بە دیمەن

بایک: گەلو پانیشتی مشۊم خاوەنداری جە وەڵینگەی و بەهاکاش بکەرۆ

هامسەرۆکوو دەسەی ڕاوەبەری کەجەکەی جەمیل بایک ئانەش وست ڕووە کە گەلو پانیشتی جە بادینانۆ تا سۆران قوربانیێشا بەخشێنۍ و واتش، " پێشمەرگۍ پەی ئانەی گەشمەرڎۍ نەبیۍ، کە بارزانی و پەدەکە گنانە خزمەت و دەوڵەتوو تورکی و پانیشتی بکەرا بە ویلایەتێوە دەوڵەتوو تورکی"

بەشوو دووەموو چەمپنەکەوتە تایبەتەکەو هامسەرۆکوو دەسەی ڕاوەبەری کەجەکەی جەمیل بایکی چنی ئاژانسوو فوراتی پی جۆرەنە:

گەنجا شۆڕشگێڵنی جە سەرنیشتوو ۋەرنیشتوو کوردسانی و بەروو وڵاتی سەرمەشقایەتیشا پەی ئی قۆناغەیە کەرد و ئەنجامی گرنگشا بەدەسئارد. جە نەورۆز، هۊرچنیەکانە و چی دماییەیچەنە بە سەرهۊرداو وانی مۆرەو ۋێشا جە قۆناغەکەی دا. بە پەیلواو شمە ئاستوو بەشداری و چالاکبیەی گەنجا ئاپۆگەری چنین بۍ؟

گەنجاو کوردی پېسە گەنجاو وڵاتا تەری نیەنۍ. گەلو کوردی جە بەینوو مەردەی و ژیۋاینە ۋییەرا. گەنجاو کوردسانی گەنجۍ ئی گەلەینۍ. ۋەروو ئانەی مەتاوا پېسە گەلا تەری بژیۋا. حەرپاسە مەتاوۆ دلۍ ئی چوارچێوەینە کە رژێم پەرەش پنە مڎۆ بژیۋۆ، یا چا سیستمەنە بڕۍ ریفۆرمۍ ئەنجام بڎا. مشۊم بەتەمامی چا سیستمەنە بلا بەرۆ. ئا وەخەتە متاوا بانۍ بە گەنجێوە گەلو کوردی، متاوا سەرمەشقایەتی پەی گەلو کوردی بکەرا و بە زینڎەیی ڕاش بگێرا. سیاسەتوو قڕکەردەی سەروو گەلوو کوردیرە جابەجێ مکریۊ. مردایۆ دژوو ئانەی ئەرکوو سەرەکی گەنجا کوردین. ۋەروو ئانەی گەنجۍ ئاینڎەو گەلی دیاری مکەرا. ئەگەر گەنجا گەرەکشانە گەلوو کوردی بە زینڎەیی بازاوە پێویسا سەرمەشقایەتی بکەرا. ئا وەختە متاوا ۋێشا، گلێرگەکەیشا بە زینڎەیی ڕاگێرا. ئێمە جمیەروو گەنجانمۍ. رابەر ئاپۆ واتش، ئێمە بە گەنجی دەسما پنەکەرد، ئێمە بە گەنجیچ میاونمێش بە کۊتا. پێویسا گەنجاو کوردی ئانەی پەی ۋێشا بە بنەما گێرا. ئی جمیەرە بە تەمامی سەروو گەنجیەتی ئەرەمەرزیان و سەروو گەنجیەتی ملۊڕاوە.. بە رۆحوو گەنجاوە ملۊڕاوە. وەڵینگێوەش هەن. سەروو ئا بنەمایۍ ئەرەکۊشۆ. گەنجاو کوردی حەجگیز مەتاوا دەسبەردارۍ وەڵینگەو ۋێشا ، خەتەو ۋێشا، رۆحوو ۋێشا و ئامانجوو ۋێشا با. ئانەی چایشا داو مکریۆ ئانەنە سەروو وەڵینگەو ۋێشا، هەنگامە بنیا. ئیساتۍ ئێمە ماچمۍ گەنجاو کوردی پێویسا جە سیستمەنە چنی جماوە، گەنجاو کوردی مشۆم بە رۆحی شۆڕشگێڵنیوە جماوە، سڵ جە حیچ لەمپەرێوە ۋەروودەمیشا نەکەراوە. چ دەوڵەت ئا لەمپەڕێشە سازۍ کەردێبا، چ خائینا، چ بنەیانە کە بە فرەو رێبازا لەمپەر وەش مکەرا، پێویسا ئانەی قبوڵ نەکەرا. داوام جە بنەیانەکایچ هەنە. وڵاتپارێزنی چێشش جە ئینسانەکا گەرەکا. داواو خاوەنداری جە ۋێت، جە وڵاتەکەیت و جە زاوڵەکات مکەرۆ. داواو مردایۆ ۋەرا ۋەر بە دوژمنی مکەرۆ. بنەیانەکۍ هەم ۋێشا بە وڵاتپارێز بزانا، هەم ڕا جە زاوڵەکاشا بگێرا نازا بلانە دلۍ سیستەمی؛ ئینە راس نییا. ئینە چنی وڵاتپارێزنی یۆ مەگێرۊوە، ئینە دژوو وڵاتپارێزنییا. تەماشەکەردۍ سیستەم گەرەکشا گەلوو کوردی دلێنەبەرۆ، پەی ئانەیچ گەرەکشا سەرەتا جە ڕاو گەنجاوە دەس پنە بکەرۆ. فرەو چێوی خراپی دلۍ گەنجانە وەڵا مکەراوە. والی سێرتی چێشش وات؟ واتش، جیای ئانەی کە بلانۍ دلۍ گەیلای با گیرۆدەو لەش ورەشی با. بە ئاشکرا واتش. ئینەنە سیاسەتوو دەوڵەتوو تورکیای. ۋەروو ئانەی گەرەکشا گەلوو کوردی دلێنەبەرۆ. چنی گەلوو کوردی دلێنەبەرۆ؟ وەختۍ رۆحوو گەنجاشا دلێنەبەرد، گلێرگەی کوردیچ دلێنەبەرا. پەی ئانەی گەنجا ئەرکوو ۋێشا ۋەرا ۋەر بە گەلی و وڵاتەکەیشا جابەجێ نەکەرا، پەی ئانەی بەشداری جە کۊشیاینە نەکەرا، دژ بە ئەرەگیری و ئاسیمیلاسیۆنی نەمرداوە، بەرەو گرد خراپەکاریێوە ئاراسەشا مکەرا. بنەیانەکۍ چ ڕێوە وزانە ۋەروو دەم و زاوڵاکاشا؟ ڕاو سیستەمی وزانە ۋەروودەم و زاوڵەکاشا، ئا سیستەمەی کە گەرەکشا ئی گەلەیە دلێنە بەرۆ؟ وڵاتپاڕێزنی ئینەی قبوڵ مەکەرۆ، مرۆڤایەتی ئینەی قبوڵ مەکەرۆ. ۋەروو ئانەی داواکارەنا جە بنەیانەکا؛ پێویسا پی جۆرە مامەڵە چنی رۆڵەکاشا نەکەرا، خاوەنداری جە زاوڵەکاشا بکەرا. زاوڵەکاشا سەروو بنەماو راسی گەلوو کوردی پەروەردە بکەرا، خاوەنداریشا ۋنە بکەرا،  ڕا مەڎەیدۍ گنانە دلۍ سیستموو دوژمنی؛ سیاسەتوو مادەی هۆشبەری، سیخوڕی، لەش ورەشی، تاونایۆ کولتوری. گەنجا چێروو سیاسەتوو دەوڵەتوو تورکینە ژیۋای مکەرا. دەوڵەتوو تورکی کولتورێوەشا پەی مجۊرە، ئا کولتورە ئارابێسکا، چا ڕێوە بە تەمامی رۆحوو ئاڎیشا کوشۆ. پێویسا گەنجاو کوردی ئینەی قبوڵ نەکەرا. بەتایبەتی گەنجاو ئاپۆیی پێویسا ئانەی قبوڵ نەکەرا، دژوو ئانەی ئەرەکۆشا. خاوەنداری جە ۋێشا و گەلەکەیشا بکەرا. ئەرکی تاریخی ۋێشا پەی گەلەکەیشا بەیاگۍ بیاونا. ئانەی چاڎیشا داوا مکریۆ ئانەنە. پێویسا هەم جە شۊنماو ۋێشانە ئەرەکۊشا، هەمیچ بەشداری جە ریزەکاو گەریلاینە بکەرا. متاوا، ئانۍ یۊترینی مشناسا، پێوەرە ۋێشا رێکوزا، متاوا فرە چالاکیێچ بکەرا. ئی جمیەرە پی جۆرە دەسش پنەکەرد، پی جۆرە وەڵێکەوت. گەنجاو ئی جمیەرەیە پێویسا ئانەی پەی ۋێشا بە بنەما بگێرا.

سەرنیشتەنە بە تایبەتی سەروو ژەنا و کوڕە گەنجا حەرپاسە سەروو زاوڵا جەنگی تایبەت ملۊڕاوە. جە ۋەرا ۋەروو ئانەیچەنە گەنجۍ ئینۍ حۊڵداینە. بە پەیلوواو شمە دژوو ئا جەنگە تایبەتەیە متاویۆ چێش بکریۆ؟

ئەگەر دەوڵەتوو تورکیای سەروو گەنجا، ژەنا، زاوڵا مردای مکەرۆ مەڵامەتێش هەن. ۋەروو ئانەی گرڎوو ئایندەو گەلوو کوردی ۋێنا مکەرا. حەرپاسە رابەر ئاپۆ هەم گەنجا و هەم ژەناش کەردۍ سەرمەشقۍ گەلی. دەوڵەتوو فاسیستوو ئەرەگیری گەرەکشا گەلوو کوردی، کوردسانی دلێنە بەرۆ. بەنامۍ کورد و کوردسانیوە هیچ چێوۍ جە ئارانە نەمەنۆ. ئا سیاسەتەی کە ڕاوەبەرش مکەرۆ سەروو ئا بنەمایێنە. پەی ئانەی ئا ئامانجەو ۋێش بارۊنە دی، پێویسا چکۊوە دەسپنەکەرۆ؟ جە گەنجا، ژەنا و زاوڵاوە مشۊم دەسپنە بکەرۆ. وەختۍ چێوە دەسپنە بکەرۆ متاوۆ ئامانجەکەیش پێکۊنە. ئەگەر ئیساتۍ پا حەدە سەروو ژەنا، گەنجا و زاوڵا مردای مکەرۆ، کە گرڎ ڕووۍ جە شۊنمێوەنە زاوڵێوە بە زرێپۆش کوشۆ، جە تورکیانە چێوۍ پا جۆرە بیەیش نییا، تەنیا جە کوردسانەنە هەن. ئینە بە ئاشکرا دوژمنایەتی ۋەرا ۋەر بە کوردا نیشانە مڎۆ. گرڎ ڕوۍ جە جاڎەکانە نمازۆ کە زاوڵۍ بژیۋا، جماوە، بە زرێپۆش ملۆنە سەرشا. ئینە پەی ئانەینە. گەرەکشا گرڎوو زاوڵا کوردی تەرسنۊنە و چۆکشا پنە بڎۆرە و پانەیچ چۆک بە گەلوو کوردی بڎۆرە و دلێسەنە بەرۆ. ملۆ سەروو ژەنا و گەنجا. چنی ملۆ سەرشا؟ بە ئارابێسک، بە لەش ورەشی، بە ماددەی هۆشبەر، بە سیخوڕی، بە کۆجبەری و بە تاونایۆ کولتوری. واتە جە گرڎ لێوە ژەنا و گەنجا بێ رۆح مکەرۆ. ئاڎیشا جە راسی دوور وزۊوە، بێ رۆحێشا مکەرۆ، پەی ئانەی جە کۊشیای و خاوەنداری جە ۋێشا دوورێشا وزۆوە و خاوەنداری جە گەلی و وڵاتەکەیشا نەکەرا. پەی ئانەیچ سیاسەتێوە پەیڕەو مکەرۆ. جە ۋەننگەکانە ڕاوەبەرش مکەرۆ، جە جاڎەکانە ڕاوەبەرش مکەرۆ، جە گرڎ شۊنێنە. پەی نمونەی زنجیرە دراما وەش مکەرۆ، تەماموو ئا فیلما دژوو گلێرگەو کوردینۍ، دژوو ژەنا و گەنجاو کوردینۍ. گەرەکشانە جە ڕاو ئا فیلماوە پەرە بە تورکبیەی بڎا، پەی ئانەی بە تەمامی جە ڕێخەو، وڵاتی و مرۆڤبیەیۆ دوورێشا وزاوە و وزاشا خزمەتوو دەوڵەتوو تورکیوە. پەی ئانەی مکەرۆش. ئیساتۍ فێستیڤاڵ ساز مکەرا. کولتور، زۋان، تاریخوو ۋێشا، گرڎ چێوۍ بەرانۍ وەڵۍ. ئانەی خزمەت بە کوردا بکەرۆ، خزمەت بە وڵاتپاڕێزنی، شۆڕشگێڵنی بکەرۆ، هەر چێوۍ هەن دلێشەنەبەرا ، قەڎەغەش مکەرا. نمازا کە شانۆی کوردی وەڵۍ گنۆ، نمازۆ کە مۊسیقای کوردی، زۋانی کوردی وەڵۍ گنۆ. پەی ئانەی زۋانی کوردی، کولتوری کوردی، ئشناسنامەو کوردی دلێنە بەرا، گرڎ چێوۍ مکەرا. بە شێوێوە بێسنوور ئانەی مکەرا. پێویسا ژەنا و گەنجا خاوەنداری جە ۋێشا، گلێرگەکەیشا و وڵاتەکەیشا بکەرا. جە دژوو ئەرەگیری و قڕکاری بە گرڎ جۆرێ مرداوە و کۊشیانە. جە زۋان، ئشناسنامە، کولتور، وڵاتەکەیشا و جە گرڎ شۊنۍ ۋێشا خاوەنداری بکەرا. سەرمەشقایەتی پەی گەلەکەیشا بکەرا. جە دژوو سیاسەتێوە کە دەوڵەتوو تورکی بەرۊش ڕاوە مرداوە، گەلی پەروەردە بکەرا، بیاونانە، گەلی رێکوزا پەی ئانەی بتاوۆ جە دژوو سیاسەتەکا دەوڵەتوو تورکیای ۋێش پارێزنۆ. پەی ئانەی بتاوا ئازاڎیی ۋێشا بە دەسبارا. ئانەی چایشا وازیۆ ئانەنە.

ئیکۆلۆژیچ کۆڵەکێوە سەرەکی پارادایموو شمەنە. دوژمنایەتی ۋەرا ۋەر بە کورد و کوردسانیچ زیاتەر جە دژوو ژیۋگەی و تاڵانکەردەی ئیکۆلۆژی بەرگنۆ. مەڵامەتوو ئانەی شمە پا حەدەی ئیکۆلۆژی بە بنەما مگێردۍ و دوژمنیچ پا حەدە هجوومش مکەرۆ سەر چێشا؟

بنیاڎنیای گلێرگێوە دیموکراتیک بە ئازاڎیی ژەنێوە، جە ڕاو زانابیەی کۊشیای ئیکۆلۆژیکیوە مسۆگەر بۆ، ئەگەر تۆ هەم ژەنی، هەم ئیکۆلۆژی بە بنەما هۊرنەگێری، زانابیەی ڕێکوستەبیەی کۊشیای ئاڎیی، بەرەو وەڵۍ نەبەری، تۆ مەتاوی گلێرگێوە دیموکراتیک بنیاڎ بنیەی. تۆ مەتاوی ئامانجوو ئازاڎیی و دیموکراسی ئاڎیی بارینە دی. گەلوو کوردی گەلێوەن کە چنی ژیۋگەی مژیۋۆ. راسی ئانەن. گەلوو کوردی پانەیۆ مژیۋۆ، ئەرەکۊشۆ. بە بنەما گێرتەی ژیۋگەی بە بنەما هۊرگێرتەی ژیۋای ئازاڎییا. ئانەی ژیۋگە بە بنەما هۊرنەگێرۆ، خاوەنداریش ۋنە نەکەرۆ مەتاوۆ بژیۋۆ. مەتاوۆ ئازاڎ بۆ. دەوڵەتوو تورکیای بێ عەناز تاڵانیێوە گەورە جە کوردسانەنە ئەنجام مڎۆ. پەی ئانەی بتاوۆ گەلوو کوردی دلێنە بەرۆ، جوگرافیاو کوردا تاڵان مکەرۆ، ئەگەر دار و درەختۍ کوردسانی بڕۊوە، ئەگەر جە ڕاو بەنداویۆ فرەو شۊنا کەرۆ چێروو ئاوێوە، ئەگەر کارەبا سەروو رحای و مێردین پڕچنۆ پەی ئانەینە کە نەتاوا کشتوکاڵ بکەرا، نەتاوا بژیۋا، ۋەروو ئانەی ژیۋایشا سەروو کشتوکاڵیا، وەختۍ ئا دەرفەتشە چنە ئەسێوە و نەتاوا ژیۋای بکەرا، کۆچبەرشا مکەرۆ. پەی ئانەی کوردسانی چۆڵ بکەرا، ژیۋای جە کوردا بسانۊوە، دیموگرافیاو کوردسانی بواڕا، تاڵانکاریێوە بێ هەژمار و بێ سنور مکەرا. پەی نمونەی ئا چێوۍ ئیلیچ-نە ڕووەشا دا گرڎ کەسۍ مزانۆ. جە شڕنەخ، گابار، جۆلەمێرگ، دێرسیمەنە ئا تاڵانکارییە ئینا ئارانە بێ عەناز. ئیساتۍ جە جۆلەمێرگ و مارینۆسەنە گەل دژوو تاڵانکاری مردانۆ. مبارەکبایشا ۋنە مکەروو. پێویسا جە گرڎ شۊنێڼە گەل پېسە دەگانشینا مارینۆسی خاوەنداری جە زەمینەکاشا، جە جوگرافیاو ۋێشا، جە بەهاکاشا، جە ژیۋای ۋێشا بکەرا. ڕا مەڎۆ کە ئەرەگیر پی جۆرە تاڵانکاری بکەرۆ. رەنگە بڕۍ چا روۆ هەنگامەشا نیۍ بۆ، بەڵام ئینە کەما. مشۊم بەشێوێوە بەقوەتتەر گرڎ کەسۍ جە گرڎ شۊنێنە خاوەنداری جە ژیۋا و ئاینڎەو ۋێشا بکەرا. چونکی ئانەی ئەنجام مڎریۆ، دلێنەبەردەو ژیۋای گەلوو کوردین. پەی نمونەی کانە تەوەنەکا وەش مکەرۆ و پەی ئانەیچ ژەعر بەکارمارۆ. رووبارەکۍ گرڎ تێکۍ مشا. کەشوهەوا تێک مشۆ. مەتاوا کشتوکاڵ بکەرا. درەختەکۍ وشکۍ با. ژەرەرۍ گەورە بە ژیۋای ئینسانی باروو دەرەونی ئینسانی میاوۆ. ئەگەر تۆ زانابیەی ئیدۆلۆژیکی وەڵۍ نەوزی، کە ئایدۆلۆژیاکە ۋێش جە ۋێشەنە وەڵۍ وستەی ژیۋایۍ ئیکۆلۆژیکیا، ئەگەر ئانەی نەکەری بە رێکوستەی، نەفاڕیش بە کۊشیای تۆ مەتاوی ۋەر بە تاڵانی، قڕکەردەی بگێری. دەوڵەتوو تورکیای گەرەکشا کوردسانی بکەرۆ بە بەشێوە جە نیشتمانوو ۋێش. پەی ئانەیچ گەرەکشا گەلوو کوردی دلێنەبەرۆ، بە زۆر رێبازو تاونایۆ کولتوری، کۆچبەری، ئەسایۆ دەرفەتوو ژیۋای، پی جۆرە گەرەکشا ئەنجام بەدەس بارۆ. پێویسا گەلو کوردی خاوەنداری جە ئاوو زەمین، دار و درەختوو ۋێش بکەرۆ. ئینە خاوەندارییا جە ۋێشا، خاوەندارییا جە ئازاڎیی ۋێشا. واتە وەختۍ پا حەدە زەرەرت پنە بیاوۆ تۆ مەتاوی جە کوردسانەنە بژیوی، ئەگەر گەرەکتا بژیۋی تۆ چنی وڵاتەکەیت، چنی جوگرافیاکەیت بژیۋی. تۆ ڕا مەڎە دوژمن جوگرافیاکەیت دلێنە بەرۆ، دەرفەتوو ژیۋای تۆ دلێنە بەرۆ. گەلو کوردی جە جوگرافیاو ۋێشەنە مژیۋۆ و ئینا سەروو پەیاوە. ئەگەر ئانە دەسەنە بلۆ ئا وەختە مەتاوۆ بژیۋۆ. پەی نمونەی، چێش ماچا؟ ماچا شڕنەخ سەروو ئاستوو تورکیای ئا مەنتیقەنە کە کەشوهەواش تێک شیەن. پیسی و ئەوەمەنڎەیی گرڎ یاگێنە هەن. پەی چی؟ ۋەروو ئانەی دار و درەختشا ناستەن. بەنامۍ نەوتێوە ئا مەنتیقەیە پیس مکەرا. چێگەنە دەوڵەتوو تورکی پەی ئانەی رەوایەتی پا تاڵانیە بڎۆ کە کوردسانەنە مکەرۊش، سیاسەت بەرۆڕاوە. پرۆپاگەندەو چێشی مکەرۆ؟ ماچۆ تا ئیساتۍ پەکەکە ناستەنش کە کانزاکۍ بەربەیا، ئا سامانەیە بەرمارا، وزاش خزمەتوو ئێمە و شمە. جە بنەڕەتەنە ئینە بڕۍ دەوڵەتۍ مکەراش کە گەرەکشا نیا تورکیا دۊڵەمەنڎ بۆ و وەڵۍ گنۆ. واتە ماچا 'بڕۍ دەوڵەتۍ بیانیۍ ئینۍ پەشتەو پەکەکەیۆ، ئاڎۍ هامکاری پەکەکەی مکەرا کە پەکەکە نازۆ ئێمە سامان و دۆڵەمەنڎیی بە دەسبارمۍ'. پی جۆرە گەرەکشانە گلێرگەو تورکیای دژوو پەکەکەی و دژوو کوردا هانی بڎا. پی جۆرە گەرەکشا رەوایەتی پا کۊمکوشیەو سەروو گەلو کوردی و ئا کۆمکوشیەیە بڎۆ کە دژوو پەکەکەی ئەنجامش مڎۆ. واتە پەی ئانەی هامکاری گەلوو تورکیای بەدەس بارۆ، جە تورکیانە پەرە بە شۆڤینیزمی مڎۆ و پی جۆرە بتاوۆ سیاسەتوو قڕکەردەی جە کوردسانەنە بەرەو وەڵۍ بەرۆ بیاونۆ ئەنجام، ئانەی مکەرۆ. مشۊم گەلوو تورکیای چانەی بیاوۆنە. تورکیانە ئاورایی هەن. کێشەی فرە گەورە و جدی هەن. ئانە دەرەنجاموو چێشین؟ دەرەنجاموو سیاسەتوو دەوڵەتوو تورکیاین سەروو کوردا. تاڵانکاری مکەرۆ، جەنگ مکەرۆ. گرڎ چێوۍ وزۆ خزمەتوو جەنگی و تاڵانکاری. چونکی هیچش بە گلێرگەو تورکیای نەڎان، ئەگەر تورکیانە ئاورایی هەن، ئانە دەرەنجامەکەشا. پێویسا گەلوو تورکیای ئانەی بوینۆ. تا مۍ پەیش بەرگنۆ، بەڵام مشۊم بڕۍ زووتەر و عالتەر بە قووڵی ئانەی بوینۆ. ئەگەر گەرەکشا جە ئاورایی رزگارش بۆ، ڕاو ئانەی کۊکەرە ۋییەرۆ، ئا سیاسەتەنە کە سەروو کوردەکاوە ڕاوەبەرش مکەرۆ، مشۊم دژوو ئا سیاسەتیە مردمێوە. ئا وەختە ئا ئاوراییە دلێنە مشۆ. حەقەتینەکە ئینەنە. دەوڵەتوو تورکیای پەی ئانەی تاڵانکاری بشارۊوە، گەرەکشا ئا جمیەرە ئیکۆلۆژیکەیە پەلکێشوو خەتەو دەوڵەتی بکەرۆ. چی چوارچێوەن فرە هەرمانە مکەرۆ. حەرپۊکەی مەبۆ کەس گنۆ ئا دامێوە. مشۊم کەس چەمەڕاو ئانەی جە دەوڵەتی نەبۆ، نەواچۆ با دەوڵەت دژوو ماددەی هۆشبەری، لەش ورەشی، سیخوڕی، کۆچبەری، ئاورایی مردۊوە. دەوڵەت ۋێش ئانیشا مکەرۆ. هەم پەی ئانەی کوردا دلێنە بەرۆ، هەمیچ پەی ئانەی گلێرگەو تورکیای بە تەمامی بە ۋێشۆ بەسۆوە، ۋەروو ئانەینە ئی سیاسەتەیە پەیڕەو مکەرۆ. با کەس نەواچۆ کە دەوڵەت ڕاوجا گێرۊنە ۋەر. دەوڵەت ۋێش ئینەی مکەرۆ. چنی دەوڵەت ۋەر پا چێوا گێرۆ. محالا. حەرپاسە ئانەی دەمش مکەرۊوە ماچۆ، دەوڵەت پێویسا ئینەی بە ئێمە بڎۆ، ئانەی بکەرۆ، ڕاوجا گێرۆنە ۋەر، ئینە بەتایبەتی پەی کوردا عەیبە و شورەییا. هیچ چێوۍ نییە تا جە دەوڵەتیش داوا بکەرا. ئینە ڕۊشنوو ئاشکران کە دەوڵەت گرڎ ڕووۍ کوردا کوشۆ، گەرەکشا ڕووۍ زووتەر کوردەکا دلێنە بەرۆ. چنی مکریۆ ئینسانۍ کورد چەمەڕایی بڕۍ چێواش چا دەوڵەتەیە بۆ. پێویسا کۊشیای ۋێش بەقوەت بکەرۆ، وەڵێش وزۆ. چێش بەدەس مارۆ، بە کۊشیای بەدەسش مارۆ. ئینە حەقەتینەکەن. حەرپۊکەی مەبۆ داواو حیچ چێوۍ جە دەوڵەتی بکەرۆ، بەتایبەتی داواو ئانەی 'با دەوڵەت ڕاگیری جە لەش ورەشی ، دزی، گەندەڵی بکەرۆ'. مەبۆ حەجگیز داواو ئانەیش ۋنە بکەرا. ۋەروو ئانەی دەوڵەت جە کوردسانەنە ئا سیاسەتەیە بە ئەنقەس ئەنجام مڎۆ.

هۊرچنیەکۍ پانیشتوو کوردسانی جارێوەتەر دما وزیێوە. مەڵامەتوو ئانەی پەدەکە یاخود بنەیانەو بارزانی پا حەدە دژوو هۊرچنیەینۍ، چێشا؟ ئا سیاسەتە تەرسی چنی سەروو پانیشتوو کوردسانی و عێراقی وەش مکەرۆ؟

بارزانییەکۍ جە گرڎ شۊنێنە پروپاگەنڎە مکەرا. ماچا 'پەکەکە قەوارەو پانیشتی دلێنەبەرا'. ئینە جە وەختێنە ئانەی قەوارەو پانیشتی دلێنەبەرۆ خودوو بارزانییا. بارزانییەکۍ بە تەمامی چارەنویسوو ۋێشا بە ئاکەپەو ، مەهەپەیۆ بەستەنۆ. ئەگەر بارزانییەکۍ گەرەکشانە هۊرچنیەی دماوزا، ئینە مەڵامەتوو ۋێش هەنش. یووەم، ئانەنە خیانەتش جە کوردا کەردەن، مەڵامەتەکەش ئانەنە. ۋەروو ئانەی چنی دەوڵەتا ئەرەگیری جمۊوە ودوژمنایەتی ۋەرا ۋەر بە کوردی مکەرا. نەک هەر جە دژوە پەکەکەی مکەراش. دوژمنایەتی ۋەرا ۋەر بە پەکەکەی و تەماموو گەلوو کوردی مکەرا. ئا سیاسەتەی کە چنی دەوڵەتوو تورکیای پەیڕەوشا کەرد بە تەمامی حەقەتینوو ئاڎیشاش نیشانەدا، گرڎ چانەی یاوێنە. دلۍ گەلوو کوردینە رسوۍ بیۍ. مەڵامەتێوەشا ئینەنە. دووەم؛ ئاکەپە تورکیانە جە هۊرچنیەینە گورزێوە گەورێش ۋەرکەوتە. گورزەی گەورەتەر چانەی ۋەروو ئاکەپەی کەوتە، ۋەروو بارزانییەکا کەوتە. لاوازۍ بیۍ. مەڵامەتێوەیچ ئینێنە. پۊکاتی گەرەکشانە هۊرچنیەی دما وزا. چونکی هۊرچنیەی بکریۆ، ۋێچشا مزانا کە پېسە ئەردۆغانی دۆڕناش. ۋەروو ئانەی جە هۊرچنیەو تورکیاینە یاوۍ پا ئەنجامیە. موینا کە ئەگەر هۊرچنیەی کریۆ دۊڕناش، مەتاوا جە حکومەتەنە مەناوە، فرەو چێوی جە دەس مڎا. گەرەکشا نیا ئانەی جە دەس بڎا. حکومەتوو پانیشتی نیا ئارانە. بە نامۍ حکومەتوو یانەو بارزانیۆ حوکم مکریۆ. گرڎ چێوێشا وستەن خزمەتوو ۋێشاوە. تاڵانکاری گەورە مکەرا. پېسە چنی ئاکەپە جە سەرنیشت، جە تورکیانە تاڵانکاری مکەرۆ، ۋێش دۊڵەمەن مکەرۆ بارزانیچ تاڵانکاریێوە گەورە مکەرۆ. چنڎین ملیارۍ زەڕشا هەن. جە ئەمریکا، کەندانە یاگێشا هەنە، ڤێلاشا هەنە، جە بانقەکانە چنڎین ملیارۍ زەڕشا هەن. ئانا بڕێچ باسش مکەرا. ئیساتۍ پانیشتەنە گەل ئاوراشا، ئاورایی زیاڎ بۆ، بەڵام بنەیانەو بارزانی تا مۍ دۊڵەمەنڎۍ با. چونکی حکومەتێوە بیەیش نییا، دەسەڵاتداریێوە بیەیش نییا، بە تەمامی دەسەڵاتداری بارزانییا. بە دڵوو ۋێشا چێششا گەرەک بۆ مکەراش. نە یاسا هەنە، نە دەستور، نە دادپەروەری. بە دڵوو ۋێشا چێشا گەرەک بۆ مکەراش، ئەنجامش مڎا. پەی چی ماچا با هۊرچنیەی دما وزیۆ. ئەگەر راسا ئاڎۍ پەی کوردایەتی کۊشیانە، پەی گەلو پانیشتی کۊشیانە، دیموکراتێنۍ، ئازاڎیوازێنۍ کەواتە پەی چی دماش وزا، جە چێشی تەرسا؟ دیارا تەرسیشا هەنە. چێوی شاراوەشا هەن. گەرەکشا نیا ئانۍ ئاشکرۍ با، گەرەکشا نیا ئانەی ئینا دەسشاوە جە دەسش بڎا. پۊکەی گەرەکشانە دماش وزا. یۆ چا خاڵا مشۊم ئینسان سەرنجش وزۆ سەر چێشا؟ مە واچا با هۊرچنیەی نەکریۆ، ماچا با دما وزیۆ. ماچا تا ئاخروو ئێساڵی. پەی چی؟ ۋەروو ئانەی ئەردۆغان چێش ماچۆ؟ ماچۆ جە پانیشتەنە ئێمە زیاتەر وەڵۍ بیمۍ. بە ئاشکرا ئینەی ماچۆ. دیارا کە پێوەرە پلانێوە جابەجێ مکەرا. چەمەڕاو وەڵابیەیۆ سەروازاو تورکیاین جە پانیشتەنە. سەروازا تورکی زیاتەر وەڵۍ باوە و بەیانە دلۍ پانیشتی و ئا وەختە دەرفەتوو هۊرچنیەی جە ئارانە مەمەنۆ، ئاڎێچ جە دەسەڵاتەنە مەناوە و درێژە بە دیکتاتۆری ۋێشا مڎا.

پېسە چنی تورکیانە وەزیروو دادی واتش ئیمراڵینە گۆشەگیری بیەیش نییا، گرڎ چێوۍ بێ هامتا و ئاساییا. ئیساتۍ بارزانیچ ماچۆ جە پانیشتەنە گرڎ چێوۍ بێ کەموکوڵی ملۊڕاوە. هیچ رۆنامەنویسۍ نیا زینڎانەنە. ماچا هیچ چێوۍ ئەوتۆ نییا. ئینە جە وەختێنە بڕۍ ئینۍ زیندانەنە کەس مەتاوۆ بوینۊشا. پارێزنەریچ مەتاوۊ چەمش پنەشا گنۆ.واتە ستەمێوە گەورە جە گەلی مکەرا. گەرەکما ئانەیچ واچوو. گەلەکەما پانیشتەنە جە بادینان و سۆرانیچەنە قوربانی فرەشا دا. بە هەزاران پێشمەرگۍ گەشمەرڎۍ بیۍ. بەخشای ئا گەشمەرڎا پەی ئانەی نەبۍ کە سەدامی دلێنەبەرا و جیای ئاڎیی دەوڵەتوو تورکیای بۍ جە پانیشتەنە بۆ فەرمانڕەوا. پەی ئانەیشا نەکەرد. ئەگەر گەلوو پانیشتیما کۊشیایش کەرد، بەهەزاران پێشمەرگۍ گەشمەرڎۍ بیۍ، کیمیاواران کریۍ، پەی ئانەی بۍ ۋێشا جە دیکتاتۆریەتی نەجات بڎا، جە دیموکراسینە بژیوا، ئانەشا گرڎ کەرد. ئیساتۍ موینمۍ بنەیانەو بارزانی چێش مکەرا، ئیجارە دەوڵەتوو تورکی مارا پەی پانیشتی. جیای سەدامی دەوڵەتوو تورکیای پانیشتوو کوردسانینە یاگەگیر مکەرۆ. ئینە چ پەیوەندیێوەش بە کوردایەتیۆ هەن. گەلەکەما جە پانیشتەنە پەی چی ئانەی قبوڵ مکەرۆ؟ گەلەکەما جە پانیشتەنە گەلێوە وڵاتپارێزا. گەلێوە کۊششکارا، گەلێوەن گەشمەرڎێش بەخشێنۍ. گەلێوە پی جۆرەنە. مەتاوۆ پا جۆرە دەوڵەتوو تورکی قبوڵ بکەرۆ. قەناعەتم پاسەن گەلەکەما پانیشتەنە، جە بادینانیچەنە ناڕازیێنۍ جە دەسەڵاتداری و دیکتاتۆریی بارزانییەکا. گەرەکشانە ڕووۍ زووتەر بە ئازادیی و دیموکراسییوە بژیۋا. پێویسا خاوەنداری جە تاریخوو ۋێشا بکەرا، خاوەنداری جە بەهاکاو ۋێشا بکەرا، خاوەنداری جە قەوارەو ۋێشا بکەرا. ۋەروو ئانەی بارزانی گەرەکشا جە ڕاو دەوڵەتوو تورکیوە قەوارەو پانیشتی دلێنە بەرۆ. ئانەی پاڕێزگاری چی قەوارەیە مکەرۆ پەکەکەن. پەکەکە پەی ئانەی قوربانی مڎۆ. نەک هەر پەی پانیشتی پەی تەماموو عێراقی قوربانی فرەش دان. گرڎ پانەی مزانا. بڕۍ هەنۍ ماچا بارزانی خائین نییا. ئا گرڎ گەشمەرڎێشا هەنۍ. پێشمەرگەکۍ پەی ئانەی گەشمەرڎۍ نەبیۍ کە بارزانی و پەدەکە گنا خزمەتوو تورکیای، پانیشتیچ بۆ بە ویلایەتێوە تورکیای. پێویسا عال ئانە بزانیۆ. جیای بارزانییەکا هەر کەسۍ تەر بیۍ واچێنۍ خیانەت مکەرا. بەڵام بڕۍ جە بارەو ئانیشاوە پاسە مەواچا، ۋەروو ئانەی زەڕ جە بارزانییەکاوە هۊرگێرا. ۋەروو ئانەی مشۊم گەلەکەما چی خاڵێنە هەستیار بۆ. ئانەی خاوەنداری جە ئازاڎیی رابەر ئاپۆی نەکەرۆ، ئانەی خاوەنداری جە کوردسانی نەکەرۆ، دژوو دەوڵەتوو تورکیای نەمردۊوە، دژوو خیانەتی نەمردۆوە، مەبۆ بە وڵاتپاڕێز. سەروو نامۍ وڵاتپارێزنی ئینسان مەتاوۆ چایشا نزیک بۊوە، چنی ئایشا پەیوەندی وەش بکەرۆ. مشۊم کورد پرەنسیپش بۆ. پیمەرەکێچش پیمەرۍ وڵاتپارێزینۍ. وڵاتپارێزنیچ دژوو ئەرەگیری، دژوو سیاسەتوو ئاڎیشا، دژوو کردەوەکاشا، دژوو خیانەتی مردۆوە. بانگەوازما پەی گرڎوو وڵاتپارێزنا سەروو ئا بنەمایێنە.