بەسۍ ئەرزینجانە: ئامانجما بونیادنیای ژیواێوەن، کە ژەنی سەرمەشقێشنۍ

ئەندامەو دەسەو ڕاوەبەریی کەژەکەی بەسۍ ئەرزینجاننە سەبارەت بە سیستموو کەژەکەی قسێش کەردۍ و واتش، نەک حەر پەی ئازاڎیی ژەنا، بەڵکوم پەی ئازاڎیی پیایا و گلێرگەیچ کۊشیەیمۍ. ئامانجما بونیادنیای ژیواێوەن بە سەرمەشقیی ژەنا".

ئەندامەو دەسەو ڕاوەبەریی کەژەکەی بەسۍ ئەرزینجانە میانەو بەرنامەو خۊیبوون-وو ژەن تی ڤی-ینە بارەو سیستموو کۊمەڵاو ژەناو کوردستان (کەژەکە)ی، جوابوو پەرسەکاو  ئارژین بایسەلیێش داوە.

بەسۍ ئەرزینجانە سەرنجەش کێشتە پەی سەروو ویەرڎەو سیستموو کەژەکەی و واتش، "وەختوو ئەرەمەرزنای پەکەکەیۊ هەرمانە و خەباتوو ژەنا بریا ڕاوە، سیستموو ئێمە یوەم جار جە ڕاو هامڕا ساکینە جانسزێوە دەسش پەنە کەرد. وەروو ئانەیە هامڕا ساکینە یووە جە ئەرەمەرزنەراو پەکەکەینە. ڕابەرایەتیی بەرڎەوام گرنگییش بە خەباتوو ژەنا دا. وەرکەوتوو دلێڕاسەینە فرەو جارا حزبۍ ئەرەمەرزیێنۍ، وەلۍ حەرگیز ژەنی ئەندامەو دەسەو ئەرەمەرزنای نەبیێنۍ. ڕابەرایەتی ورسەنگنایش پەی تارێخوو کوردستانی، وەرکەوتوو دلێڕاسەی، مێزۊپۊتامیا و گلێرگەی کەرد، یاوا ئا دەرەنجامە کە بە بۍ بیەی ژەنا کۊشیای سەر مەگێرۊ. پەی ئازاڎی و دیموکراسی بەدڵنیاییوە ژەنی بەشدارییشا جە هەرمانۍ و خەباتنە پەنە کریۊ. وەختۍ ئینسان جە ژیوای ڕابەرایەتی ورد بۊوە، مامەڵەکەرڎەی ئادی بەرڎەوام پێسنە بییەن. یانۍ وەختێوە کە کەژەکە مەرزیارە، کۊشیاێوە ٤٠ ساڵە بۍ. جە هامڕا ساکینەیوە دەسش پەنە کەرد، دلۍ سوپاو گەریلایچنە بەرڎەوام ژەنی بیێنۍ.

حەر ئاستێوە ڕێکوزیا هەنگامێوە  گەورۍ بۍ

دماو ساڵەو ١٩٨٦ ڕابەرایەتی ورسەنگنایش پەی بنەیانەی کەرد. ئینجا واتش، کە مشۊم ڕێکوستەی سەربەوۍ ژەنا ئەرەمەرزیۊ. یەژەکە سەروو ئا بنەمۍ مەرزیارە. ساڵەو ١٩٩٣ێنە سوپاو ژەنا ئەرەمەرزیا، ساڵەو ١٩٩٥ینە یەکینەکاو ئازاڎیی ژەناو کوردستانی (یاژک) ئەرەمەرزیابۍ. ساڵەو ١٩٩٩ینە بەحزبیبییەی ژەنا ئەرەیاونییا. ساڵەو ٢٠٠٥ دماو ئانەی کۊنفیدڕاڵیزمی دیموکراتیک ئەرەیاونییا، کەژەبە (کۊما ژنێن بڵند) ئەرەمەرزیا. ساڵەو ٢٠١٤ کۊمەڵاو ژەناو کوردستانی (کەژەکە) ئەرەیاونییا.

حەرقۊناغێوە کە پەی خەباتی و هەرمانوکاروو ژەنا هەنگامێوە گەورۍ بۍ. حەرقۊناغێوەنە هەرمانەکاو ژەنا زیاتەر گەورۍ بێنۍ، قووڵ و وەرفراوانۍ بیێوە. ئەوەڵ جە بواروو سەروازینە دا قووڵبیەیۊیۍ بۍ. یانۍ جە کایە سیاسی و کۊمەڵایەتیەکایچنە قووڵبییەیۊیۍ بۍ، وەلۍ پڕچ پڕچ بۍ. ڕابەرایەتی ئەرەیاوناش، کە وەختۍ سیستموو ژەنۍ ئەرەمەرزیا، پەنەوازییش بە کادری بۊ. ئشیا ئاخرۊ بەحزبیبییەی ژەنا سەروو ئا بنەێوە  بیۍ. یانۍ کەژەکە سەروو میراتێوە ٤٠ ساڵەی ئەرەمەرزیان. وەلۍ ئی سیستمە پاڕادایم و فەلسەفێوە فرە گەورەش هەن. چی سەرڎەمەیچەنە سیستمەکە وەراوەروو هجوومەکاو سەروو ژەناوە پەرەش بە ڕێکوستەی و وێپارێزنای ژەنا دا. پەرەپەنەداێوە گەورە بۍ. ئامانجما ڕێکوستەی ژەنا و بونیادنیای ژیواێوەن بە سەرمەشقیی ژەنا".

بەسۍ ئەرزینجانە واتش، کە سیستموو کەژەکەی جە فرەو بوارانە چالاکی کەرۊ و پێسە بەرڎەوامە بییە، "ڕابەرایەتی بەرڎەوام گەرەکش بیەن ژەنی با بە ساعیبۍ ئیرادێوە سەربەوۍ، هزر و هۊشمەندیی سەربەوۍ، هەرپاسە ژەنی بتاوا وێشا ڕێکۍ وزا. جە سیستموو ئیساتێنە کایە و بوارێوە ی ژیوای ژەنا نەمەنەنۊ. مەتاوا بارەو وێشا و ژیوایشاوە  و قەرار بدا،  پاسەش سەر ئامان، کە ژەنی مەتاوۊ سەروو پایاو وێشۊ مرڎۊ. دلۍ سیستموو نەتەوە-دەوڵەتینە پێسنەن. وەروو ئانەیە ژەنۍ نمەتاوۊ وزە، ئەندێشە و ماتەوزەو وێش نیشانە بدۊ. تا بیاوۊنە  و وێش بشناسۊ کووە بۊوە هەرمانوی پێوەرەەییە و هامبەشە کەرۊ وێڕێکوستەی گرنگا.

پێویسا ژەنی چێروو دەسەڵاتوو دەوڵەتی و پیاینە نەبا. تارێخەنە ئەوەڵ جارا ڕێکوستەێوە چانە هەن. وەڵتەرێچ دلۍ کۊشیاینە کوۍ بێنێوە وەلۍ دماو شۊڕشی وەروو ئانەیە نەتاواشا ڕێکوستەیۍ سەربەوۍ ئەرەمەرزنا، گێڵێنێوە یانە و پێسە وەڵتەری ژیوێنۍ. ئێمە واتما ئا غەڵەتەیە مەکەرمۍ. ڕابەر ئاپۊ گرڎوو شۊڕشیش ورسەنگنا، جە ڕووەو ژەناوە کەموکەسریۍ فرێش دیۍ. واتش: ئێمە شۊڕشێوە هەقەتین کەرمۍ. تا ژەنی بتاوا بەشداریی شۊڕشەنە کەرا، ئیرادە و ئەرەمەنەی وێشا نیشانە بدا، پێویستییشا بە ڕێکوستەێوە وێڕاوەبەری بۍ، ئەگەر ئێمە بەگرڎی وێما ڕێک وستۍ ڕەنگەو ژەنا نەگنۍ وەرەچەم. مشۊم بە ڕەنگەو ژەنا کۊشیەیمۍ. ئێمە مەتاومۍ تەنیا شۊڕشی نەتەوەیی و چینایەتی وەش کەرمۍ.

وێما جە سیستموو مۊدێرنیتەی سەرمایەداری بڕیرە، گەرەکمانە ژیواێوە تازە پەی ژەنا، پیایا و گلێرگەی بونیاد بنیەیمۍ. سیستموو کەژەکەی تەنیا پەی ژەنا نییا، ئێمە گەرەکمانە سەرمەشقۍ ژەنا بیمۍ . نەک حەر پەی ئازاڎیی ژەنا، ئێمە هەمان وەختەنە پەی ئازاڎیی پیایا و گلێرگەیچ خەبات کەرمۍ. وەختێوە سەرنجە مدەیمۍ شۊڕشەکای تەری، موینمۍ کە ئامانجێوە پاسە وەرفراوانۍ نییەنۍ.وەلۍ سیستموو کەژەکەی هەمان وەختەنە ئینا دلۍ سیستموو کۊنفیدڕاڵینە و بنەڕەتیین".

بەسۍ ئەرزینجانە واتش، کە سیستموو کەژەکەی پێسە سێبەرێوەن و واتش، "سیستمێوە ناوەندی نییا. ماوەو سیستموو کەژەکەینە پاژک هەن، ڕێکوستەی گەنجا هەن، یەژاستار هەن. گرڎ ڕێکوزیێوە متاوا دلۍ ئی  سیستمەینە وێشا ڕێکۍ وزا، وەلۍ گرڎوو ڕێکوزیایەکا هەمان وەختەنە ئۊتۊنۊمۍ و وێڕاوەبەرێنۍ. حەرڕێکوزیێوە وێش قەرار مدۊ، پلانەو وێش ئامادۍ کەرۊ، بێگومان پاژک چی بوارەنە جیاوازا. پاژک سەرمەشقایەتیی تەماموو سیستمی کەرۊ. حەرڕێکوستەێوە ساعیبوو میکانیزمێوە وێڕاوەبەرین. متاومۍ بواچمۍ پێسە تۊڕێوە خەباتی کەرۊ، دماتەر گەل کۊ بۊوە و سەروو بابەتە ستراتیژییەکا قەرار مدۊ.  

سیستموو کەژەکەی فرە وەرفراوان و کۊمەڵایەتیین. کادرەکۍ سەرمەشقایەتی کەرا، وەلۍ هیرارشیبییەی و پلەبەندی دلێشەنە نییا. گرڎوو ئانیشا داواو ئازاڎی، یەکسانی، دادپەروەری، سۊسیالیزم، ئازاڎیی ژەنا کەرا و گەرەکشانە کۊشیا، متاوا بەشداریی ڕێکوستەیەکەی کەرا. ئێمە گەرەکمانە گلێرگە سەروو بنەماو کۊبیەیوە، ئەنجوومەن، ئاکادیمی و هەرمانۍ هەرەوەزۍ ڕێكۍ وزمۍ. جە ڕاو ئی سیستمیوە گەرەکمانە گلێرگێوە تازە، ژیواێوە تازە بونیاد بنیەیمی، سیستموو نەتەوە-دەوڵەتی سەروو کۊیلەکەرڎەی ژەنا ئەرەمەرزیان. ئێمە ئانەیە ڕەت کەرمێوە، سەروو بنەماو ئازاڎیی ژەنا ژیواێوە تازە مەرزنمێەرە، گەرەکمانە ژیواێوە دیموکراتیک، ئازاڎ و ئیکۊلۊژیک بونیاد بنیەیمۍ".

ئەندامەکۍ دەسەو ڕاوەبەریی کەژەکەی بەسۍ ئەرزینجانە واتش، کە ئا سیستمە تەنیا پەی کوردستانی نییا و واتش، "ئا سیستمە پەی تەماموو وەرکەوتوو دلێڕاسەی و دنیێن. ڕاسا کوردسانۊ دەسش پەنە کەرڎەن، وەلۍ ئامانجوو ئێمە ئانەن کە سیستمێوە کۊنفیدڕاڵ ئەرەمەرزنمۍ، کە سەرتاسەروو دنیێنە سەرمەشق بۊ پەی ژەنا و گلێرگەی. ڕەنگا نامێش کەژەکە نەبۊ، وەلۍ جە ڕووەو دلێنەی و جەوهەریوە هەمان چۍ بۊ. ئەگەر ئێمە وەرکەوتوو دلێڕاسەی و جیهاننە سیستمێوە کۊنفێدراڵی ژەنۍ، کە پەشتقایما بە دیموکراسی، ئازاڎی و ئیکۊلۊژی، مەرزنمێرە، ئا وەخت متاومۍ مۊدێرنیتەی دیموکراتیکی وەش کەرمۍ".