پارێزنەر فێرمۆن: مامەڵەو فەڕەنسای و بەلجیکای نموونەو پاشێلکەردەیی یاسێن

پارێزنەر ژان فێرمۆن باسوو ئانەیش کەرد، کە مامەڵەو فەڕەنسای و بەلجیکای وەراوەرو ستێرک تیڤی و مەدیا خەبەر تیڤی-یوە نموونەو پاشێلکاریی یاسایین و ئانەش وست ڕووە، کە مشۆم دژو ئانەیە کۆشیای یاسایی فەڕەنسانە بکریۆ.

پۆلیسی فیدراڵیی بەلجیکای شەوەو ٢٣ێ نیسانی ورش کوا سەرو دەزگاکاو ئەرەیاونای ئازادی ستێرک تیڤی و مەدیا خەبەر تیڤی. سەرو ئاستی میاننەتەوەیی ناڕەزایەتی وەراوەرو ئا هجوومەیە زیاد بی. سەبارەت پارێزنەراو تەلەڤزیۆنی، پسپۆڕێ یاسایی و یاساو سزادای میاننەتەوەیی ژان فێرمۆن قسێش پەی ئاژانسو هەواڵو فوراتی (ANF) کەردێ.

پارێزنەر ژان فێرمۆن باسش کەرد، "وەڵتەرێ دەسەڵاتی دادوەری و یاساکاو بەلجیکای قەرار دریان، کە ستێرک پرۆدێکشن و ڕۆژ تیڤی هیچ پەیوەندیێوەشا بە 'تیرۆر'یوە نییا، بەڵام  پاسە بەرمگنۆ کە سەرو داواو فەڕەنسای دەس بە وەنەپێتەیوە  چا قەرارەیە دریان. ئاشکران، کە زەڕدارکەردەی میدیای بە ماناو زەڕدارکەردەیی تیرۆری نییا. وێش پەی وێش میدیای نامێبریا بەلجیکانە جە چوارچوەو وەنەپەرسایۆنە دژو تیرۆری، ئەوەکۆڵیایش چەنی کریان. کاربەدەساو بەلجیکیای بەئاسانی تاوێنێ بە فەڕەنسییەکا بواچا، "چەنەما ویەردێ، ئێمە ئا داواکارییە نمەیاونمێ یاگێ، وەروو ئانەیە ئا ئەرەمەرزییێ پەیوەندییشا بە تیرۆریوە نییا".

'بەلجیکا تاوێ داواکارییەکەو فەڕەنسای ڕەت بکەرۆوە'

پارێزنەر فێرمۆن واتش، کە پێوەس بە ئۆپراسیۆنی و وەختو ئۆپراسیۆنی هیچ بەڵگێوی نازیانۆ و واتش، "ئێمە نمەزانمێ کە داواکارییەکاو فەڕەنسای بە چ شێوێوی فۆرمولە کریێنێ. ئەگەر زەڕدارکەردەی و هامکاری دارایی پەی میدیا لاو کاربەدەساو فەڕەنسایۆ پێسەو پەیوەندیی بە تیرۆریزمیوە ورمسەنگنییا، وێش پەی وێش ئا بابەتە بەلجیکانە یەکلایی بییەنۆ و بەلجیکا ئشیا بەئاسانی بە فەڕەنسییەکاش بواتایە، 'بەخشدێ، بەلجیکانە ئانە نمەکریۆ و ئەستەما، کە ستێرک تیڤی و ڕۆژ تیڤی بۆنەو تاوانو تیرۆریوە دادگایی بکریانێ. داواکارییەکێتا بارەو  پەشتیوانیی دارایی هەردووە کەناڵەکەیۆ. پەوکای ئا بابەتو زەڕدارکەردەی و پەشتیوانیی داراییە میدیانە، تیرۆریزم نییا".

بەڵێ، کاربەدەساو بەلجیکای تاوێنێ داواو فەڕەنسای ڕەت بکەرانێوە، بەڵام بە پاو ئانەیە بەرمگنۆ پاسەشا نەکەردەن'.

'ئەندامو میتی بەلجیکانە سزاش سەرەرە سەپیێنە، بەڵام فەڕەنسانە بەئازادانە مسووڕییۆوە'

پارێزنەر فێرمۆن ئانەش وست ڕووە، کەوەنەپەرسایوە سەبارەت بە ٣ ژەنە شۆرشگێڵنا، کە پاریسنە تیرۆرێ کریێ، بەشو وێش ئاڵۆزا و واتش، "کاربەدەساو فەڕەنسای سەرەتا بانگەشەشا، کەرد کە ئا بابەتە جە ئەنجامو جەنگو دلێ جمیەرو کوردینە ڕووەش دێنە، بەڵام دمایی بەرکەوت ئانە بەتەمامەتی غەڵەتا. ئاشکرا بی، کە وەرپەرسەکەش خاکو فەڕەنساینە تیرۆر مکەرۆ، سیخوڕو میتین. داواکاری گردین دۆسییێ بکەرەکەیش ئامادە کەرەبێ، واتەبێش کە ڕاستەوخۆ پەیوەندییش بە میتیوە هەن. بەڵام مزانوو کە فەڕەنسا فرە سەرو ئا بابەتەیە نەلا.

دووێ کەسێ هەوڵێ مدانێ بروکسێلنە دژو سەرکردە کوردەکا تیرۆر بکەرا، ئا کەسێ بۆنەو ئا تاواناوە لاو دادگاولوایۆپۆرەو فەڕەنسایۆ بە تاوانبار ئشناسیێنێ. من زانیاریم هەن کە یۆشا فەڕەنسانە بە ئاسوودەیی و بە بێدەنگی مژیوۆ. داوایچ مکریۆ کە بییەی ئا کەسەیە فەڕەنسانە کاربەدەساو فەڕەنسای نائاسودە نمەکەرۆ".

'مشۆم کۆشیای یاسایی فەڕەنسانە بکریۆ'

پاڕێزنەر ژان فێرمۆن واتیچش، "بە بڕواو من بڕێ کاربەدەسێ فەڕەنسیێ ماچا. 'ئێمە وەرپەرسێ نیەنمێ چا ورکوای سەرییە، ئانە سەرو داواکاریی فەڕەنساین'. پەوکای ماچوو کە مشۆم ئێمە بوینمێ کە چەنی متاومێ کاربەدەساو بەلجیکای وەراوەر پا دۆخەیە وزمێ چێروو وەرپەرسییوە.

بەڵام پاسە بەرمگنۆ، کە بنەڕەتنە مشۆم کۆشیای سەرەکی فەڕەنسانە بکریۆ. تا فەڕەنسانە وەنەپەرسایوە جە چوارچوەو زەڕدارکەردەی و پەشتیوانی دارایی تیرۆرینە دەسپەنەکریان. بانگەشەکەردەیی ئانەیە، کە ئا دەزگا میدیاییێ بەشێوەنێ جە هەوڵە تیرۆریستییا، چەنی ڕەهەندە یاساییە میاننەتەوەییەکا یۆی مەگێراوە. مشۆم ئەو کۆشیایێ فەڕەنسانە مکریا و هامپیشە فەڕەنسییەکێما ڕیزوو وەڵێ ئا کۆشیاینە با".