هامسەرۆکەو دەسەو ڕاوەبەری خۆسەری شەنگالی ریهام حەسەنە سەرنجش وست سەرو وەڵکەوتەیەکا ڕاوەبەری خۆسەری شەنگالی و واتش: ،،جە دماو فەرمانەو ٢٠١٤یۆ ویر و پارادایمەکۍ ڕابەر ئاپۆی بیێنۍ بە پارێزنەرۍ گەلوو گلێرگەو ئێزدیی."
جە ڕۆو ٣ی ئابێ ساڵەو ٢٠١٤ چەتەکێ داعشی بە هامکاری پەدەکەت، کۆمکوژیشا سەرو گەلو کوردی ئەنجامدا، چا کۆمکوژییەنە ژمارێوە فرێ ئێزدیێ گەشمەرڏێ کریێ، ژەنا ئێزدی دلێ قەفەسەکانە سۆچنریێ و جە بازارەکانە ورەشیی، کاتو کۆمکوژییەکەینە گرڏ کەسێ وێش بێدەنگ کەردەبێ، بە ئامانجو ئانەی گەلوو ئێزدی بە تەمامەتی دلێنە بشۆ. بەڵام ڕابەرو گەلوو کوردی عەبدوڵا ئۆجالان ڕانگە و دەسوەڵیش دا جەنگاوەرا پەی ئانەی گەلوو شەنگالی جەدەسو چەتەکا ڕزگار کەرانە، دماو ئانەی داواش کەرد ڕابەر ئاپۆ گەریلاکێ ئازادی شەنگالشا جە چەتەکا پاک کەردۆ و ڕزگارشا کەرد، گەلوو ئێزدیش بە مەبەسو وێپارێزنای هێزو وێشا دروس کەرد، گەریلاو ئازادی هامکاری ئا هێزا بێنێ و پەروەردێشا کەردێ، لێوەنە جەنگو مەنەی و نەمەنەی کریێ وەراوەرو چەتەکا لێوەتەریشەنە دام و دەزگاکێ وێڕاوەبەری شەنگالی وەش کریێ بە مەبەسو وێڕاوەبەری.
دماو ڕزگارکەردەو شەنگالی گلێرگەو ئێزدی وەڵێ ئاوەڵانکەردەیۆ یانە و حاڵیشا وێران بییەبێ قەرارشادا، سیستەمو ڕئکوزتەی و پارێزناو وێشا وەش بکەرا. گلێرگەو ئێزدی ڕاوەبەری خۆسەرییشا بوونیاتنیا و ماوەو زیاتەر جە ١٠ ساڵان جە چوارچێوەو ئا وێڕاوەبەرییەنە گەلوو شەنگالی وێش بەرۆڕاوە، دلێ ئا سیستەمە وێڕاوەبەرییەنە جگە جە گەلوو ئێزدی گرڏو گەلا هەرێمەکەی بەشداریشا چنە کەردەن.
" بە فکرو ڕابەر ئاپۆی دەسەکێ ئێمە بوونیاتنریێ"
هامسەرۆکەو دەسەو وێڕاوەبەری خۆسەری شەنگالی ریهام حەسەنە سەرو گەریلاکا ئازادی و ڕزگاکەردەی شەنگالی قسێش کەردێ و واتش" جگە جە ڕابەر ئاپۆی و جەنگاوەرەکاش گرڏ کەسێ هەوڵ مڏرۆنە گلێرگەو ئێزدی دلێنە بەرۆ. جە بانگەوازێنە ڕابەر ئاپۆ داواش جە گەریلاکا کەرد بلانە شەنگال و گەلو ئێزدی ڕزگار بکەرا و با بۆرە شەنگال ئازادکریا، بە هامکاری گەریلاکا ئازادی کوردەسانی و کناچێ و کوڕا ئێزدی دماو ئازادکە٤دەی شەنگالی دەسەکا وێڕاوەبەری جە شەنگالەنە بونیادنریێ".
"پارێزنای مافو گرڏ کەسێوەن"
ریهام حەسەنە ئاماژەش پانەیەدا گرڏ کەسێ مافو پارێزناو وێش هەن و بی جۆرە درێژەش پنەدا: "ئا پرۆژەو چارەسەرییە پەی گرڏ گەلێ چێردەسیا، پەی ئانەی ژیواو گەلوس ئێزدی وەڵێ گنۆنە جە گرڏ لێوە پایەکێ وێڕاوەبەرایەتی ئێزدیما وەڵێ وستێنێ، ئا سیستەمەی گەلش گیرت باوشی. وەرو ئانەی کاتێ ئیمە سیستەمەکەما بنیادنیا ئاڏێ بەوێشا واچێنێ 'ئێمە دۆڵەت و میللەتی پارێزنمێ' چێگە بییەیشا نەبێ، پۆکەی گەل باوەشیش پەی ئی سیستەمەیە کەردۆ . هامکات گەلوو ئێزدی بە یۆبییەی و یەکریزی تاوانش وێش جە ٧٤ فەرمانا ڕزگار بکەرۆ و مەنۆوە، ئینجارەیش ئێزدییەکێ ئانەشا سەلەمنا کە بەبێ ئانەی دۆڵەت هامکارییشا بکەرۆ متاوانە وێشا پارێزنا و ژیواو وێشا بکەرا. بەڵام پرۆژەی وێڕاوەبەری بە پێچەوا بەرژەوەندی گەلا وەرچەم گێرۆنە و چارەسەرییا پەی کێشەکا، بێگومان مافو گرڏ کەسێن کە وێش پارێزنۆ، پۆکەی مافو وێمانە ئێمەچ پێسەو ئێزدی کناچە و کوڕو ئێزدی پێسەو ئاسایش و هێزو پارێزنایما بۆ"
"دلۍ ڕاوەبەری خۆسەرینە گرڎ کەسۍ پێگەو ۋێش هەن"
ڕیهام حەسەن ئاماژەش پانەیچ دا کە دەسەکۍ وێڕاوەبەری دیموکراتیکی تەنیا پەی گەلوو ئێزدی نیەنۍ، بەڵکم متاوۆ گرڎو گەلا تەرو هەرێمەکەی دلۍ ۋێشەنە ڕا بکەرۊوە، پی جۊرە درێژەش بە قسەکاشدا: "جە ئیساتێنە ئیرادەی هەرە قەوەت ۋێڕاوەبەری دیموکراتیکا، ۋەرو ئانەی ئا ۋېڕاوەبەریە بە ئیرادەو گەلی ئەرەمەرزیان، دلۍ ڕاوەبەری خۆسەرینە تەڤگەرو ئازادی ژەنا ئێزدی( تاژێ) بەجیا هەرمانەکاو ۋێش ڕاوەبەر مکەرۆ و داموو دەزگای تایبەت بە ۋێش هەن، چنی گرڎو ژەنا هامکارا و ۋێش بە ڕێکوستەی مکەرۆ، هامکات دلۍ ڕاوەبەری خۆسەرینە ژەنا پرۆژەی تایبەت و مېیانو پەروەردەکەردەی تایبەتیشا هەن، هامکات هەر دلۍ سیستەمەکەینە جوانۍ ئێزدی خاوەن داموو دەزگای تایبەت بە ۋێشانۍ، جگە چانەیچ کەسانۍ ڕووئی و ئاینی ئێزدی خاوەن پرۆژە و ڕێکوزیۍ تایبەت بە ۋێشانۍ. دلۍڕاوەبەری خۆسەرینە گۊرەو گولانە گرڎ متاوا یاگۍ ۋێشا بۆ و ۋێشا ڕاوەبەر بکەرا، ۋەرو ئانەی ڕاوەبەری خۆسەری پەی گرڎ نەتەوەو باوەریێوە هامکاری مکەرۆ. گرڎ گەل و پێکئامێوە مافو ۋێش هەنش و ئیرادەو ۋێش ئینا دەسو ۋێشەنە، ئێمە متاومۍ بە ڕاوەبەری خۆسەری واچمۍ " دەنگی ئازادی" حەچ کەسێوە گەرەکشا ئازادی ۋێش بشناسۆ متاوۆ دلۍ سیستەمو ۋێڕاوەبەرینە یاگۍ گېرۆ".
"ئێمە هەمیشە درێژە پنەدەرۍ دۆزو ئازادی بیمۍ"
ریهام حەسەن جە درێژەو قسەکاشەنە ماچۆ ئاڎۍ گرڎ کاتۍ درێژە پنەدەرۍ دۆزو ئازادی بانە پی جۊرە بەردەوامە بیەو واتش: "ئێمە بە هەزاران گەشمەرڎێما بەخشێنۍ و زەحمەتی فرەما کێشان تا یاوێنمۍ پا دەسکەوتا، جە ساڵۊو ٢٠١٤ ینە گەل رووبەڕوو فەرمانی بیێوە، بە هەزاران ئێزدیۍ دلێنە بریۍ، هامکات چا کاتۆ تا ئیساتۍ هرووژمەکۍ دۊڵەتو تورکی ئەرەگیری سەرو گەلەکەیما بەردەوامێنۍ، سەرمەشقەکۍ گەلوو ئێزدی بە ئامانج مگیریا، پەی ئانەیچ سەرمەشقۍ پێسە سەید ، دیندار، دەرویش، چیاکۆ و مام زەکی و...هتد، ئینۍ گرڎ سەرمەشقۍ گلېرگەو ئێزدی بێنۍ، ئێمەیچ درێژە پنەدەرۍ ڕاو ئاڎیشانمۍ دەست چا دۆزەیە ۋەر نمەڎەیمۍ، ئێمە ئەر گەرەکما بۆ ئازاد بژیومۍ مشۊم درێژە پنەدەرۍ ئا دۆزەیە بیمۍ، چونکی ئا دۆزە دۆزو ئازادییا و تەنیا ڕاو سەرکۊتەی گەلوو ئێزدییا، هامکات ئێمە هێزەکاو پېسە "یەبەشە، یەژەشە و ئاسایشو ئیزدخانیما" هەنۍ، هێزەکۍ ئێمە تەنیا پەی پارێزنای گەلوو ئێزدی نیەنۍ بەڵکم گەلاو عێراقیچ پارێزنا".
" تورکیا داعشش پەروەردە کەرد"
ریهامە ماچۆ تورکیا هامکاری داعشیش کەرڎ، هەر دۊڵەتو تورکیچ بۍ داعشش پەروەردە کەرد، پېسە درێژەش بە قسەکاش دا: "جە ٣ۍ ئابو ٢٠١٤ ینە ئانۍ فەرمانەشا سەرو گەلوو ئێزدیرە ئاورد چەتەکۍ داعشی بێنۍ، بەڵام ئانۍ شەنگالشا ڕزگارکەرد و ۋنیشا پەی شەنگالی متە هێزەکۍ پارێزناو گەلی "هەپەگە"ی بێنۍ و شەنگالشا ڕزگار کەرد، هامکات ئیساتێچ شەنگال جە لایەنو هێزەکاو یەبەشەی و یەژەشەی و هێزەکاو ئاسایشو ئیزدخانیۆ پارێزیۆنە، کۊشش و ئێمە پەی ئانەینە کە دژمن نەتاوۆ بەدەسی پیسو ۋێش بۍ سەرو خاکو ئێمە و ئەرەگیرش بکەرۆ".
"دۊڵەتو تورکی، عێراقش ئەرەگیر کەردەن"
ریهامە ماچۆ، عێراق جە لایەنو دۊڵەتو تورکی فاشیستیوە ئەرەگیر کریان و ئەرەیاۋناش: " دۊڵەتو تورکی گەرەکشا دەشتەو نەینەوای ئەرەگیر بکەرۆ، پەی ئا مەبەسیچە گەرەکشا ۋێش بیاونۆ کەشو شەنگالی، ۋەرو ئانەی شەنگال شۊنەمێوە ستراتیجیا پۊکەی ئامانجو دۊڵەتو تورکین، کاتێ شەنگال کۊت چێرو دەسا ئاڎیشا ئا وەختە راسەوخۆ نەینەوایچ گنۆ چېرو دەساشا، پۊکەی بیەو هێزەکاو ئێمە پەی پارێزنای تەمامو عێراقیا و مشۊم عێراق هێزەکاو ئێمە بە جدی هۊرگېرۆ".
"شەنگالییەکۍ نمەتاوا بلا پەی لالشی"
ڕیهامە ماچۆ؛ فرێوە جە ئێزدیەکا نمەتاوا بلا پەی پەرسگاو لالشی تەنیا ۋەرو ئانەی سەرەشا پەی دژمنی نەنامنانەرە، پی جۊرە درێژەش بە هۊرسەنگنایەکاش دا: " سەڎان کەسۍ ئیساتۍ ئینۍ زینانەکا عێرقینە وە بڕۍ جە شەنگالیەکایچ نمەتاوا بە نوقتۍ وشکنای عێراقیرە بوېیەرا ۋەرو ئانەی ئا کەسۍ سەرهۊردایشا کەردەن و سەرەشا جە ۋەرا ۋەرو ئەرەگیرینە نەنامنانەرە، ئیساتۍ ژمارێوە فرە جە هاموڵاتیا شەنگالی نمەتاوا بلا پەی لالشی نورانی، ئاڎۍ تاوانبارۍ مکریا بە تیرۆرست، تا ئیساتۍ بە دەیان جوانۍ ئێزدیۍ ئینۍ زینانەکا حکومەتو هەرێمو کوردەسانینە، کناچۍ کاتێ ملا پانیشتوو کوردەسانی گومۍ مکریا، حکومەتو هەرێمو کوردەسانی بە هیچ جۊرۍ ۋێش بە ۋەرپرسیار نمەوینۆ چانەی کە ئا کناچۍ چێشا سەر مۍ پەی کۊی ملا".
"یۊگێرتەیی دمایی بە فەرمانۍ مارۆ"
ریهام حەسەنە پی جۊرە دمایش بە قسەکاش ئارڎ: "داواکاری ئێمە جە گەلوو ئێزدی ئانەنە کە یۊبیەی ۋێشا پارێزنا و دمایی بە فەرمانۍ بارا، با گالەکەمان پاسە ویر نەکەرۊوە کە دمایی بە فەرمانۍ ئامان، ۋەرو ئا سیاسەتا کە ڕاوەبەر مکەرا، متاومۍ واچمۍ هەڵای فەرمان درێژەش هەن، بێگومان مشۊم ئێمە جە دەورو هێزە سەروازییەکاما و ناوەندەکا خۆسەری ۋێما یۊ وزمۍ و پەشتگیری جە مېیانەکاو ۋێما و بە فکر و فەلسەفەو ڕابەر ئاپۆی ۋێما بە ڕیکوستەی بکەرمۍ".
