کاڵکان: ۋەرپەرچدایۆ جەنگی تایبەتی پەنەوازش بە جەنگی شۆڕگێڵنیا

ئەنڎاموو کۆمیتەو ڕاوەبەری پەکەکەی دوران کاڵکان ئەرەیاۋناش، کە گرڎ کەسۍ بە پاو رۆحوو مدرامانوو وانی و شڕنەخی مشۊم ۋێش تازە بکەرۊوە و واتش، " ۋەرپەرچدایۆ جەنگی تایبەتی پەنەوازش بە جەنگی شۆڕگێڵنیا ".

هۊرسەنگنایەکۍ دوران کاڵکانی

ئەنڎاموو کۆمیتەو ڕاوەبەری پەکەکەی دوران کاڵکان بەشداریش جە بەرنامەو کەناڵوو مێدیا خەبەرینە کەرد و هۊرسەنگنایش پەی ئی مژارا کەرد: گۆشەگیری ئیمراڵی، هەڵمەتەو ئازاڎیی کە ۋەرا ۋەروو ئانەینە دەسشپنەکریان، پرۆسەو وڕنای فاشیزمی ئاکەپە-مەهەپەی، جەنگوو گەریلای، جەنگی تایبەت دژوو ژەنا و گەنجا و رۆحوو مدرامانی جە وان و شڕنەخەنە دژوو ئا جەنگیە، حەرپاسە جەنگوو بەینوو ئێرانی و ئیسرائیلی.

هۊرسەنگنایەکۍ دوران کاڵکانی پی جۆرەنۍ:

وەڵۍ گرڎ چێوێنە بە رێزۆ سڵام جە مدرامانی تاریخی ئیمراڵی و رابەر ئاپۆی مکەروو. گۆشەگیری بەردەواما، ماوەو ٣٧ مانگان هیچ زانیاریێوە جە بارەو رابەر ئاپۆیۆ بەدەس نمۍ. یەرەم ساڵش ۋیەرنان. پاش وستەن ساڵەو چوارەمیۆ. یەرۍ ساڵۍ و مانگێوەش ۋیەرنان. جە بارەو ئا مژاریۆ هیچ ئەرەیاۋنێوە چا ئەرەمەرزیاوە کە ۋەرپەرسێنۍ جە بارەو ئیمراڵیوە نەدریان. گرڎ ئا ئاژەشا قبوڵ کەرد و بەشدارۍ بێنۍ چنەش.

ئەرەمەرزیێکۍ پېسە یۊبیەی ئەوروپای و ئەنجومەنوو ئەوروپای جە وەشکەردەو ئانەینە بەشدارێنۍ، قەرارشا دا. ئاڎێچ پېسە رێکوزیا دیموکراتیکەکا ئەوروپاینۍ. بەڵام ئاشکران کە ئاڎۍ قبوڵشا کەردەن. ئانە بڕێچش بە سزاو دیسپلینی چېروو بەرگێوە یاسایینە شاریاوە. ۋەروو ئانەی واتما کۊشیای یاسایی گرنگا. ئیسە نەک هەر ئا ئەنجاما مڎۆ، ئیمراڵی پایچش وستەن ٢٦ ەمین ساڵشۆ.  ئەشیۍ جە ساڵەو ٢٥ەمینینە چەمخشکنایۆ بە ئاژەو رابەر ئاپۆیرە کریۍ. بەڵام ئانە ئەنجام نەدریا. پەی چی؟ بەهانۍ پی جۆرەیشا پەی دیۆ.

پەی ئانەیچ جە ڕووا ۋیەردەینە جە پەرلەمانوو ئەوروپاینە کۆنفڕانسێوە سازکریا. پارێزنەرۍ نامیۍ چا ئاماڎۍ بێنۍ. ئانە ماناڎار بۍ، گرنگ بۍ. مشۊم ئێمە زیاتەر کۆنفڕانسۍ چا جۆریە سازۍ بکەرمۍ. ئاشکرابی کە ئیمراڵینە هیچ مژارێوە یاسایی نیا ئارانە. گرڎوو پاشێلکارییەکا پی جۆرە شاریێنێوە و درێژەشا پنەدریان. پێویسا زیاتەر ئاشکرۍ بکریا، ئانەیچ پەنەوازش بە کۊشیای بەقوەتتەری هەن. ستراسبورگەنە ۋێنیشاندایۍ جەماوەری گەورە ساز مکریۆ. جە ئەرەیاۋناکانە وەڵا کریانۆ. قسۍ کریۍ. مبارەکبایشا ۋنەکەر و سەرکۊتەی پەی گرڎوو بەشدارا موازوو. ئا چالاکیە ناڕەزایەتیە ۋەروودەم و ئا ئەرەمەرزیایانە ئەنجام مڎریۆ کە جە ئاژەو ئیمراڵیی ۋەرپەرسێنۍ.

مشۊم ئێمە تەنیا پېسە کردەوەکا دەوڵەتوو تورکی، ئاکەپە و مەهەپەی نەوینمێش، بەڵێ ۋەرپرسیاری ئانەیشا ئینا سەروو شاناوە، بەڵام ئەرەمەرزیێکۍ تەریچ چانەی ۋەرپەرسێنۍ. چی روۆ ئێمە متاومۍ ئانەی واچمۍ؛ مشۊم گرڎ ڕووۍ کۊشیەیمۍ. مشۊم گرڎ کوردێ دلۍ چالاکینە بۆ. ئەگەر ئێمە میاونا ئا ئاستەی زانیاریما جە رابەرایەتی نەبۆ، پا جۆرە گوایە ماچا پەیوەندی چنی رابەرایەتی لاواز مکەرا و هیواڎارێنۍ پەیوەندیما بە رابەر ئاپۆیۆ پڕچنا، پۊکەی بەپێچەوانۆ مشۊم ئێمە ٢٤ سەعاتۍ چنی رابەرایەتی بژیومۍ. مشۊم پەی ئازاڎیی جەستەیی رابەر ئاپۆی ٢٤ سەعاتۍ ۋیرکەردەیۊینە بیمۍ، گفتوگۆش جە بارۆ بکەرمۍ و کۊشیەیمۍ. مشۊم ئێمە چالاکینە بیمۍ. گرڎوو کوردی جە هەر شۊنێنە هەنۍ با با، ژەنی، پیا، گەنج و بەتەمەن دلۍ چالاکینە با. مشۊم ئێمە هەنگام بە هەنگام گەورە بیمۍ و هەڵمەتەو جیهانیی ئازاڎیی، هەڵمەتەو ئازاڎیی کە بە ئامانجوو ئازاڎیی جەستەیی رابەر ئاپۆی و چارەسەری پرسوو کوردی وزیان ڕا، ۋەرفراوان بکەرمۍ، مشۊم ئێمە گەورەتەرۍ بیمۍ.

چی مەعنێنە پەرەسانای گرنگ هەن. جە ماوەکا ۋیەردەینە چالاکی و رووەدای گرنگۍ ڕووەشادا. ٨ی ئاداری مبارەکباییەکۍ ژەنا بە ئامانجوو ئازاڎیی جەستەیی رابەر ئاپۆی بە تەمامی یۊشا گێرت و یاوۍ قولەپۊپە. بەراسیچ وچیا کە قۆناغەو دووەموو هەڵمەتەو ئازاڎیی بۆ بە قۆناغەو یەکڕیزی جەماوەری. ئاژێوە پا جۆرە ئاما ئاراوە. جە نەورۆزەنە دەیان ملوێن ئینسانۍ مجیێرە مېڎانەکا و ئی نەورۆزە بی بە شکۆدارتەرین مەراسیمەکا نەورۆزی. بەتەمامەتیی چنی ئامانجوو ئازاڎیی جەستەیی رێبەر ئاپۆی یۊشا گێرت. جە مېڎانەکانە ئی دروشمۍ وچیاوە. ئینە ئاژێوە فرە گرنگ بۍ. گەلوو کوردی هەڵوێسوو ۋێش نیشانەدا. کریۆ وچیۆ پېسە کۆنگرێوە رەئیەو ۋێش بەربڕی و واتش، بە بێ رابەرایەتی ژیۋای مەبۆ، ئێمە داواو ئازاڎیی جەستەیی رابەر ئاپۆی مکەرمۍ. ئەنجاموو ئینیشا گردی جە هۊرچنیەو ٣١و ئادارینە بەرۍ کۊتۍ. مشۊم پا جۊرە هۊرچنیەی هۊرسەنگیۆ. ئەقڵیەت و سیاسەتوو گۆشەگیری، فاشیستی، کۆلۆنیالیستی و قڕکەری جە هۊرچنیە دلێینەییەکا ٣١و ئادارینە گورزەی کوشندێش ۋەرکەوتە. ئیتر ئاکەپە بە پارتی یووەم نەمەن. حکومەتوو ئەغلەبیەتی ۋێش جە دەسدا. چنی هامپەیمانەکاش جە هامپەیمانێتی 'کۆمار'ینە دۊڕناشا. ئینەیچ ئاژێوە گرنگ بۍ. مبارەکبایی ٤و نیسانی پی جۆرە ڕووەشدا. پێویسا بەردەوامیش پنە بڎریۆ. پێویسا گرڎ ڕووۍ و گرڎ شۊنۍ بکریۆ بە مېڎانوو چالاکی. مشۊم گرڎ کەسۍ ویر جە چالاکی بکەرۊوە و سەروو کۊشیای مردای بکەرۆ. ١و ئایاری ئینا ۋەروودەمیمانە. بەراستی مشۊم ١ و ئایاری بیاونمۍ بە قولەپۊپێوە تازە، هەڵمەتەو ئازاڎیی بیاونمۍ قولەپۊپە. مشۊم جە گرڎ شۊنێنە پەی ئازاڎیی جەستەیی رابەر ئاپۆی هاوار بکەرمۍ. ئەگەر جە نەورۆزەنە، جە ٨و ئادارینە هاوار مکریۆ، ئەگەر رابەر ئاپۆ بی بە رابەرێوە کە نەورۆزش تازەکەردۆ و ماناش بە ٨و ئاداری بەخشان، جە ١و ئایاریچەنە رابەرایەتی رەنجی فرەش کێشتەن. ۋەروو ئانەی مشۊم ١و ئایاری بۆ بە ڕۆو یاڎکەردەیۆ رابەر ئاپۆی. حەرپۊکەی مشۊم گرڎ کوردۍ جە هەرکۊنە با ، مېڎانەکا ١و ئایاری پەڕۍ بکەرا. مشۊم جە گرڎ شۊنێنە بەشداری جە مبارەکباییەکا ١و ئایارینە بکەرا. مشۊم سەرمەشقایەتی بکەرا، گرڎ یاگێنە چنی کرێکارا و رەنجدەرا یۊگێرا، چنی خەڵکی یۊگێرا و هەڵمەتەو ئازاڎیی جە ئاستی جیهانینە بیاونا بە قۆناغێوە تازەی. ئینە پەنەوازیێوەن، بەتایبەتی ١و ئایاری جە گرڎوو جەهانینە دەرفەتێوەن کە ئانە بە ئەنجام بیاوۆ. ۋەروو ئانەی ئێمە ئا ئاژەیە بە وریاییوە هۊرسەنگنمۍ. مشۊم ئیتر گرڎ کەسۍ ۋێش ئاماڎە بکەرۆ، پەیوەندی ساز بکەرۆ، ۋێش ڕێکوزۆ، چېش پێویسا بکەرۆش. بەڵام با ئێمە ١و ئایاری بکەرمۍ پا ڕووەیە گرڎوو کرێکارا و رەنجدەرا، گرڎوو هێزە چەپ و سۆسیالیستەکا، گرڎوو چێردەسا، ژەنا و گەنجا گرڎوو جەهانینە پەی ئازاڎیی جەستەیی رابەری کۊشیانە. بەیدۍ با ئێمە بەراسی جە ١ و ئایارینە هەڵمەتەکۍ بیاونمۍ قولەپۊپە. هەڵوێسوو ئێمە، بانگەوازوو ئێمە ئانەنە و ئێمە بڕواما پاسەنە کە پا جۆرە بۆ. ١و ئایاری جە گەلەکەیما، کرێکارا و رەنجدەرا و گرڎوو گەلا چێردەسی و چەوەسیای مبارەک مکەرمۍ و هیواو سەرکۊتەی پەی گردیشا موازمۍ.

ئەنجاموو هۊرچنیەی و ئاماڎەکارییەکۍ جەنگی

ئەوەڵ چێوۍ کە مشۊم ئاکەپە کەرۊش، دەس جە کار کێشتەیۊن. ئەگەر تورکیانە تەنانەڎ کوچۍ دیموکراسی جە ڕۆحوو ئاکەپەینە مەنەبۆ، ئەوەڵ چێوۍ ئانەنە کە تەیب ئەردۆغان و حزبەکەش دەس جە کاری کېشاوە. بۆ نموونەی ماچا ئێمە دەوڵەتێوە ئەوروپایینمۍ پاسە وەسفوو ۋێشا مکەرا. سەڎ ساڵېن ئی هەرمانۍ مکەرا. جە هەر شۊنێوە ئەوروپاینە، ئەگەر حکومەتێوە، سەرۆک وەزیرانێوە یا سەرۆکێوە ڕووبەڕوو وڕایۍ چانەی بۆوە، ئەوەڵ چێوۍ دەس جەکاری کېشۊوە. شمەیچ ویندۍ بە هیچ جۊرۍ چېوۍ پاسە بیەیش نیا. تەیب ئەردۆغان کەلیمۍ "دمایی"ش بەکار ئاردێنە. بەڕاسی شکسوو ۋێش مەژگشەنە ۋیەرنان، ئی حەقەتینشە ۋینا، بەڵام دەوروبەرش گەرەکشا نیا دەس جەکاری کېشۊوە. واتش، ئینە شکس نییا'. ویرش چانەی کەردەنۆ شکسش ئاردەن یان نا؟ ئەگەر تەماشەش کەردۍ مویندۍ. واتە ویرش چنەکەردەنۆ. جە دڵ و مەژکشەنە گوزەرش کەردەن و هەستش پی شکسەیە کەردەن. ۋێش جە گێلی مڎۆ. بەڕاسی گەرەکشا واچۆ؛ ئاڎۍ پاسە ماچا. ئێمە مزانمۍ ئیساتۍ هێزە جیاوازەکۍ چېش مکەرا. کەواتە ئایا بە زۆر هۊرچنیەی وەڵۍ وەختەی مکەرا یان داواو دەس جە کارکېشتەیشۆ ۋنە مکەرا؟ ئا هێزۍ سیاسەتی دروست بەرا ڕاوە دیارێنۍ. ئێمە جەنگ مکەرمۍ. ئەگەرچی ئینەما پنە خاستەرین نییا. ئێمە هەم جە هۊرچنیەی و هەم بەبێ هۊرچنیەی کۊشیای مکەرمۍ. چونکی ئێمە جمیەرێوە پا جۊرەنمۍ.

بە ڕاسی دەسەڵاڎداری تەیب ئەردۆغانی چەمەڕابۍ ئینەی پەی ئاکەپەی بکەرۆ. ئامانجش ئانەبۍ چی هۊرچنیەنە سەرگنۆ و ۋێش پېسە حزبێوە نیشانە بڎۆ کە جە گرڎوو هۊرچنیەکانە سەرگنۆ و پا ئاژەی کە وەشش کەردەبۍ، هەنگامېوە تازۍ هجومی ئەرەگیریش ئاماڎە کەردێبۍ کە بە درێژایی زمسانی بەردەوامە بۍ. پا بۊنۆ کۊتۍ بازرگانی چنی ناتۆی و ئەمریکای. پەی بەشداربیەی سویدی جە دلۍ ناتۆینە ئیجازە و پاڵپشتیشا هۊرگېرت. جە سەرەتاو زمسانیوە بەردەوام ئینۍ بەغڎا و هەولێر. چنی ئێرانی منیشارە و بەردەوامېنۍ. ماچا ٢٢ۍ نیسانی پەی بەغڎای ملمۍ، دماتەر ملا ئەمریکا و ئینۍ حۊڵوو کۆکەردەیۆ پەشتیوانینە. هەر پۊکەی هیوا و مقارنەکېش پی جۊرە بێنۍ. ئەگەر جە هۊرچنیەینە سەرکەوتەیشا بەدەس ئاردۍ، ئانە ئەرەگیری و کۆمکوشی جە گرڎوو بوارەکانە دەس پنەکەرۍ. چ هەرێمەکاو پارېزناو مەدیای، چ جە هەرێمەکا تەریچەنە. بەڵام بێگومان چی هۊرچنیەنە تووشوو شکسی و وڕایۍ جدیی بی. ئەڵبەتە وەڵتەر جەنگەنە شکسش ئارد. گەریلاکاو ئازاڎیی کوردسانی بە درێژایی زمسانی زاپەنە گورزەی قورسەشا ۋنەو دوژمنی شانا. بە مەعنێوەتەر شکسی سەروازی ۋێش ئەرەیاۋنا. ئیساتۍ دماو وینای شکسی سیاسی جە هۊرچنیەکانە، جە گرڎ بوارێنە کۊتەن ئاژێوە لاوازۆ.

جە بواری سەروازی و سیاسینە دۆڕیا، دەسوەڵێوستەیش جە دەس دا و گورزەش ۋەرکۊتە. ئیسە متاوۆ چێش بکەرۆ؟ چارەسەرێوە تەرش نەمەنەن. ئەگەر کەسێوە دیموکرات بیۍ، پېسە واتم، دەس جە کاری کېشێوە. ئەڵبەتە ئی کاریە مەکەرۆ، حۊڵ مڎۆ بەشێوازی جۊراو جۊر دەسەڵاتدارییەکەیش پارێزنۆ. پەی ئانەیچ تەنیا چارەسەر، جەنگ، هجووم و چەوسنایۆ و تیرۆر کەردەینپی جۆرە حۊڵ مڎۆ گرڎوو نەیاراش بێدەنگ بکەرۆ. حۊڵ مڎۆ گرڎیی فریو بڎۆ. سەروو ئی ئەساسیە، حۊڵ مڎۆ کوچۍ تەمەن و دەسەڵاتەکەیش درێژ بکەرۊوە. بێگومان هیچ هۊرچنیێوەش ۋەروودەسینە نەمەنەن. جە ئاژێوە چانەنە دەسەڵاتداری تەیب ئەردۆغانی جە ڕووی سیاسی و سەروازییوە گورزەش ۋەرکۊتێنەو وڕانەرە. پا جۊرەی کە گەرەکش بۍ مەتاوۆ هجووم بکەرۆ و پەنەوازیچش بە هجوومکەردەین. ئەگەر هجووم نەکەرۆ، ئەگەر تیرۆری فاشیستی پەرە پنە نەڎۆ، شانسوو مەنەیۊی جە دەس مڎۆ. ئینا ئاژێوە پاسە ئاڵۊزەنە. گەرەکشا هجووم بکەرۆ، ئەگەر هجووم بکەرۆ  ڕزگارش مەبۆ. حەرپاسە هجوومەکەش ڕووبەڕوو ۋەربەسی بیەنۆ. پېسە واتما ئی حکوومەتە زەلکاوەنە گیرش کەردەن. ئەما پا سیاسەتا گەرەکشا مەنۊوە کە پەیڕەویش ۋنەکەرۆ، بە سیاسەتوو هجوومکەردەی سەروو کوردی، ئەرەگیری و کۆمکوشی. ئینە ئا خاڵێنە کە ئیساتۍ پنەش یاوێنمۍ. چی حاڵەنە حۊڵ مڎۆ کوچۍ چا ئاژەیە ڕزگارش بۆ. حۊڵ مڎۆ کوچۍ خەسار و زەرەرەکاش سووک بکەرۆ، هەناسێوە بڎۆ، حۊڵ مڎۆ زلهێزەکا فریو بڎۆ. گەرەکشا بلۊ بەغڎا و ئەمریکا. بە واتەو ئانەی کە 'لووانی واگە و لووانی فڵان شۊنەو فڵان شۊن، پەشگیریی گردیم هۊرگېرت'، گەرەکشا دەوروبەروو ۋێش پەی هجوومەکا ئاماڎە بکەرۆ کە گەرەکشا. چانەینە چانە بۆ. ئایا ئینە چارەسەریین؟ ئینە کۊششێوەن، ئێمە موینمێش و ماچمۍ ڕووە مەڎۆ. جە ڕاسینە ئینا دما ساتەکاشەنە. ئەگەر حکوومەتوو ئاکەپەی دەس بە هجوومی بکەرۆ ئانە دما هجوومش بۆ. بەردەوام واچێنۍ ئینە دمایین جەنگا. فرەیشا ئی قسېشا کەردێنە. بەڵام ئیساتۍ ئا قسۍ بە عالتەرین شێوە چنی ئی ئاژەو دەسەڵاتداری ئەکەپە مەهەپەی مێوە. واتە دماین حۊڵوو ئاڎیشا بۆ. پەی ئینەیچ جارێوەتەر گەرەکشا پەشگیری کۊبکەرۊوە. بەڵام کارێوە زەحمەتا مەتاوۆ بەدەسش بارۆ. وەڵتەر باسوو ئی بابەتەیما کەردەن. پەی چی مشۆم حکوومەتوو عێراقی و هێزەکاو پانیشتوو کوردسانی و هێزەکا تەری پەشتیوانی جە هێزێوە بکەرا کە ئانڎە گورزەی سیاسی و سەروازیەش ۋەرکۊتێنە؟ چی پەشگیری جە ئەرەگیرا مکەرا کە خاکوو ئاڎیشاش ئەرەگیر کەردەن؟ حکوومەتوو تەیب ئەردۆغانی، ڕووە جە هەر شۊنۍ بکەرۆ کێشە خوڵقنۆ. گەورەتەرین کێشە خودوو تەیب ئەردۆغانی و پەیلووا سیاسیەکێشەنۍ. ئا کەسەی بەردەوام پشېوی وەش مکەرۆ خودوو ئەردۆغانیا. پی جۊرە بەردەوام، تاڵانکاری و فێڵەشا کەردێنە و کەسوکارشا بیێنۍ بە دەوڵەمەندتەرین کەسا جیهانی. پەی چی پەشتگیری چی کەسا مکەرا؟ چانەینە گەرەکش بۆ ئیسفاڎە چا بۆشاییەو دلېینەو ئەمریکای هۊر بگێرۆ. سەبارەت بە هۊرچنیەو ئەمریکای. حەرپاسە بڕۍ سەبارەت بە ئەندامیەتی سویدی جە ناتۆنە وەعدشا دا. حۊڵ مڎۆ جارێوەتەر کۆشا بکەرۊوە و هجوومېوە ئەنجام بڎۆ. بە پوختی جە ئاژێوە لاوازەنە بەبێ یارمەتی گەرەکشا هجووم بکەرۆ. مشۊم ئی حەقەتینەیە بۋینمۍ. حەرپاسە مشۊم ئاماڎۍ بیمۍ. ئی ئاژەگرنگا. ئێمە پېسە جمیەری ئازاڎیی سەروو ئی بنەمایۍ هۊرسەنگنای مکەرمۍ. پێویسا گرڎ کەسۍ ئی ڕاسیە بزانا. بەتایبەت گرڎوو وڵاتپارێزنا، گەلەکەما. پێویسا ئاماڎەکاریما پەی گرڎ چێوۍ بۆ. مشۊم جە ئەگەروو دمایین هجوومی فاشیزمی ئاکەپە-مەهەپەینە سەرۍ گنمۍ. مشۊم ئینە ئامانجی سەرەکی ئێمە بۆ. ئاکەپەو مەهەپە چی هجوومە دمایینەو ۋێشانە مەڕیا و وڕا. مشۊم ئینەی بواچمۍ و پەی ئینەیچ مشۊم گردما جە ئاستی سەفەربەرینە ۋێما ئاماڎە بکەرمۍ و بەشدارۍ ئی قۆناغە تازەو مدرامانی بیمۍ.

ئەنجامو ورچنیەیە وێمانەکا

وەڵێو گرد چیوێنە، ئینەیە دیاری بکەرمێ. کوردستان ڕاش بە فاشیزمی نەدا، گەلو کوردی پێسەو گردو ورچنیەیەکاو وەڵۍ جارێوی تەر ئیرادەو ئازادیوازی و دیموکراتیکیش بەڕۊشنی نیشانە دا. ئانەش دیاریی کەرد کە ئازادیی کوردی و دیموکراتیکبییەی تورکیایش گەرەکا. ئینە ڕەوشێوی ڕۊشن و ڕەوانا. سەرو ئی بنەمۍ ئەنجامش دەس وست. پەوکای ماچا ئاکەپە بڕیو یاگێنە شارەوانییش بەدەس ئارد. گەرەکش بۍ بەزۊر سەربگنۊ. بەڵام گردش بەفێڵێ.دیما   ورخەڵەتنای کریێ. دەسبەردارۍ ئانەی بێنۍ پێسەو دەوڵەتی ورچنیەییش کەرد، دەنگ بەڕۊشنی فاڕیا، ساختەکاری کریا، ساختەکاری سەرو سندوقەکاوە کریا، پێسەو کۊیلەی ئینسانشا کوۍ کەردێوە و بەرێنێشا سەرو سندوقەکاو دەنگدای. بەڕاسی قۊناغق کۊیلایەتی چێرو دەسەڵەتداریی ئاکەپەینە فاڕیا پەی شێوەو دەنگدای.

سەرو ئی بنەمێ، وەڵۍ گرد چیوێنە ئا هەڵوێستەو گەلو کوردی مەبارەک مکەرو، هەڵوێستوو گەلیما، هەڵوێستو ئازادیوازی و دیموکراتیکی مەبارەک مکەرو. ئیرادێوی گەورەشا نیشانە دا و قەیومیان پاک کەردۊ. واتشا شارەوانی یانەو ئێمەن و سەرکەوتێ. سەرکەوۍ تا بکەرانێش بە یانەو گەلی. بەڕاسی ئس شوناسەما بەگرنگ دی. گەل خاوەندارییش وەنە کەرد، یانی شێوەو جەژنێوەنە دەسشا نۊژەنکەرڎەیۊ شارەوانییەکاشا کەرد. پێویسا گرد وەختێو پێسنە بۊ. مشۊم بفاڕیۊ پەی یانێوی گردینی. پێویسا ئیرادەو گەلی بۊ. پێویسا جڤاکیچ چاگە هەرمانەو وێش بکەرۊ. پێویسا هامسەرۊکاو شارەوانییەکا، کە ورێچنیێنۍ چەنی خەڵکی هەماهەنگی بکەرا و یۊی گێرا. پەوکای پێویسا بفاڕۊین پەی مەیدانیوە ڕێکوزیای، ئێمە ئانەیە مچەسپنمێ؟ بێگومان هەرمانە پەی ئانەیە مکەرمێ. ئینە پەی گرد کەسێو چی بوارەنە ڕەوشێوی نموونەیین. قۊناغەکاو وەڵێنە ئی چیوە وەش نەبی. ئیسەولای ڕا نەدەیدۍ قەیومۍ بسەپنا. هەڵوێستو گەلو وانی فرە بەڕۊشنی ئینەش نیشانە دا. وەرو ئینەیە متاویۊ گرد یاگێونە ئینە بکریۊ.

پێویسا گرد کەسێو  دژو هجوومو دەسەڵاتداریی فاشیستی ئاکەپە-مەهەپەی ئامادە بۊ. پێویسا گەل و هامسەرۊکاو شارەوانیچ ئامادۍ با. بە نۊعێو تەر پێویسا بتاومۍ دیموکراسی و دیموکراسی وێمانە بە شێوێوی فرە قەوەت بکەرمێن بە مەیدانو ڕێکوستەی. پێویسا  وەراوەرو حەر جۊرە هجوومێوی فاشیستی، قڕکەری و چەوسنایۊینە وێما ئامادە بکەرمێ. مدرامان کەرمێ. بە مدرامان هیچ چیوی مەفۊتیۊ. ڕادەست نابێت. حەرپاسە شارەوانی بە ماناو ڕێکوستەی گەلی مێ. ئا مانۍ میاونۊ کە ئینسانەکۍ بە ڕێکوزیای هەرمانەکاشا مکەرانێ. گەر گەل قەرارو چیوێش دابۊ، دەنگێوی ڕێکوزیا بۊ و بە فرەیی و تندی بیناێوە داگیربکەرۊ، ئی خەباتە گەر بینانە نەبۊ، متاویۊ کۊڵانەکانە بکریۊ و ئی خزمەتە بەرڎەوام بۊ. پێویسا گرد کەسێو پی شێوە نزیکو پەرسەو شارەوانی بۊ کە بەشێوی گرنگەو ڕاوەبەری وێمانەینە. پێویسا پێسە سەرڎەمی تازەی نزیکۍ بیمێوە.

ئەوی تەر دیموکراتیکبییەی تورکیاین. سەرنجەو وێما موزمۍ سەرو ئی ڕەوشەیە. سەرو ئی بنەمۍ مواچمێ. بڕێو یاگێنە واچێنۍ فاشیزمو ئاکەپە-مەهەپەی فرە کاریگەرا، جەماوەرو فاشیزمی بەرۍ کەوتێنێ، مەژگوو ئینسانەکا شۊریانۊ، پەڕ بییەن جە ویری نەژادپەرسی و شۊڤێنیستی، فاڕیایش فرە زەحمەتا. چی ورچنیەیەنە ئی ئەنەیاواینەیە ئاشکرا بی، گلێرگاو تورکیای کریاوە پەی فاڕیای. یانی هەرماەی چینۍ هەنە؟ هەڵبەت هەنە. بەڵام ئانە نەبیێنە پەرسێو. شەڵای ئەویشای تەریچ دیێ. کەمینێوە فرە گولانێنێ. فرێوە گەورۍ پەی ڕاسی هەنێ. قەیرانێو کە جە ئەنجامو دوژمنایەتیکەرڎەی جە کوردی و سیاسەتەکاو جەنگو فاشیزمو ئاکەپە-مەهەپەی وەشۍ بیێنێ، بە هۊکارو قەیرانی ئابوری نمەتاوانۍ وێشا دەبر بکەرانێ، ئاورێنێ. ئینۍ شۊنەو چارەسەرێورە. زوڵمێوی گەورە هەن، تیرۊر هەن. ئینسان نمەتاوۊنۍ هەناسێوی بدۊ. بە واتێوە تەر ، گەر ئینەیە بیاونمۍ بە گلێرگەی، سەرانسەرو تورکیاینە متاویۊ ئینسانەکۍ هاگادارۍ بکریاوە و ڕێکۍ بوزیا. بەحری سیاویچنە بۊ، ئانتۊڵو دلێڕاسەیچنە بۊ، حەرکۊ بۊ متاویۊ. ڕۊشن بیەنۊ ئا ڕووەدایۍ جیهانەنە نامومکین موینیانۍ ڕووە مدانێ، مکریۊ ڕووە بدانۍ بۊنەو وەنەکەوتەیەکاشاوە. چا وەختانە پێویسا هێزەکاو دیموکراسی، دەم پارتی، پارتەکای تەری، گردو هامپەیمانیەکەو خەبات و ئازادی و جووڵیایوە  وەرفراوانو ئاشتی و دیموکراسی تورکیانە بوزیانۍ وەڵێ. وێش کوردستاننە سیستمێو هەن. هەیە. خەڵک هەرمانو وێش مکەرۊ. چی بوارەنە پێویسا گردو لایەنە سیاسی و پارتەکاو تورکیای  پێسە هەلێو ئینەی بوینا و ئاستو سەفەربەریینە خەباتو بانگەشەی  و ڕێکوستەیکاری بکەرا. وەروو ئانەیە ڕەوشێوی ڕۊشن هەن. هەم پەشتگیریی خەباتێوی چینەیە بکەرۊ، هەم زووتەرین وەختنە ئی ڕاوەبەرییە هوربشانۊوە، هەم ڕاوەبەریێوی دیموکراتیکی یاگەدار بەرا ڕاوە. مشۊم  ئینە بوچیۊ. قۊناغێوی تازە تورکیانە دەسش پەنە  کەرد. قۊناغو دیموکراتیکبییەین، هۊشیاریی دیموکراتیک و ڕێکستەی و چالاکیوە. ئیساتێوە فاشیزمی ورشانیانۊ، گردو کاریگەرییەکا نەمەنا و دیموکراتیکبییەی بگنۊ وەڵێ. ئازادیی کوردی چی بوارەنە بی بە بناغێوە. چێششا کەرد حەرچند فشار و زۊرشا کەرد گەلو کوردی بەرەو دما ناماوە، ئینە دینەمۊو دیموکراتیکیبییەی تورکیاین. وێگیر بی و بە شێوێوی زیندە مەنۊ. پێویسا سەرو ئی بنەمۍ گرد یاگێو تورکیاینە خەبات بکەرمێن. جە ئەستەنبووڵۊ تا ئەزمیر، ئەنقەرەوە تا بەحری سیاو، گەڕەکەی گەورۍ و گولانێ، کرێکار، ڕەنجدەر، ژەنی و گردو بەشەکاو گلێرگەینە پێویسا بلمێنە گردو مەیدانەکاو ژیوایۊ. پێویسا ئینسان حەر ڕەگەز، ڕەنگ و باوەرێوەنە بۊ بیاوانۍ بە یۊگێرتەی. باسو عەقڵیەت و سیاسەت و سیستمو فاشیستیشا پەی بکەرۊ، ڕا وەرو ئینەیەنە کریێنۊ. متاوون بواچوون هەرکەس بکەرۊش سەرمگنۊ. ئا هێزە کە مواچۊ 'وەڵاتپارێزنا، دیموکراتیکنا، شۊڕشگێڵننا' پێویسا ئینەیە بکەرۊ. سەرو ئی بنگەیە تەڤگەری دیموکراسی قەوەت بگنۊنە وەڵێ. لە ئیساتێنە ماچا ئاندە شارەوانیێما بەدەس ئاردێنێ، ئاندە دەنگۍ مارمێ. گەر پاسە بیۍ جەمسەری دیموکراسی سەدا ٢٠ و ٣٠ بەدەس ئارۍ و بۍ بە حزبی یوەم. بۍ بە جەمسەری یوەم. چونکوم ئانۍ گەورەترین بناغەن.

تارێخو تورکیای نکۊڵییش وەنە مکریۊ . چێش موچیۊ؟ 'گردو ئانیشا ڕاو هاموەڵاتیبییەیۊ بە کۊمارو تورکیایۊ بەسیێنیوە، تورکێنێ'. ئانە تورکا. کۊمارو تورکیای سەد ساڵێن هەن. ئینجا مەگەر ١٠٠ تورکۍ سەد ساڵێن ئینۍ چێ؟ مەگەر وەڵۍ ١٠٠ ساڵانە ئی جیهانە تورکش نەبیەن جەنە؟ ئەگەر گلێرگێوەعومرش ١٠٠ ساڵۍ بۊ هیچ چیوێو نییا. ئەگەر ئا گلێرگە نەبیۍ خاستەر بێ. کریۍ پا ڕاددە نکۊڵی وەنەو تارێخی کریێ. بە واتەی ئانەی ئێمە نکۊڵی جە کەسای تەری کەرمێ، پا ئەقڵیەتە نکۊڵیکارە قڕکەرەیە، نکۊڵی جە وێش مکەرۊ. . هەرپاسە نامۍ ئا خاڵۍ نمەفاڕیۊ و فاڕیای و هەموارۊکەرڎەیش نمەوزیۊ وەروو باسی. هەموارەکەیچش پێشکەش نمەکریۊ، مشتومڕش سەرۊ نمەکریۊ. چونکوم داواکەرڎەکەیش گەورەتەرین تاوانا. بەڵام ئا خاڵۍ وێش نکۊڵیی جە تورکبییەی مکەرۊ. ئێمە پا ڕاددە جە ڕاسییە وەرچەمەکا دوورۍ کەوتێنمێوە. پێویس نییا زیاتەر سەرو ئا بابەتەیە بەرڎەوام بو، گرد کەس ئانەی مزانۊ. ئا لایەنە دەسەڵاتدارێ، بازنە دەسەڵاتدارەکا گرد چێو خاس مزانا. یانۍ ئایا بەڕاسی هیچ ڕاسواچیێوەن، بڕێو کەمتەرین یاساو دیموکراسیی بۊ، کە پابەند بۊ پۊشۊ؟ بەڕاسییچ ئێمە گەرەکمانە ئانەیە بوینمێ. ئەگەر ئانە بەدی بکریۊ بەدڵنیاییەوە پشتیوانییش وەنە مکریۊ، بەڵام چی بابەتەنە پێویست نییا زیاتەر هەنگامە بنیەیمێ. 'با ئێمە بیمۍ بە حکومەت، وەختما پێویسا'. چیوێوی چانە نییا. ئیساتۍ هێز وەش بییەن. مشۊم سەرو ئانەیە چێش مکەرا هەڵوێستی وەرەچەمانە نیشانە بدریۊ. ئەگەر پا جۊرە بۊ، وەختۍ جەهەپە بتاوۊ وێش تازە بکەرۊوە و وێش دیموکراتیک بکەرۊ، بەڕاسییچ دیسان متاوۊ دەور بگێڵنۊ. یۊ چا هێزا چی ورچنیەیەنە دەورش گێڵنان جەهەپەن. ئێمە مواچمۍ گەر پێسە بۊ بۊ.

کاریگەریی چالاکییەکاو گەریلای

ئەوەڵنە گردو گەشمەرداو هەپەگەی و یەژاستاری و گردو گەشمەرداو کۊشیای ئازادی، جە کەسایەتیی دماین گەشمەردا دێرسیمنە هامڕا ئەسەر وارشینە بە ڕێز، وەشەسیای و پەنەزایۊ یاد مکەرووە. حەرپاسە ١٦و نیسانی ساڵیادو گەشمەرڎەبییەی هۊزان سەفکان و هامڕایاش. حەرپاسە ١٧و نیسانی ساڵیادو گەشمەرڎەبییەی هامرا عەزیز عەرەبەی. جە کەسایەتیی هۊزان سەفکان و هامڕایاشنە گردو گەشمەرداما، جە کەسایەتیی هامڕا عەزیزینە گردو گەشمەرڎە عەرەبامان بە ڕێز، وەشەسیای و پەنەزایوە یاد مکەرمێوە. هەمان وەختەنە ساڵرۊوئەنفالیچ هەن. گردوو ئینیشا هجوومەکاو دیکتاتۊریەتو سەدام حسێنینە پانیشتو کورڎسانینە گەشمەردۍ بیۍ و گردو گەشمەرداو ئەنفالی بە ڕێز و پەنەزانایوە یاد مکەرووە.

گەریلا بەڕاسییچ مۊرەو وێش وەنەو ئی قۊناغەیە دێنە. ئا دۊخە سیاسییە کە ئیساتۍ ئامان ئاراوە بە ئۊپراسیۊنی شۊڕشگێڵنی، کە بە درێژایی زمسانی بەردشا، ئامادە کریا. جە وەڵیوەبەرڎەی هەڵمەتەو ئازادیینە فرەتەرین ڕەنج و مانیایش کێشت. جە ورچنیەیی وێمانەو ٣١ ئادارینە بناغەو شکسو فاشیزمو ئاکەپەی و مەهەپەیش نیارە. ئا گورزۍ گەریلاکا کە وەنەو فاشیزمو ئاکەپەی و مەهەپەیشا شانۍ و جە ڕووەو سەروازییوە ماڕێشا، جە ورچنیەی وێمانەنە یاوناشا ئاستو وڕای. مشۊم گرد لاێو ئانەیە بزانا. پەوکای ئا ئۊپراسیۊنە شۊڕشگێڵنیۍ فرە گرنگۍ بێنێ، فرە مانادارۍ بێنۍ و فرە سەرکەوتۍ بێنێ. چیوێو بۍ کە کەس نەتاوۍ بکەرۊش. وەڵتەرۍ واتەبێما، کەس نمەتاوۊ پێسەو گەریلاکاو هەپەگەی و یەژاستاری جەنگ بکەرۊ. نمەتاودۍ چا یاگێنە بمرددێ، کە ئادۍ جەنگش چنە مکەرا. جە هەلومەرجو گەریلاکاو هەپەگەی و یەژاستارینە هیچ سوپێوە نمەتاوۊ وێش بگێرۊ. تونێلەکاو زاپ، ئاڤاشین، مەتیناینە، دلۍ تیمەکانە حیچ هێزێوی سەروازی نمەتاوۊنە وەرگە بگێرۊ. نە سوپاو ئەمریکا، نە چین، نە ڕوسیا و نە هیچ هێزێوی تەر نمەتاوۊ ئانەیە بکەرۊ.

ئینا وەرەچەماوە کە سوپاو تورکی کەوتەن چە دۊخێوە. سوپاو تورکی دووەم سوپای گەورۍ ناتۊینە، یانۍ پێسەو سوپێوە کە هێز بە ناتۊی بەخشۍ وینیێ. ئیساتۍ موینمۍ کە کەوتەن چە دۊخێوە. وەڵێو چند ڕێوئەریاونایەکانە وەڵا کریاوە، دیتا. یانۍ کەوتەن دلۍ سیندرۊمو کەشو ئامێدییوە. پەی وێش سێندرۊمو زاپی بێ. چێوەڵتەر سیندرۊم بە سیندرۊم ژیوێنی. سیندرۊمو نسێبینی، سیندرۊمو کورڎسانی. سوپاو تورکی ٤٠ ساڵێن بەرڎەوام شکس مارۊ. قسێوە هەنە مواچۊ پاڵەوانی بەزیا جە کێوەڵکۍ تێر نمەبۊ. پێسە بەرڎەوام ئەوەخوایش مکەرۊوە، مواچۊ ئۊپراسیۊن مکەرۊ، شکسش مدۊنە، دمایی بە تیرۊری مارۊ. ئیساتێچ تەیب ئەردۊغان ورستەن و ماچۊ ئی هامنە دمایی بە گردی ماروونە. چند هامنۍ ویەردۍ ؟ تۊ ٢٢ ساڵێن سەرو ئی دەسەڵاتەیە، مەگەر نمەپەرسدێ، ٢٢ ساڵێن ئا گرد هامنۍ ویەردۍ تۊ چکۊ بێنێ؟ کەس باوڕ پی قسێتە نمەکەرۊ. موچیۊ کەس گەرەکش نیا بۍ کەشو ئامێدی. بە سەدان کەسۍ دەسشا جە هەرمانۍ کێشتەنۊ. وێشا مزانا کە بڕێوشا وێشا کوشتەنۊ. بڕێو نەوەشیۍ وێشا کەرڎەن بە بەهانێ. کەس نمەتاوۊ چا بمەنۊوە ئانە وینیا. یانۍ ڕووەش دا، چالاکیێوی زیندە. زیندەتەرین فیلمو تارێخیی جەنگی بییەن. وەراوەنە ئا گورزە، هەڵوێست و جۊشوخرۊشەو گەریلایۊ کۍ وێش پنە مگێریۊ؟ یانۍ سروشتیین. مشۊم ئینسان قسۍ خراپۍ پانیشا نمواچۊ، کە مەیا واگە، مشۊم ئینسان قسۍ خراپۍ پانیشا بواچۊ، کە ئانیشا مکیانانۍ واگە. دەینیش بە گەرڎەنیشا، با ئادۍ وێشا بلا. چی جەنگەنە با ئادۍ وێشا بەیا و بە چەمۍ وێشا بواینێ. با زارۊڵەکاو تەیب ئەردۊغانی بەیانێ. فرێشا سەروازییشا نەکەرڎەن. کۍ مخەڵەتندێ؟ گیانو ئینسانەکا بە زەڕ مسانا. بەرەو مەرڎەی ڕوانەشا کەردێ. خەڵکی بەرەو مەرڎەی مکیاندێ. ئا ئینسانۍ ئینۍ جە چە دۊخێوەنە؟ هاوار مکەرا. زمسان پەیشا پێسەو جەحەنەمیش ونە ئاما. زاپ پەی فاشیستەکا بییەن بە قەبرسان، بیەن بە جەحەنەم، ئانە حەقیقەتێوی ڕۊشنا. کە پێسە بۊ و مبۊ نەیاوۊ ئا ئاستە، بەڵام کەس گۊشش نەدا و کەس گەرەکش نەبۍ بیاوۊنە. ئیساتۍ گەریلا جە گردو ئا ڕووەدایا ئەنجامی پێویسش ورگێرتەن. ئێمەیچ قبووڵما کەرد. ئێمەیچ نەمدرایمێ، هەرمانەما کەرڎە، ئامادەکاریما کەرد، سەرو بنەماو ئەنجامەکاو ئی کۊشیایە سەروازی و سیاسیین، سەرو بنەماو ئا سەرکەوتەیانە، جۊش و وزێوی گەورەتەر خولقییا. دەسوەڵیوزو لاو جمیەرەکەیمانە. پەوکای ئێمە ئامادێنمێ. ئانەیچ مواچو، ئێمە ئینایمۍ هەستیارتەرین قۊناغو کۊشیاینە. وەڵتەرێچ واتەبێما، چارەی تەرشا نەمەنەن، ئینەی نەکەرا موڕیا، بەڵام هیچ نەبۊ تا عومریشا درێژ بکەراوە و هێزو وێشا بەشداری پەنە مکەراوە، پێسەو ئانەی سەدام حسێن کەردش. سەدام حسێنیچ هەمان هەرمانەش کەرڎە. وینیا کە دماییەکەش چێش بییەن، ئاخیرو ئادیشایچ پاسنە بۊ. وێشا چانەیە متەرسانێ، پەوکای دوژمنایەتیی کوردا مکەرانێ، جەنگو قڕکەرڎەی دژو کوردا مکەرا، شۊڤێنیزم، نەژادپەرسی و نەتەوەپەرسی تورکیا هانی مدا و یانۍ هەوڵۍ مدا ڕێکۍ بگنانێ. هۊشداریی مدەونە لایەنە سیاسییەکا تورکیانە بەتایبەتی جەهەپە. با نەبا بە ئامرازێو پەی ئانەیە. با پنەشا نەخەڵەتیانێ. سوپاو تورکی چە هەرمانێوەش عێراق و سوریانە هەنە؟ واچدێش. واتەی ئینەیە دوور کەوتەیوە نییا جە نەتەوەپەرسی، دوورکەوتەیوە نیا جە وەشەسیای وەڵاتی، بە پێچەوانەوە ڕزگاربییەین جە حکومەتێوە چانەی کە پەی دەسەڵاتو وێش خۊی ڕۊڵەکاو تورکی ڕوانەو عێراق، سوریا، لیبیای مکەرۊ، پێسە سەروازی کرێگێرتەی پەی مەرڎەیشا مکیانۊ. ڕزگاربییەین چا ئەقڵیەتەیە. ڕزگارکەرڎەی ئینسانەکان چا کارەساتەیە. حیچ هەڵوێستێو ڕاستتەر و شکۊمەندانەتەر چانەیە نییا.

پەوکای پێویسا گرد لاێو وریۍ بانێ، با کەس بە پڕوپاگەندەو جەنگی تایبەتی نەخەڵەتیۊ. ماچا، هجوومۍ مکەرمێ، ماڕمێشا و پاسە مکەرمێ، تەکنیکی چانەما ئینا وەرڎەسنە، بوارو جەنگیوە قەوەتێنمێ. گردما بە چەمۍ دیما. ئا ئەنجامۍ کە نەورۊزنە ئەرەیاونیۍ ئینۍ وەروچەماوە. یانۍ جیهان دیش چێش سەرو ئا تەکنەلۊژیانە ئامان،. کە پاسە شانازییش پوە کەرێنێ، کە بە دەسو گەریلای مەڕیا و پارچەکێشا کوۍ کەردێوە. پەوکای بەکارئارڎەی گەلو تورکیای بەتایبەت کرێکارۍ پێسە یاگۍ داخێنە. حەرپاسە کوشتەی ئا کوردا، کە مواچانۍ 'جە ئێمە نییەنێ'، کرڎەوێوی ئەنەیاوایانەن و قبووڵکریا نییا. هەرکەسێو ماچۊ 'نەتەوە پەرەسی من ڕام پەنە نمەدۊ دژوو ئینەیە ناڕەزایەتیی نیشانە بدەونێ'، نەتەوەپەرەسی ئا کەسە ساختەیە دروێنە. حەر پەوکای چێولای گرنگا. پێویسا گرد لاێوە وریۍ با. حەرکەسێو دیموکراسی، ئازادی، دادپەروەری، یەکسانییش گەرەکا پێویسا بەوریاییوە چی پڕۊسەنە وێش بە وەرپەرس بوینۊ. پێویسا گرد لاێوە هەوڵۍ بدانۍ جە دەسەڵاتو ٢٠ ساڵەو فاشیستیی ئەکەپەی و مەهەپەی ڕزگارشا بۊ. ئی پڕۊسە، پڕۊسەو دلێنەبەرڎەی فاشیزمین. ئێمە بە هامکاری و سەرمەشقایەتیی مدرامانو گەریلای ئی پڕۊسەیە سەرموزمێ.

سەبارەت بە مدرامانەکاو شارو وانی و شرنەخی

ڕاوەبەرییەکەما بارودۊخو شارو وانیش بە ڕۊحێوی تازە وینا و واتش: "ڕێبازێوی تازەن، پێسەو هەنگامیوی تازۍ ئشناسنیا. منیچ ئی ورسەنگنایەم پەنە قبووڵا. سەرو بنەماو ڕەخنەدای بەشدار مبوو. پێویسا هەمیشە پی شێوە نیشانە بدریۊ. وەراوەرو هجومو فاشیست، چەوسیایۊ،جەنگی تایبەت و کۊکوشی مبۊ جە گرد لاێوە پێسە سەرەوردای بکریۊ. کریۍ بەرڎەوام ناڕەزایی نیشانە بدریۊ. کریۍ ئا شێوە یارای و فەداکارییە بەرڎەوام ئەنجام بدریێ. چێش قۊمیێ؟ ئەوپەڕش کەمێو هجووم کەرێ. بەڵام ئەگەر بە شێوەو ڕێکوستەی بۊ، فاشیزم نمەتاوۊ ڕووبەڕووش بۊوە. حکومەت تواناو گرد هەرمانێوەش نمەبۊنێ. ئینەیچ وان و شرنەخنە وینیێ. هەرحاڵێونە سووکایەتی و هجوومی تایبەتیشا کەرد، دڕندەیی و ئەشکەنجە نەمەن نەکەراش، چێششا نەکەرد؟ قەبرسانەکێشا وردڕیێوە و پێشەکێشا بەردۍ و بینێشا سەرو قەبرسانەکاوە کەردێوە و ئینسانیەتشا بە سەیارەوە بەست و سەرو زەمینیوە کێشتشا. جەنازەو ئینسانیشا ماوەو چند ڕوۍ دلێڕاسەو جادەکانە ئاستۊ. ئینسانەکۍ تەنانەت مەرڎەکێچ دەسو ئی ڕژێمە فاشیستەیۊ زەرەرشا یاوان لا. گرد کارەساتێوە ملوو ئینسانە زیندەکارە مارۊ. زیندانەکەکۍ پەڕێنێ، ئینا وەروچەماوە. دژو ئینەیە ستەمکاریین مدرامانێوە گەورە هەن، ئادێچۍ بەشدارۍ هەڵمەتەکەی بێنێ. ٢٧و تشرینو دووەمیوە تا ٤و نیسانی بە قەوەت لوا وەڵێوە. ئیساتۍ بە شێوازێوی تازە درێژەش هەن. ئی مدرامانە پەی چێشی مکریۊ؟ چونکوم فشارێوی فرە بەرو زیندانەکایچوە ئینا ئارانە. تووڕەییێوە گەورە هەن. هیچ چیوۍ نەمەنەنۊ نەکەراش، ئەشکەنجەو گەنجا، ژەنا، زارۊڵاشا دان، ئی کرڎەوۍ گردشا سەرڎەمو دەسەڵاتداریی ئاکەپەینە ڕووەشا دا. واچێنۍ ژەنی و کناچۍ کوردۍ جیاتیی ئانەیە بلا کەش با بە لەشورەشێ. ئایا چانەیە سووکایەتیی گەورەتەر مەنەن بکریۊ؟

بەیدۍ با کولتووری گلێرایەتییما، پیمانەکاو ژیوای ئازادیما گێرمۍ وەرەچەم. پی بۊنەوە گەرەکمەن بواچو، پێویسا ئینسان وێگێری و مدرامان بکەرۊ. دژو ئی جۊرە هجووما گرد یاگێونە، حەر وەختێوەنە، مشۊم ئینسان مدرامان بکەرۊ. تواناو حیچ دەسەڵاتێوەنە نییا کە هێزو گەلی بماڕۊ. هیچ هێزێوە جە هێزو گەلی گەورەتەر نییا. هیچ دەسەڵاتێو جە هێزو ژەنا و گەنجا گەورەتەر نییا، گەنجاو شارو وانی هجوومکارێشا هەراسانۍ کەردێ. شرنەخنە، پلەدارێوی جەنگی تایبەتی سەروو تاوانەکا گیریا. ئادۍ پێسەو سوپێوە ڕێکوزیێنێ. زیاتەر هێزی سەروازی بە زەڕ ڕێک موزیۊ. بە دروۍ و زەڕ، فێڵە وەنەو خەڵکی مکەرانێ. بە گرد نۊعێو سووکایەتی بە گەنجا و زارۊڵا مکەرانێ. قەت نمەبۊ ڕا پینیشا بدەیمێ. بە مانێوە تەرە بەڕاسی ڕۊحێوی تازە وان و شڕنەخنە وەش بییەن. با بواچمۍ بەینو وانی و شڕنەخینە خەتێو هەنە، ئینە هەڵوێستێوی دروست، وەڵاتپارێزنانە و شکۊمەندانەن. پێویسا گرد یاگێوەنە لاو حەرکەسێەوە هەڵوێستێوە چامنە نیشانە بدریۊ، مشۊم چێولای ئی هەڵوێستە گرد یاگێونە برمانیۊ. حەر یاگێونە هجوومێوی گولانە بۊ، دەمودەس وەنەشا بپەرسیۊوە. بە گلەیۍ هیچ چیوێو چارەسەر نمەبۊ. بڕێو گلەیۍ هەنۍ کەراشا، ماچا فشارما وەنە کەرا، ئینە بێدەسەڵاتیین بە گلەیۍ حیچ دەسکەوتۍ نمۍ دەس. دەس و قاچت نییا؟ مەژگت نییا؟ هێزت نییا؟ وێت ڕێک وزە، بیاوەنە، کۊشییە. دژەکەت وێش ڕێک وستەن تا دلێتنە بەرۊ، هجوومۍ کەرۊ سەرت، بەڵام تۊ لاو کەمیوە ئندەو دوژمنەکەیت کۊشیە پەی مەنەیۊو و ژیوایت نمەکەرینەش؟ چی هەست بە وەرپەرسیی نمەکەرینە؟ وەڵاتپارێزنی، دیموکراتیزەکەرڎەی، وەرپەرسبییەی یانۍ هۊشیاری، ڕێکوستەی، ئازادی. وەرپەرسبییەی ژیوای ئینسانی یانۍ سڵامەتی و پارێزنای جە گرد نۊعە هجوومێو. ئینەیچە پنەش موچیۊ هۊشیاریی وێپاریزنای. پنەش موچیۊ کۊشیای وێپارێزنای. ئێمە ئی شێوە کۊشیایە پەیڕەو مکەرمێ. ئی هۊشیارییە جە وێپارێزنایۊ سەرە ورمدۊنێ. ئیتر بە گلەییکەرڎەی چەمەڕوانی وەنەو کەسی نمەکریۊ. چەمەڕوانی هەڵوێستێوی کۊیلانەن. ئینسانی ئازاد کۊشیۊ و سەرمگنۊ. بە ڕەنج و کۊشیای گرد چێوێو بەدەس مارۊ. ماف نمەدریۊ، مسنییۊ، گرد چێوێو بە کۊشیای مۍ دەسێ. پەوکای جەنگ و کۊشیای مکەرمێ. پەوکای دەسوەشی وەنەو خەڵکو وانی و خەڵکو شڕنەخی مکەرو. شێوازێوی تازەشا خوڵقنا، مشۊم ئینەیە بە گرنگ بزانمێ. با گردو شار و شارۊچکەکاو کوردستانی و تورکیای ئی ڕاسییە قبووڵ بکەران. ئا دەرئەنجامۍ کە ئامۍ ئاراوە ئانەنە کە بە کۊشیای سەرکەوتەی بەدەس مێ.

با حەرکەسێو حەریاگێونە و وەختێونە پێسنە بۊ. وەراوەرو گرد جۊرە هجوومێوی فاشیزمی ئاکەپە – مەهەپەیۊ، ئینە ڕاستتەرین هەڵوێستو مدرامانین. پێویسا مجیارە دلۍ جادەی و کۊڵانەکا. هەرکەسێو هجووم مکەرۊ، مشۊم ڕووبەڕوێش باوە. ئینەیچ مکریۊ بە بە گرد نۊعێوە بۊ، بە مەرجێو بە شێوێوی ڕێکوزیا و یۊگێرتانە بۊ و وریا و بەپلان بۊ، متاومۍ گردو هجوومەکا بماڕمێ.

حەرپاسە گرد لاێو ڕاسیی جەنگی تایبەتی مزانانێ، بەڵام ئانە پێسەو کۊشیای دژو جەنگی تایبەتی مکریۊ، فرە نەرم و بێکارێگەرا. گەنجۍ گەرەکشابۍ چیوێو بکەرا، ئێمە بە گرنگما زانا. بەڵام ئێمە واتەنیچما دژو جەنگێوی تایبەتی، کە پێویس بە جەنگێوی شۊڕشگێڵنانەین. ئینەنە جەنگی شۊڕشگێڵنانە. ئینە جەنگو گەلین. مدرامانو گەلین، گردو بوارەکانە گەل سەرە ورمدۊ و کۊشیای مکەرۊ. ئینەیچ سەلەمیا.

چا وەختەنە، بەتایبەت ژەنی و گەنجێ، پێویسا گردما بە ڕەخنە و ڕەخنەدای وێما تازە بکەرمێوە. مشۊم یاواینەیما ڕاس بکەرمێوە. مشۊم ئا هەڵوێستە بێکاریگەر و تەسلیمبییەیا بنیەیمۍ لاوە. ئی ئەنەیاوایە کە بە نامۍ ورڎە بۊرژوازی، چینو دلێڕاسەیۊ نامۍ نریان، مشۊم بنریۊ چاڵی. ئەنەیاوای ئازادیی مڕازنمێوە، هۊشیاری و ئیرادەو ئاپۊیی پەی ئازادی پەسەند مکەرمێ. حەرپاسە وێما پەروەرڎە و ڕێک موزمۍ و سەرو ئی بنەمێوە ژیوای دەس پەنە بکەرمێ. ئێمە سەرو گلێرایەتی بنەماو تێدەکۊشیەیمێ، ئاسایشو وێما مسۊگەر مکەرمۍ و ڕووبەڕوۍ گرد جۊرە هجوومێو بیمێوە. ڕابەر ئاپۊ ماچۊ، ئەگەر هێزو ئانەیما بۊ شکس بە جیهانی بارمێ، هجووم نمەکەرمۍ سەرو هیچ کەسێو. بەڵام ئەگەر جیهان هجووم بکەرۊ سەرما، قەت سازش سەرو مافە ڕەوا و دیموکراتیکەکاما نمەکەرمۍ و واز جە ژیوای ئازادی نمارمێن، ئینەنە فەلسەفەو ئێمە، حەرپاسە فەلسەفەو ژەنەو کوردی، گەنجو کوردی، گەلی ئازادیوازو کوردین. پەوکای ماچمۍ چیولای سەرو ئەساسو ئی فەلسەفەیە پەروەردۍ بیمێ، ڕێکوستەی مکەرمی، مژیومۍ و کۊشیەیمێ. چونکە جیا چانەیە هیچ پیمەری تەر نییا. پەوکای ئی مدرامانە ئێمەش ئاردیمێوە سەرو جەوهەریما. مدرامانێوی گەورە بێ. سڵام جە ڕۊحو مدرامانو وانی و شڕنەخی. داوا جە گرد لاێو مکەرو ئی ڕۊحو مدرامانییە قبووڵ بکەرا و پاسە چیولای درێژە بە مدرامانی بدانۍ و هەڵوێستو وێشا وەراوەرو حەر جۊرە جەنگێوی تایبەتینە بوزا ڕوە.

گلێرگەی کوردی گلێرگێوی گەنجا

هەڵوێستو گەنجا چی دمایۊ خاس بێ، ئەرێیی بێ. گەنجۍ بە شێوێوی کاریگەر و چالاک بەشدارییشا جە وەرفراوانکەرڎەی هەڵمەتەو ئازادیینە کەرد.  کۊنفرانسو گەنجاو جیهانینە، ئەورووپانە تا چالاکییەکاو بەرو وەڵاتی و  هەرچوار پارچەو کوردستانینە، دەوری سەرمەشقانەش نیشانە دا. سەرانسەرو مانگەو ئادارینە بەشدارییشا هەڵمەتەکێنە کەرد. ٨و مارسینە ژەنی گەنجۍ سەرمەشقایەتییشا کەرد. حەرپاسە نەورۊزنە گەنجۍ وەڵیوە بێنێ، دیسان ئیرادەو گەنجا چی ورچنیەینە قەوەت بەرکەوت. گەنجاو کوردی ساعیبۍ ئی هەڵوێستەیە بێنێ، گلێرگەی کوردی گلێرگێوی گەنجا. گەنجاو کوردی زانست و پەروەرڎە و ژیوای ئازادنە مدرامانکەرۍ و بەئیرادێنێ، هاموەخت کۊشەر، فیدایی و وەفادارێنێ. سەرو خەتەو فیداکارییوە کۊشیا و مژیوا. پەوکای هیچ هجوومێو نمەتاوۊ ڕاش وەنە بگێرۊ، ئیرادەش ماڕۊنە و ژیوای ئازادنە دوورش بوزۊوە. ئینەیچشا سەلەمنا، مشۊم گەل چانەی خاستەر بیاوناە. ئادۍ بەرڎەوام ئی هەڵوێستەشا وەراوەرو هجوومەکاو جەنگی تایبەتی نیشانە نەدێ. وێشا ڕێک نەوست و مدرامانشا نەکەرد، گەنجێوی فرۍ دریاشا وەنە و ئڕفانیێ. تەنیا گێرتێشا و ڕەمنێشا. میدیاکاوە دیێما، ناڕەزایەتیی فرەما ژنی. یانۍ ئاوەختە چکۊ بێندێ؟ ئادۍ دەمانچەشا هەن، شمە چیتا نیا؟  نیتانە؟ جیهانێوە چانەنە مژیودێ. دژو تۊ دوژمنەکەت شۊنەو چەکێویرە مگێڵۊ تا دلێتنە بەرۊ. چمەڕاو چێشییەندێ؟ ئینسان مشۊم پێسە نزیک ببۊوە.

پێویسا ئینسان گرنگی نەدۊ بە بەرو وەڵات

پەی نموونەی، کۊچبەرو سیاسەتو جەنگی تایبەتین. قڕکەرڎەی جەنگی تایبەتی مکەرۊ. جەنگی تایبەت گرد یاگێونە هەمان چێو بەدەس نمارۊ. کوردستاننە قڕکەرڎەی مارۊ وەر. جەنگی تایبەتی قڕکەرڎەی هەن.  پێکئامای دیموگرافیکی مفاڕانێ. گلێرکوژی مکەرانێ، قڕکەرڎەی چاندی و تاویایوە مکەرانێ. چی خەباتەنە پەی ئازادیی هەن، گەنجاو کوردی ملارە بەرو وەڵاتی. پا قسا فشار، ستەم، تیرۊری فاشیستی هەن  نمەتاومۍ ئی چیوا ڕۊشن نەکەرمێوە، ئادۍ با تۊیچ هەنی. تۊ گەنجنی. کۊشیایت هەن. گەنجانێو کە مکۊشیانۍ هەنێ. بەشدارو دلۍ ڕیزەکانی گەریلای بە و دە کەش. وێت ڕێک وزە، ڕێکوستەی نهێنیی کەر، لوەرە چێرزەمینە. بەڵام وەڵاتو وێتنە بژیوە. هەر چیوۍ گولانە ڕووە بدۊنۍ یەکسەر ئی وڵاتەیە جیامازانێ. پێسە نمەبۊ! پێویسا ئینسان دژو ئینەیە بمردۊوە، نمەبۊنە ئینەیە بە ڕەوا بنریۊرە.

نمەبۊ ئینسان فرە گرنگی بدۊ بە بەرو وەڵاتی. بەرو وەڵاتیوە هەرمانە فرێنە و فرسەت فرەن و پاسە وەشا و  ئەوروپانە ئی چیوۍ هەنێ. ئێمە گردما ئەوروپانە بێنمێ. من بە پارێزنەرەکەیمم وات، گردو ئەڵمانیایم سەرۊ تاپۊ مکەرا، نمەتاوانۍ یەک ڕۊ جێگە بازانێمۊ، زەروورا ئینسان پەی وەڵاتو وێش بگێڵۊوە. گەر کەمێو پەرڎەچیاشۊ سەرو وێش پێویسا بگێڵۊوە، گەر پەی کۊشیایی ئازادیی هەرمانە نەکەرۊ، بە دەوری گرنگو وێش ورنیزۊ هەڵبەت مشۊم بگێڵۊوە. پێویسا بەشدارو دلۍ ڕیزەکاو كۊشیا بۊ، بەشدارو دلۍ گەریلایەتی بۊ.

لایێوە تەرۊ ترەوە جارێوی تەر من واتم ئا چێوەو دەوڵەتو تورکی نەتاوۊ بگێرۊش، ئەڵمانیا مگێرۊش و دادگاییش مکەرۊ.پەوکای فەڕەنسا و سویدیچ چیوۍ چانەن مداشۊ بە تورکیای. دماو ئانەیە ئینەما وات  پاسنە بەرشی؟ گەروەرو ئێمە بۊ نەتاوو چێوی بواچوو. ئی جارە تەسلیمو دەسو تورکیایشا کەرد. پێسە ئانەی بواچا، شمە پاسە بواچدۍ ئێمەیچ پاسە بکەرمێ. 

ۋێما مەڎەیمۍ دەسوو کەسا جیاوازیۆ

دەساڵۍ چېوەڵتەر دلېڕاسەو پاریسینە هەڤاڵ ساکینە و ئاڎێشا گەشمەرڎۍ کەردۍ. ساڵەی ۋییەردۍ هەر دلېڕاسەو پاریسینە هەڤاڵ ئەڤینە و ئاڎێشا گەشمەرڎۍ کەردۍ. ئیساتۍ ئانۍ کە ئانڎە ۋەرووچەماوە کۆمکوشی مکەرا، چېش مەکەرا؟ ئا وەختە مشۊم ۋېما ئاسایشوو ۋێما پێکبارمۍ. پێویسا ئاگاڎارۍ بیمۍ چا یاگانە ئینایمېش چنە. پا قسۍ کە ماچا 'شمە پارېزنمۍ و ئېگە شۊنێوە ئیسراحەتە و وەشەنە' ۋێما ئەمانەتوو کەسا جیاوازی نەکەرمۍ. جە سەرەتانە مشۊم ئینەی دیاری بکەرمۍ.

جە لېوەتەرۆ بڕۍ ڕووەدایۍ ئانڎەیتەر عالتەر ئاشکرۍ بیۍ. بێگومان یاونەریەکایچەنە بەرۍ کۊتۍ. ئانۍ ئی هەرمانۍ مکەرا ئاشکرۍ با و جە کۆمکوشیەکایچەنە هامکارېنۍ. پەی چی ئی کۆمکوشیۍ ئەنجام دریۍ، چی ڕۊشنۍ نەکریێوە؟ فەرەنسا گرڎی گومۍ کەرۆ. هامکاری مکەرۆ. سیاسەتش فاڕان پەی بازاری. مشۊم ئی حەقەتینە وینیۆ. پی جۆرە نزیکوو ئینسانی و گرڎ چېوۍ بیمېوە. ئا وەختەی ئی چېوا مکەرا، ئێمە ڕاوجاو ۋێما گېرتەبۆ. ئی حەقەتینا زیاتەر وروژنمۍ و زیاتەر کۊشیەیمۍ. ئانەی ئێمە ماچمېش نایاسایی نیا. پۊکەی پێویسا ڕاوجاو ۋېما هێقم کەرمۍ. باسوو کام یاسا و  نایاسایی مکەرمۍ؟ ٢٦ ساڵېن ڕابەر ئاپۆشا جە ئەشکەنجەو ئیمراڵینە ئاستەنۆ. چا یاگێنە کە مافوو پەناهەندەیشا دا بە هامڕا سارۍ، ڕۊی ڕۊشنیچەنە کەردەشا ئامانج. ئانۍ ئی چېوا مکەرا گرڎ چێوێشا ۋنە وەشیۊوە. ئا وەختەی چێوۍ کریۆ، بزانمۍ، ڕاوجاو ۋێما وەڵۍ وزمۍ. بە تایبەتی گەنجاو کوردی با عالتەر دەربارەو ئی چېوییە بزانا و هوشیارۍ با، ۋێشا بە ڕێکوستەی بکەرا، بانۍ بە خاوەن هەڵوێسێوە حەقەتینە.

حۊڵمڎا ئێرانی کېشانۍ دلۍ جەنگیۆ

ئێران هجوومش کەرد سەروو ئیسرائیلی. گرڎ کەسێ ماچۆ چەمەراو هجوومی بېنۍ. ئێران ئاشکراش کەردەبۍ کە جوابش بۆ. ئێران ۋێش واتش ئینە جوابدایۆبۍ. ئێمەیچ گېڵایش پەی مکەرمۍ، گەرەکمانە سەبارەت پا ڕووەدایە زانیاری دەسوزمۍ، ڕووەداکەی هۊرسەنگنمۍ و گفتوگۆش کەرمۍ. ۋێش جە ۋێشەنە ڕاوەبەریما پەی هەرهەنگامېوە کە پېویس کەرۆ ، ڕەئیەو تەڤگەریما پەی گەلی وەڵاکەرۊوە. پەیلووای بنەڕەتی هەر ئانەنە. بەڵام پېسە ئاستی شەخسی جە چوارچێوەو ئا زانیارییانە کە هەنێم متاوو واچوو. ڕووەداکەی پېسە سەرەتاو جەنگوو دووەمینوو غەززەیا. بە بڕۍ تۆمەتۍ پرۆسەو لەشکرکێشی و کۆمکوشی دژوو خەڵکوو غەززەی دەسشپنەکەرد. چی ڕووەیچۆ حەماس دەورش بۍ، تەیپ ئەردۆغانیچ دەورش بۍ. تەرەفی سەرەکی ئەمریکا و ئیسرائیلەنۍ. ئینەما بە ڕۊشنی باسکەرد. ئانەی بی بە قوربانی مەردموو غەززەیا. بڕێشا واچێنۍ ڕاو وزەی شێونوو، دەسشا پی کاریەکەرد و بڕێشا واچێنۍ کە ئاستەنگیەکاو ڕاو وزەی لا مڎەو، ئاڎۍ دەسشا پی کاریە کەردەن. واتا یۊترینشا وروژنا. ڕەنگە جەنگێوە یەکلایەنەشا کەردەبۆ. حەرپاسە ڕاشا پەی ئیسرائیلی کەردۆ بلۊ دلۍ غەززەی و فرەتەرین کۆمکوشی بکەرۆ و باڵادەسی ۋێش فراوانتەربکەرۆ. یانی ئینۍ گرد جە تەرەفوو ئاڎیشاوە کریۍ. ئیساتۍ گەرەکشانە هەمان چېو کەرا. ئا وەختە تەیپ ئەردۆغان و حەماسشا پېسە ئامرازێوە بەکارئاردۍ، جە ئیسەیچەنە گەرەکشانە ئێرانی پېسە ئامرازێوە بەکاربارا. بە پەیلوواو من ئیسرائیل ملۊنە دلۍ گرژی و ملەملانېوە چنی ئێرانی، جە ئیساتێچەنە بناغە منریۊرە کە ئیسرائیل جە غەززۆ مېڎانەکا تەری دژوو بڕۍ هێزا هجوومەکاش زیاتەرۍ بکەرۆ. چونکی ئیسرائیل ئینەش کەرد.

ماچانۍ ئێران هجوومی دماینش کەرد، بەڵام پەی ئانەی ئێرانی کېشانۍ هەم دلۍ جەنگەکەی کە ٦ مانگېن بەردەواما ئیسرائیل و تورکیا دەس وەردای گۊرەشا کەردەن. بە تایبەت ڕاوەبەری تەیب ئەردۆغانی و دەزگا چاپەمەنییەکاش کە چاپەمەنیێوە ساختەکارا. یانی چاپەمەنی ئاکەپەی چنڎین حۊڵێشدۍ پەی ئانەی ئێران گنۊنە دلۍ ئی جەنگەیە، چېشش دەسەنە ئاما کەردش. حەرپاسە چاپەمەنی ئیسرائیلیچ هەمان دەورش گېڵنا. هجووم و سەروو باڵوێزخانەو ئێرانی سوریانە سەروو ئی ئاستیە بۍ. ئینە پەنەوازش بە ۋینای و ئەنەیاوای هەن. ڕاوەبەری ئێرانی جە ماوەی ۋیەردەنە هەڵوێسێوە زانایانەش نیشانەدا. یانی جە ۋەرا ۋەروو پیلانەکانە فرە فریووش نەوارد.

هجووم دژوو باڵوێزخانەو ئێرانی سوریانە چی ئاستەنە هۊرسەنگیا. ئیسرائیل ۋەڵتەر بە ئاشکرا ئەرەیاۋنانش جوابش مڎۆوە. پۊکاتی جە چوارچێوەو هێزینە جوابەکەش داوە. ۋنەکۊتەکېش گرنگۍ نیەنۍ، بەڵام ئانەی ئیساتۍ ڕووەمڎۆ ئانەنە کە ئیسرائیل و ئێران ئینۍ جەنگەنە. پی جۊرە حۊڵمڎا ئێرانی کېشانۍ دلۍ جەنگیۆ. لایەنەکۍ بەری زیاتەر پەی ئاژەی دلێینەیشا دەور گېڵنا. پەی نمونەی ڕاوەبەروو ئاکەپەی و تەیپ ئەردۆغان پەی ئانەی دەنگۍ بەدەسبارا و جە هۊرچنیەکانە سەرۍ گنا، سیاسەتوو حەماسی و فەلەستینیش کەرد. بەتەمامی سیاسەتوو دلېینەیش جە چوارچێوەو مەسڵەحەتوو ۋێشەنە بەکار ئارد. جە ئیساتێچەنە ناتانیاهۆ ئی پرۆڤۆکاسیۆنا و پشێویێشە پەی ئانەینۍ کە ئێرانی کېشۆ دلۍ جەنگی و ئەرەمەرزناو بناغەی زیاتەروو هجوومەکا دژوو غەززەی زیاتەر بکەرۆ. هجووم و ئێرانی کەمێ چانەبۍ. زیاتەر چا گورزۍ ۋەروو لایەنەکەی تەری کەوت، دڵوو گلېرگەو ئێرانی یان تەرەفڎارا ۋێش وەش مکەرۆ و پېسە سەرکۊتەیۍ پێشکەششا مکەرۆ.

پرۆژەو چارەسەری ئێمە؛ کۆنفیدرالیزمی دیموکراتیکیا

ئێمە دژوو ئا جۆرە جەنگەینمۍ. ئێمە دژوو مەسڵەحەت وازی، ئیمپرالیستی، ئەرەگیری و قڕکەرینمۍ. کێشە پې جۊرە چارسەر مەکریۆ. یانی قەناعەتما پاسەن کە ڕێبازوو چارەسەری قۊرتەکا، گلېرگێوە سیاسی و دیموکراتیکا، ئا قۊرتۍ زیاتەر جە پەنج هەزار ساڵان جە ۋەرکەوتوو میامینینە وەشۍ کریێنۍ . ئێمە ۋێڕاوەبەری دیموکراتیکی و کۆنفیدراڵیزمی دیموکراتیکی بە چارەسەری پەی ئا قۊرتۍ مزانمۍ. ڕابەر ئاپۆ ئا پرۆژەشە پېسە پارادیگمایێوە تازەی پێشکەش کەرد. هاموەخت ئا پڕۊژەشە بە بەرنامێوە تیۆری پێشکەش بە گرڎوو گەلاو جیهانی کەرد. یانی هەڵویسوو ئێمە پەی چارەسەری ئانەنە کە ئاماژەما پنەدا. ۋەروو ئانەیچ ئێمە داوا مکەرمۍ گەل زیاتەر ئیرادەو ۋێشا وەڵۍ وزا و ۋێشا بە رێکوستەی بکەرا. با گەل زیاتەر ساحیب و هەڵوېسی و قسۍ با. با دیموکراسی بەرانۍ گرڎ کوچێوە جیهانی کە چنەش مژیوا. با ڕاگیری بکەرا جە دەوڵەتا تاکڕەوی، دیکتاتۆری، نەتەوەپەرسی و تاوانکاری. با ڕاوەبەرایەتی گەلی دیموکراتی وەش بکەرا.  با جە چوارچێوەو تایبەمەندیەکانە کۆنفیدراڵیزمی دیموکراتی ۋەرکەوتوو دلېڕاسەی بێنە مېڎانەکۆ. پرۆژەو چارەسەری ئێمە ئانەنە. ئانە یەکلای بیەنۆ کە پرۆژەکۍ تەرۍ جگە جە پرۆژەکەو  ئێمە گرڎوو کردارە خراپەکا جەنگی، پېوەرەدای، کۆمکوشی و نەوەشیەکا چنی ۋێشا مارا.

ئێمە داوا جە گرڎوو گەلاو هەرێمەکەی مکەرمۍ؛ کە ڕاسیەکا بوینا و جە دژوو زهنیەتی و سیاسەتی و مەسڵەحەت وازی هەڵوێسشا بۆ. بە نەتەوەپەرسی، ئاینگەرای و دلېنەبەردەی یۊترینی قۊرتەکۍ چارەسەرۍ مەبا. چارەسەری هەرە گونجیا پەی قۊرتەکا هەڵوێسوو دیموکراتی و ۋېڕاوەبەری دیموکراتیا، کۆنفیدراڵیزمی دیموکراتیکیا. ئێمە گردما پېوەرە متاومۍ ۋەرکەوتوو دلېڕاسەی بە ڕاوەبەریێوە تازەی دیموکراتیکی بنیاڎ بنیەیمېوە وهەرێمەکەی زەریف بکەرمۍ. چا خاکە مبارەکەنە کە لانکەو شارستانیەتیا ڕاو گرڎ کەسێش چنە بۊوە، گرڎ کەسێ متاوۆ چنەشەنە بژیۋۊ. پێویسا ئا هەرێمە ۋێش بە دوور گېرۆ جە گرڎ ئاستەنگ و چوارچێوێوە. پێویسا ئەرەگیر سەروو خاکوو ۋەرکەوتوو دلېڕاسەیۆ پاک بکریۆوە چا هەرێمەنە بەرکریۆ. چونکی ئەرەگیری دژوو چاندی و ئەخلاقوو ۋەرکەوتوو دلېڕاسەیا. پۊکاتی ئێمە چا چوارچێوەنە و پەی بنیاڎنیای دیموکراتی، کۆنفیدراڵیزمی دیموکراتی جە ۋەرکەوتوو دلېڕاسەینە. داوا جە گرڎوو هێزە ئازاڎ و دیموکراتییوازەکا مکەرمۍ کە ئەرەکۊشا. سڵام جە گرڎ هێزێوە ئازاڎیی و دیموکراتیک وازی هەرێمەکەی مکەرمۍ و هیواو سەرکۊتەیشا پەی موازمۍ.