ئەندامەو کۆردیناسیۆنو پاژکی ئایتەن دێریسمە جە ئاژانسیماوە هۊرسەنگنایش پەی پیلانگێڵنی مېیاننەتەوەیی، گۆشەگیری ٢٦ ساڵە و حەقیقەتو ڕابەر ئاپۆی کەرد. خاڵە جەوهەریەکۍ هۊرسەنگنایەکەو ئایتەن دێرسیمۍ پی جۆرەنە:

"ئەوەکۊشای بە شکۊو ٢٦ ساڵەو ئیمراڵی رابەریما ئەوەکۊشای تەڤگەریماش متەراوە. قارەمانیەتی و مڎرامانو بەشکۆو گەلەکەیما گۆشەگیریش دادگای کەرڎ. ڕابەرایەتی ساڵانێ چێوەڵتەر واتش گۆشەگیری نەیاوا بە مەرامو ۋێش. بێگومان ڕابەرما بە ئەوەکۊشای ۋێش ئینەش دیاری کەرد. پېسە تەڤگەریچ جە دەورو ئی ئەوەکۊشاینە گلېرۍ بیەیمێوە. جارێوەتەر نیشانەو جەهانیما داوە کە گۆشەگیری چڼە عەزیەتدەر و نایاسایی و سیاسیا. پی ئاستەو ئیسەیماوە پېسە تەڤگەری ماچمۍ پیلانگێڵنیما دادگای کەردەن. ئاخۆ ئینە وەسێن؟ بێگومان نەخێر. ۋەرو ئانەی ئامانجی بنەڕەتییما مسۆگەرکەردەی ئازادی بەڎەنی ڕابەرایەتی و بەدەسئاوردەی ستاتۆو کوردەسانیا.

ڕابەرایەتی نەک تەنیا شۊنەو ئازادیرە لوا، هامکات بنیاڎش نیا. پەکەکەش ئەرەمەرزنا، تەڤگەرو ژەناش ئەرەمەرزنا، چینەیچ زیاتەر ۋێش یاونا بە گەلا تەری... ڕابەرایەتی جە کوردەسانەنە جە ئەڎۍ بیەن، بەڵام هامکات ئینا ۋەرکۊتوو مېیامینیچەنە. ڕابەرایەتی یاوا بە کۆو مرۆڤایەتی و جەهانی بیەن. فەلسەفەکەش تەنیا جە جوغرافیێوەنە قەتیس نەبی. ڕابەرایەتی کاتێ ئەوەکۊڵیایش جە تاریخو مرۆڤایەتی کەرد، فرە بە ڕۊشنی ئینەش دی؛ مرۆڤایەتی بڕیانەرە جە ئازادی. بانگەشەو ئانەی مکریۆ دۊڵەت ئازادی و دیموکراسی مڕەخسنۆ، بەڵام حەقەتینەکە پی جۊرە نیا؛ بەڵکم نکۆڵیکەردەیا، بەروستەی ویرکەردەیۆ جیاوازیا. ڕابەرایەتی ئەوەکۊشای یاگەگیرش ڕاوەبەرکەرڎ. ئەوەکۊشای ٥٠ ساڵەما گرڎ کاتێ شۊنەو ئینەیرە بۍ. پەی ئەرەمەرزنای ئینەی ئەوەکۊشا.

ئینە حەقیقەتو ڕابەرایەتیا. ئەنەیاوای جە ڕابەرایەتی بە ماناو بیەو تاریخو گەلا جەهانیا، تاریخو ژەنۍ و گەلوو کوردی. حەقیقەت نیشانۍ یەکانگیری حەقیقەتو ڕابەرایەتییا. ڕابەرایەتی بیەیۍ زیڼەن، بە حیچ چێوێوە سنوردار نییا، سنورەکێش ۋېیەرنێنۍ. سەرنج بڎەیمۍ پرۆسەو ٢٦ ساڵەو ئیمراڵی؛ سەرکۊتەی جە ۋەرا ۋەرو ئا سیستەمەینە هەرمانێوە ئاسانە نییەنە. ڕابەرایەتی ماچۆ، 'بەڵی شمە متاودۍ جە ڕوو بەڎەنیۆ مردندێم، بەڵام حەجگیز نمەتاودۍ فکر، ڕوح، فەلسەفە و ئایدۆلۆژیام مردندۍ.' بەڕاسیچ ئینەش وەشکەرڎ. ڕابەرایەتی دلۍ ئەشکەنجەو ٢٦ ساڵەینە سیستەمش دلێنە بەرڎ. فکر و فەلسەفەو ئازادیش یاونا بە تەمامو مرۆڤایەتی. ئەر بەشێوێوە ئازاد ویربکەریوە، ڕووەت جە ئامانجەکەیتا، پېسە گەلەکەش ماچۆ من هەنا، حیچ کەسێ نمەتاوۆ تۆ مردنۆ. ئینە کەسایەتی ئازادا. پۊکەی ڕابەرایەتی جە ڕوو فکری، ڕوحی و فەلسەفییوە ئازادا.

گەلوو ئازادی ڕابەرایەتی

ڕابەرایەتی جە وەرگرینامەکاشەنە ماچۆ، 'چێوێ خەیاڵی مەواچو، یوتوپشا نییا. چێوێ تەمومژاوی مەواچو. فۆرمولێوە ڕۆشنا و متاویۆ پێکبێنە، پێشنیار مکەرو. نامێ ئینەی سیستەمو کۆنفیدراڵیزمی دیموکراتیکا.' گرڏ گەلێ متاوۆنە بە زوان، شناسنامە و بییەو وێشۆ چی سیستەمەنە بژیوۆ و بۆنە هامبەش. پۆکەی گرڏو ژەنا بییەو وێشا دلێ ئی سیستەمەینە ویناوە. هەمڕێو، دۆسێ و گەلوو ئەنتەرناسیۆنالیستی ماچانە، 'جە ئازادی ڕابەریەتینە ئازادی وێنا وینمێ. دلێ سیستەمو کۆنفیدراڵیزمینە ڕابەرایەتینە وێما وینمێ. ئی سیستەمە متاوۆنە شناسنامەما نیشان دۆنە. دلێ ئی سیستەمەینە نکۆڵیکەردەی جە بییەو گەلا نییا. گرڏ کەسێ بە شناسنامەو وێشۆ ئینا دلێشەنە.'

بییەو ژەنا

پێسەو تەڤگەرو ژەنە کوردا ئێمە تەڤگەرێوە ڕابەرایەتییێنمێ. ڕابەرائەتی پێشەنگا، فەلسەفە و ئایدۆلۆژییاو وێش ئەرەمەرزنا. بە ئەرەمەرزنارەو پەکەکەی بە سەرمەشقایەتی هەڤاڵ سارێ یاوا ئی سەردەمەو وێش. بە تەڤگەرو ژەناش وات، 'بە فکر، ئیرادە و بییەو وێتاوە، وێتا نیشانەدەیدێ.' ئەر ئانەی سەرەتا بە کۆیلەکریێنە ژەنی بۆنە، ئانەی مشۆم سەرەتا ئازاد بۆنە هەر خودو ژەنێن، مشۆم ڕێکوزتەو وێش ئەرەمەرزنۆرە. پەی ئانەی ژەنی یاوۆنە جەوهەرو وێش ڕابەرایەتیما ٥٠ ساڵێن ئینا ئەوەکۆشاینە و بەردەوامیشا. پارێزنامەکێش ئینێ چوارچێوەو ژەنێنە. ئایدۆلۆژیاو ڕزگارکەردەو ژەنێ ئایدۆلۆژیاو زایندەی نییا؛ ئایدۆلۆژیاو کۆمەڵایەتی و چاندییا. نەک تەنیا پەی ژەنی. پەی ئێمە پێوانەو ئایدۆلۆژی هەن. تیۆرە ئەرەببڕییەی هەن، یانی ئەرەبڕنای جە ویرکەردەیۆ پیاسالاری، بنیاد نیاو فکرو ئازادی ژەنێن.

وێ یاونای بە هیوای بەشێوێوە ئازاد

جە وێ یاونایبە هیواو ژەن و پیای ئازادی وەشبۆنە. چێردەس و پن دەس نییا. کۆیلە و ئەفەندی نییا. گرڏو ئینشا ئارگۆمێنتو ئایدۆلۆژیاو دۆڵەتی و سەرو گلێرگەینە سەپینا. ئانەی پەنەوازا چنەش ڕزگارێ بیمێ ئی چێوێنێ. گفتوگۆکەردەو ئازادی یۆن جە ئامانجە سەرەکییەکاما. مشۆم دلێ فکرو، فەلسەفە و ئایدۆلۆژییاو ڕابەرایەتینە قوڵبییمێ، بیمێ خاوەنو ماناداری. ڕابەرایەتی ماچۆنە، 'کاتێ یاواینە، ئاکاتە بۆنە بە خاوەنداری مانداری؛ هەر کە بییەی خاوەنو مانێ تۆ کۆمەڵایەتی بیوە.' ئینایمێ چی ئاستەنە.

ژیوای بەشێوەو ڕابەرایەتی

ڕابەرایەتی گرڏ کاتێ نزیکایەتی حەڵەت و کەموکوڕش وەراوەر بەوێش ڕەخنە کەرد و بەردەوامیشا. واتش، 'شمە ئەرک و وەرپرسیارەتی وێتا سەرو منەنە جابەجێ مکەردێ. منیش مرۆڤێوەنا.' ڕابەرایەتی پێسەو تاکی بییەیش هەن. ڕابەرایەتی جە هەمان کاتەنە بیێوە کۆمەڵایەتییا. ڕابەرایەتی ئەرەمەزنێرە و رابەر پەکەکەین. ڕابەرو تەڤگەرو ژەنان. شیکاری جەهانیش کەردەن و ئینەش یاونا بە گلێرگەی. پۆکەی مشۆم مرۆڤ بەشداری ڕابەرایەتی بۆنە. بەشداربییەی بە یاواینە جە ڕابەرایەتی و جابەجێکەردەو ئاڏی بۆنە. جابەجێکەردەی ژیواین بەشێوەو ڕابەرایەتی. چی دماییا ئنەی جە ئەرەیاوناکانە وەڵاکریانۆ، ئێمەیش لواشۆنیرەیش پەی مکەرمێ؛ ڕابەرایەتی واتش، 'گرنگ نیا ئینانی چکۆ، یاگێ دۆخو من دیاری مەکەرۆ، من یاگێ دیاری مکەر و پێسەو سۆسیالیستێوە مژیوۆ.'

ڕابەرایەتی گرڎ کاتێ ڕەخنەما کەرۍ

بە ئاسانی ماچمۍ، ڕابەرایەتی مزانۆ، بێگومان ڕابەرایەتی مزانۆ و مکەرۊش، بەڵام مشۊم ئێمەیچ بزانمۍ، بکەرمێش و جە ڕێوە ڕاسەنە هەنگامە بنیەیمۍ. نمەبۆ واچمۍ با ڕابەرایەتی ڕاما بکەرۊوە پەی ئانەی ڕا بکەرمۍ ، ئانەی دیاری بکەرۊ و ئێمە بکەرمېش. ئینە بە ماناو ئانەی مۍ ۋەرپرسیاریما پەی ڕابەرایەتی جیا مازمۍ. ڕابەرایەتی چی ڕوانگۆ ڕەخنەش کەردیمۍ. ۋەرو ئینەی مشۆم وەڵۍ ١٥و شوباتینە جە ڕاسی ڕابەرایەتی بیاومێنە، فرە عال جە فەلسەفەو ڕابەرایەتی بیاومێنە.

متاومۍ ئی دۊڵەتەیە بێ کاریگەر بکەرمۍ

پارادایمو ڕابەرایەتی، گوزارشت جە سیستەمو دیموکراتیکی، هێڵۊو ئازادی ژەنۍ و گلېرگەو ئیکۆلۆژی مکەرۆ. ئینەیچ مشۊم جە ڕوانگەو ئایدیۆلۆژی و چەمکی و زانستییوە بیاومێنە و جابەجێ بکریۆ. پەنەوازا پیلانگێڵنا ١٥و شوباتی، سیستەمو ئەشکەنجەدای ئیمرالی ٢٦ ساڵەی جە بەین بەرمۍ و ژیۋایۍ ئازاد وەش بکەرمۍ و ئیرادەی ئازاڎ بەکاربارمۍ و بەرەو ئامانجو گلېرگێوە ئازادی هەنگامە بنیەیمۍ. پی جۆرە متاومۍ ئی دۊڵەتەیە بێ کاریگەر بکەرمۍ. تا گەلێوە چی هەرێمەنە ئازاد نەبۆ، مەحاڵا گەلا تەری ئازاڎۍ با. وەختۍ هامساکەت ئاورا بۆ، ئاخۆ تۆ متاوی سێر بی؟ خەسڵەتێوە مرۆڤین. ئازادیچ خەسڵەتێوە مرۆڤین. ئێیچ لابریا. پەنەوازا پی شێوە پارادایمەکەما جە دژو پیلانگێڵنا ١٥و شوباتی بەرەو وەڵۍ بەرمۍ. شکسپنەئاردەی ئی پیلانگێڵنا ئینا ئەستۆو گرڎ گلېرگێوەنە. ناستەی پیلانگێڵنا بناغەو بنیاتنیای سیستەمێوە دیموکراتیکییا جە گرڎ شۆنێنە. پېسە ژەنێوە کۊشش پەی سیستەمو دیموکراسی وێت و ئیرادەو ئازادی ۋێت و ئشناسنامەو ۋێتا. ڕەنگە ئێمە هەڵای سەرکۊتەیما بەدەس نا وردە بۆ، بەڵام ئێمە تەڤگەرێوەنمۍ سەرو ڕاو سەرکۊتەی. ئەوەکۊشمۍ تا مسۆگەرکەردەی ئازادی بەڎەنی ڕابەرایەتی و بە دەسئاوردەی ستاتۆو کوردەسانی، بە ئاست و ڕێبازی جیاوازۆ بەردەوام بۆ."