ڕەگو ڕیشەو ژینۆسایدکەردەو گلیرگەو کوردی وەڵینگێوە کۆنش هەن کە گێڵۆوە پەی یووەمین"یەکەمین" هێرشو ئەکەدییەکا پەی سەرو کولتوورو زاگرۆسی جە میزۆپۆتامیای سەرینی. ئینەیج ئاڕاستییە سەلەمنۆ کە ژینۆساید چەنی بەرکەوتەو زیهنیەتو دەوڵەتی دەسپەنەکەرۆنە. ڕێبەر ئاپۆ چی بارۆ واچۆ: "دلی ئا نەتەوانە کە ڕوووەڕوو ژینۆسایدی ئامێنێ،ڕەوشو گلیرگەو کوردی باڵکیشترینو ترسناکترین دۆخا". بەدریژای ٤هەزار ساڵان گلیرگەو کوردی ئینا دلی پڕۆسێوە بەردەوامو ژینۆسایدو مادیو مەعنەوینە، تا بە دروسبییەو سیسەمو دەوڵەت نەتەوەکا جە وەرکەوتو میامینینە. دەسەڵاتو شۆفێنی بەعسی جە چوارچێوەو سیسەمو دەوڵەت نەتەوەینە کە سەرو بنەماو یەک زمان، یەک نەتەوە، یەک ئاڵا و یەک دەوڵەت، چێرو کاریگەری فکرو زکی ئەلسوزی و میشیر ئەفلەقینە بە هەشت قۆناغی جە سەدەو وێردەینە دەسش بە پڕۆسەو بەدناو ئەنفالو گلیرگەو پانیشتو کورسانی کەرد؛ بە ئومێدو ئانەی کە گلیرگەو کوردیو ناسنامەکەیش بە تەمامی جە بەین بەرۆنە، پی ئی مەرامە گڵاوەیشە زیاتەر جە ١٨٢هەزار ئینسانی کوردیش ڕوووەڕوو کۆکوژی و زینە بەچاڵ کەردەی کەردۆ جە نوگرە سەلمان و عەرعەر و بیابانەکا پانیشتوو ئێراقینە، بە سەدان ژەنیچش پیسەو کەنیزەکی ورەتی بە وڵاتە خلیجییەکا.

قۆناغو یوەمو ئەنفالی:

دۆڵو جافایەتی جە نزیک سلیمانی زیاتەر جە ٤ حەفتاش خایناو هەریۆ جە دەگاکا سەرگەڵو بەرگەڵی کرێ ئامانج کە جە ٢٣ی شوباتو ١٩٨٨ی دەسش پەنەکەردو جە ١٩و ئاداری کۆتایش ئاما.

قۆناغو دووەمی:

پڕۆسەو دووەمو ئەنفالی هەریۆ جە بازیانیو قەرەداغیو دەربەنیخانیش گێرتۆ جە ٢٢ئادارینە تا بە ١و نیسانی، کە چی هێرشەنە دەوڵەتو ئێراقی چەکی کیمیاویش دژ بە گلیرگەو کوردی بەکار ئاورد، بەتایبەت جە دەگاو سێوسێنانی کە بەکارئاوردەو ئی چەکەیە بی بەمەڵامەتو گەشمەردەبییەو ٦٩ هاموڵاتیا کوردی.

قۆناغو یەرەمی:

ئی قۆناغە بەشێوێوە فراوان جە گەرمیان، کفری، کەلار، چەمچەماڵ و خورماتو جە ٧و نیسانینە دەسش پەنەکەرد؛ بە ئەمرەو سەدام حسێنیو سەرپەرشتی ڕاستەوخۆو عەلی حەسەن مەجیدی، کە ئی قۆناغە بە ئەنفالی سیاو نامێبریۆنە. خەڵکو دەگاکا گەرمیانی بەتایبەت قادرکەرەم، سەنگاو، جەبارە، قەرە حەسەن، لەیلان، داودە، زەنگەنە، سەرقەڵا و پێباز بەرەو بارەگاو فرقەو٢١و قەرەتوی برێو جاگە بەشێوازێوە دڕندانە زیاتەر جە ٣٠هەزار ئینسانی گەشمەردی کرێ. ڕۆ ٤١-٤-١٩٨٨ی فرەترین ئیناسنو کوردی وەرو شاڵاو بەدناو ئەنفالی کریاوەو بە سەدان دەگێج ئێرشا وەردریانە.

قۆناغو چوارەمی:

ئی قۆناغە هەردووی بەرەو زێو گولانەیش"زێی بچوک" گیرتۆ تا بە پردێو کۆیەو ئاغجەلەرو چەمو ڕیزانیو تەقتەقو ناو شوانو دەگاگا تەرو دەوروبەرو چەمچەماڵی؛ کە بە ئەنفالو خاڵخاڵانی ناسیان؛ چی پڕۆسەنە زیاتەر جە ٢٣٧ دەگایا بە تەمامی وێرانی کرێو جە ٣-٥ی جارێوتەر سووپاداگیرکەرەکی سەدامی کیمیا وارانو دەگاو گۆپتەپەو عەسکەریو هەیدەر بەگیش کەرد و نزیک بە ٣٠٠هاموڵاتێو پیشمەرگی گەشمەردی بیێ.

قۆناغو پەنچەمو ششەمو حەوتەم:

ئی قۆناغە شەقڵاواو خۆشناوەتیو ڕەواندزو خەلیفانش گیرتۆ کە جە ١٥و ئایاریۆ تابە٢٦و ئابو١٩٨٨ی بەردەوامبێ. هەریۆ جە دۆڵو بالیسانیو دەگاکا هیرانو نازەنینیو سماقوڵیو عەلیاوەو کامووسکیانیش گیرتۆو جە ٢٣ئایارینە هیرانو بالیسانش کیمیاواران کەرد، بەشێوە فرەو خەڵکو وەرتێو بلەی وارینش بەرەو تۆپزاواو بیابانەکا پانیشتو ئیراقی ڕەوانەکەردی جاگەیج کەردیش چێرو خاکیۆ.

قۆناغو هەشتەمی:

ئی قۆناغە هەریۆ جە ئامێدیو ئاکرێو شێخانو دهۆکیو زاخۆیش گیرتۆ جە ٢٥و ئابیۆ تابە٦و ئەیلوولو ١٩٨٨ی. چی قۆناگەیچەنە چەکی کیمیاویش دژ بە خەڵکو بادینانی بەکارئارد، نزیک بە ٤٥٠دەگایا وەرو ئی شاڵاوە دڕندانەو بەعسی کەوتی و ژمارەو دەسگیرکریایەکا زیاتەر جە٣٢هەزارکەسا بییەن.

ئانەی بییەن یاگی نیگەرانی هاموڵاتیاو پانیشتو کورسانی ئانەنە کە دماو ئی گرد نەهامەتیا هەڵای بەشێوە وەرچەم جا جاشو موستەشارا نەک بە سزاو ویشا نەیاوێنی بەڵکو جەلایەنو بنەیانەو بەرزانیۆ داڵدەدرێنی. و هیچ هەنگامێویج پەی بە ژینۆسایدکەردەو ئەنفالی نەنریان.