سۊزدار ئاڤێستا ئەندامەو دەسەی گرڎینوو سەرۊکایەتیی کەجەکەی، پەیامێوەش پەی نەورۊزی وەڵا کەرڎۊ و واتش: " پێویسا جە نەورۊزوو ٢٠٢٣ێنە گەلەکەما جە گرڎ وەختۍ زیادتەر قەوەتتەر وەرگێری کەردۍ و بە ڕۊحوو چەنەپەرسایۊ و هەقکەرڎەیۊوە ئەرەپڕدێ".
سۊزدار ئاڤێستا ئەندامەو دەسەو سەرۊکایەتیی کەجەکەی، پەیامێوە ڤیدیۊییش پەی نەورۊزوو ٢٠٢٣ۍ وەڵا کەرڎۊ، پەیامەکە پێسنەن:
"ئەوەڵ یادوو گەشمەرڎەاو مانگەو ئاداری، گەشمەرڎەی مەزنما، گەشمەرڎەو نەورۊزۍ هامڕا مەزڵوم دۊغان، مەعسووم کۊرکماز، زەکییە ئالکان، ڕەهشان دەمیرەڵ، ڕۊناهی و بێریڤان، سەما و فکری بایگەلدی و جە کەسایەتیی ئا ڕەفێقمانە بە ڕێز و پەنەزانایۊ سەرە پەی یادوو گرڎوو گەشمەردا نامنووورە. پەنەزانای وێمشا پەی بەر وزوو. ئا قەرارەیە ئەوەخوا کەرمێوە، کە بە گەشمەردا و گەلوو وێما دانما، بە ئازاڎیی "ڕابەر ئاپۊ"ی ئازاڎیی ژەنا، وڵاتێوە ئازاڎ خولقنمۍ و ئێمە پی پەینەوە جارێوە ئانەیە ماچمێوە.
چی مانگەو ئازارینە چنڎین کۊکوشیێچ کریێنۍ. کۊکوشیی هەڵەبجەی، کۊکوشیی شاروو قامیشلۊی، کۊکوشیی مەنتێقەو غازیی ئەستەنبوڵی و حەرپاسە داگیرکەرڎەی عەفرینی، جە ئازاروو ٢٠١٨ینە، ئا کۊکوشیێی جە لاو دەوڵەتە فاشیستییە دەسەڵاتدارەکا و دوژمنەکاو گەلوو کورڎسانیوە کریێنۍ. من جارێوە تەر ئیدانەشا کەروونە و یادوو گرڎوو قوربانییەکا بەرز مرمانوو.
ئێمە ٨وو مارسیما گوزەرنا، ئیساتۍ ئینایمۍ ڕووەکاو نەورۊزینە. ژنان جە ٨وو مارسوو ئێسالێنە بە شێوێوە سەرەکی جە سەرنیشتوو کورڎسانی و تورکیا و حەرپاسە جە بەروو وڵاتینە، بۊنەو بوومەلەرزەکەیۊ، کە ناوەندەکەش سەرنیشتوو کورڎستانی بۍ، نەک پێسە گرڎوو ساڵەکای تەری، بەڵکوم پێسە ڕۊحوو ٨وو مارسی خێراماییش چا ڕۊیە کەرد. بە مدرامانۍ گەورەوە، بە تووڕەییێوە فرەوە ئانۍ بیۍ بایسوو ئا زەرەرە گەورەو بوومەلەرزەیە و لوووۍ ڕووەو دەسەڵاتی فاشیستوو دەوڵەتیوە. سڵام جە گرڎوو ئا ژەنا کەروو، کە بەشدارییشا کەرد چی چالاکییە گەورەو چەنەپەرسایۊنە جە سیستموو پیاسالارینە، جە گرڎوو کیشوەرەکاو دنیێنە، جە کورڎسان و جە مەنتێقەو وەرکەوتوو دلێڕاسەینە، ئا چالاکییە گەورۍ بە ئیرادەی ئازاڎانە کریێنۍ و مەبارەکشا کەروو.
بە دروشموو 'ژەنی، ژیوای، ئازاڎی' بەرەو شۊڕشوو ژەنا، بە هاواروو ژەنا و بە ڕەنگەکاو ئازاڎیوە و بە دەنگی بەرزوو ژەنا، ئێمە خێرامای نەورۊزی کەرمۍ. جارێوە تەر جە ٨ وو مارسینە بەر کەوت، کە ژەنی بنەما و هێزی سەرەکیی ئازاڎیی گلێرگەینۍ. چێروو گرڎوو هجوومەکانە، ژەنە وێڕاگێرەکۍ هەڵوێسوو وێشا پەی کۊشیای یۊگێرتانەی و ئیرادەشا بە گرڎ نۊعێوە بە پاگێرتەیرە سەروو خەتەو ئازاڎیوە سەلەمناوە. ئینە فرە گرنگ و مانادارا. ژەنی ئارۊ ئەرەیاوناشا، حیچ هێز و دەسەڵاتدارێوە ئیتر مەتاوۊ ئی جووڵە گەورەیە بەرەو ئازاڎی ماتڵ کەرۊ. بە هەڵوێستێوە دیموکراتییانە، بە هەڵوێستێوە زانستییانە و بە ویر و فەلسەفەو 'ژەنی، ژیوای، ئازاڎی' ژەنی جە سەرتاسەروو دنیێنە، یۊگێرتەیی و هامدەنگییێوە گەورەشا پێک ئارڎەن. ئیتر ئێمە پی یۊگێرتە گەورەیە، ئیساتۍ ئاویروو نەورۊزی کەرمێوە.
ئینە نەورۊزا، نەورۊزوو ٥٠ ساڵەو ڕاپیمای ئازاڎیی "ڕابەر ئاپۊی"ین. ٢ هەزارۍ و ٦٣٥ ساڵۍ سەروو نەورۊزیرە لوان. ئاویروو نەورۊزی بە بەرکەوتەی "ڕابەر ئاپۊ"ی و جمیەروو ئازاڎی، ئیتر فرە گەشتەر و تندتەر کڵپە سانۊ. نەورۊز جەژنەو گەلی وێڕاگیر و وەرگێرین. نەورۊز ژیوایۊن. نەورۊز ژیوایۍ تازەن. نەورۊز ئامای وەهاری و نەورۊزوو سەرەورداین جە دژوو ستەمکارا و زاڵما. ڕۊی گەورەو چەنەپەرسایۊن. یووەمین چەنەپەرسایۊ ٥٠ ساڵۍ چێوەڵتەر بە قسێوە "ڕابەر ئاپۊ"ی دەسش پەنە کرد. قسێوە کە مانایۍ فرە گەورێش بۍ. "ڕابەر ئاپۊ" جە ڕوۍ نەورۊزینە واتش: 'کورڎسان بندەسا پەی ئانەی ئازاڎ کریۊ، مشۊم کۊشیای بێوچان و پارێزنای بە جەنگوو گەلی شۊڕشگێڵنی بلۊ ڕاوە'. بە قسێوە دەسشپەنە کەرد و ماوەو ٥٠ ساڵان بڵێسە و ڕۊشنایی ئا ئاویری ور گیسیان، ئارۊ بییەن بە مەشخەڵەو ئازاڎی جە سەرتاسەروو کورڎسانی و جبەروو وڵاتیچ. پی بۊنەوە ئیجەژنە گەورۍ، جەژنەو گەلا و ڕاپیمای نەپڕچیاو ماراسۊنیی "ڕابەر ئاپۊ"ی بی بە ڕۊو ژیوایۊ. من پی بۊنەوە جە ناخوو دڵیمۊ و بە دڵ و بە گیان سڵام جە "ڕابەر ئاپۊ"ی کەروو. وەشەویسی، تامەزرۊیی و پەنەزانای وێمش پەی کیانوو.
'مەبۊ گەلەکەما شۊنەو وێش چۊڵە کەرۊ '
ئێمە پێسە جمیەروو ئازاڎی و گرڎوو گەلوو کورڎسانی و ژەنە وێڕاگیرا، بە بانگەشێوە فرەوە خێرامای جە نەورۊزوو ٢٠٢٣ کەرمۍ. بە شێوێوە جیاواز جە ساڵانی ویەرڎەی خێراماییش کەرمۍ. بۊنەو ئا بوومەلەرزەیۊ کە چی ڕواو دماینە کەوت، هەزاران کەسۍ ئینۍ چێروو یانە وڕیایەکانە. تا ئیساتۍ ژمارەو مەرڎەکا بەوردی نەزانیان. چا ژمارەیە فرەزیاتەرێنۍ کە وچیان. پی بۊنەوە ئەرەیاونووش، وێم بە هامبەشوو ئازار و خەموو گرڎوو بنەیانەکا مزانوو. گەلەکەما فرە وێگیرۍ و وەرگیرێنۍ. بەتایبەتی مەنتێقەکاو مەرەشی، سەمسوری، مەلەتی، دیلۊکی و یاگۍ خەتەو مدرامانوو تەڤگەروو ئازاڎی. جە مەرەش کاریینە و ڕەنجی گەورەو کەمالەکا هەن. جە دیلۊکنە حەقی هەنۍ. ئادۍ سەرباشقەو کۊشیاینۍ پەی ئازاڎ. ویرو و مەنەیرەیشا جە ئازاڎی بە کورڎسان و تورکیایچرە وەڵا کەرڎۊ. دوژمن گەرەکشا پێسە کە ئا یاگۍ چۊڵۍ بیێنی، دیمۊگرافیاکەیشا فاڕۊ و گەلەکەیما کەرۊ بە کۊچەری. من چێوە هاگاداریی مدەو، کە مەبۊ گەلەکەما یانە و لانە و ماوا و ژیوگەو وێش جیا بازۊ. حەرچنڎە سەختی جە ژیوایشانە بۊ، حەر پێویسا سەروو خاکەکەو وێشاوە مەناوە و وەرگێری کەرا.
وەروو ئانەیچ پێسە تەڤگەروو ئازاڎیی گلێرگەو کورڎسانی، پەی ئانەی ئانۍ کریا، جە ڕووەکاو ئەوەڵینە ئێمە مردنای چالاکیما بە ئەرکی ئەخلاقی و ویژدانی و ئینسانیی وێما زانا و پێکما ئارد. چالاکیەکێما جە مەترۊپۊلەکانە مردنۍ. دوژمنی فاشیست، ئەرڎۊغانی دیکتاتۊر و باخچەلی، هەڵای سەرەمڕ درێژە بە هجوومەکاشا مدا. هەم جە دژوو گەریلاکاو ئازاڎی، هەم جە سەرنیشت و وەرکەوتوو سووریاینە، پانیشتوو کورڎسانی و شەنگالنە گە جە گرڎ وەختێوە زیادتەر هجووم کەرا سەروو ئا مەنتێقا. گەریلاکاو ئازاڎی ئینۍ جە وەرگێری و وێپارێزناینە. چی دمایۊ ئەوەڵوو مانگەو ئازارینە شەنگالنە، هجوومێشا کەرد و فەرماندەکاو یەبەشەی و ئاسایشۍ گەشمەردۍ بیۍ.
سەرەوەشی جە بنەیانەکاشا کەروو. سەرەوەشی جە یەبەشەی و تەماموو گەلەکەیما کەروو و مشۊم بزانا پا هجووما گەرەکشانە، ئیرادەو گەلەکەیما ماڕا. جە وەختێوە پا حەددە گرنگنە، جە گرڎ یاگێوەنە کە هجوومۍ هەنۍ ئارانە، ئێمە پێسە جمیەروو ئازاڎی ڕاپیمای ٥٠ ساڵەو ئازاڎیی "ڕابەر ئاپۊ"ی زیادتەر بە پاو ڕۊحوو نەورۊزی حەرندە بەراورد بە ساڵانی ویەرڎەی جە ڕووەو موزیک و شانۊیچۊ ساز نەکریۊ، بە گیانوو مدرامانی، جە دژو هەقسانایۊ و چەنەپەرسایۊ و دوژمنانوە، کە دەسشا هەن جە ونەو گەلی و گەریلاکاو ئازاڎینە هەن، مردمێوە. نەورۊز پەی وێش سەرەورداێن. هەقکەرڎەیۊن جە تەماموو ئا کەسا کە جە توولوو تاریخینە بیێنۍ بایسوو کۊکوشی. سەروو ئا بنەمێوە گۊشەگیریی تند سەروو "ڕابەر ئاپۊ"ی کۊکوشییە کە سەروو گەلەکەیمارە ماراش حسابپەیکەرڎەی و چەنەپەرسایۊشا نزیکا.
جە سەرنیشتوو کورڎسانی و تورکیانە ئی ساڵۍ بۊ بە ساڵەو مەڕیای و مەرڎەی ئی فاشیزمی، وڕیای کۊشکەو ستەمکارا. جە سەرنیشت و وەرکەوتوو کورڎسانینە و مسۊگەرکەرڎەی وێڕاوەبەریی دیموکراتیکی و ئەرەمەرزنای نەتەوەی دیموکراتیک، چارەسەرکەرڎەی ناکۊکییەکاو ئیسەی، بە مسۊگەرکەرڎەی شۊڕشوو ئازاڎی بۊ. جە پانیشتوو کورڎسانینە بە یۊبییەی ڕۊحوو نەورۊزی، بە یۊگێرتەیۍ نیشتمانی جە وەراوەروو هجوومەکاو ئەرەگیرانە مردێوە، دماییئارڎەی بۊ بە ئەرەگیری جە پانیشتوو کورڎسانینە. جە وەرکەوتوو کورڎسانینە، کە شش مانگێش لوان ملەرە، بە دروشموو 'ژەنی، ژیوای، ئازاڎی' بە سەرمەشقایەتیی ژەنا شۊڕشێوە کۊمەڵایەتی ملۊ ڕاوە. نەورۊزوو ئێساڵی بە شۊڕشی کۊمەڵایەتی، پەی وەلێلوای و هەقسانایۊ گرڎوو گەشمەرداو ئا شش مانگەیە، بە کۊشیای دیموکراتیک بە شۊڕش بە سەرمەشقبییەی ژەنان تاجدار بۊ. حەرپاسە جە تەماموو وڵاتی و بەروو وڵاتیچۊ، ئێمە ئینایمۍ دلۍ قۊناغێوە ستراتیژینە، سەدساڵەو لۊزانین. قاڕچنیەیۊ و بێقەوارەئاستەیۊو کورڎسانین،. ئیتر ئەسەما کورڎ بەبۍ قەوارە، بەبۍ ئشناسنامە و بەبۍ وڵات بژیوۊ. کۊشیای ٥٠ ساڵەو ڕەنجدای و زەحمەتکێشای "ڕابەر ئاپۊ"ی ماراسۊنێوەش گێرتەنرە وەر. بە خەتەو مەزڵوومەکا، عەگیدەکا، بێریتانەکا و زیلانەکا شۊڕشی گەورەو ژەنا، ئا ئیرادە ئامان ئاراوە، ئیتر پێویسش بە فیناڵی گەورەو تاجدارکەرڎەین. نەورۊزوو ئیساڵی، ئاندە گرنگا. تایبەتمەندیۍ فرێش هەنۍ. یۊ یۊ سەرشاوە مردمۍ، بە پاو شۊنۍ وەلێوەبەرڎەی کۊشیای هەرمانەو گرڎیمانە. ئێمە پێسە جمیەروو ئازاڎیی کورڎسانی، سەروو ئا قەرارینمۍ. باسوو ئێمە ڕۊشنا. مسۊگەرکەرڎەی ئازاڎیی جەسەیی "ڕابەر ئاپۊ"ی و دلێنەبەرڎەی سیستموو تاتەسالاری، پەیمانەو لۊزانی و فاشیزموو سەروو گەلان، ئیتر وەرم نییا. ئەنجاموو کۊشیاێوەن کە ٢٥ ساڵێن بەتایبەتی بە مدرامانی بێوچانوو ئیمراڵی، کە 'ڕابەر ئاپۊ' پەی وەڵیش بەرڎەن ٨ ساڵێن پا پەلامارە بێپاساوا کە دریا، و بە گۊشەگیری دژوارکریا و حەرپاسە بە ٥٠ ساڵۍ کۊشیای بێوچان، ئا ئاستە کە پەنەش یاوان جە ئیساتۍ بەدماوە، فرە بەڕۊشنی ئا چێوۍ کە مشۊم کەرمێشا، وەرڎەممانە نینێشارە. ئێمە ئینایمۍ چا بڕوێنە کە ئیتر گەلەکەیچما، جە وڵات و جبەروو وڵاتیچنە پی هەڵوێسۊ، پی زانابییەیچۊ و پی قەراردایچۊ پی هومێدە گەورەو نەورۊزیچۊ، ئینا دلۍ کۊشیای بێوچان و بێهامتاینە.
'وەخت وەختوو چەنەپێچایۊ و حسابسانایۊی گەورەین'
ئیتر وەخت وەختوو چەنەپەرسایۊی گەورەی و حسابساناین. وەخت وەختوو ماڕای گرڎوو هجوومەکان. وەخت وەختوو ئانەین بە دەوروو "ڕابەر ئاپۊ" و گەریلاکاش ئازاڎی یاگەگیر کەرمۍ. وەخت وەختوو یۊبییەی نەتەوەیین سەروو بنەماو نەتەوەی دیموکراتیکی، وەختوو وەڵێوەبەرڎەی مافوو گەلوو کورڎی و ئازاڎیی ژەنێن. وەختوو مسۊگەرکەرڎەی شۊڕشی کۊمەڵایەتین بە سەرکردایەتیی ژەنۍ. ئا قووە گەلەکەما هەنش کەم نییا. ئی ڕاپیمایە جە دلێنەشییەیۊ دەسش پەنە کەرد. ئارۊ ئێمە بە سیستموو کۊنفیدڕاڵیزمی دیموکراتیک، ئیکۊلۊژیک کە پەشتی بە ئازاڎیی ژەنۍ بەستێنە، ١٨ ساڵۍ ملوو ئەرەمەرزنای کەجەکەی و کەژەکەیرە ملۊ. ١٨ ساڵێن ئا سیستمە بییەن هیواو گەلا، هومێدوو ژەنا و گلێرگەکا. نەتەوەی دیموکراتیک کۊنفیدڕاڵیزمی دیموکراتیک، ئیتر کۊنفیدڕاڵیزمی دیموکراتیکی جیهانی، وێشا ڕێک وستەن و پەی وای هەنگامە منیا. چی دماییانە کۊڕبەندۍ و کۊنفڕانسۍ سەروو ئا ویرەیە وەڵی وزیێنۍ، جە کورڎساننە تا پانیشتوو ئەفریقای و گرڎوو بوارەکانە ئانە دیاری کریا. تەنیا یەک خەتەو چارەسەری جە دژوو مۊدێرنیتەی سەرمایەداری، وەڵێوەبەرڎەی مۊدێرنیتەی و نەتەوەی دیموکراتیکی بە سەرۊکایەتیی ژەنۍ. ئازاڎیی ژەنۍ پی جۊرە بناغەی تەماموو ئازاڎییەکان. پەرسەئ سەرەکییەو ئارۊی، پەرسەو ئازاڎیی ژەنێن، گەلۍ و پاگیریی دەسەڵاتدارا و بەچارەسەرنەکریای و مەنەیۊشا.. بە سەرکردایەتیی "ڕابەر ئاپۊ"ی و گەشمەردا، پەکەکەی و پاژکی بە سیستمی کۊنفیدڕاڵیزمی دیموکراتیک..کەجەکە، کەژەکە پەی وەڵی ملا. ئێمە چی نەورۊزەنە پی سیستمە دیموکراتیکە و بە ئامای نەورۊزی خێرامای جە وەهاروو ئازاڎیی 'ڕابەر ئاپۊ"ی و تەماموو ژەنا و ئینسانیەتی کەرمۍ. موهەندیسوو ئا ویر و فەلسەفە گەورەیە و ڕابەروو سیستموو کۊنفیدڕالیزمی دیموکراتیکی، 'ڕابەر ئاپۊ"ن کە ئی ویرە گەورەشە کەرڎەن سەوقات پەی ئینسانیەتی، جارێوە تەر سڵامش وەنە کەروو. نەورۊزوو 'ڕابەر ئاپۊ'ی و تەماموو ژەنە وێگیرەکاو زیندانەکا، گەریلاکاو ئازاڎی، هەپەگە و یەژاستاری مەبارەک کەروو. حەرپاسە جەژنەو گەلەکەیما جە وڵاتنە و جبەروو وڵاتیچنە جە دۊساو گەلەکەیما و گرڎوو ئانیشا نەورۊزی بە جەژنەو وێشا منیارە، جە وەرکەوتی دلێڕاسینۊ تا ئا وڵاتۍ کە نەورۊزی پێسە جەژنەو وێشا وینا، مەبارەکشا بۊ. من ماچوو کە جە خەتەو نەورۊزینە، جە خەتەو مەزڵووم و زەکییەکانە، بەدڵنیاییوە سەرکەوتەی گەورە بەدەس مارمۍ. سەروو ئا بنەمێوە ماچوو ' بژیوۊ سەرۊک ئاپۊ'، 'ژەنی، ژیوای، ئازاڎی' و 'بژیوۊ نەورۊز'.
س.ز
