هۆرمۆنێ "ئاورایی و ثێری" و کارکەردشان چێشەن

گریلین Ghrelin هۆرمۆنو ئاورایی هانیت مڎوٙنە تا ئارەزوو واردەی بکەرینە و هەرمانەش چەپەوانەو هوٙرموٙن تیٛریی لپتین Leptin یەن.

ت

هۆرمۆنو گریلینی گەڎیٛنە مجیوٙ و ملۆنە سوڕو ونیٛ، شونەما منیورە سەرو کۆئەندامو هەرسکەردەی و هورسوڕنای یانە وەرگیریەکا، بە پاو حاڵەتو واردەی جە کەسێوە پەی کەسێ تەری فەرق مکەروٙ جە مجیاینە.

تا فرەتەر ئاورات بوٙنە، هۆرمۆنەکە فیٛشتەر مجیوٙ و حاسش فرەبوٙنە دلیٛ لاشەینەو فرەتەر هەست مکەری بە ئاورایی، بەتایبە وەختیٛونە گەڎیٛ هاڵیەبوٙ یام وەختو ڕوٙچیٛنە.

بەرکەوتەن حاسو گریلین کەم بیەنۆ چا کەسانە کە نەشتەرگەری گەڎیٛشا کەردەن بەتایبە وەختیٛو گەڎیٛ گولانیٛ مکەراوە پەی وەزنایرەی قورسایی لاشەیشا، ئتر حاسو گریلینی کەم مکەروٙنە دلیٛ ونیٛنە و پی جوٙرە شەهیە نمازوٙ و ئاوارت نمەبوٙ.

پزیشکەکیٛ ماچا وەختیٛو گریلین مجوٙ کار کەروٙ سەرو گرد هەستەوەرەکا لاشەی و چالاکیٛشا مکەروٙنە، وریای و ئاگاهی و ویر و ژیری و زیرەکی فیٛشتەر کەروٙنە، یانی هەرمانە و گردو ئەندامەکاو لاشەی چەوپەڕو خاسینە مازوە.

هوروشکنایوە کریان ماچو وەرزش کەردەی بوٙ بە بایسو ئانەی کە شەهیە نەمەنوٙ پەی واردەی، ئینەیچ راسەن چون وەرزش بوٙ بەنونگەو کەم بەردای هورمۆنو گریلینی.

هەرپاسە یاگیٛو تەرۆ هوروشکنایوە تەر ماچو کەم وتەی بوٙ بە بایسو کەم بەردای هورمونو گریلینی، ئتر هەمیشە هەست بە تیٛری مکەری.

لپتین Leptin هۆرمۆنو تیٛری

هورمۆن و سیٛری هەرمانەش چەپەوانەو هۆرمۆنو ئاوراینە، ئی هۆرمۆنە هامسەنگی هازو وزەی کەروٙ لاشەنە، هەرپاسە هانی مڎو کە واردە نەوەریو، ئینەیچ پاسەکەروٙ قورسایی لاشەی کەم بکەروٙ، هورمۆنو لپتینی بنەڕەتنە دلیٛ یانە چەربیەکاو لاشەینە بەردریو، وەلیٛم بڕیٛوە کەمیچش جە یانە ڕوپوٙشەکاو پوٙسی و گەڎیٛ و زیٛڵینە بەردریو.

دماو ئانەی دلیٛ یانە چەربیەکانە ملوٙنە دلیٛ ونیٛ و ئیجا پەی مەژگی، ئتر مەژگیچ ئانارە مدوٙ بە هازەو وزەو بەدەنی، ئتر هورتاونای فرە بوٙنەو  ئارزوو واردەی کەم مکەروٙنە، ئینەیچ یانی سوچنای و بەکار ئاردەی هازو وزە و کالۆری فرەی جە لاشەنە.

هورمۆنو لپتینی کاریگەریش هەن سەرو فرەو زینندە چالاکیەکاو لاشەی، پیٛسە باڵق بیەی و وەرگە گیٛرتەی ، هەوکەردەی، وەشکەردەی لولەکاو ونیٛ و پیٛشەی، پیٛوەس بیەی زامداری لاشەی.

لپتین کۆمەکو کەم کەردەی وەزنەو لاشەی کەروٙ، جە ڕاو کەم واردەی و فرە هورتاونای، یانی تاومیٛ بواچمیٛ لپتین کۆنترۆڵو  ژەمەنەکا واردەیما مکەروٙ.

پزیشکەکیٛ ماچا کەم وتەی بوٙ بە نونگەو کەم بەردای هورموٙنو لپتینی، ئینەیچ بوٙ بایسو کەم نەکەردەی قورسی و  کیٛش و لاشەی.