ساڵح موسلیم هاوسەرۊکوو پارتوو یەکێتیی دیموکراتیک (پەیەدە) بارەو ورچنیایەکاو ١٤و ئایاری جە تورکیانە و کاریگەریی ورچنیایەکا سەروو سەرنیشتی و وەرکەوتوو سوریای و ئەگەروو کەرڎەی هجوومێوە پەی ئاژانسوو هەواڵوو فوراتی (ANF)ی دوا و واتش، ورچنیایەکاو تورکیای دەمودەس کاریگەرییش سەروو وەرنیشتی بۊ و واتیچش، "ئێمە سەرەمڕێنمێ جە گرڎوو ئامادەکارییەکامان پەی مدرامانی دژوو فاشیزمی، کە پابەندوو حیچ پمەر و و یاساێوە مەبۊ."

 لە ۱۴و ئایارینە ورچنیەی تورکیانە کریۊ. شمە سەروو ئی ورچنیەیە و ئەنجامەکاش چێش ماچدێ؟

ورچنیایەکاو ۱۴و ئایاری تورکیانە فرە گرنگێنێ. بە درێژایی ماوەو دەسەڵاتوو ڕژێموو فاشیستی تورکیانە، بەتایبەتی دماو ساڵەو۲۰۱۵، ئا جەنگێ دژوو کورڎسانی و سەروو تورکیارە ڕووەشا دا، جە ڕووەو ئابووری، سیاسی، دیپلۊماسی و... هتد تورکیاشا بەرەو مایەپووچبییەی بەرد. ئینە چندین جارێ جە کۊبییەیۊ دیپلۊماسییەکامانە وچیان. ڕژێمی فاشیست، کە پلانەو جینۊسایدوو کورڎەکاش هەن، هەم هجووم کەرۊ سەروو وەرنیشتی و هەم هجووم کەرۊ سەروو پانیشتوو کورڎسانی. داوا جە گرڎ لایێ کەرۊ جە جەنگوو دژ بە کوردینە یارمەتییشا بدا. ئانە تورکیاش وستەن ئی دۊخەوە. ئادێ ئا ورچنیایا بە حەزوو وێشا مەکەرا، بەڵکوم بۊنەو ئا دۊخەیۊ، کە چەنەشنێ ناچارێنێ کەراش.

ئارۊ دەرفەتوو ئانەی ڕەخسیان، کە ئی دەسەڵاتە فاشیستییە فاڕیۊ پەی دیموکراسی. ئی دەرفەتە جە ١٤و ئایارینە ڕووەو گرڎوو گەلاو تورکیایرە کریۊوە. نەک تەنیا پەی گەلوو کوردی، بەڵکوم پەی گرڎوو ئا گەلا جە تورکیانە مژیوا دەرفەتێوەن پەی ڕزگاربییەی چی دەسەڵاتە فاشیستییە. لایەنێوە تەریچ هەن. ئایا دیکتاتۊرێوە پێسە ئەرڎۊغانی ڕا بە کەرڎەی ورچنیایێ دیموکراتیکی مدۊ، یان دەسبەرڎاروو کورسییەکەو وێش بۊ؟ حەر چەنی ساڵەو ٢٠١٥ی ورچنیایش ور شاناوە و تورکیاش کەرد بە ئاویروو جەحەننەمی، ئەگەروو ئانەیە هەن دووەبارە ئا هەرمانێ کەرۊوە. جە ڕووەو دیموکراسیوە زەحمەتا، جە ئەنجاموو ورچنیایەکانە دەس جە دەسەڵاتەکەیش ور گێرۊ. ئانە کە تواناشنە بۊ کەرۊش. ئانەش خراپەکاری بۊ، کەرۊش. ئەگەروو جەنگوو دلێچ هەن. هەڕەشەکاو ئێساتێچ  وەرەچەم گیریا. پڕۊسێوە هەستیارا. ئێمەیچ مەزانمێ ورچنیاکەی چەنین بۊ. ئی ورچنیەیە جە گرڎ ڕوێوە چارەنویسوو تورکیای فاڕۊ. یا مشکیلەکاو تورکیای تورکیا جە دیموکراسییەکاوە چارەسەرێ کریا، یا چێروو سەیەو فاشیزم و سیستمی سوڵتانینە مەناوە. ئامانجوو ئی حوکمەتەیە تەنیا کورد و گەلاو تورکیا نییەنێ، بەڵکوم مشۊم گرڎ کەسێوە گرڎوو دنیێنە هەستیار بۊ. ئی هێزە فاشیستە گرڎ چێوێش چەنە وەشییۊوە. تاوۊ گرڎ چێوێ تێکەڵوپێکەڵ و سەراوقن کەرۊوە. ورچنیایەکاو تورکیای بە خاس، یا بە خراپ ڕا وەرڎەموو  فاڕیایێ تاریخینە کەراوە.

دەسەڵات پەی سەرکەوتەیش جە ورچنیایەکانە دا ئانەش لە تواناشنە بۊ کەرۊش، شمە باستا کەرد، یانی دلێ ئانیشانە ئەگەروو هجوومی هەن پەی سەروو وەرنیشتی؟

کورد و ئا مشکیلێ، کە گەرەکشا نییا چارەسەرشا کەرا، بنەماو ئا هجوومانێ پەی سەروو وەرنیشتی و پانیشتوو کورڎسانی، بە بەهانێ 'ئەمنی'. ئی ورچنیایێ بۊ وەرنیشتی فرە گرنگێنێ. ئەگەر ئی دەسەڵاتە فاشیستە جە ورچنیایەکانە سەرکەوتە بۊ، ئیتر گەرەکشا پلانە داگیرکارییەکاش لە وەرنیشتنە تەمام کەرۊ. ئامانجشا داگیرکەرڎەی تەماموو خاکوو سووریاین. ئی ورچنیەیە کاریگەریی دەموودەسش سەروو کێشەو وەرنیشتی و سووریای هەن. ئی حوکمەتە تا ئیساتێ ڕاش نەدێنە کێشەو سووریای چارەسەر کریۊ. ئاد گەرەکشا نەخشێوە ئەرەگیری بەقووڵایی ٣٢ کیلۊمەترا جە سنووروو سەرنیشت و وەرکەوتوو سووریای، کە جە نەتەوە یۊگێرتەکانە نیشانەش دا، جابەجا کەرۊ. ئەگەر ئی دەسەڵاتە مەنۊوە، ئیتر ئا نەخسە مسۊگەرا. ئینە پلانە هەمەلایەنەکێنە. لەسەروو ئانەیچۊ کاریگەریی دەموودەسش سەروو ئێمەوە هەن.

ئەرەیاونایا، دەوڵەتوو تورکی وەڵێ بوومەلەرزەکەو ٦ شوباتینە، کە ناوەندەکەش مەرەش بێ جە کورڎستاننە، کاریگەرییش سەروو تورکیای و سووریایچ بێ، هەڕەشێ 'هجووموو سەروو وەرنیشتی'یچ بێ، ئایا ئی هەڕەشێ هەڵای هەنێ؟

وەڵێ بوومەلەرزەکەینە ئەرەیاونیا، دەوڵەتوو تورکی متاوۊ جە ماوێوە کوڵنە هجووم کەرۊ سەروو مەنتێقەکەی. هەڵای تەسەوروو ئانەی کریۊ، کە هجوومەکەی کەرا. حەر وەختیوە هەلەشا پەی ڕەخسیا ئا هجوومەیە کەرا. ئینە چێوێوە سیاسی نییا، بەڵکوم ئینە جە ڕاو وەزیروو دلێ تورکیای سۊیلو و سەرۊکوو میتی هاکان فیدان-ەوە کریا.ئا هجووموو تەقیسمی نموونە وەرەچەمەکەشا. متاوا گرڎ دەیەقیوەنە جەنگ کەرا. تا ئا وەختە ئی حوکمەتە و وەزیرەکێش با، گرڎ وەختێنە متاوا جەنگ ور گیسنا. ئێمە درێژە مدەیمێ بە ئامادەکارییەکاما پەی مدرامانی بێ ئانەی دۊخوو هجوومەکەی نەرم کەرمێ.

بە پاو زانیارییە فەرمییەکا ۵۰ هەزار کەسێ؛ بە پاو بڕێ سەرچەمای تەری، بۊنەو بوومەلەرزەکەیۊ، کە ناوەندەکەش مەرەش بێ ١٠٠ هەزار کەسێ مەرڎینێ، وەلێم سەرباروو ئانەیچ دەستبەرڎارێ هجوومەکا نەبێنێ. تەیارە بێتەیارەوانەکێ و تەیارەهجوومکەرەکێ هێرشبەرەکان سەروو حدوودیوە گێڵا و دەگەڕێن و گرڎڕووێ هجوومێ کەرا. ئێمه پانەی مەخەڵەتییەیمێ، ئانێ جەنگ کەرا جیاوازێنێ، ئانێ دەنگدەرێنێ جیاوازێنێ. با نائومێدێ نەبا، دلێسانە حیچ ڕەوشتێوە، حیچ یاساێوە، حیچ پیمانێوە نییا. حەرپاسە چەکی کیمیایی بەکار مارۊ، کە لاو گرڎوو دنیێوە قەدەغە کریان.

کەجەکە بۊنەو بوومەلەرزەکەیۊ چالاکییە سەربازییەکێش مردنێ. سەرەڕاو ئی قەراریچە، مشۊم چەنی لەیەکدایۊ پەی هجوومەکاو دەوڵەتوو تورکی کریۊ؟

کەجەکە ئەرەیاوناش، بۊنەو بوومەلەرزەکەیۊ، قەراروو مردنای جەنگیشا دان، ئانە قەرارێ ئینسانانە بێ. قوربانییاو بوومەلەرزەکەی کورڎسانییێ بێنێ. ئینە قەرارێ بێ، کە بەهانێشا پەنە نەدا، چونکوم دایمە چالاکیی گەریلای جە مەنتیقەکاو سەرنیشتوو کورڎسانینە پێسە سەرحەد، بۊتان، ئامەد و دێرسیمی بیێنێ. پەی ئانەی حیچ کەسێوە مەشغووڵ نەبۊ و دەوڵەت و ئەرەمەرزیێکێ تورکی نەکەراش بەهانێ، قەراروو چالاکینەکەرڎەیشا ئەرەیاونا، بەڵام دەوڵەتوو تورکی هجوومەکێش پەی سەروو سەرنیشت و پانیشتوو کورڎسانی نەمردنێ و ڕوانە درێژە دێ بە هجوومەکاش.

شکسوو حوکومەتوو ئاکەپە - مەهەپەی چەنی کاریگەرییش بێ سەروو پارتی (پەدەکە)ی، کە هامکاریی ئی حوکمەتەیە کەرۊ؟

ڕاوەبەرایەتیی پانیشتوو کورڎستان بەتایبەتی پارتی (پەدەکە)، دەسشا سەروو گرڎ چێوێ پیسە نەوتێ و ئابووریرە گێرتەن.چەنی ئەرڎۊغانی و بنەیانەکەیش گرێبەسوو نەوتێ و کۊمپانییێ گەورێشا وەشێ کەرڎینێ. ئانێ ئاشکرێ بیێ. دادگاو فەڕەنسای گرێبەسوو نەوتێش چەنی کوڕەکەو ئەرڎۊغانی ور شاناوە. بە پاو سیستموو حوکمەتوو عێراقی، کەس مەتاوۊ نەوتە بە حیچ کەسێوە بەروو وڵاتیوە ورەشۊ. ئا هامپەیمانییە بەینشانە نییا. ئینە دادگانە قەرارش سەرۊ دریا. دادگای میاننەتەوەیی چا بارۊ سزاو تورکیایش دا و ئا کۊمپانیێشە مردنێ. بڕێ چێوێ هەنێ، کە تا ئێساتێچ ئێمەیچ نەژنیێنێما، گێرا سەوی پێرێ ئاشکرێ با. ڕێککەوتەی نهێنی چەنی ئەرڎۊغانی و بنەماڵەکەیش و ...

وڕنای دەسەڵاتوو ئەرڎۊغانی و ئاکەپەی، کاریگەرییش سەروو تورکیای و هەم پانیشتوو کورڎسانی هەن و هامسەنگیی وەرکەوتوو دلێڕاسەیچ فاڕۊ. نەمەنەی فاشیزمی کاریگەریێوە گەورەش سەروو پانیشتوو کورڎسانی بۊ.

س.ز