هامسەرۆکی کۆنسەی ڕاوەبەری کەجەکەی جەمیل بایک دماین وتارشنە، کە سەرو سایتو Ajanse Frat News (ANF)وەڵا کریانۆ، سەرو ورچنیەیەکاو سەرنیشتو کوردستانی، ورچنیەی و بارودۆخو پانیشتو کوردستانی، ئۆپەراسیۆنە چەمەڕوانکریاکەو تورکیای سەرو پانیشتو کوردستانی پەیوەندیی بەینوو پەدەکەی و پەکەکەی زانیاری و شرۆڤەی تازە موزۆ ڕووە.

جەمیل بایک واتەنش، کە "ڕژێمی فاشیستی ئاکەپەی  ٢٢ ساڵێن دەسەڵاتداریینە پەی یوەم جارین کە چی ئاستەنە تووشو شکسێوی گەورەی بییەنۆ. حەرچندە کە گردو هێزە دژە-فاشیزم و دیمۆکراسیوازەکاو تورکیای دلێشنە دەورشا گێڵنان، بەڵام چی شکسەو ئاکەپەینە وێگێریی گەلو کوردی دەورێوی چارەنویسسازش دییەن". بە پاو جەمیل بایکی وێگێریی ئیمرالی پەرەسانای کەمپینی میاندەوڵەتی دژو گۆشەگیریی دژوارو سەرو ئۆجەلانی، جەنگو گەریلای دژو سپاو تورکیای و هەرپاسە ساعیبو بەرکەوتەی گەلی نەورۆزنە سەبەبی بنەڕەتیی ئی سەرکەوتەیەو کوردی بێنێ جە ورچنیەی شارەوانییەکاو تورکیای و سەرنیشتو کوردستانینە.

بەپاو جەمیل بایکی ئەنجامو ورچنیەیەکاو سەرنیشتو کوردستانی سەرەتاو شکسو ئا  پلانەێنە کە پێسەو پلانەو "چۆکپەنەدایرەی" نامێش نریێنە و ٣١و ئۆکتۆبەرو ٢٠١٤ینە لاو دەسەو ئاسایشی نیشتمانیی تورکیایۆ گراڵە گیریان. بەڵام ئاماژەیچ پانەیە مکەرۆ، ‌کە دەوڵەتو تورکیای هەڵای سەرو ئی پلانە ڕژدێ و پێسەو ئانەیە ئاماژەش پنە مکەرۆ "دەوڵەتو ئاکەپە-مەهەپەی حەرگیز دەسش جە پلانەو جینوسایدو کوردی ورنەگێرتەن، تووشو لکەو  عوسمانیگەری بییەنۆ، فراوانوازا و ئەردۆغان، وێش پێسەو خەلیفەی پەنجەمو عوسمانی موینۆ. نەفەسەش چانێنە". پەوکایهۆشداریی مدۆ، کە هجوومەکاو دەوڵەتو تورکیای ئایندەنە زیادێ مبانێ.

چی چوارچوەنە ئاماژە بە ئۆپەراسیۆنە چەمەڕوانکریاکەو تورکیای پەی سەرو پانیشتو کوردستانی و ڕێککەوتەی ئەمنیی بەینو تورکیای و عێراقی مکەرۆ و ماچۆ: "دەوڵەتو  تورکیای گەرەکشا بە ئیمزاکەردەی چندین رێککەوتەیا چەنی عێراق، ئی دەوڵەتەیە بکەرۆ هامبەشو جەنگی دژو پەکەکەی. پێویسا عێراق پی پیلانێ ورنەخەڵەتیۆ و نەگنۆ دلێ گەمێوە پاسە چەپەڵیوە. ئندا گنۆ خزمەتو ڕەوایەتیدای بە هجوومە ئەرەگیرکارییەکاو دەوڵەتو تورکیایۆ و شەرەف و حەیسیەتو عێراق گورزێوی گەورەش وەنە مگنۆ" جەمیل بایک ماچۆ کە "پەکەکە هیچ وەختێوی زەرەرش جە بەرژەوەندییەکاو عێراقی نەدان. بەردەوام سیاسەتو دۆستایەتی و بەرژەوەندیی هامبەشی بە بنەما ورگێرتەن. بەڵام  پاسە دیارا مشۆم کە بڕێ جە چەمپەنەکەوتەیەکاو دەوڵەتی جینوسایدکارو تورکیای چەنی دەوڵەتو عێراقی ڕاستەوخۆ پەیوەندییش بە پەکەکەیۆ هەن.  بەتایبەت ئەگەر ئا قەرارە  کە پاسە بانگەشە مکریۆ، ئەنجوومەنو ئاسایشی نیشتمانی عێراقی سەبارت بە پەکەکەی گێرتێنێش ڕاس بۆ، ئانە ئا قەرارە چندە زەرەر وەنەو پەکەکەی مدۆ، پاسەیچ زەرەر وەنەو بەرژەوەندییەکاو دەوڵەتو عێراقی مدۆ".

جەمیل بایک ئا پەیامەی پەی دەوڵەتو عێراقی مکیانۆ، کە ئی دەوڵەتە نەبۆ ئامرازێوە پەی پیلانەکاو  دەوڵەتو تورکیای.هەرپاسە ئاماژە بە دەورو پارتو دیمۆکراتو کوردستانی پەدەکەی مکەرۆ دلێ هامکێشەو پەیوەندییەکاو بەینو عێراقی و تورکیای و ئاماژە پانەیە مکەرۆ، کە

گردو گەلو کورد ئێتر ئا ڕاسییە مزانا، کە پەدەکە، پێسەو هامبەشێوی دەوڵەتی ئەرەگیرکەری و جینوسایدکارو تورکیای، ڕاێوی فرە خراپ و نەگریسش گێرتەنرە وەر.  پێویسا پەدەکە حەرچی زووتەرا چی ڕێوە  گێڵۆوە و  پاشگەز بۆوە. پێویسا پەدەکە بە شێوازێوی گەرەشێونانە بیرۆکراسی و ئەرەمەرزیایە پەیوەندیدارەکاو دەوڵەتو عێراقی پەی دژایەتیی پەکەکەی بەکار نارۆ و هەوڵێ پەی ئانەیە نەدۆ، کە سەرو نامێ عێراقیوە قەرار دژو پەکەکەی ورگێرۆ. بەڵام  پەدەکە پاسە ورسونیشت مکەرۆ پێسە بواچی چی بوارەنە هەرمانە و وەرپەرسبیەێوی تایبەتش گێرتەبۆ گەردەن. هەڵای بەشێوێوی فرە بەدشووم و نەگریسانە ویرۆکە و وەڵێنیار پێشکەشو دەوڵەتو تورکیای مکەرۆ، کە ئی دۆڵەتە چەنی بتاوۆ داواکارییەکاش سەرو دەوڵەتو عێراقیرە بسەپنۆ و پاسەش پنە بکەرۆ، کە دژو پەکەکەی هەڵوێست وربگێرۆ و جەنگ بکەرۆ. پەدەکە هەرپاسە ئا ڕاوێژ و ویرۆکەیە مدۆ بە دەوڵەتو تورکیای، کە ئەگەر یەنەکە بەشدار نەبۆ، جەنگ دژو پەکەکەی ئەنجامێوی ئەوتۆش نمەبۆ و پێسە دەوڵەتو تورکیای هانی مدۆ و جە زەخت و فشار بوزۆ سەرو یەنەکەی. لاێوی تەریچۆ بییەن وەڵێقەراوڵ و کەواسوورو وەڵێ سوپاو داگیرکەرەو تورکیای و گرد جۆرە زانیاریێوی ئیستیخباراتی و ئیمکانیاتی لۆجیستیکی پێشکەش مکەرۆ. پێسەو ئاسانکاریێوی  پەی دەوڵەتو تورکیای دژو گەریلاو ئازادیی کوردستانی خەریکا ڕا و سەروازگە پەی سوپاو داگیرکەرەو تورکیای وەش مکەرۆ. حەرشۆنێونە، کە بزانۆ هاموشۆو گەریلاینە بۆسە منیۆرە و پی جۆرە هەوڵێ مدۆ قۆرتێ وەش بکەرۆ، تا گەریلا نەتاوۆ پێویسیی لۆجیستیکی و چەک و جبەخانە پەی وێش دابین بکەرۆ. هاموەخت چەنی ئینەیە پەی پارێزنای بنکە و بارەگا و سەروازەکاو تورکیای حەروەختێو پێویس بکەرۆ جلی پێشمەرگەی مکەرۆ وەرو سەروازی داگیرکەرو تورکیای و حەروەختیوی  پێویسش کەرد جلێ سوپای ئەرەگیرکەرێ بکەرۆ وەرو پێشمەرگەی. یانێ پەدەکە بە شێوێوی ڕاستەوخۆ و ناڕاستەوخۆ بەشداریی ئی جەنگیەنە. ئانە کە پەدەکە دژو جەنگی مکەرۆ، کەسێو نییا جگە جە گەریلاو ئازادیی کوردستانی، جگە جە هەپەگە و یەژاستار (YJA-Star).

 ئی دۆخە شوومەی بەکرێگیریای، کە پەدەکەی و  گردو ژێنەکاو جەسەش تەنان  سەبەبی سەرەکیی ئا کێشانێ، کە گەلەکەما پانیشتو کوردستانینە ڕووبەڕووش بییەنۆ. جە وەختێونە کە بنەیانەو بارزانی قەلاپۆپێ وەشگوزەرانینە ژیوا و ئاندەشا یانەو ئی  خەڵکەیە دزییەن کە تێرو وەشگوزەرانی نەوەو نەوەکایچشا مکەرۆ، گەلەکەما پانیشتو کوردستانینە ئینا عاسمانو هەژاری و نەداریینە مژیوا. گرد ڕوێ و بە سەدان کەسێ تا کە پانیشتوو کوردستانینە جیا بازا، گیانشا وزا تەرسیوە و وێشا مدا سنوورەکا و بۆ وەڵاتای تەری کۆچ مکەرانێ. پەدەکەیچ گردو ئیمکانیاتو دەسەڵاتیش پەی بەرژەوەندیی بنەیانەیەی بەکارمارۆ و ڕەنگش دەوڵەتێوی پۆلیسی و سەروازییش گێرتەن وێش. هیچ مەودایێوەش پەی هۆشیاریی دیمۆکراتیی چالاکیی دیمۆکراتی و ناڕەزایەتیی دیموکراتی ناستەنوە. وەختێونە دیاردەو وێکوشی ژەنا حەر ڕوێ و ئینا زیادبییەینە، پەدەکە پەی ئازادیی ژەنێ و مافو ژەنا هیچ هەنگامێوی کردارییەش نەنیان. بەپێچەوانەوە بە پشتبەستەی بە زیهنییەتێوی پیاسالارانە ڕژێمێوی دیکتاتۆری سەرو خەڵکیرە سەپنان. دەسەڵاتێوی ستەمکار و ملهوڕش بونیاد نیان و بە کوشتەی و بڕیەی وەڵاتی بەرۆ ڕاوە. فشار و نایەکسانی و بێعەدالەتی گرد سنوورێوەش ویەرنان. وەختێوەنە کە سەروەت و  سامانەکەشا بانکەکاو دنێش تەنیێنێ، مووچەو فەرمانبەرا و مامۆسایا و گردو ئا کەسا، کە پەی ئی وەڵاتەیە ڕەنج مکێشا بەرموزیۆ و پاشەکەوت مکریان. تەنیا  وەرو خاترەو سەڵتەنەتی بنەیانەیی وێشا ئامادێنێ گردو قەوارەو پانیشتو کوردستانی بوزانێ تەرسییوە. ئەگەر ساڵەو ٢٠٠٥یە کە پانیشتو کوردستانی بی بە ساعیبو ستاتۆێوی فیدراڵی، سیاسەتێوی دیمۆکراتی و ڕاوەبەرایەتێوی جە بەرژەوەندیی کۆمەڵاو خەڵکو کوردستانینە پەیڕەو بکریێ، هیچێو نەمەنێ، کە پێسەو کوردی نەتاومێ بەدەسش بارمێ. جە وەختێونە، کە  پێویس بێ، فرەتەرین ماف و ئازادی و دیمۆکراسی هەرێمو کوردستانینە دەسەبەر بکریۆ، گلێرگاو چێرو دەسەڵاتو پەدەکەی ڕووبەڕووێ فشاری و چەوسیایۆ مبانێوە و دەنگشا کپ مکریۆ، پەوکای ئینسانەکێ بۆ هەناسەورگێرتەی ناچارێ بانێ  ڕووە وەنەو هەندەرانی بکەرانێ. پەدەکە ئیساتێ چەنی دادگای فیدراڵی عێراقیچ بەجەنگ ئامان. ئا ١١ کورسییە کە پەی کۆتایی کەمینەکا (کە ئێمە پەنەشا ماچمێ پێکئاما کۆمەڵایەتییەکێ) نریێبێنیرە پەدەکە پەی وێش پۆلێنێش کەردێبێنێ، ئیسفادەشا چنە کەرێ. ئی مرچومۆنبییەی پەدەکەیە سەبەبەکەش تا ڕاددێوە ئینە بێ، کە ڕاوەبەرایەتیی بەغدای ئی یاسێشە فاڕێنە. پێسە مزانیۆ ورچنیەیەکاو پانیشتو کوردستانی تا ئێیساتێ سیستمو یەکبازنەیی بیێنێ. وەرو ئانەیە، کە پەدەکە وەڵێتەر بە کەیفو وێش ئیستیغلالو ئی سیستمەیە کەرێ، ئیساتێ کریان بە چوار بازنێوە، بەڵکوم سیستمەکە فرەتەر دیمۆکراتی بۆ. هەرپاسە دادگای فیدراڵیی عێراقی کۆمیسۆنو ورچنیەیەکاو پانیشتو کوردستانیش ورشاناوە. چونکوم پەدەکە ئی کۆمیسیۆنەش چا وەختۆهەن پەی وێش قۆڕخ کەردەن. یانێ پەدەکە و بنەیانەو بارزانی تەنیا بەرژەوەندییەکاو وێشاشا بە بنەما گێرتێنێ و هیچی تەر. ئی هەڵوێستەو پەدەکەی سەبەبی سەرەکیی ئی قەرارانە. بەتایبەت چی ساڵاو دمایینە کاردایوە گەلی وەراوەرو پەدەکەی تا بێ زیاتەر و زیاتەر مبۆ. کاریگەریی پەدەکەی سەرو گەلی کەم مبۆوە و هەم بواری سیاسی و هەم بواری ئابوورییوە تووشو فرە و زەحمەتیێوی جیددی ئامان. پەوکای هەڕەشێ بایکۆتکەردەی ورچنیەی مدۆ. نمەیارۆ بەشداریی ورچنیەی بکەرۆ. یۆ تەر جە  کێشە هەرە گەورەکاو پانیشتوو کوردستانی بڕیەی و پاشەکەوتکەردەی مووچەو خەڵکین. پێویسا گەلەکەما پانیشتو کوردستانینە ئی ڕاسییە خاس بزانۆ. بنەیانەو بارزانی هێزێوەشا بە نامێ پێشەرگەو ڕۆژیوە وەش کەردەن، کە ئامانجەکەش تەنیا خزمەتکەردەی ئی بنەیانەیەن. پەی خزمەتکەردەی وێش وەشش کەردەن،ئی کەسێ کە گوایا بە نامێ پێشمەرگەو ڕۆژیوە هەنێ هیچشا خەڵکو پانیشتو کوردستانی نییەنێ. گردشا خەڵکو وەرنیشتینێ. ژمارەکەشا بەینو دە تا ویس هەزاران مخەمڵیۆ. ئی هێزە بەدشۆمە تەنیا و تەنیا بۆ جەنگکەردەی دژو پەکەکەی وەش کریان. مووچەشا جە مووچەی بڕیا و پاشەکەوتکریاو مامۆسایا و فەرمانبەرا مدریۆ.

مکریۆ کە کێشە بەینو پەدەکەی و پەکەکین بۆ،  هەرپاسە مکریۆ کە کێشە بەینو فرەو ڕێکوستەی و لایەنەکانە بۆ. ئینێ چێوێو ئاسایینێ. بەڵام چارەسەرکەردەی ئی کێشا ڕاو گفتوگۆ و دایوسانایۆ چیوێوەن، پەشتیبەستەی خیانەتکاران بە دوژمنو کورد، بەتایبەت دوژمنێوی داگیرکەری فراوانواز و جینوسایدکاری پێسەو دەوڵەتو تورکیای چیوێوی تەرا. پەکەکە هیچ وەختێوە دژو نرخە و بەهاکاو گەلو کوردی، دژو هیچ پارت و لایەنێوی سیاسیی کوردی پەشتیش بە هیچ دەوڵەتێو نەبەستێنە و جەنگ و دوژمنایەتیێوی چانەش چەنی هیچ لایەنێوە نەکەردەن. گردوو ئەنداماو ڕاوەبەرایەتی، لای سەری گردیشاوە ڕابەر ئاپۆ، بە دوور جە ژیوای ماددی و زیهنییەتی دەسەڵاتوازی، بە "تیکە نانێ و گجیێوە"، ژیواێوی دەروێشانە مژیوانێ، گردو ساتەکاو ژیوایشا پەی خزمەتو گەلەکەیشا تەرخان کەردەن و بەرو ئانەیچۆ هیچ و هەوڵداێوەشا پەی بۆ ژیوای  شەخسیی وێشا نییا. پەدەکە‌یچ نوقمو بەرژەوەندیی ئابووری و ڕانت و تاڵان و بەرتیل و گەندەڵی بییەن. پەوکای دوژمنایەتیی پەکەکەی مکەرۆ و بە هامکاری و پەشتیوانی دەوڵەتو تورکیای هجوومو سەرو پەکەکەی مکەرۆ.  

وەڵێنە گەرەکما ئاماژە پانەیە بکەرو، کە دماو قۆناخێوی فرە دژواری، بەڵام جە هەمان وەختنە پەڕ جە سەروەری و سەرکەوتەی، بە قەرارێنمێ، کە بە گردو هێز و توانایماوە گرد یاگێونە پەرە بە کۆشیای و وێگێری بدەیمێ. هەر پێسە مزانیۆ دەوڵەتی کۆلۆنیالی، داگیرکار و جینوسایدکارو تورکیای، زیاتەر جە هەشت ساڵان چوارچوەو پلانەو ‍"چۆکپەنەدایرەینە" بەبەردەوامی جەنگێوی هەمەلایەنەی دژوار دژو جمیەرەکەیما و گەلەکەیما مکەرۆ. دەوڵەتی فاشیستی تورکیای چی جەنگەنە حیچ پیمانیوی یاسایی و ئەخلاقی پەیڕەو نمەکەرۆ. کۆشیای و وێگێری گەلەکەیما و  گەریلاو ئازادیی کوردستانی دژو ئی هجووماو دەوڵەتو تورکیایە ئەنجامی فرە شکۆدارش وەنە کەوتەنۆ. بە درێژایی ئی هەشت ساڵەیە حیچ وەختێو ملکەچو هجووم و پەلامارەکاو دەوڵەتو جینۆسایدو تورکیای نەبییەن و ئیرادەو وێش نەدان دەسو ئی  ڕژێمە فاشیستەیوە.

 بە پێچەوانەوە، هەمیشە وێگێرییش کەردەن و گرد فرسەتێوەش پەی بەرزکەردەیۆ ئاستو کۆشیا قۆستەنۆ. چی بەینەنە ئانە سپاو ئەرەگیرکەرەو تورکیایش ئاردەن لەرزە و تووشو گێجی و سەروەنەشێویایش کەرد، هێزو چالاکی گەریلای ئازادو کوردستانی بییەن، کە بە گیانێوی فیداییانەوە تاواش گورزی فرە جەرگبڕش وەنە پشانۆ.

ئا گورزە جەرگبڕێ کە گەریلاو ئازادیی کوردستانی مانگە دمایینەکاو ساڵەو ٢٠٢٣یوە تا ئیساتێ سوپای ئەرەگیرکەرەو تورکی مشانۆش، بەڕاسی یاگێ شانازی و پەڕ شکۆینێ. گەریلا پا ئۆپەراسیۆنە شۆڕشگێڵنییە یۆ دماو یوا کە کەردێش، تاواش فرەو بنکە و بارەگا و سەنگەرەکاو سوپای ئەرەگیرکەرەو تورکیای بنەڕەتۆ ورشتەکنۆ و ئەرەماڵۆش. شکسو سوپاو ئەرەگیرکەرێ وەراوەرو گەریلاینەو ئا خەسارەتێ، کە ورشا کەوتێ و ئا کوشیێی کە چۆشاوە جیامەنێ بە ڕسم و ڤیدیۆ پەی ڕای گردینی وەڵا کریێوە. ئاستو قاڵبییەیۆ و ئاردەینەی گەریلای جە تاکیتک و تەنکیکو جەنگینە ورە و هێزێوی گەورەش دا بە گەلەکەیما. بەتایبەت دماو ئانەیە کە گەریلا تواناو  وستەیرەوارو فڕۆکەی بێفڕۆکەوانیش دەس وست، ڕەوتو جەنگیچ بە ڕێژێوی فرە فاڕیا. ئیتر دەسوەڵێوزی جەنگی کەوتەن دەسو گەریلای. پێسە، گەریلاو ئازادی کوردستانی، گەلو کوردی، کناچێ و کوڕێ گەنجێ کوردێ نەبەزیێ و نەبەردێ وێشا پەی گرد کەسێوە سەلەمنا. حەرپاسە ماوەی ویەردەنە هەڵمەتێوی جیهانییە گرنگەما پەی ئازادیی جەستەیی ڕابەر ئاپۆی دەس پەنە کەرد، کە تا ئیساتێ حەر بەردەواما. گەلو کوردی هامشان چەنی دۆسەکاش ڕۆو  ١٥و شوباتینە، کە ڕوێوی سیاوا پەی گردو کوردی، فرە چالاکیێ ناڕەزایەتیێشا دژو پیلانگێڵنیی میاندەوڵەتی وەراوەرو ڕابەر ئاپۆی کەردێ. حەرپاسە ئا چالاکی و سەرەوردایێ کە بە سەرمەشقایەتی  ژەنا و بە دروشمو "ژەنی، ژیوای، ئازادی" ڕۆو ژەنە ڕەنجدەراو جیهانینە کریێ، گوڕ و تین و سەرێعیێوی تازەشا بە قۆناغەکەی بەخشا.

بێگومان لووتەو گردو ئینیشا مەبارەکبایی پەڕ جۆشوخرۆش و بەقەرارور نەورۆزی بێ لە حەر چواربەشو کوردستانینە و بەرو وەڵاتیوۆ. ڕاسیینە دەرفەتو ئانەیە بێ، کە مەبارەکباییەکاو نەورۆزی پانیشتوو کوردستانینە بە شێوێوی جەماوەریتەر و بە جۆشوخرۆشێوی گەورەتەرۆ ئاستی گیانیی نەورۆزینە بکریانێ. مەبارەکباییەکاو نەورۆزی وەرکەوتو کوردستانینە، بە شکۆتەرین مەبارەکبایی ساڵا ویەردەی بێنی. بێگومان ئینە گوزارشت وەنەو گیانو وێگێری و هەستو ئازادیوازیی گەلەکەیما مکەرۆ، بە درێژایی تاریخی. پێسە مزانیۆ گەلەکەما وەرنیشتو کوردستانینە هامشان چەنی گەلای تەری سەرنیشت و وەرکەوتو سوریاینە بەردەوام ئینا کۆشیاینە. حەرپاسە حەر چوار لاو جیهان و بەتایبەتیچ ئەوروپانە، حەر یاگێو  کە کوردێوش چەنە بۆ، نەورۆز بە جۆشوخرۆش و شانازیێوی گەورەوە مەبارەک کریا. مەبارەکباییەکاو نەورۆزی سەرنیشتوو کوردستانینە، کە بە ملوێنان کەسێ بەشدارییشا دلێنە کەرد، مۆرەو وێش دا وەنەو قۆناغەکەی.  بەکوڵی متاوو بواچوو کە مەبارەکباییەکاو نەورۆزینە، گەلەکەما بە یەک دڵ و بە یەک دەنگ، نیشانەش دا کە چندە کۆشیای پەی پارێزنای بییەی و یاوای بە ئازادیینە ساعیب بڕوا و قەرارا.  چە جە کوردستاننە و چە بەرو وەڵاتیچۆ، گرد یاگێوەنە کە نەورۆزش دلێنە مەبارەک کریا، بە دەیان ملوێن کەسێ گەلەکەمانە و دۆساو گەلەکەیمانە گرد بە یەک دەنگ پەی ئازادیی ڕابەر ئاپۆی هاوارشا کەرد. ئیتر گرد کەس ئا ڕاسییە مزانۆ کە تا ئا وەختە ڕابەر ئاپۆ ئازاد نەبۆ، نە دەسکەوتەکاو گەلو کوردی مپارێزنیاینێ و نە کێشەو کوردیچ چارەسەر مبۆ. وەرو ئی ڕاسییەیە کە بە دەیان ملوێن کەسێ بە ئیرادێوی گەورەوە پەی ئازادیی جەسەیی ڕابەر ئاپۆی دەنگشا بەرز کەردۆ. 

بێگومان گردو ئی وەڵێکەوتەیا بڕوا و هومێد وێگێری و سەرکەوتەی گەلەکەیماشا قەوەتتەر کەردێنێ. سەرنجکێشتەرین و کۆنکرێتتەرین نموونەو ئی قەوەتبییەیچە ورچنیەیەکاو ئی دمایەو سەرنیشتوو کوردستانی و تورکیاینە وینیا. بینرا. ئا ئەنجامێ کە گەلەکەما و هێزە دیمۆکراسیوازەکێ بەدەسشا ئاردێ ساعیبو گرنگیێوی تاریخیینێ. جگە جە گردو فشار و  هەڕەشا و فێڵبازییەکاو دەوڵەتی جینۆسایدکارو تورکیای، کورد و هێزە دیمۆکراسیوازەکێ سەرکەوتەێوی گەورەشا ئارد. ڕژێمی فاشیستی ئاکەپەی دماو ٢٢ ساڵا جە دەسەڵاتداری پەی ئەوەڵ جارین، کە چی ئاستەنە تووشو شکستێوی گەورەی بییەن. حەرچندە کە گردو هێزە دژە-فاشیزم و دیمۆکراسیوازەکاو تورکیای دەورشا بییەن، بەڵام چی شکستەو ئاکەپەینە وێگێریی گەلو کوردی دەورێوی چارەنویسسازش دییەن. ئینە بە تایبەت  جە سەرەوردای خەڵکو شارو وانینە بەرجەسە بی، ئا یاگێ کە دیالێکتیکو "گەریلا-سەرەوردای" بە شێوێوی قەوەت پەرەش سانان.

گردو ئی پەرەسانایا ئا ڕاسییەما پەنە ماچانێ، کە ‍"پیلانەو چۆکپەنەدایرەی"ی دەوڵەتی فاشیستی ئاکەپە-مەهەپین، کە ساڵەو ٢٠١٥یوە تا ئیساتێ بە پەشتیبەستەی بە گرد شێوازێوی دوور جە ویژدانی و ئەخلاقی وەراوەرو گەلەکەیما و جمیەرەکەیمانە پەیڕەو مکریۆ، بە گورزە جەرگبڕەکاو گەریلای و سەرەوردای بەشکۆو گەلی پووچەڵ بییەنۆ و ئی ڕژێمە پەی وێش ئامان سەرو چۆکا. هەمان وەختەنە پێویسا ئا ڕاسییەیچە بزانمێ، کە دەوڵەتی فاشیستی ئاکەپە-مەهەپەی حەرگیز دەسش جە پلانەو جینوسایدو کوردی ورنەگێرتەن.  ئی ڕژێمە بییەن بە بەڵاێو سەرو گەلو کوردی و گردو گەلاو مەنتێقەکەیوە. گەرەکشەن پلانەو جینۆسایدی سەرو کوردیرە بکەرۆ، ئی ڕژێمە تووشوو لکەو  عوسمانیبییەی ئامان، فراوانوازا. هەڵای حەر گەرەکشەن عێراق و سوریای و فرەو وەڵاتە عەرەبییەکاو مەنتێقەکەی پێسەو پارێزگاێوی وێش بوینۆ. پەی وێش، سەرچەتەو فاشیستەکا، ئەردۆغان، وێش پێسەو خەلیفەو پەنجەمو عوسمانیی موینۆ. نەفەسەش چانێنە.  ئارۆ ئیت نەفەس و پلانێ ئامێنێ ئاستوو شکست و وڕیای. ئی پەشۆکیای و چڵاکیایرەیە پەی ئانەیەنە کە ڕاگێری چی شکستەیە بکەرا.  ئابوورییەکەیش وڕیان و سیاسەتش یاوان بنبەس. جە ئاستی میاننەتەوەیینە هیچ شکۆ و ڕێزێوەشا پەی نەمەنەنۆ. خاس مزاندێ کە نمەتاودێ ئی گردو کێشە گرانە ئابووری و سیاسییا کە تووشش ئامێندێ بە ئاسانی چارەسەر بکەردێن. حەرپەوکای، تەنیا ڕاچارە چانەینە مویندێ کە، لە کەسایەتیی پەکەکەینە، هجووم و جەنگو جینوسایدی دژو کوردی بکەردێ.

دەوڵەتو تورکیای دەوڵەتێوی داگیرکار و فراوانوازا. تاریخەکەش ساعیبو میرات و کاراکتەرێوی چانەینە. حەرشۆنیوە کە داگیرش بکەرۆ، پاسە بەئاسانی مەکێشیۆوە چەنەش. ئارۆیچ هەمان سیاسەت پەیڕەو مکەرۆ. نیم سەدەن، کە وەڵاتو قوبرسیش داگیر کەردەن،  هەڵای نەکێشیانۆ دلشنە. حەر پاسە بە ئاسانییچ چا یاگانە کە سوریا و وەرنیشتو کوردستانیش داگیرێ کەردێنێ، مەکێشیۆوە. وەختێو کە مەسەلێ مێ سەرو کوردی، ئی تایبەتمەندییەو دەوڵەتو داگیرکەری و جینوسایدکارو تورکیای زیاتەر و زیاتەر زەق مبۆوە.  پەوکای گرد ڕوێو هجووم مکەرۆنێ سەرو وەرنیشتو کوردستانی و گردو سەرخانی و چێرخانو ژیوای و ئابووریی وەرنیشتی بۆردمان مکەرۆ و گەرەکشا وەرنیشتی بارۆ سەروو چۆکارە. یانێ ئانە کە نەتاوانش بە هجوومی داگیرکاری و جینوساید وەشش بکەرۆ ڕاو ئاوراکەردەیۆ، بێکارئاستەیۆ و کۆچی بەزۆریوە بکەرۆش. وەراوەرو ئینەیەنە گەلاو سەرنیشتی و وەرکەوتو سوریای گرد بە یەک دڵ و یەک بڕوا و بە بەردەوامی وێگێری مکەرانێ.  

بەغدا ئی تایبەتمەندییە داگیرکاری و فراوانوازییاو دەوڵەتو تورکیای فرە خاس مزانۆ، حەر پەوکای پێویسا وەراوەرو ئی هجوومانە کە مکەرۆنێشا سەرو عێراقی و پانیشتو کوردستانی بێدەنگ نەمەنۆ، کاردایوە و هەڵوێستش بۆ. ئینێ پەنەوازیێوی دەوڵەتێوی سەربەوێی و سەروەرینێ.  دەوڵەتی جینوسایدکارو تورکیای گەرەکشەن بە ئیمزاکەردەی چندین ڕێککەوتەیا چنی عێراقی، ئی دەوڵەتەیە بکەرۆ هامبەشو جەنگی دژو پەکەکەی. پێویسا عێراق پی پیلانە ورنەخەڵەتیۆ و نەگنۆ دلێ گەمێوی پاسە چەپەڵیوە. ئندا مگنۆنێ خزمەتوو ڕەوایەتیدای بە هجوومە داگیرکارییەکاو دەوڵەتو تورکیایۆ و شەرەف و حەیسیەتو عێراقی گورزێوی گەورەش وەر مگنۆنێ. ئینە جە وەختێونە کە پەکەکە حیچ وەختێ زەرەرش وەنەو بەرژەوەندییەکاو عێراقی نەدان. بەردەوام سیاسەتو دۆستایەتی و بەرژەوەندیی هامبەشیش بە بنەما گێرتەن. بەڵام، پاسە دیارا کە بڕێو چەمپەنەکەوتەیەکاو دەوڵەتی جینوسایدکارو تورکیای چەنی دەوڵەتو عێراقی ڕاستەوخۆ پەیوەندییشا بە پەکەکەیۆ هەن. بە تایبەت، ئەگەر ئا قەرارەکە کە پاسە بانگەشە مکریۆ ئەنجوومەنو ئاسایشی نیشتمانیی عێراقی سەبارەت بە پەکەکەی واتەنش ڕاس بۆ، ئانە ئا بڕیارە چندە زەرەرا جە پەکەکەی، پاسەیچ زەرەرا وەنەو بەرژەوەندییەکاو دەوڵەتو عێراقی. هومێد و داواما  ئانێنە، کە نە دەوڵەتو عێراقی و نە ئەنجومەنو ئاسایشی نیشتمانیی عێراقی بڕیارێو بەرنرکەرا کە خزمەت بە بەرژەوەندییەکاو حەردووە لایما نەکەرۆ. هومێدما هەن کە دەوڵەتو عێراقی، نەبۆ ئامرازێو پەی پیلانە گڵیاوەکاو دەوڵەتی داگیرکەر و فراوانوازو تورکیای و وێنەکۆمنایرە وەراوەرو تورکیای بە بنەما وربگێرۆ.

گردو گەلو کوردی ئیتر ئا ڕاسییە مزانانێ، کە پەدەکە، پێسەو هامبەشێوی دەوڵەتی داگیرکەر و جینۆسایدکارو تورکیای، ڕاێوی فرە خراپە و نەگریسەش گێرتێنە. پێویسا پەدەکە حەرچی زووتەرا چی ڕێنە بگێڵۆوە و  پاشگەز بۆوە. پێویسا پەدەکە بە شێوازێوی گەرەشێونانە بیرۆکراسی و ئەرەمەرزیا پەیوەندیدارەکاو دەوڵەتو عێراقی پەی دژایەتیی پەکەکەی بەکار نارۆ و هەوڵێ پەی ئانەیە نەدۆ، کە بە نامێ عێراقیوە قەرار دژو پەکەکەی وربگێرۆ. بەڵام  پەدەکە پاسە ورسونیشت مکەرۆ پێسە واچی چی بوارەنە هەرمانە و وەرپەرسبییەی تایبەتییش گێرتەبۆ گەردەن. هەڵای بەشێوێوی فرە بەدشووم و نەگریسانە ویرۆکە و وەڵێنیار پێشکەشو دەوڵەتو تورکیای مکەرۆ، کە ئی دۆڵەتە چەنی بتاوۆ داواکارییەکاش سەرو دەوڵەتو عێراقیرە بسەپنۆ. جەنگو دژو پەکەکەی ئەنجامێوی نمەبۆنێ و  پێسە دەوڵەتو تورکیای هانی مدۆنێ زەخت و فشار بوزۆ سەرو یەنەکەی. لایێوی تەریچۆ، بییەن بە  وەڵێقەراوڵ و کەواسوورو   وەڵێ سوپای داگیرکەرەو تورکیای و گرد جۆرە زانیاریێوی ئیستیخباراتی و ئیمکانیاتی لۆجیستیکی پێشکەش مکەرۆ. وەکو ئاسانکارییەک بۆ دەوڵەتی تورکیا لە دژی گەریلای ئازادی کوردستان خەریکە ڕێگا و سەربازگە بۆ سوپای داگیرکەری تورکیا دروست دەکات. لە حەر شوێنێک کە بزانێت ڕێگای هاتووچووی گەریلایە بۆسە دادەنێت و بەمجۆرە هەوڵدەدات ئاستەنگی دروست بکات بۆ ئەوەی کە گەریلا نەتوانێت پێویستی لۆجیستیکی و چەک و جەبەخانە بۆ خۆی دابین بکات. هاوکات لە گەڵ ئەمە، لە پێناو پاراستنی بنکە و بارەگا و سەربازەکانی تورکیادا حەر کاتێک پێویست بکات جلی وەڵێمەرگە دەکاتە بەر سەربازی داگیرکەری تورکیا و حەرکاتێویچ پێویسش کەرد جلێ سوپای داگیرکەرێ کەرۆ وەرو پێشمەرگەی. یانێ، پەدەکە بەڕاستەوخۆ و ناڕاستەوخۆ بەشدارو ئی جەنگینە. ئانە کە پەدەکە دژش گژیۆ، کەسێو نییە جگە جە گەریلاو ئازادیی کوردستانی، جگە هەپەگەی و یەژەئا ستاری (YJA-Star)، یانێ کناچێ و کوڕێ گەنجێ کوردێ، کە پەی پارێزنای نیشتمانی مگژیانێ.  

 ئی دۆخە شومەو بەکرێگیریایە، کە پەدەکەش کەوتەننە و گردو ژێنەکاو جەسەیش تەنان سەبەبی سەرەکیی ئا کێشانێ، کە گەلەکەما پانیشتو کوردستانینە ڕووبەڕووش بییەنۆ. جە وەختێەنە، کە بنەیانەو بارزانی ئینێ قولێ وەشگوزەرانیینە، پاسە زەڕو خەڵکیشا دزیەن، کە بەشوو نەوە و نەوەکاشا مکەرۆ. گەلەکەما پانیشتو کوردستانینە ئینا ئەوسەرو هەژارینە و نەداریینە مژیوۆ. گرد ڕوێو بە سەدان کەسێ تا پانیشتوو کوردستانی بازا جیا، گیانیشا موزانێ خەتەرۆ، پەی وەڵاتای تەری کۆچ مکەرانێ. پەدەکەیچ گردو ئیمکانیاتو دەسەڵاتی پەی بەرژەوەندیی بنەیانەییش بەکار مارۆ و ڕەنگەو دەوڵەتێوی پۆلیسی و سەروازییش گێرتێن. هیچ مەودایێوش پەی هۆشیاریی دیمۆکراتی، چالاکیی دیمۆکراتی و ناڕەزایەتیی دیمۆکراتی ناستەنوە. وەختێوەنە دیاردەو وێکوشیی ژەنان حەر ڕوێ و فرەتەر مبۆنێ، پەدەکە پەی ئازادیی ژەنێ و مافو ژەنا حیچ هەنگامێوی کردارییەش نەنیێنە. بەپێچەوانەوە، بە پەشتیبەستەی بە زیهنییەتێوی پیاسالارانەی، ڕژێمێوی دیکتاتۆرش ملوو خەڵکیرە سەپنان. دەسەڵاتێوی ستەمکار و ملهوڕش بونیاد نیان و بە کوشتەی و بڕیەی وەڵاتی مبەرۆنێ ڕاوە. فشار و نایەکسانی و بێعەدالەتی گرد سنوورێوش ویەرنان. وەختێوەنە کە سەروەت و  سامانەکەشا بانکەکاو دنیێش تەنێنێ، مووچەو فەرمانبەرا و مامۆسایا و گردو ئا کەسا، کە پەی ئی وەڵاتەیە ڕەنج مکێشانێ مبڕیۆنە و پاشەکەوت مکریۆ. تەنیا وەرو خاترەو سەڵتەنەتو بنەیانەیی وێشا ئامادێنێ، گردو قەوارەو پانیشتو کوردستانی بوزانێ تەرسییوە. ئەگەر ساڵەو ٢٠٠٥وە کە پانیشتو کوردستانی بی بە ساعیبو ستاتۆێوی فیدراڵی، سیاسەتێوی دیمۆکراتی و ڕاوەبەرایەتیێوی جە بەرژەوەندیی کۆمەڵاو خەڵکو کوردستانینە پەیرەو بکریا، هیچێو نەمەنێ کە پێسەو کوردی نەتاومێ بەدەسش بارمێ. وەختێوەنە، کە پێویس بێ  فرەتەرین ماف و ئازادی و دیمۆکراسی جە هەرێمو کوردستانینە دەسەبەر بکریۆ، گلێرگەو چێرو دەسەڵاتو پەدەکەی ڕووبەڕووێ فشار و چەوسیایۆ مباوە و دەنگشا کپ مکریۆ، حەر پەوکای ئینسانەکێ پەی هەناسەورێرتەی ناچارێ مبانێ ڕووە وەنەو هەندەرانی بکەرانێ. پەدەکە ئیساتێ چەنی دادگای فیدراڵیی عێراقیچ گژیان. ئا ١١ کورسییە کە پەی کۆتاو کەمینەکا (کە ئێمە بە ئینیشا ماچمێ پێکئاما کۆمەڵایەتییەکێ)، پەدەکە پەی وێش پۆلێنش کەردەبێ و ئیسفادەشا چەنە کەرێ. ئی مرچومۆنبییەو پەدەکەی سەبەبەکەش تا ڕاددێوی پەی ئانەیە مگێڵۆوە، کە  ڕاوەبەرایەتیی بەغدای ئی یاسێشە فاڕێنە. پێسە مزانیۆ ورچنیەیەکاو پانیشتوو کوردستانی تا ئیساتێ بە پاو سیستمو یەکبازنەیی بێ. وەروو ئانەیە کە پەدەکە وەڵێتەر بە کەیفو وێش ئیستیغلالو ئی سیستمەیە کەرێ، ئیساتێ کریان بە چوار بازنێوە، بەڵکوم سیستمەکە فرەتەر دیمۆکراتی بۆ. حەرپاسە دادگای فیدراڵی عێراقی کۆمیسۆنو ورچنیەیەکاو پانیشتوو کوردستانی ورمشانۆوە. چونکوم پەدەکە ئی کۆمیسیۆنەش چا وەختۆن هەن پەی وێش قۆڕخش کەردەن.  یانێ، پەدەکە و بنەیانەو بارزانی تەنیا بەرژەوەندییەکاو وێشا بەبنەما گێرتەن و هیچی تەر.  ئی هەڵوێستەو پەدەکەی سەبەبی سەرەکیی ئی قەرارانە. بەتایبەت، چی ساڵاو دمایینە کاردایوە گەلیش وەراوەرو پەدەکەی حەرکو ملۆ زیاتەر و زیاتەر مبۆ. کاریگەریی پەدەکەی سەرو گەلی کەم مبۆوە و هەم بواری سیاسی و هەم  بواری ئابوورییوە تووشو فرە و زەحمەتیێوی جیددی ئامان. حەرپەوکای هەڕەشێ بایکۆتکەردەی ورچنیەی مکەرۆ. نمەیارۆ بەشداریی ورچنیەی بۆ. یۆ جە کێشە حەرە گەورەکاو پانیشتوو کوردستانی بڕیەی و پاشەکەوتکەردەی مووچەو خەڵکین. پێویسا گەلەکەما پانیشتوو کوردستانینە ئی ڕاسییە خاس بزانۆ. بنەیانەو بارزانی هێزێوەشا بە نامێ پێشمەرگەو ڕۆژی وەشێ کەردێنێ، کە ئارمانجەکەش تەنیا خزمەتکەردەیی ئی بنەیانەینەماڵەیەیە. گردشا خەڵکو وەرنیشتینێ. دە تا ویست هەزارێنێ و ئی هێزە بەدشۆمە تەنیا و تەنیا بۆ جەنگکەردەی دژو پەکەکەی وەش کریان. مووچەشا جە مووچەی بڕیا و پاشەکەوتکریاو مامۆسایا و فەرمانبەرا مدریۆ.

مکریۆنە کە کێشە بەینو پەدەکەی و پەکەکەینە بۆ، حەرپاسە مکریۆ، کە کێشە بەینو فرەو رێکوستەی و لایەنەکانە بۆ. ئینە ئاساییێنی. بەڵام چارەسەرکەردەی ئی کێشا ڕاو گفتوگۆی و دایوسانایۆ چیوێوەن، پەشتبەستەی خیانەتکاران بە دوژمنو کوردی، بەتایبەت دوژمنێوی داگیرکەری فراوانواز و جینوسایدکار پێسەو دەوڵەتو تورکیای چیوێو تەرا. پەکەکە هیچ کاتێو  دژو نرخ و بەهاکاو گەلو کوردی، دژو هیچ پارت و لایەنێوی سیاسی کوردی پەشتیش بە هیچ دەوڵەتێو نەبەستێنە و جەنگ و دوژمنایەتیێوی چانەش چنی هیچ لایەنێوە نییا. گردو ئەنداماو ڕاوەبەرایەتی، لای سەریی گردیشاوە ڕابەر ئاپۆ، دوور جە ژیوای ماددی و زیهنییەتی دەسەڵاتوازی، بە "تیکە نانێ و گجیێوە"، ژیواێوی دەروێشانە مژیوانێ، گردو ژیوایشا پەی خزمەتو گەلەکەیشا تەرخان کەردەن و بەرو ئانەیچۆ هیچ و هەوڵێوشا پەی بۆ ژیوای شەخسییشا نیا. پەدەکە‌یچ نوقمو  بەرژەوەندیی ئابووری و ڕانت و تاڵان و بەرتیل و گەندەڵی بییەن. حەرپەوکای دوژمنایەتیی پەکەکەی مکەرۆ و بە هامکاری و پەشتیوانیی دەوڵەتو تورکیای هجوومو سەرو پەکەکەی مکەرۆ.  

چێگەنە داوما پەی گردو گەلەکەیما، سەرمەشقەکاو سیاسەتی دیمۆکراتی، کەسایەتییە ئەکادیمییەکا، ڕۆشنویران و بەتایبەت ژەنا و گەنجا، ئانێنە کە پێسەو ماف و  هەرمانێوی دیمۆکراتی، بەوردی بلمێ شۆنەو ئی قۆناخە تاریخییەیرە، دژو گرد کەسێو کە بەکرێگیریای پەی دوژمناو کوردی مکەرۆ، بەتایبەت دژو پەدەکەی کە چی بوارەنە گرد سنوورێوەش ویەرنان، هەڵوێست وربگێرا و ڕەخنەش بکەرا.

جەمیل بایک،

هاوسەرۆکو کۆنسەو ڕاوەبەریی کۆما جڤاکێن کوردستانی