کۊنگرەو گەلی پەی بەشداریی وێنیشانەدایەکاو ٩و تشرینوو یوەمی بانگەوازش ئەرەیاونا

کۊنگرەو گەلی بە بۊنەو ٩و تشرینوو یوەمیوە، ساڵیادوو پیلانگێڵنیی میاننەتەوەیی دژوو ڕابەروو گەلوو کوردی عەبدوڵڵا ئۊجالان داواش وەنەو گرد لێوە کەرڎە، بەشداری وێنیشانەدای و چالاکییەکانە کەرا.

جە ئەرەیاونایەکەو دیوانوو هامسەرۊکایەتیی کۊنگرەو گەلینە ئامان، "جە ساڵیادوو ٢٥ەمینوو پیلانگێڵنیی ٩و تشرینوو یوەمینە، مشۊم گردلێوە بە جەماوەری بەشداری جە چالاکییەکانە پەی شەرمەزارکەرڎەی پیلانگێڵنا کەرا و دەنگ بەرز کەراوە و ئانەیچ وزیان ڕووە، کە مشۊم گردوو جیهانی تووڕەیی گەورەو گەلوو کوردی و دۊساش بوینۊ و دەنگشا بژنەوۊ.

جە ئەرەیاوناکەینە داوا وەنەو گردوو گەلوو کوردستانی کریان، کە نەتەوەی دیموکراتیک بە پاو پیمانەکا مەرزنارە و ئانەیچ ئامان، "ئێمە بە ژیوای چەنی پاڕادایموو ئازادی، جوابوو ڕابەر ئاپۊی و گەریلای دەیمێوە. ئەگەر ئێمە پەی دیدار چەنی ڕابەرایەتی و دلۍ هەلومەرجوو ئازادیی جەستەیینە بە جۊشوخرۊشۊ  خەبات کەرمۍ و بژیومۍ، بەدڵنیاییەوە ئێمە سەرگنمۍ، پەی ئانەیچە مشۊم کە ئینسان باوڕ کەرۊ و قەرار بدۊ".

ئەرەیاونیاو کۊنگرەی پێسنەن:

"جە ٢٥ەمین ساڵیادوو پیلانگێڵنیی میاننەتەوەیی ٩و تشرینوو یوەمینە، ئێمە ڕابەر ئاپۊی کە بە ئیرادێوە تارێخیوە کە هامشێوەش نییا و دژوو سیستموو جینۊسایدوو ئیمراڵینە وێش گێرتەن، بە وەشەسیای و ڕێزۊ سڵامش وەنە کەرمۍ.  

ئێمە گردوو گەشمەرڎاو چالاکییەکاو "شمە مەتاودۍ ڕۊجیاروو ئێمە تاریک کەرڎێ" کە دژوو پیلانگێڵنیی میاننەتەوەیی، کە ئامانجش بۍ ئیرادەو ئازادیی گەلەکەیما دلێنە بەرۊ، کۊشیای ئەویندارانەی بێهامتاشا ئارد کایەوە، بە ڕێز و پەنەزانایۊ یاد کەرمێوە. قەرار ئەوەخوای کەرمێوە، کە ئاواتەکاشا سەروو بنەماو ئازادیی جەستەیی ڕابەر ئاپۊ بارمۍ دی.

هێزە باڵادەسەکاو مۊدێرنیتەی پلاننییەرۍ و ئەنجامدەرۍ جینۊسایدوو کوردینێ

ئێمە گردوو پیلانگێڵنا، کە پیلانگێڵنییەکەیشا متەرە و یاوناشا یاگۍ، بە تووڕەیێوە فرەوە شەرمەزا کەرمۍ. ئا هێزە سەرەکیۍ کە پلانیشا پەی جینۊسایدوو کورڎا متەرە و یاوناشا یاگۍ، هێزە سەرڎەسەکاو مۊدێرنیتەینۍ، کە گرد پاڵپەشتیێوە مدا بە دەوڵەتوو تورکی کە سیاسەتوو قڕکەرڎەی و جینۊسایدی سەروو گەلەکەیماوە بەرۊ ڕاوە.  

ئا هێزە میاننەتەوەیۍ کە گەلوو کوردیشا بێقەوارە کەرد و جە ڕاو پەیمانەو لۊزانیوە وستشا دلۍ جینۊسایدیوە، هەرپاسە پەشتیوانییشا جە سیاسەتەکاو دەوڵەتوو تورکی بۊ قڕکەرڎەی کوردی کەرد. وەروو ئانەیە ڕاسەوخۊ چا مەرگەساتا ملوو کوردیرە ئامێنۍ وەرپەرسێنۍ.

گەلوو کوردی بۊنەو سیاسەتەکاو قڕکەرڎەی سیاسی-سەروازی و کولتووریی دەوڵەتوو تورکیوە قەراخوو دلێنەشییەینە  بۍ، وەلۍ ڕابەر ئاپۊی ناست و ڕێکش وست و بەرش ئارڎۊ. ڕابەرایەتیی گەلوو کوردیش دماو جینۊسایدیوە کە بە پەیمانەو لۊزانیوە نریابۍ، ڕزگار کەرد، گەلوو کوردیش فاڕا پەی گەلێوە هۊشیاری کە پەی ئازادیی گرد نۊعە گیانبازیێوە کەرۊ. وەروو ئانەیچە کریا بە ئامانجوو هێزە پیلانگێڵنە میاننەتەوەییەکا.

بە پاو پلانەو پیلانگێڵنا کورد بە جەنگوو کورد- تورکی مەڕیا و قەوارەو لۊزانی، کە هێزە میاننەتەوەییەکا ساز کەرڎەبۍ پارێزییا و دەوڵەتوو تورکی، کە جە جەنگوو کورڎانە ماوۍ فرە تووشوو دژواری بیۊ زیاتەر پێوەس و وابەسەشا بی، جە سیاسەتی ناوچەیینە پێسە ئامرازێوە  بەکار ئاما.

پیلانگێڵنییەکە پووچەڵ کریاوە

ڕابەر ئاپۊ جە پارێزننامەو وێشنە واتش، "پیلانگێڵنیی چەمۍ منش سەروو مۊدێرنیتەیۊ کەرڎێوە". بە مدرامانوو ئیمراڵی و بە "پاڕادایموو گلێرگەی ئیکۊلۊژیکی و دیموکراتیکی سەروو بنەماو ئازادیوازیی ژەنێ" پێشکەشش کەرد، پلانەکاو جینۊسایدوو هێزە پیلانگێڵنەکاش، کە بە ئامانجوو دلێنەبەرڎەی ئاواتەکاو ئازادیی گەلوو کوردستانی ئەرەمجیێبێنۍ، پووچەڵێش کەرڎێوە.

کۊشیای ئازادیی کوردستانی، کە وازیۍ سەرکوت کرییۊ،دلێنە برییۊ یان بەسییۊوە پانیشاوە،جە  ڕاو پاڕادایمی تازەو ڕابەر ئاپۊیۊ فاریای و ورچەرخیای  گەورەش بە وێشۊ دی و دەسکەوتێوە قەوەتش وەش کەرد.  بەتایبەتی جە ڕوووەو شۊڕشوو وەرنیشتی و دماتەریچ لاو شناسنامە کۊمەڵایەتییەکاوە،  کە جیهاننە شۊنەو ئازادییرە گێڵا، پێسە مانیفیستۊو ژیوای ئازادی خێرامایش وەنە کریا.  گردوو دنیێنە "ژەنی، ژیوای، ئازادی" پەی گردوو شناسنامەی کۊمەڵایەتی بەتایبەتی ژەنا بی بە هومێد.  

پەوکای وەروو ئانەیە هەقە جە ڕابەر ئاپۊی کەراوە، ئیمراڵینە سیستمێوە کە دلێشنە یاسای نەتەوەیی و میاننەتەوەییە مەوینییۊ، ساز کریا. بەتەمامەتی بە سزاو دیسپلینی هەڕەمەکی و درێژخواینی جە گردوو مافە یاساییەکاشۊ بەتایبەتییچ دیدار چەنی بنەیانە و پارێزنەرایچ بێبەش کریا. قەرارەکاو سی پی تی و دادگاو مافەکاو ئینسانی لەبارەو ڕابەر ئاپۊیۊ بە هۊکاری سیاسی لاو کۊمیتەو  وەزیراو ئەنجوومەنوو ئەورووپایۊ مەیاویا یاگۍ.

سیاسەتوو سەرکوتی و چەوسنایۊ نەیاوا یاگێ

سیاسەتوو دەوڵەتوو تورکی پەی قڕکەرڎەی کورڎا، کە جە چوارچوەو "تیرۊر"ینە بەرۊش ڕاوە، پلانەو هێزەکاو مۊدێرنیتەی سەرمایەداریین و بە پەشتیوانییشا کریۊ. وەروو ئانەیە وەراوەروو کرڎەوەی نایاسایینە جە ئیمراڵینە بێدەنگێنۍ. وەراوەروو گردوو هجوومەکانە دژوو بەها سیاسی، کۊمەڵایەتی، کولتووری و تاریخییەکاو گەلوو کوردیوە بێدەنگێنۍ. یانۍ هامبەشۍ تاوانەکەینۍ، دەوڵەتی تورکی کۊلۊنیالیستی قڕکەری، پا قوەیۊ کە چا بێدەنگییوە ورش گێرۊ، پا گێرۊرە سەروو سیاسەتوو نکۊڵیکەرڎەی و سڕیەیوە کورڎا.  

سەرباروو سیاسەتوو جەنگی هەمەلایەنەیچ، سیاسەتوو دەسەڵاتداریی فاشیستوو ئاکەپە-مەهەپەی جە  ٨ ساڵی ویەرڎەنە چەوسنایۊ و سەرکوتوو کۊشیای ئازادیی کوردستانی، ئەنجامش بەدەس نارڎەن. مدرامانی تاریخی و هەم مدرامانوو گەریلایچ  وەرم و ئاواتوو دەسەڵاتداری فاشیستیش پووچەڵ کەرڎۊ. تورکیا پا جەنگەیە کەوتەن دلۍ قەیرانێوە گەورەیۊ و ئینا قەراخوو دلێنەشییەینە. پەوکای پێسە چەنی کەسۍ کە خەریکا خنیکیۊ پەنا پەی دما ڕاچارەی بەرۊ، دەوڵەتوو تورکیچ بە هامکاریی بارزانییەکا شۊنەو ڕێوەرە گێڵۊ پەی بەرشییەی جە وڕیای و ورشانایۊیرە.

پانیشتوو کوردستانی دریا دەسوو دەوڵەتوو تورکیوە  

چێروو وەرپەرسبییەی بنەیانەو بارزانیینە، خەڵکوو پانیشتوو کوردستانی پەی جاروو دووەمی ڕووبەڕووۍ قۊناغوو 'ئاشبەتاڵ'ی باوە.  پانیشتوو کوردستانی جە ڕووەو سیاسی، سەروازی و ئابوورییوە تەسلیموو دەوڵەتوو تورکی ئەرەگیری قڕکەری کریان. ئا جەنگە چی قۊناغەنە چەنی سوپاو تورکی دژوو گەریلای کریۊ، بەرزتەرین ئاستوو خیانەتین. ئی جەنگە ئایندەو گردوو پارچەکاو کوردستانی دیاری کەرۊ، پەوکای مشۊم گرد لێوە هەڵوێستشا بۊ. پەوکای دژوو دەوڵەتوو تورکی کە گەورەتەرین دوژمنوو گەلوو کوردین ھەڵوێست نیشانە بدۊ، یان وێت وزە پاڵوو خیانەتوو دارڎەسوو دەوڵەتوو تورکی ئەرەگیری. چی قۊناغەنە بێدەنگی بە ماناو ھامکاریین چەنی خیانەتی و ئەرەگیری.

ئەو چارەنویسەو بنەیانەو بارزانییش چەنی فاشیزموو دەوڵەتوو تورکی پێوە بەستێنیوە، نیشانەش مدۊ کە وڕیایچشا پێوەرە بۊ. چێروو وەرپەرسبییەی ئی بنەیانەینە خیانەت جە گردوو پارچەکاو کوردستانی کریا، قوربانیۍ فرێش چەنە کەوتێوە و ئێشێوە فرەیچ  ئیتر کۊتایی کۊتایین. چەنیوڕنای ڕژێمی فاشیستی، ئەرەگیری قڕکەر، سیاسەتوو خیانەتکارانەو پەدەکەی کە شێرپەنجەو کوردین، دلێنە مشۊ. سیمای سیاسیییەو قۊناغوو ئیساتۍ پێسنێنە. پێویسا گەلی وەڵاتپارێزنما ئا ڕاسییە بزانۊ و بە پاو ئانەیە جووڵییۊوە و بە ڕۊحوو ئامادەباشییوە بەشداریی قۊناغەکەینە کەرۊ.

ڕابەر ئاپۊ ٢٥ ساڵێن ئینا دلۍ سیستەموو جینۊسایدینە

ماوەو ٣١ مانگی ویەرڎەینە، بە حیچ نۊعێوە مەتاوییۊ زانیاری بارەو ڕابەر ئاپۊیۊ  ورگیرییۊ، ٢٥ ساڵێن ئینا دلۍ سیستموو جینۊسایدینە. تەرسەکۍ ئینا بەرزتەرین ئاستەنە، سەبەبوو بەرڎەوامبییەیی ٢٥ ساڵا گێرتەی ئیمراڵینە ئانەن، کە هەڵوێستوو 'ھامڕایەتیما کەما'. تاکە ڕاو  ڕەخنەجەوێگێرتەی ئانێنە، کە ڕووەو ھەڵوێستیما کەرمۍ ئازادیی جەستەیی ڕابەر ئاپۊی.

پی هەڵوێستەیە بە پاو گردوو لایەنەکاو نەتەوەی دیموکراتیکی، بونیادنیای کۊمەڵایەتی جە گرد بوارێوەنە بەقەوەتۊ بیاونمێش یاگۍ. بە بەیاگەیاونای پارادایگماو ئازادی بیمۍ بە جوابدەرەوۍ پەی ڕابەر ئاپۊی و گەریلای. ئەگەر بە جۊشوخرۊشۊ خەبات کەرمۍ تا هەلومەرجێوە ئازادنە وێما بیاونمۍ ڕابەرایەتی و بژیومۍ، ئا وەختە بەدڵنیاییوە سەرگنمۍ .

جە ٢٥ـەمین ساڵڕۊو پیلانگێڵنیی ٩و تشرینوو یوەمینە، پەی ئیدانەکەرڎەی پیلانگێڵنا مشۊم حەرکەسێوە چەنی کەسە نزیکاش گرد یاگێوەنە بەشداریی چالاکییەکا کەرا. مشۊم گردوو جیهانی تووڕەیی گەلوو کوردی و دۊساش وینۊ و دەنگشا بژنەوۊ".

س.ز