ئێمە ڕاپۊرتوو چالاکیی گیانبازیی ئەنداموو تابوروو نەمرا گەشمەرڎە زیلان ڕۊژهات زیلانی وەڵا کەرمێوە، کە لە ئەنقەرەنە چالاکیی گیانبازییش کەرد.

پەی تابوروو نەمراو  گەشمەرڎە زیلانی، ڕاپۊرتەو من بارەو چالاکیی گیانبازییوە

من نامێم ئۊزکان شاهینا، ساڵەو ١٩٩٤ ئەردیشوو وانینە پەیدا بییەنا، ئا یاگۍ چەنەش گەورە بییا، دەگاو قارادۊغانینە کە بە نامۍ دۊڵەو زیلانیوە مشناسییۊ و سەر بە ئەردیشینە. بنەیانەکەم جگە وەڵاتپارێزنی ساعیبوو تایبەتمەندیی دەرەبەگایەتینۍ بە پیمانە ئاینییەکا. بنەیانەکە هەست و ویرۊکەرڎەی کورڎایەتی و نەریتەکاش بەقووڵی پارێزنۊ. بنەیانەکەمنە جگە من برێوەم ساڵەو ١٩٩٩ وەختوو پیلانگێڵنینە دژوو ڕابەر ئاپۊی بەشدارییش جە ڕیزەکاو گەریلاینە کەرد و ساڵەو ٢٠١١ گەشمەرڎە بی. بۊنەو وەڵاتپارێزنیی بنەیانەکەیم و بۊنەو دییەی هامڕایاوە بەئاسانی پارتیم ئشناسا. وەلۍ بە هۊشمەندی نەتەوەپەرەسیی تەسک من ڕابەرایەتی و پارتیم ئشناسۍ ئجێم تەنیا پەی کورڎایەتی کۊشییۊ. ئانەیچە هەنگام بە هەنگام منش بەرەو بەشداریکەرڎەی دلۍ ڕیزەکاو گەریلاینە بەرڎا.

دماو ئانەیە من قۊناغوو سەرەتایی وانایم دەگانە تەمامنا، قۊناغوو ناوەندییم مەکتەبوو مەنتێقەکەینە تەمامنا، مەکتەبنە فرسەتم پەی ڕەخسییا، کە ڕاسیی دوژمنی نزیکۊ بشناسوو. دیم کە دوژمنی فاشیست گەرەکشا چێش کەرۊ. وەلۍ نەتاوێنا پێناسەش کەروو، وینێنا کە چەنی زارۊڵاو کوردی عومرێوە کەمنە کریا بە نۊکەرۍ، دارڎەسۍ و سیخوڕۍ، ئانە کەسایەتیی مننە بی بایسوو ئانەی چاگەنە بەرپڕوو، نەتاوێنا بلووە. پێسە نویستەێوە  سەروو پەڕێوە چەرمەی نیشانەش دۍ کە ئێمە جە هەمان ونۍ نیەنمۍ. واچێنا مەبۊ چێگە بوو، وەلۍ داواکاریی بنەیانەی پەی مەنەیۊ جە مەکتەبوو دەوڵەتینە و بییەی بە پیێوە گەورە حەرگیز نەتاواش قایلم کەرۊ. پێسە گردوو بنەیانێوە کوردی سەروو منیچۊ وەبەرئارڎەی کەرۊنە و واچۍ مشۊم ئانە گەرنتی کریۊ. وەروو ئانەیچە جە ناکۊکیێوە گەورەنە ژیوانۍ. وەلێم واچێنا ناکۊکی و دژیەکی بە تەنیا وەسۍ نییەنۍ، پەی چارەسەری مشۊم گنوو ڕا و هەنگامە بنیەو.

ساڵەو ٢٠٠٦ وەختۍ مەکتەبنە بێنا هامڕا دەنگتاڤ ناوەندوو وانینە چالاکیی گیانبازییش کەرد و فرە دەنگش داوە، پێسە ئاماژێوە بۍ پەی من. ئەوەڵ جار بۍ ئاشنا بوو بە کەلیمۍ گیانبازی. مانا و ئەنەیاوایم نەبۍ، وەلۍ بە  نەشارەزاییچ بۊ کەوتا چێروو کاریگەریشۊ. بەینوو ساڵەکاو ٢٠٠٧-٢٠٠٨ بە هامڕایام وات بەشدار بوو، هامڕێچ واتشا کە هەلومەرج گونجیا نییا. داواشا وەنە کەرڎا کە جارۍ وێم گێروو، ئاخروو ساڵەو ٢٠٠٨ینە گرووپێوە هامڕۍ ئامۍ بەراما و بەشدارۍ بیمۍ، وەلێم  گەشمەرڎۍ بیۍ. دوژمن چەکی کیمیاوییش بەکار ئارڎەبۍ، جەنازەکێشا کێشنۍ زەمینرە و ئارڎێشا. ئانەیچ وەسۍ نەبۍ، گاڵتەشا بە جەنازەکاشا کرد. ڕوخساری ڕۊشنوو دەوڵەتی فاشیستی بۍ، دماو ڕوۍ لوایمۍ ئا یاگۍ هامڕۍ جەنەش مەنێنێوە، ڕومانێوە ڕووسی، بیبینێوە گاباردین، کتریۍ، چند پیاڵێوە، پەڕوۍ وناڵینما دیێوە.ئانەیچ پەی من دۊخێوە سەرجەنۊ قەسەموارڎەی و هەقسانایۊ بۍ. دلۍ گلێرگەینە چێوۍ سەرجەنۊ بییەبۍ ئەوینداروو جەلادەکەیش. ئانەیچ خیانەت، نۊکەرایەتی و وێورەشی بێنۍ. ئانۍ لوۍ دلێشرە دیارۍ بێنی، وەلێم ئانە پەی من ئازاربەخش بۍ، کە پارتیما دلیڕاسەو دەگێنە نەبەستێشۊ، زانێنایچ کە پەکەکە جمیەرێوە هەقسانا. دۊڵەو زیلانۍ درێژکریێوۍ ئاگری بۍ. ئا یاگۍ کە دوژمن کۊکوشی، قڕکەرڎەی، تاڵان، سۊچنای و وێرانکەرڎەیش دلێنە کەرڎەبۍ، چا خەڵکی کۊ کەرێوە و گولەوارانێشا کەرۍ. بەزیندەیی لەمەو ژەنا وردڕۍ بازنۊ زاڕوەکەو لەمێشا کوڕا یا کناچۍ. بە واتەی ئانەیە 'تا دماڕۊنە نەبۊ بەڵاو سەرەیما' کوشینێشا، تارێخۍ چینەی وناڵیما هەن و لێوە تەریچۊ بڕێوە بێنۍ، کە بە نۊکەرایەتی، خیانەت و سیخوڕی بێنی پەشتیوانوو دوژمنی. حیچ نەبۊ مشۊم ئا تارێخە هەستوو کۊشیای و هەقسانایۊما بدۊ پەنە.

بەینوو ساڵەکاو ٢٠٠٨ پەی ٢٠١٣ شارە گەورەکاو تورکیاینە مەنەناوە. وەختۍ کە چا بێنا، هەرمانە کەرێنا و لێوە تەریچۊ ئشیا نەک تەنیا کورڎسان، بەڵکوم شارە گەورەکاو تورکیاینە بەشدار بوو. فرە گێڵانۍ پەی وێستەیۊ هامڕایا و وەلۍ هیچ. کە هومێد وازێنا و چەمەڕوانی کەرێنا، سەبەبوو ئانەی کە نەتاوێنا چەنی ژیوای شاری گونجییەو، ئانە بۍ کە نەتاوام جە دەگۍ جیا بووە. دلۍ شارەکانە خەڵکوو دەگایەکا پێسەنۍ ماساوۍ کە جە ئاوۍ بڕیێبا، گردوو بوارەکانە وزە جەدەس مدا. یانۍ بنەڕەتنە ئانە کە ڕووەش دا جەدەسدای تارێخی و بەهایەکا بۍ.

 بابەتوو بەشداربییەیم ئانە کە سەرنجەش کێشتا، ئانە بۍ کە ڕێبازوو ژیوای ئا هامڕایا بۍ، کە نوێنەرایەتیی هزری ئاپۊیی کەرێنۍ. بێگومان تەنیا ڕێبازوو ژیوای نەبۍ، کە جە خاڵەی هامبەشێوە یاونێشا بە یۊی، هەمانوەختەنە یۊگێرتەیی گەلی، ڕەفاقەت، پارتی و ڕابەرایەتی بۍ. قەرارڎاری سەرەورڎای دژوو حەرنۊعە ستەمێوە بۍ، پاگێرتەیرە سەروو وێگەرەکنەبییەی، پاکبییەی، ڕاسواچی کۊشیای بۍ. جە فەسڵوو زمسانوو ٢٠١٣-٢٠١٤ بەشدار بییا و گارێنە بەشداریی دلۍ پەروەرڎەو جەنگەوانی تازەی بیا. چا پەروەرڎەنە حەرچندە چانەیە یاوانێنە، کە چندە دێر کەوتەنا، وەلۍ ڕاسیینە ئانە ئەوەڵوو کۊشیایم بۍ تا بوو بە کەسێوە تازە. ڕابەرایەتی، پارتی، ژیوای و ئازاڎی سەرنجەشا کێشتا. ئینجا فرەو بوارانە ڕاش وەشە کەرڎە. لێوە ڕاوشۊن و یاساو ئازاڎی بییەی، لێوە تەرۊ شەربەتەو سیستەمی. پەی ئینەیچە  پێویسییش بە جەنگێوە گەورەی بۍ. یاواینەی بۍ، وەلێم بەشداریکەردنەیم زیاتەر بەشداریێوە هەستەکی بۍ نەک هۊشیارانە. تاوێنا هەست بە ئیسفادە و زەرەرەکاو ئینەیە کەروو. نزیکەو دوۍ ساڵا گردیوە مەیدانەکەنە مەناوە و بەشداریم هەرمانەکانە کەرد، دماتەر گەرەکم بۍ بەشێوە بوو چا ئاویرەیە کە پریشکەو مدرامانوو وێڕاوەبەریینە گەشەش کەرد. مدرامانی سور، جزیر، نوسەیبین، قەڵاپۊپەنە بێنی و ئی مدرامانە سەرمەشقایەتیی پڕۊسەکەی کەرۍ.

ئی پڕۊسە گرد بوارێوەنە پڕۊسەو بییەی بە وۍ بۍ، حەرپاسە  چالاکییە فیداییەکێچ بەرڎەوام گۊرزۍ گەورەۍ وەنەو دوژمنی دێنی. پەوکای نەتاوام قبووڵش کەروو و ویژدانم قبووڵش نەکەرۍ، کە تەنیا دوورۊ بنیشوورە و تەماشە کەروو. وەلێم زانێنا کە بواروو ئایدیۊلۊژی و سەروازییوە کەموکوڵییم هەن، مشۊم وێم زیاتەر شارەزا کەروو. ئیتر وەختوو ئانەیە ئامابۍ، کە جە یاگێوە ئاساییەو بەشداریینە دوور گنووە و بەشداری کەرمۍ کە چەنی ڕۊحوو قۊناغەکەی گونجییۊ. سەروو ئا بنەمۍ داوام کەرڎە پەی بەشداربییەی دلۍ هێزە تایبەتەکانە. دماو ئانەیە کە داوێکێم قبووڵە کریا، وەعدم دا کە ئی فرسەتە پارتەکەیم پەنە بەخشانا خاستەرین و گونجیاتەرین شێوەنە بەکارش باروو. وەختۍ بەشداروو هەرمانەو ئاهێزی بیا،  گەرەکم بۍ بۊنەو وەشبییەی  هێزی تایبەتیوە، بە دەور و وەرپەرسیی ئا هێزەیە بواروو پراکتیکیینە بەشدار بوو. سەرنجەم  سەروو پراکتیکیو بۊ چەنی وەرپەرسبییەی ئەرەمەرزنای ئەرەمەرزیاکەی و دەور و هەرمانەکێش. ئانە زانیا کە سەرکەوتەی جەنگی تەنیا بە حەز مەبۊ، ڕاو ئێگەیچپەڕەنە ئێش، مشۊم ئینە بوینیۊ و یاواینەی درووس بۊ.  چی پڕۊسەنە، چەنی ئشناسای هامڕایا و هێزی تایبەتی، جە قووڵاییوە هەست کەرێنا، کە بارێوە قورس ئینا سەروو شانامۊ.

وەختێوەنە کە ڕەوتوو قۊناغەکەی ئاماژەن پەی قۊناغێوە تازەی و تارێخی، پەوکای ڕەفتارەکۍ  وەرانوەروو کەموکوڵییەکاوە قبووڵکریۍ نییەنۍ. جوابنەدایۊ و چەمەڕوانی و داوێکۍ یانۍ قبووڵکەرڎەی ئاساییبییەی یانۍ ئامایرەی پا چێوەیە کە هەن. گۊشەگیری سەروو ڕابەرایەتی، هجووموو قڕکاری و سیاسەتوو بۍ ئینسان ئاستەیۊ ڕوانە قورستەر بۊ و بێباکانە سەپییۊ. پێویسا بە هەنگامەی تارێخییە جوابوو ئی هجوومە دڕندانەیە بدەیمێوە. بە جەوێویەرڎەی بەشداری کەرمۍ چانەیە، کە وەنەما داوا کرییۊ. سەرڎەم ئا سەرڎەمەنە، کە جە گردوەختێوە زیاتەر وێش تازە کەرۊوە، بییەی بە ساعیبوو کەسایەتی و خولقناین، وەختوو دایوەنەی گەورەو دوژمنین.

هامڕایە ئازیزا

بڕوام چانێنە  کە سەرکەوتەی جە چالاکیی گەورەنە پێویسش بە پشوودرێژی گەورەی هەن، وەلێم ئا پشوودرێژیییە دەبێتە مایەی بێچالاکییچ خودوو سەرنەکەوتەین. پێسە ئەرەمەرزییای دماو ماوێوە فرە بەشداربیەی چالاکی قۊناغەکەنە مایۍ جۊشوخرۊشی گەورەین، هەمیشەییکەرڎەی ئانەیچە بە ماناو سەرکێشیی قۊناغەکەین. بڕۍ چێوۍ هەنۍ، کە جەنگ ملوو ئینسانیرە سەپنا.  پێسە مەرڎەی، کوشتەی، وێبەساعیبنەزانای و پەی نەمەرڎەی کوشتەی. تاکە ڕێوەنە کە پەیما مەنێنۊ، جەنگا پەی ژیوای. تا ئینسان بتاوۊ جەنگێوە گەورە کەرۊ، مشۊم بزانۊ کە بەدروسی بژیوۊ. جەنگی مانادار پەی بەها بەرزەکا و ئامانجە جوانەکاو سوپاێوە فیدایۍ گرد وەختۍ بە ماناو ژیواین. گیانبازۍ پەی ئا بەهایا کە بڕواشا پەنەشانە چالاکی کەرا. گیانبازی خرۊشیای سەرکەوتەین وەرانوەروو وێتەنە.  حەر کە سەروو وێتەرە سەرکەوتی ئانە کە تۊ خوڵقنیش و تۊ خوڵقنۊ پەی خەڵکی تەری بۊ. مەگەر گیانبازی پەی بڕۍ تەری نییا؟ مشۊم پەیوەندیی بەینوو ئامانجی و مانۍ خاسخاسۍ وینییۊ پێسە هامڕێما واتشا، 'بە پارێزنای گیانی، ئینسان مەتاوۊ بۊ بە ئەویندار'، بنچینەو ئەشقی و ئەوینی تاویایۊن. سەرکەوتەی مانێوە گەورێنە، تاکە کرێڵوو ئانیشان کە بەرڎەوام گەرەکشانە وێشا بیاونا پەنە. ئێمە گردما بە ئەزموونوو وێما  بناغەو دەسپەنەکەرڎەێوە تازی منیەیمێرە، سەروو ئا بنەمێچە هەست بە سروشتی و ڕاسیی وێما کەرمۍ. حەرکەس بۊ بە هینوو وێش، ئێمە بیمۍ بە بەشێوە جە ڕاسی، ئاخری ئاخرۊ ئێمە بیمۍ بە خودوو ڕاسی. بەشداربییەی ڕاس و دروس دلۍ پەکەکەینە بەدەسئارڎەی ئشناسنامێو تازەین. پێوەسبییەی پتەوا  بە ژیوایۊ، جموجووڵا بە نامۍ ژیوای ئازاڎیوە گرد لاێوە، مەرجەو ئینسانبییەین. دیاین بە ئەندێشەی جیاواز، پەیجۊریێوە جیاواز چانەیە ماناو ڕەماینە شۊنەو کۊیلایەتییرە.

ئارۊ ئا ئاستەو جەنگوو ئازاڎیما کە یاوێنمێش پەنە، نیشانۍ ژیوای ئازاڎینە، کە گرد دەورشنە کوۍ بیێنێوە. وەرموو ئی جەنگی  جە جۊشوخرۊش، هێز، هۊشیاری، ڕۊح جە یۊبییەی هەزارا، جە هەزارنە بیۍ بە ملوێنۍ دلۍ جەماوەریوە سەرچەمە گێرۊ. وێیاونای بە ڕاسی گەلێوە جەنگکەری نیشانۍ دەنگوو هەنگامەکاو شۊڕشەکەیمانە. گرنگ ئانەن؛ تا بیاومۍ پا یاواینەیە کە تارێخ تەنیا میراتێوە نییا، کە پەیما جیا مەنەن، بەڵکوم مشۊم وێما بیاونمۍ ئا ئاستە، کە چێوێش پەی زیاد کەرمۍ. ئانۍ کە وێشا جە وەرپەرسبییەی تارێخیی دوور گێرا، ئانێنی کە وەرپەرسیی وێشا وەرانوەروو ژیوای و نەریتی و ویروباوەڕەکاشا وستەن پەشتەو گۊشا. هامڕا مەزڵوم دۊغان بەڕۊشنی نیشانەش دایمۍ کە ژیوای کورڎساننە پێوەسا بە مدرامانیوە. ئا بەدیلە گەورۍ پەی ژیوای ئازاڎی دریێنۍ، هەمیشە ڕۊحوو بەرزکەرڎەی کۊشیایشا سەرجەنۊ پێشکەش کەرڎەن. کۊشیایما پەی ئازاڎی، کە بە نامۍ تارێخی و ئینسانیەتییوە کریۊ، بەدیلی گەورەما دان، ئی  بەدیلێچە خودوو جەنگوو گەلەکەیمانۍ. کۊشیای ئازاڎیما، کە بە تەڤگەروو پەکەکەی دەسش پەنە کەرد، بە نامۍ ئینسانی ئازاڎیوە پەیوەندییەکاو ژیوای، ئازاڎی، شوناس، کەسایەتی، کۊشیای و جەنگی فرەو لایەناوە کەوت چێروو پرسیارێوە. ناوەندوو کورڎسانینە پەکەکە پێسە ڕابەرێوە کە کوردی فێروو ئانەیە کەرۊ، چەنی بژیوا.  گرد کەسێوە وەرانوەروو ڕاسیی پەکەکەینە، پێسە ئانەینە وەرڎەموو جامێونە مرڎۊ و بەئاسانی وێش وینۊوە دلێشەنە و بزانۊ کێن و گەرەکشا چێش کەرۊ. ڕاسیی ڕابەرایەتی چی جامەنە سەلەمناش، کە ڕاسیی هەزارا هامڕایە فیداییان، کە وێشا بە تارێخی ئشناسا.  

گیانبازیینە ڕەگەزپەرەسی نییا. ڕاسیی مەبارەک و ژیوای هەن. ئا ڕاسییە کە وێش پێسە جەوهەروو پەکەکەی پێناسە کەرۊ، ڕووەداێوە فرە گەورەن. ئا ڕووەدایە نیشانۍ بەرجەسۍ ئانەینە، کە بە بۍ عەشق چەنی وێش دلۍ گیانبازینە تاونۊوە. حەقی، مەزڵوم، کەمال، خەیری، چوارەکان، بێریتان، زیلان، سەما، ڕۊناهی، بێریڤان و بە هەزارای پێسە ئانیشا، کە من نەتاوام نامێشا باروو، دلۍ ئا ڕاسییەینە مژیوا. پێسە شەپۊلەی گەورۍ  زەریای بە جۊش و بێمرڎای  بە چندین کیلۊمەترۍ وزەشا دا دەسوو یۊترینیوە و تەنیا وێشا یاونا کەنار، یانۍ یاگۍ مەبەسی.  

ئەشق و وەشەسیای، زوانوو ئەوینی و بییەین، ئانە کە جیاوازی، گیانبازی خوڵقنۊ، گرڎ دژواری و لەمپەرێوە وەرڎەمنە ماڵۊ هێزوو خولقنەروو مانای گەورێن. ئێمە سەیەو ئا هێزیوە وێما سەروو پایاوە گێرتەن، ژیوایما بە مانا بۊ و بیمۍ بە وێما. ئەگەر ژیوایمانە ڕاسی باڵادەس نەبۊ، غەڵەت زاڵ بۊ. ئندەو کۊیلایەتی چەنەش جە غەڵەتی شکستوارڎەتەر نییا. بییەی بە ساعیبوو مانۍ کەشە ئازاڎەکانە، کە ئەوینوو زیلانێش چەنە سەوز بییەن، نیشانۍ بەرجەسۍ وەشەسیایینە. منیچگەرەکما وێم پێسە بڵێسەو ئی ئاویرەیە بشناسوو، وەختۍ ئانەیە کەروو مزانو کە هەرمانێوەم هەنە. جە ڕاو یاواینەی و فیداکەرڎەیۊ وێم تاونووە، وەشەسیایم پەی ژیوای ئازاڎی فاڕوو، پەی هەستی گەورەو هەقسانایۊ، بە دڵسۊزییم پەی ژیوای و ئینسانەکا وەراوەروو کۊیلایەتیی هەزاران ساڵەینە مردووە چاگەوە فرە ورە و جۊشوخرۊش ورگێروو و بڕوام بە وێم هەنە، کە سەرگنوو.

پەی ڕابەر ئاپۊی، کە جەئەدابییەو ڕۊین

ڕابەرم!

وەڵۍ گرڎ چێوێوەنە ڕووە کەروو شمە، بە هاگاداربییەی چانەیە، کە مەتاوو بە چند کەلیمێوە ڕاسیی شمە و ماناو شمە پەی گەلوو کوردی و ئینسانی وەڵێکەوتەوازی گێڵنووە، مزانوو ئینە دڵۊپێوەن جە بەحرێوە . دیسان بڕوایچم چانێنە کە گێڵنایۊ شمە هەرمانەی تارێخییەو مننە، ئانە مانا بەدەس مارۊ. پێسە جەنگەوانێوە شمە کە بانگەشەو جەنگاوەری کەرۊ، جە گێڵنایۊ هەست و ئەرەمەنەی وێمنە وەراوەروو شمەوە هێز و ورێوە گەورە ورگێروو و لایۍ تەریچۊ پەی ئا گێڵنایۊیە بارەو ئانەیۊ لاوازنا.

ئا ڕۍ کە بە نوێنەرایەتیی ئینسانیەتی گێرتێنەتا، جە دڵۊپێوە ئاوەو بەحرەکاوە ویەرڎە و یاوا گرڎوو گەلاو دنیۍ. مزانییۊ  کە ئینە مانێوە گەورێش بەدەس ئارڎێنە. جۊشوخرۊشوو ئا دەرەیە بێسنوورا، گرڎوو دۊڵە قووڵەکاش ویەرنۍ و دەشتەکێچ کە بۊنەو وشکییوە ڕێزێبێنێرە، ئا دارۍ کە بە ناڕەحەت وەرڎەموو وای قەوەتینە مرڎێبێنۍ، ئا گوڵە ڕەنگاوڕەنگۍ، کە بۊنەو تۊزە و دووکەڵێوە نەوینیێنۍ، سەرجەنۊ زیندێش کەرڎێوە. کرڎەوە. دەشتوی وشکە کە چەمەکەش وشک بییەبۍ، فاڕیا پەی سەوزایێوە کە حیچ کەس بڕوا نەکەرۍ، ئا دەرە ئاندە بەجۊش بۊ. نە بیابانی تەژنە و نە دۊڵە قووڵەکۍ نەتاواشا ڕا وەنەو یاوای ئا دەرەیە بە بەحری گێرا، پەی ئانەیە پێویسییش بە هێزێوە گەورەی و ئیرادێوە پتەوی بۍ، ئانەیچ کە ئانەش خولقنا، قووڵایی شاریاوەو بەحری بۍ. تا لوێنمۍ قووڵایی، جارێوە تەر سەلەمییا، کە گرڎوو گەردوونیش ئینا دلێنە، بییەی لاو ئێمە، ئێمە دلۍ بییەینە دلێنە شییەیمۍ، پێسە واچی ئینە نهێنیی بییەی بۍ.

شمە وەڵاتوو وەرەتاوینە  پەیدابییەیدۍ، بیەیدۍ بە زیندەکەرەوۍ تارێخی، شناسنامە و کولتووروو گەلەگومبییا و ئانۍ دلۍ گومبییەی و دلێنەشییەینە گیرشا وارڎەن. شمە گەلێوەتا کە نکۊڵیی جە وێشا کەرێنۍ و وێشا پەشتگۊش وستەبۍ و بە گۊشوو ئاغاکاشا کەرێنۍ، ورڎە ورڎە  فاڕا پەی ڕاسیی گەلێوە کە جەنگ کەرا. ئایدۊلۊژیاێوە، کە خولقنانتا بێسنوورا، دابەشبییەی سەروو دەمارە تەنکەکارە پێسە ئانەیە درەختێوە مێوەی ڕێخۍ کوۊرە قووڵایی خاکیوە. بابەتی ھەرە گرنگ ئارۊ دلۍ گلێرگەینە لاو ژەنا، گەنجا، حەرشۊنێوەنە، کە ژیوایش چەنەن هەمیشە مێوەی یاواپەنە پێشکەش کەرۊ. ئی  ڕاسییە گەرڎوونییەو ڕابەرایەتی نەک تەنیا پەی گەلوو کورڎی،پەی تەماموو ئینسانیەتی، گەلۍ بندەسۍ و گرڎلایۍ ڕاپەنەدریان. زانابییەی بناغەیی، ئیرادە، بڕوا و جە ئیرادەو کۊشیاینە شمە بییەیذی بە سەرمەشقوو جەنگوو ئازادی. بیەیدۍ بە ھەواڵبەندوو هەست و ویری پارچەپارچە کریا، مەژگ و دڵ کە بارودۊخوو کورڎسانینە بواری نەتەوەیی و کۊمەڵایەتیینە ڕووبەرووۍ گرڎ نۊعە تندی و ئەرەگیریێوە بییەنۊ. شمە پەی بیەێوە نەوەشی، بەندکریای، بێھۊشی و جە حاڵەتێوە پێسە کۊماینە، بییەیدۍ بە ھومێدوو ژیوای. شمە ئێمەتا زیندۍ کەرڎیمێوە. تا بتاومۍ پێسە ئینسانی بژیومۍ، ئێشەکێتا گێرتیمۍ گەرڎەن، تا بتاومۍ بیمۍ بە گلێرگە شمە بە تەنیا مەنیدێوە. بەرھەموو شمە پەکەکە و کۊشیای ئێمە پەی ئازادی، کە بە سەرمەشقایەتیی ئادی پەرەش سانا، متاوۊ پەی گرڎوو ئینسانیەتی جەنگێوە گەورە بیاونۊ ئاستوو سەرکەوتەی. ڕاپیمایما پەی ئازادیی، جە حەروەختێوە زیادتەر بە سەرکەوتەی تاجدار بۊ. بە پاو هەرمانۍ کە چی قۊناغەنە هەنەما، پی نۊعە چالاکییا، گەرەکمانە هاوار کەرمۍ، ئا چێوۍ کە فەرزۍ کریێنۍ قبووڵشا مەکەرمۍ، پی مانۍ گەرەکما پی چالاکییەو وێم کە بۊ بە تارێخ، ڕەخنەدایویم دەو سەروو ڕەفاقەتێوە کەمی کە چەنی شمە بێم و بوو بە جواب.

بژیوۊ ڕابەر ئاپۊ

بۍ سەرۊکی ژیوای مەبۊ

بە گیان بە ونی ئینایمێت چەنی ئەی سەرۊک

پەی گرڎوو ھامڕا ژەنا، کە سەروو ڕێبازوو زیلانیوە  ملا

هامڕا ئازیزا، سەرمەشقیتا جە شۊڕشوو کورڎستانینە دلۍ شۊڕشەکاو دنیێنە، یانۍ گێڵایۊ پەی لاو ئەدۍ، پاگێرتەیرە سەروو سروشت و کولتووروو خوداوەندوو وێتا. خۊتان. وەروو ئانەیە شمە لاو ڕابەر ئاپۊیۊ فاڕییایدۍ پەی زین و عەدولێی  هەقەتینی، بیەیدۍ بە هێز و جەوهەری سەرەکیی گلێرگەو ئایندەی و ژیوای ئازادی. چەنی یاوایتا پەی جەوهەرەیە، شمە بیدۍ بە نهێنییوە  جوانی هەقەتینوو ئەوینی، ڕاسی، ژیوای و جەنگ گێرڎۍ وێتا. ژیوای هەقەتین چەنی وەشەسیای و هەستوو ژەنۍ سەرەش ورڎا. ئا هەستە کە بۊنەو لێشاوەو  وزەیۊ دلۍ ژەنێنە وەش بۊ، جووڵە وەش کەرۊ.  جووڵە و سەرنجە پەی پێکئامایە تازەکا کێشۊ. ئاماژەن پەی ئازادی. وەلۍ هەڵای تەرسی سەروو ئازادیی شمەوە نەتەمامیێنە. ئی هەڕەشۍ جە کەسایەتیی ژەنێنە وەراوەروو گرڎوو گلێرگەیۊ هەنە. مەتاومۍ ئازادیجە  سنووری ڕەهانە وەرەچەم گێرمۍ. چونکوم جەوهەروو ئازادیی چێوۍ نییا، کە بتاوییۊ بە دەس گیریۊ، بەڵکوم چێوێوەن کە متاوی دلێشەنە بژیوی. ئازادی ئاندە کە ڕەمزێوەن  ڕاسیینە ڕووەداێوە خەتکاریین. ڕا و خەتەو ئێمە ڕۊشنەنە. ئینە یاگەپاو گەشمەرڎاو ئازادیمانۍ. بێریتان، زیلان، ڕۊناھی، بێریڤان و چندەی تەر ئی ڕەمزەشا بە شێوازوو ژەنۍ ئازادۍ ئارڎ لاو یۊی و کەرڎشا بە گەرەنتیی ژیواێوە ئازادی.

وەختۍ کە من پێسە ھامڕاێوە پیای زێھنیەتوو سەرڎەسەیی وێم ئارڎ سەروو زوانی، هەستم بە کەموکوڵییەکام و دووربییەیم چا زێھنیەتییە کەرڎ. وەختێوە کە من ئادم ئشناسا ویروڕافاڕایۊ بەینمانە وەش بی، هەستم بە وێستەیۊ ژیوای هەقەتینی کەرڎ بە وینای جوانیی ئادی. حەرچندە من هەستم پانەیە کەرڎ، کە پێویسا جیا بووە چا ئەنەیاواینایا کە تارێخی باڵادەس جینەکامانە چەقنانشا، وەلۍ بەداخەوە من بەتەمامی ئی چێوەمە دەسناورڎەن. وەلۍ بەئاسانی متاوو ئینەیە بواچوو؛ کە جە چوارچوەو پارادایموو ژیوای ئازادینە دلۍ کۊشیاێوە بەرڎەوامینە هەنا. من وەروو ئانەیە ئینەی مەکەروو کە جەنگەواننا، نا چون پێویسیێوەن پەی ئینسانی ئازادی، پەی دماییئارڎەی پینەیە جەنگ کەروو.

پەی گەلوو کورڎستان کە بە ھۊشمەندیوە پەی ئازادی کۊشییا

جە دژوارتەرین ھەلومەرجوو سەرڎەمێوەنە، کە جە ئەوەڵوو تارێخینە سەرمەشقایەتییش پەی ئینسانیەتی کەرڎ و  خاکوو میزۊپۊتامیای فاڕییا پەی قۊناغوو کلانی و هۊزەکا، شمە بە وەشەسیایی وێتا پەی ئی ژیوایە داستانێوە  شکۊمەندانەتا خولقنا و سەرمەشقایەتیتا کەرڎ. چا کۊشیاینە، کە بە سەرمەشقایەتیی ژەنا بە نامۍ ئینسانیەتیوە ملۊ ڕاوە، بە دەوروو وێش بی بە پرڎێوە، ئا زارۊڵە کە باوشەو ئەدێشەنە گەورە بی یاوا یاگۍ چانە کە ئا بەهێشە خولقنۍ، بێشکۍ ژیوای ئینسانیەتی و گەلا بە ونی شۊرۊ. ئا زارۊڵە بێبەختە، کە پاسە پاێێش گێرتێنۍ، ونی وەرۊوە، یاگۍ پەیدابییەیش ویر بەرۊوە. کورڎ و کورڎستانیبییەی گرڎ یاگێوەنە یاگۍ شانازیی بیێنە. دوژمن حەرچندە بۊسەش پەی نیێبارە و ڕووبەڕووۍ کۊکوشی و تاڵانکاری باوە، بە ئیرادە، ھەڵوێست و وێگیریی وێتا هەزاران جارۍ دوژمنتا شکست پەنە ئارڎەن، ئانە سەلەمناش کە شمە تا چە ڕاددێوە ئازادیوازێندۍ و پا قوربانی و شییەینەیە کە دانتا نیشانەتا دا، کە وێتا ئازاد کەرڎۍ. پەی ئانەیە شمە سەروو پایاوە بێندۍ. بڕۍ جارۍ قوربانیی فرەتا دا، بڕۍ جاریچ گیانوو وێتا کەرڎ بە قەڵغان. شمەندۍ کە ڕۊحوو کۊشیایتا بەرزتەرین ئاستنە دان بە جەنگاوەرا و کادراو جمیەروو ئازادی. پەکەکە حەرچندە ڕەنج و میراتوو ڕابەرایەتیچ بۊ، وەلی پەکەکەییبییەیی شمە ئانەیە میاونۊ، کە دژوو ئی ژیوایە، کە حیچ ژیواێوە نییا، هەڵوێستتا هەن.  

شمە مزاندۍ، ئێمە گەلێوە فیداکارێنمۍ، ھەمان وەختیچەنە ئا بەکۊیێچما ھەنۍ، کە ئەویندارۍ بکوشەکاو وێشانۍ، نکۊڵی وەنەو بییەی وێشا کەرا و با بە دارڎەسۍ و خیانەتکارۍ و کۊشیای ئازادیما بەرەو دما بەرا. وەڵتەر جە وێما و کولتوورەکەیمان ڕەمێنمۍ، شەرمش وەنە کەرێنمۍ، بۍ شوناس و ئیرادە، تەرسنۊکۍ و بێدەرەتانۍ بێنمۍ. وەلۍ جەنی بەرکەوتەی و ئامای جمیەروو پەکەکەی، بە ڕەسەنایەتیی ڕابەرایەتی، چا دۊخەیە ئامایمۍ جبەر و ئامایمیوە وێمارە. کورڎبییەی پێسە تاوانی نریێرە، تەنیا وەسۍ بۍ کە پا نامێوە تیرۊر کریەی. ڕاسیی ڕابەرایەتی گرڎوو ئینیشاش پێچەوانۍ کەرڎێوە و جمیەروو هەقسانایۊش وست وەڵۍ. جە تارێخوو کورڎستانینە فرەو سەرکرڎەکا چوارچوەو بنەیانەی و عەشیرەتەکاشانە سنوورڎارۍ بیۍ و نەتاواشا سەرەورڎای بە درووسی ڕێک وزا و سەرکوتۍ کریێ؛ سەبەبەکەش نەبییەی یادەوەریی نەتەوەیی و هەنگامنیای دوور جە ئازادی و ڕێکوستەی بۍ. پەوکای ڕابەرایەتی و جمیەروو پەکەکەی پێسە ٢٩یەمین سەرەورڎای ئاما ئاراوە، گرڎوو سەرەورڎایە شکسپەنەئامایەکاش پەی وێش کەرڎۍ بە وانێوە و بی بە چالاکیی خۊڵقنای ئینسانی ئازادی و سووری و پاگێری. ئارۊ بە جۊشوخرۊشوو شۊڕشیوە گنمۍ جۊشوخرۊش، بناغەو ئا میراتەیە، ئا قوربانییە فرێنۍ کە دریێنۍ، کۊشیای ٤٥ ساڵەن کە جە سەرکەوتەیۊ نزیکا. مشۊم جە گرڎ وەختۍ زیاتەر ڕۊح و حەزوو کۊشیای گەشتەر کەرمۍ و ڕابەرایەتیی ئازاد کەرمۍ و ئی شۊڕشەیە بیاونمۍ یاگۍ. ئی جەنگەو ئێمە بۊ بە ئامیانوو ژیوا تازەو ئا ڕوا. ئی کۊشیایە تارێخییە  پا ھەل و فرسەتاوە، کە  دێنمێش پەنە، ئەمرەما پەنە کەرۊ، کە شۊڕشێوە دلۍ شۊڕشێوەنە کەرمۍ. ڕەمای چی نۊعە ڕاسییە، خیانەتێوەن مشۊم وەراوەروو گەلەکەیما، ئینسانیەتی و تارێخەکەیما. ڕۊ، ڕۊو ئانەینە کە ئینسان پەڕ بە سینەو وێش ئا ئازارا بەر وزۊ. کە چەشۊشا و سەرکەوتەیەکەی کەرۊ بە دایمی. ئەدێما بە واتەی "مەمرمۍ و کۊڵ مەدەیمێ"، بڕواما بە سەرکەوتەی زیاتەر و زیاتەر کەرا، با بە جۊشوخرۊش و ورە و هێز چی ڕاو ئازادیینە.  حەرقسێوەشا بە ھەلھەلەوە بە نامۍ مدرامانیوە بۊ بە گەرەنتیی ئایندێوە ئازادی.

پەی بنەیانەکەیم

من کە ژیواێوە  تازەم ورچنی  وەراوەروو ژیواێوە تەرینە، چی بابەتەنە ئانە کە فرە قورس بۊ شمەندۍ، من میاوونە، بێگۊمان ئاسان نییا جە ھامونوو وێت جیا بیوە.  وەلێویریچتا بۊ من ئینانا چێگە تا قابلوو ڕەنجوو شمە بوو، مافوو ئانەیم  نیا شمە وزوو عەزیەت، وەلۍ کورڎستاننە کەسێوە نەمەنەن کە ئازارەو جەدەسدای زارۊڵەیش نەچەشتێبۊ، شمە دایم دژوو ھەوڵەکاو دوژمنی  ھەلوێستتا بییەن سەرەتا نەکۊمنانرە، هاگاداریی بەها کورڎییەکاتا کەرڎەن. دوژمن بە گرڎ بێباکییێوەشۊ کە هجووم کەرۊ سەروو ڕاێبەریما، گەلەکەیما و تەڤگەریمان. من مزانوو  هەست  پانەیە کەروو شمە گەرەکتانە پەشتگۊششا نەوزوو و دژشا مرڎوو. من دڵمۊ باوڕم پاسەن، کە ئینە ئەرکێوە نیشتمانیین و ئەرکێوە ئینسانییچا.  

بنەیانە بەرێزەکەم؛ پێویسا ئانەیە بزاندۍ، کە ئا ئەخلاق و کولتوورە کە جە شمەوە  ورم گێرتەن منش یاونانا ئی ئاستە، جە گرڎ هامڕێونە متاودۍ من بویندۍ، چونکوم شناسنامەو زیندەییمانۍ، ئێمە تەنیا کورۍ شمە نییەنمۍ، ویرتا نەشۊ هەزاران کوڕۍ و کناچێتا چی کەشە ئازادانە زەماوندەو ئازادیی کەرا.  

من باوڕم پاسنەن کە شمە و بەتایبەتی ئەدام  بە بەهێزی خێرامای وەنەو گەشمەرڎەبییەیم کەرڎۍ، سەروو پایاو وێتاوە مەندێوە.من مزانوو کە قسۍ مەکەرۊ وەلۍ هەست کەروو گڕکانەکۍ بەبێدەنگی دڵشنە تەقاوە. ئی گڕکانێچە نیشانۍ قوێوە پەڕماناینۍ زانوو ئی هەڵوێستەیە نیشانە مدەی، کە وەختوو گەشمەرڎەبییەی براکەیمنە نیشانەت دا. جارۍ تەریچ ئا ھەڵوێستۍ نیشانەم مدا، کە من بە ئیرادە و بییەی وێم ئی چالاکییە کەروو. هەرپاسە مزانوو، کە چی بابەتەنە فشارم وستەن سەروو حزبی. نمازدۍ هجوومەکاو دوژمنی یا دەوروبەرتا ئامانجوو چالاکییەکەیم بشێونا، چێش بۊ با بۊ داواکارنا وەنەتا، کە ورنەخەڵەتییەیدۍ، پەیوەندیێوە نزیک چەنی حزبی وەش کەرڎۍ و وێتا بە ساعیبوو چالاکییەکەیم بزاندۍ.

بە وەشەسیای و ڕێزۊ گێرووتا باوشی، جە ڕاسیی ڕابەرایەتی و گەشمەرڎانە وەعد مدەو، کە شایسەو ڕەفێقەکام بوو.

بژیوۊ ڕابەر ئاپۊ

بژیوۊ کۊشیای ئازادیی پەکەکەیما  

بمرۊ گرڎ نۊعە دماکەوتەیێوە

نەفرەت جە ڕاسیی دەوڵەتی تورکی فاشیستی

سڵام و ڕێزی شۊڕشگێڵنی

ڕۊژهات زیلان"