ئەکادیمیستا کورد و عەرەبی داواشا کەردە ٤و نیسانی بۊ بە ڕۊو جەهانی ڕابەروو گەلوو کوردی عەبدوڵا ئۆجالانی و واتشا: "ڕابەر عەبدوڵا ئۆجالان پێگەو ژەنېش فاڕا و ژەنیش کەردە بە کرێڵوو کەردەیۆ ژیۋای. هیواڎارێنمۍ کە جە ماوێوە نزیکەنە ئازاڎ بۆ."
دەسوەڵېوستەی عەرەبی پەی ئازاڎیی عەبدوڵا ئۆجالانی و ئەکادیمایی زانستی گلېرگەیی عەبدوڵا ئۆجالانی بۆنەو ڕۊو جە ئەڎابیەو ڕابەروو گەلوو کوردی عەبدوڵا ئۆجالانیوە و جە چوارچێوەو قۆناغوو دووەموو هەڵمەتەی میان نەتەوەی "ئازاڎیی پەی عەبدوڵا ئۆجالانی، چارەسەری سیاسی پەی پرسوو کورد"ینە جە ڕاو ئۆنلاینیوە دیڎار و سیمینارێوەشا (زووم سەمپۆزیووم) ئەنجامدا.
ڕاگری وەڵینوو فاکەڵتی هونەری زانشتگەو دامانهۆوری میسری پرۆفیسۆر. د. محەد رفعەت ئەل ئیمام، هامسەرۆکوو زانشتگەو کۆبانێ و ئەنداموو زانستی گلېرگەو عەبدوڵا ئۆجالانی شەڕڤان موسلیم، ڕێکوزوو دەسوەڵێوستەی عەرەبی پەی ئازاڎیی ڕابەر ئۆجالانی د. ئیلهام ئەل مەلیغی-ە و ژمارێوە جە ئەکادیمیسیا عەرەبی و کوردی بەشدارۍ سەمپۆزیوومەکەی بېنۍ.
حەرپاسە یۆ جە پارێزنەرا ڕابەروو گەلوو کوردی عەبدوڵا ئۆجالانی، مەزڵوم دینچ بەشداروو سیمینارەکەی بۍ و زانیاریش سەروو ئاژەو ڕابەر ئاپۊی دا. پارێزنەر دینچ باسش چانەی کەرد کە ڕابەروو گەلوو کوردی عەبدوڵا ئۆجالان ماوەو ٢٦ساڵان دورگەو ئیمراڵینە ئینا چېروو گۆشەگیریێوە سەختینە و واتش: "١٢ساڵی یووەم ڕا بە دیڎاروو پارێزنەرا دریۍ، بەڵام ئانە ماوەو ١٤ساڵان بە هیچ جۊرۍ ڕا بەدیڎاروو پارێزنەرا مەدریۆ. حەرپاسە چی ٨ ساڵە دماییەیچەنە ڕاو چەمپنەکۊتەی بەڕێز عەبدوڵا ئۆجالانی بە بنەیانەکەیچش مەڎریۆ. جە ٢٤و ئاداروو ٢٠٢١یوە هیچ زانیاریێوە جە عەبدوڵا ئۆجالانیوە بەدەس نامان."
ئاژەو ڕابەر ئۆجالانی جە ئاژەو ماندێلای سەختەرا
حەرپاسە دینچ ئاماژەش بە حۊڵەکا ڕێکوزیاکاو مافوو مرۆڤی کەرد و واتش: "ئەرەمەرزیا یاساییەکۍ پێشنیارو چەمپنەکۊتەی بنەیانەی و پارێزنەرەکاشا کەردەن، بەڵام تورکیا ئی پێشنیارا ڕڎ کەرۊوە. ئا ئاژەی کە عەبدوڵا ئۆجالانش ئینا چنە جە ئاژەو ماندێلای سەختتەرا. ئا هێزۍ کە پەشتیوانۍ تورکیاینۍ، جە کاریگەرییەکاو فکروو عەبدوڵا ئۆجالانی متەرسا. پۊکاتی بە گرڎ شێوېوە گۆشەگیری بەردەواما."
'عەبدوڵا ئۆجالان پەی ۋەرکەوتوو دلېڕاسەی شانسێوەن'
توێژەری سیاسی د. تەها عەلی باسش چانەی کەرد کە رامانەکۍ عەبدوڵا ئۆجالانی کاریگەریش سەروو جەهانی نیانەرە و واتش: "بێگومان جە ۋەرکەوتوو دلېڕاسەینە چنڎین زانۍ بەرکۊتێنێ، جە هەمانوەختەنە چنڎین کەسۍ جە مژاروو ئازاڎیینە ئەرەکۊشیێنۍ، بەڵام جە حەقەتینەنە بیەو عەبدوڵا ئۆجالانی شانسێوەن پەی ۋەرکەوتوو دلێڕاسەی. ڕابەرعەبدوڵا ئۆجالان ۋێش سپاران بە میتۆدوو میتۆلۆژیای، چا ڕێوە میاوۆ بە حەقیقەتی و حەقەتینێوە تاریخی گلېرگەی بەروزۆ. حەرپاسە جەوهەری بیەیۆ گلېرگەی و ئازاڎیی ژەنۍ جە ڕامانەکا ڕابەر ئۆجالانینە بەشکڵێوەن کە پەی فرێوە جە فەیلەسوفایچ بیەن بە میتۆدێوە."
'هیواڎارێنمۍ کە ڕابەر عەبدوڵا ئۆجالان جە ماوێوە نزیکەنە ئازاڎ بۆ'
ڕێکوزوو دەسوەڵێوستەی عەرەبی پەی ئازاڎیی ڕابەر ئۆجالانی د. ئیلهام ئەل مەلیغی-ە ئاماژەش بە کۊشیای گەلاو ئازاڎیی کەرد پەی لابەردەی گۆشەگیری و واتش: "سیاسەتمەدار، بیرمەندۍ، مافناس و پسپۆرایچ پەی ئانەی فکر و فەلسەفەو ڕابەر عەبدوڵا ئۆجالانی بیاونا بە گرڎوو گلېرگەی عەرەبی ئینۍ کار و خەباتەنە. پەی ئازاڎیی رابەر ئۆجالانی کۊشیایۍ گۊرە مکریۆ. دلۍ پێکئامایەکا عەرەبینە ویستوو ئازاڎیی ڕابەر ئۆجالانی و ماڕای گۆشەگیری هەتا مۍ زیاتەر بۆ. هیواڎارێنمۍ کە جە ماوێوە نزیکەنە ڕابەر ئۆجالان ئازاڎ بۆ."
حەرپاسە ئیلهام ئەل مەلیغیە ئاماژەش پانەی کەرد کە دەسوەڵێوزی عەرەبی جە ماوێوە نزیکەنە کتێبێوە سەروو فکروو عەبدوڵا ئۆجالانی میسرەنە وەڵا مکەرۆوە.
'ژەنیش کەردە بە کرێڵوو کەردەیۆ ژیۋای'
د. سەحەر ئەحمەڎ-ە ئاماژەش پانەی دا کە فکر و فەلسەفەو ڕابەر ئۆجالانی ڕامانێوە گەورەش چنە وەشکەردەن و واتش: "ئازاڎیی ژەنېش لکەدا بە ئازاڎیی گلېرگەیۆ. پێگەو ژەنێش فاڕا و کەردش بە کرێڵوو کەردەیۆ ژیۋای. ژەنەو کوردی بە درێژایی تاریخی کۊشیاینە بیێنە ۋەرا ۋەر بە بە زۆرداری. ڕابەر عەبدوڵا ئۆجالان چارەسەری پرسگیریی گلېرگەیش دەسنیشان کەرد، پانەی کە ئازاڎیی گلېرگەیش لکەدا بە ئازاڎیی ژەنېوە. ئینەیچ بۆ بە مەڵامەتوو وەڵێکۊتەی و هېز مڎۆ بە گلېرگەی. وەختۍ پەکەکە ئەرەمەرزیا بەهەزاران ژەنی بەشداربېنۍ، قۆناغێوە تازەشا ئەرەمەرزنا و ۋێنێوە تازەشا بەخشا بە ژەنۍ، جە ژەنۍ کلاسیکێوە هۊرچەرخیۍ پەی ژەنۍ ئازاڎۍ. پێگەو ژەنۍ پېسە مژاروو ڕزگاری نەتەوەی نریارە."
هەر جە سیمینارەکەنە د. محمەد رفعەت باسش چانەی کەرد ماندێلا جە ئەفریقای پانیشتەنە دژوو نەژاڎپەرسی خەباتش کەرد و عەبدوڵا ئۆجالانیچ دژوو سیاسەتوو نەژاڎپەرسی تورکی کۊشیۆ.
حەرپاسە ئاماژەش پانەی کەرد، گەرەکمانە ٤و نیسانی بۊ بە ڕۊو جەهانی ڕابەر عەبدوڵا ئۆجالانی.
پرۆرفیسۆر. د. سیفان سەید: ڕابەر عەبدوڵا ئۆجالان کاریگەریش سەروو ملوێنان ئازاڎیی وازا وەشکەردەن
مامۆساو زانشتگەو شان شی چینی، پرۆفیسۆر سیفان سەید کە ئینا ۋەرکەوتوو کوردسانینە، ئاماژەش پانەی کەرد کە ماوەو ٢٥ ساڵان عەبدوڵا ئۆجالان جە گۆشەگیری ئیمراڵینە ڕووانېوە فرە سەخت بەرۆڕاوە و واتش: "ڕابەر عەبدوڵا ئۆجالان بە کۊشیای و فەلسەفەکەیش بەشێوە فرەو گلېرگەکەیش فارا. فکر و سەرنجەکێش کاریگەریشا سەروو گەلاو ۋەرکەوتوو دلېڕاسەی وەش کەردەن. جە هەمانوەختەنە سەرنجەکێش کاریگەریشا سەروو ملوێنان ئازاڎیی وازا نیارە و کە پەی مافەکاشا کۊشیانە. بەرەنجامەکاو کۊشیای ڕابەر عەبدوڵا ئۆجالانی ڕاو جیاوازی کۊشیایش دژوو نادادی و چەوەسنایۆیرە کەردۆ. جە ئیساتېنە جیاوازیش جە بەینوو کەسا ئازاڎیوازی و ئا کەسانە وینا کە گەرەکشانە چېروو زوڵم و ستەمینە بژیۋا.
ڕابەر عەبدوڵا ئۆجالان دەورش جە فاڕای عەقڵیەتی کۆنی و وەشکەردەی کەسایەتیێوە تازەینە پەی ئانیشا کە گەرەکشانە ئازاڎۍ با. کەس مەتاوۆ ئینکاری چی فاڕیا ئەرێنییە گەورانە بکەرۆ، بەتایبەتی دلۍ ژەناو ۋەرکەوتوو دلېڕاسەینە”.
حەراپاسە د. ئەحمەد ئەنبیوح جە بارەو ڕەخنەکا ڕابەر ئۆجالانیوە سەروو دەوڵەت-نەتەوەی و گرنگی ئی ڕەخنا قسېش کەردۍ و واتش: "ئا کارەساتۍ ئارۊنە وینمێشا بەرهەموو دەوڵەت-نەتەوەیا، کە نوێنەرایەتی سەرمایەداری مکەرۆ. عەبدوڵا ئۆجالان بە پێشکەشکەردەو نەتەوەی دیموکراتیکی هەنگامېوە گەورێش جە پېگە و ڕەفتارەکانە نیان."
هامسەرۆکوو زانکۆو کۆبانێ شەڕڤان موسلم سەروو گرنگی ڕامانەکاو رابەروو گەلوو کوردی عەبدوڵا ئۆجالانی ژیۋای گەلوو کوردی و گەلا هەرێمەکەی کەرد و واتش: "جە سەرنیشت و ۋەرکەوتوو سوریاینە پەی پێکئاردەو کۊشیایۍ خەریکېنمۍ تاکو کلتورێوە هامبەش و ڕێزگرتەی ئەرەمەرزنمۍ. پېسە ئەکادیمیاو عەبدوڵا ئۆجالانی چنی چنڎین دەزگایا پەی ئەرەمەرزنای فکر و زیهنیەتوو ئینسانی دیموکراتیکی خەبات مکەرمۍ."
جە پانیشتوو کوردسانیچەنە د. حیکمەت عەبدولکەریم سەروو چەمکوو ئازاڎیی رابەروو گەلوو کوردی عەبدوڵا ئۆجالانی و پەنەواز بیەی ئازاڎیی گلێرگەیی مردا و حەرپاسە باسش جە پیمەرە ئەخلاقیەکاو دلۍ فکر و فەلسەفەو ڕابەر عەبدوڵا ئۆجالانی کەرد. ئاماژەش پانەی کەرد کە پێویسا گرڎ کەسۍ و گلېرگېوە ۋەرپرسیاری ۋێش جە ۋەرا ۋەر بە کەسا تەری و ۋێچش بەیاگۍ بیاونۆ، تا دلۍ گەلانە و بەتایبەت گەلانێوە کە ئینۍ چېروو فشارینە، بیاومۍ بە یۊبیەی و یۊگێرتەی.
پارێزنەر د. ئەحمەد رەجەب سەرنجش وست سەروو ئاژەو گۆشەگیری کە گرڎوو یاساکا پاشېل مکەرۆ و ئاماژەش پانەی کەرد کە پەنەوازەن گرڎ کەسۍ جە وەشکەردەو فشارینە با پەی ئانەی دەوڵەتوو تورکی ڕا بە چەمپنەکۊتەی بنەیانەی و پارێزنەراش بڎۆ.
حەرپاسە ئاماژەش پانەی کەرد کە پېسە ئەندامێوە یۊبیەی نووسینگەو عەرەبی بە دەسوەڵێوستەی ۋێم بە شێوێوە ڕسمی جە گرڎوو مېڎانە یاسایەکا عەرەبینە کار مکەر و نوێنەرایەتی فکر و فەلسەفەو ڕابەروو گەلوو کوردی عەبدوڵا ئۆجالانی مکەروو.
