری تەرسنۆ. مشۊم ئینە بە ڕۊشنی بەدی کریۆ. ئەگەر ئی کۊشیاو ژەنا پۍ ئازاڎیچ بەرەو وەڵۍ بلۆ، هجومەکۍ زیهنیەتی و سیاسەتوو پیاسالاری زیاتەرۍ با. ئینسان متاوۆ ئینەی پېسە بەرئەنجاموو تەرسۍ و کاروەدای بشناسۆ. ئێمە چەمڎاری یاونەریەکا کەرمۍ. جە گرڎ مېڎانېنە باس جە ژەن کوشتەی کریۆ. ئینەیچ جە لایەن و نزیکتەرین کەسەکاوە کریۆ. پېسە، هامژینەکاشا، براکاشا، واتە جە لاو ئەنداماو خێزانەکەیشاوە کریۆ. مسۊم ئینە ڕسوا کریۆ و جە دژش کۊشیەیمۍ. ئینە ئاژۍ نییا کە تەنیا ژەنی ناچارۍ با پېش کۊشیا. گرڎ وڵاتپارێز و ئازاڎیواز و دیموکراتوازێوە پێویسا ئی کۊشیایە کەرۆ. پیاکۍ پێویسا زیاتەر کۊشیای کەرا. ئینە چنی بۆ؟ جە لېوە باسوو وەشەسیایی کەرا، جە لېوەتەرۆ باسوو خیانەتی قیزەونی و کۊکوشی کەرا. ئینە چ عەسقېوەن، چ هامژینیێوەن، چ برېوەن، چ خێزانێوەن؟ ئەوین و کوشتەی بیېنۍ بە دووۍ دیمۍ یەک دراوی. یاوان بە ئاژېوە پا جۊرە. ئینەیچ فرە مەترسیڎارا. بێگومان مشۊم ئینەی ڕیسوا کەرمۍ. پێویسا زیاتەر ئی تاوانا ئاشکرا کەرمۍ، بەڵام بەڕاسی پێویسا ئا زیهنیەت و سیاسەتۍ کە بیېنۍ بە مەڵامەتوو ئا تاوانا ئاشکرا کەرمۍ و حۊڵ بڎەیمۍ ئینسانەکا ڕزگار کەرمۍ. ئینە گرنگتەرین ئەرکوو کۊشیایمانە. بەتایبەت گلېرگەو کوردی و پیایا کوردی پێویسا هەستیارتەر چی مژارەیە هەڵسوکەوت کەرا و ئەنەیاوای کۆنەپەرستی وزا لاوە، گرڎ کەسۍ پەیڕەوو ئا زیهنیەتی و پێوەرە ژیۋایە کەرا کە ئاخېزەکەما پۍ ئازاڎیی ژەنۍ پەرەش پنەدان دلۍ کۊشیای ئازاڎیمانە. ئەوۍ تەرۍ بە دڵنیاییوە جە ئێمە نیەنۍ. ئانۍ حۊڵ مڎا زیهنیەت و سیاسەتوو پیاسالاری سەروو ژەنارە جابەجێ کەرا، مەتاوا وڵاتپارێزۍ با. مەتاوا بەشدارۍ تەڤگەروو ئازاڎیی کوردی با. تەنانەڎ ئەگەر واچمۍ وڵاتپارێزېنۍ، لاو ئێمۆ فلسێوە نمارۆ.
گەنجۍ پۍ ئێمە بیېنۍ بە هێز و مۆراڵ
ژەنا و گەنجا هێزۍ سەرمەشقۍ پارادایمی تازەو مۆدێرنیتەی دیموکراتیکینۍ. گەنجا نیشانەشا دا کە یاوېنۍ پا ئەنەیاوای و ڕێکوستەیە پۍ ئانەی جە ساڵەو ٢٠٢٣ېنە چ جە کوردسان و چ جە جەهانەنە ئەرکێوە پا جۊرەیە جابەجێ کەرا. کۆنفرانسوو جەهانی گەنجا جە پاریس ئی ڕاسیەشە نیشانە دا. بە جۆش و خرۆشێوە فرۆ، ویستوو ئازاڎیی جەستەیی ڕابەر ئاپۆی، هیوا و هاندای تازەش بە گرڎوو مرۆڤایەتی بەخشا. ئینەیچ سەرەڕاو سیستموو مۆدێرنیتەی سەرمایەداری و تاتەسالاری و فاشیستی و قڕکەری، هێز و مۆڕاڵ و هاندای گەورەیش شۊنەو ۋېشەرە ئارڎ.
گەنجا دەوری سەرمەشقشا هەن جە پەرەپنەداو ئاخېزوو مۆدێرنیتەی دیموکراتیکینە. پېسە ئاخېزوو گەنجا ساڵەو ١٩٦٨. چا وەختەنە پارادایمەکېشا کەمۍ بېنۍ، شیکارییە تیۆرییەکېشا کەمۍ بېنۍ. ئاڎۍ هەڵای چېروو کاریگەری سۆسیالیزمی ڕاستەقینەینە بېنۍ. ئارۆ ئا پارادایمەی کە ڕابەر ئاپۆ پەرەش پنەدان، سەرچەمېوە گۊرەن پۍ گەنجا. پی جۊرە گەنجا پابەنڎۍ با بە پرەنسیپەکا ئاخېزی تازەو گەنجا و سەرمەشقایەتی گەنجا و بەدیئارڎەی پارادایموو مۆدێرنیتەی دیموکراتیکی. فاکتەروو کوردسانی فرە گرنگا و سەرمەشقایەتی ئینەی کەرۆ، فەرماندە جوانە کە سەرمەشقایەتی تەڤگەروو گەنجاو پارتەکەیما کەرۆ، جە ساڵەو ٢٠٢٣ ېنە ئا سەرمەشقایەتیشە درێژە پنەدا. جگە چانەیچ مدرامانوو گەریلای، مدرامانوو گەنجا، سەرمەشقایەتی گەنجا جە ئاخېزەنە، هێزوو سەرمەشقوو تەڤگەروو ئازادیی جەهانینۍ. گەنجا جە چوار پارچەو کوردسانی و بەروو وڵاتی سەرمەشقایەتی ئینەی کەرا. ئینەیچ بە هوشیارکەردەیۆ گەلی و چالاکییەکاش کەرۆ. جە تورکیا و سەرنیشتوو کوردسانی سەروو بناغەو زیاڎکەردەی کۊشیای جماوە. وەختۍ قووڵتەر تەماشەکەرمۍ، وینمۍ هجوم کەرۆ سەروو گرڎوو ئانیشا کە دژایەتی زیهنیەت و سیاسەتوو فاشیستی و قڕکەری کەرا. هجوم پۍ سەروو ژەنا دەرئەنجاموو ئینەینە، چن ژەنۍ گیریېنۍ و فشارشا سەر کریان؟ حەرپاسە هجوم کەرا سەروو گەنجا. چی ئاخرانە جەنگێوە تایبەتشا وەڵۍ وستەن. واتە گەرەکشانە بە لەش ورەشی و مادەی هۆشبەر گەنجا بێ ئەرزش کەرا. حۊڵ مڎا ڕا جە ڕێکوستەی و بەشداری جە کۊشیای و وڵاتپارێزی و ئاخېزی کەرا. فشار وزا سەروو ئا کەسا کە یاوېنۍ پی ئەنەیاوایە. چی دماییانە بڕۍ گلېرۆ بیېشا بېنۍ. گەنجێوە فرۍ گیریۍ و هجومشا کریا سەر. گەنجۍ خاوەن هەڵوێستوو ڕادیکاڵ و ئازاڎیوازۍ و شۆڕشگێڵنۍ چی چېوەیە مەتەرسا. گەنجۍ ئاپۆییۍ بە حیچ کلوەجۍ مەتەرسا. بەپێچەوانۆ بۆ بە مەڵامەتوو وەڵېوستەی هوشیاری و چالاکی گەنجا و پاسە کەرۆ عالتەر ۋېشا بشناسا. ئێمە باوەڕما پی چېوەیە هەن. چانەی مشۆ ئینە ڕووەبڎۆ. چا چوارچێوەیچەنە گەنجەکۍ زیاتەر بەشداری کەمپەینوو ۋەنایۆ ڕابەر ئاپۆی و ۋېشا پەروەردە کەرا و جە ۋەران ۋەروو هجومە میدیاییەکانە، دەوری سەرمەشقشا بۆ جە جەنگوو دژ بە فاشیزمینە، حەرپاسە گرڎوو پلانە گڵیاوەکا جەنگوو تایبەتی دلېنەبەرا ، بێگومان جە کۊشیای ئازاڎیمانە و ئاخېزوو ئازاڎیمانە سەرمەشقایەتی کەرا.
فەڕەنسا مەتاوۊ کوردی خەڵەتنۊ
١٩و کانوونوو یوەموو ٢٠٠٠ کۊکوشی ڕووەش دا. قورس بێ، ئێمە زانێنمۍ مەرەشنە کۊکوشیێوە ڕووەش دێنە. دماو ٢٠ یا ٢٥ ڕوا کۊنگرەو پەکەکەی بی بە ڕۊژەڤ. ڕابەر ئاپۊ واتش، دژ بە کۊنگرەو ئێمە و ئەرەمەرزنای پەکەکەی، هجوومێوی زیهنیەتی فاشیستی، ستەمکار و قڕکەرا. ئینۍ هەمیشە گرنگۍ بیێنێ. دماتەر کۊکوشیەکەو پاریسی ڕووەش دا. چا هاوڕۍ ئەڤین و هامڕێکێش ٢٣ کانوونوو یوەمینە پاریسەنە کوشیێ. هەرپاسە٩ کانوونوو دووەمیما ئینا وەڵێنە. ٩ کانوونوو دوووەمی ساڵیادوو کوشتەی یۊ جە ئەرەمەرزنەراو پارتەکەیما هامڕا سارۍ و ڕۊژبین و ڕۊناهیێن. دەیەمین ساڵیادا. ئیسەتێوە گرد یاگێونە ناڕەزایەتیی دژوو ئی کۊکوشییا کریۊ.
بەڕاسی فەڕەنسا مەتاوۊ بە شێوازی تەر کوردی خەڵەتنۊ. پێویسا ئینە بزانیۊ کۊشیای پەی خوڵککەرڎەی فەڕەنسای پەی ئاشکراکەرڎەی ڕاسییەکا، کۊشیاێوە یاگەدارا. مشۊم تا دمایی پەیڕەوش کەرمۍ و ڕاسییەکا ئاشکرا کەرمێ. تەیب ئەرڎۊگان و هامڕێکێش شۊنکەوتۍ ئی کۊکوشییەینێ. وەڵێ١٠ ساڵانە پاریسنە کۊکوشییشا کەرد، ساڵەی وەڵینەیچ کەردشا. ددانشا نیا پۊرە کە هامڕا ساراشا گولەوارانە کەرڎێنە. تەیب ئەرڎۊگان و محەمەد عەلی شاهین واتشا. ئا وەخت گۊشما چەنە بێ. پەوکای ئرەیاوناینە ئەوەخوایشا کەرڎۊ؛ ئا قسۍ ددانیایپۊرەینێ، وەرپەرسیی کۊکوشییەکا گێرا گەرڎەن.
ئیساتۍ یادوو کۊکوشی ڕۊبۊسکیین ٢٨ کانوونوو یوەمین. باوڕم پاسەن ساڵەو ٢٠١١ بێ. هەرپاسە بە فەرمانەو تەیب ئەرڎۊگانی کریا. ئەنجامدرا. باسش کەرۊ کە ئەمرەش کەرڎێنە و وزۊش گەرڎەنوو وێش، چونکوم زانیارییەکۍ سەروو ویەرڎەی باهۊز ئەرداڵی چا ورگیریێنێ. ئەوەڵ واتش کە ئێمە تەقەما وەنەو خەڵکی سڤیلی نەکەرڎەن. دمایی کە ڕاسییەکۍ ئامۍ بەر قسەکێشا هۊش شیێوە. گەرەکشابۍ قسەکا فاڕا. ٣٤ گەنجۍ شاروو ڕۊبۊسکی کە بڕێشا زاڕوۍ بێنێ، بەدڕندانە بە فڕۊکە کوشیێ. ئینە چێش نیشانە مدۊ؟ ئاکەپە و مەهەپە و ئیدارەو تەیب ئەرڎۊگانی وەرپەرسۍ ئا کۊکوشییەینێ. دەسەڵاتێوە دڕندەن. دوژمنایەتیی وەراوەروو کوردی پێسە سەرە ورمدۊ. کوردساننە ئی هەرمانۍ کەرۊ. گێرتەی، کوشتەی، کوشتەی سنوورنە، کوشتەی بەرۊ. گردوو کوشتەیەکا پەی کۊکوشیی کورد بەکار مارۊ، ئینەما خاس خاسۍ دی.
وەلۍ مشۊم ئا ڕاسییا نرخنمۍ و هۊشێما نەشاوە و خاس بیاومێشانە و نیشانەو گرد لایێشا دەیمێ، سەرو ئی بناغەیە بە ڕێز و سوپاسۊ گردوو گەشمەرداو ئی کۊکوشییە یاد کەرمێوە گەشمەرداو کۊشیای ئازادی و دیموکراسی. گەشمەردی کوردسانی. ٤٠ ساڵۍ چێوەڵتەر، ٤٥ ساڵۍ هەمان ئی کۊکوشیۍ ڕووەشا دا. ساڵۍ چۍ وەڵتەر ئیساتێچ، چە وەڵاتنە و چە بەروو وەڵاتیوە ڕووەشا دا.
تا سەرکەوتەی هەقە کەرمێوە
ئێمە جە کۊشیاێوە گەورەو ٤٥ ساڵەنە هەقەو کۊکوشیی مەرەشیما کەرڎۊ. هەقەو کۊکوشیی زیندانیچما کەرڎۊ. هەقەو کۊکوشییەکاو پاریسیما کەرڎۊ. هەقەو کۊکوشیی ڕۊبۊسکیما کەرڎۊ. ئێمە هەڵای هەقە کەرمێوە. ئی کۊشیایە پەی هەقسانایۊ میاوۊ سەرکەوتەی بییەی و ئازادی. بە ڕۊح و هەڵوێستوو هەقسانیۊیۊ تا سەرکەوتەی درێژە بە کۊشیای ئازادیی مدەیمێ. تا سەرکەوتەی گنمۍ دماشا. ئێمە درێژە بە خەباتوو وێما مدەیمۍ پەی هەقسانایۊی گەورەی. ئێمە حەر ئەوەڵۊ وەعدما دا پەنە. ڕابەر ئاپۊ ئی وەعدەشە جە یوەم ورسەنگنای وێشەنە دماو کۊکوشیی مەرەشی دا. ٤٥ ساڵێن پەکەکە ئی وەعدەو ڕابەر ئاپۊی میاونۊ یاگێ، تا سەرکەوتەی وەعدەکەی و داواکارییەکا میاونمۍ یاگێ.
ساڵەو ٢٠٢٤دا کۊشیایما فراوانتەر کەرمێ
ملمۍ دلۍ ساڵۍ تازێوە. ئەوەڵۊ ساڵەی تازێما مەبارەکە کەرڎە، ساڵەی تازۍ مەبارەکە کەرمۍ وەنەو گردوو هێزەکاو ئازادی و دیموکراسی و ژەنا و گەنجا و گەل و ڕابەر ئاپۊی و هامڕایاما. ساڵەو ٢٠٢٤ ساڵەو کۊشیای و قازانجی گەورەی بۊ. ساڵەو ٢٠٢٣ میراتێوە گرنگا. ساڵەو ٢٠٢٤بەرش وزۊ، کە فرسەتی زیاتر جە جارا هەن، تا بە میتۊدی خولقنەرانە کۊشیای بەرەو سەرکەوتەی بەرمێ. ئینە بۊ بە هەڵوێستوو ئێمە پێسە تەڤگەری و گەلی. هامڕێما و دۊسۍ شۊڕشگێڵنۍ دیموکراتیکۍ و ئازادیوازۍ جە گرد لێوە جیهانینە پاسە ورسونیشت کەرا. فرسەت پەی ئینەیە موینمێ.
ڕا و ڕێبازەکێچ ڕۊشنێنی، چی ڕووەوە ساڵەو ٢٠٢٣ سەلەمناش مشۊم ڕا و ڕێباز و شێوازوو کۊشیای چەنین بۊ. ئیمراڵی بە مدرامانوو وێش ئینەشە سەلەمنا. گەریلاکاو زاپی ئازایانە ئینەشا سەلەمنا. هامڕێما ڕۊژهات و ئەرداڵ بە چالاکییەکەیشا ١ تشرینوو یوەمینە ئینەشا سەلەمنا. ئێمە بە ڕۊحی فیداکاری و خەتەی فیداکارییەوە مژیومۍ و گژیەیمێ. ساڵەو ٢٠٢٤ ئا ساڵۍ بۊ کە ئێمە پیسە تەڤگەری و گەلی زیاتەر فیداکاریی کەرمۍ و سەروو ئا بناغەیە بەسەرکەوتەیی کۊشیای ئازادی وزمۍ وەڵێ. فیداییبییەی ماناش چێشەنە ؟ یانۍ یاواینەی دروس جە ڕابەر ئاپۊی. یانۍ کۊشیای دژوو گردوو جۊرە تاکگەرایی و ناڕێکوزیایێوە. یانۍ پێوە هەرمانکەرڎەی و پێوەژیوای. یانۍ هامبەشیکەرڎەی و بەجڤاکبییەی. پی ڕۊحە و هۊشیارییەیوە، ماناو گژیای و سەرکەوتەین. هاوڕۍ ڕۊژهات و ئەرداڵ ئینەشا نیشانە دایمێ. سارا و ڕوکەنە نیشانەشا دایمێ. زیلانە و زینارە نیشانەشا دایمێ. خەتەو کۊشیای و سەرکەوتەی کۊشیای ئازادیی کوردستانیشا متەرە. خەتەو فیداکاریی ئاپۊیشا بەر وستە. ساڵەو ٢٠٢٤ زیاتەر فیداکارۍ بیمێ. قەوەتتەر گژیەیمۍ و سەرکەوتەی زیاتەر دەس وزمێ. جارێوە تەر ساڵەی تازۍ وەنەو گردوو گەلەکەیما و ئینسانی دیموکراتیکی مەبارەکە کەرمۍ و هومێدوو سەرکەوتەی گەورەی موازمێ.
