ئەنڎامەو کۆمیتەی ناوەنڎی پەکەکەی هێلین ئومیدە بەشڎاریش جە بەرنامەی تایبەتی کەناڵو مەدیا خەبەرینە کەرڎ. هێلین ئومیدە باسش چانەی کەرڎ کە ئۆپۆزسیۆن جە تورکیانە بە کورڎا ماچۊ ئاڎۍ دژو ئاکەپەینۍ، بەڵام جە ڕاسینە ئاڎۍ ۋېچشا دژایەتی کورڎی مکەرا و ۋاتش، "ئۆپۆزسیۆن وەختۍ مژارەکە مۍ سەرو پەرسو کورڎی ، پەرسو بیە و ئازاڎیی کورڎی و ئاژەو ئا کەسا چا چوارچێوەنە ئەرەکۊشا، راسەوخۆ جە ئاکەپەی خراپتەر هەڵۋێس مرمانۊ ".

بڕۍ جە مژارە ئەساسیەکا هۊرسەنگناکا هێلین ئومیدۍ پی جۊرەنە:

سەرەتا ۋەشەۋیسی و تامەزرۆییما پۍ رابەر ئاپۆې بەربڕمۍ کە پۍ ٢٨ مانگا ملۊ مەتاۋمۍ حیچ خەبەرېۋەش بزانمۍ. نۋیسینگەی یاسایی سەڎەی ئەرەیاۋناش، بە دژوارتەرین قۆناغو گۆشەگیری سەرو رابەرایەتیرە ۋیەرمۍ، بەراسی ئانە دەسنیشانکەرڎەی و پێناسېۋە راسا. ئاڎۍ بە عالی سیستمو پاکتاوکەرڎەی ئیمراڵی ۋەناوە و متاۋا جە ڕاو ئانەیۊ ئامانجەکا دەوڵەتو تورکی ۋەناۋە.

جە تورکیا ئا شۊنۍ کە سیاسەتش چنە دیاری کریۊ، رژێمو پاکتاوی ئیمراڵییا. هەڵبەتە جە دژوو ئانەیچ ئیمراڵی میانگەو مدرامانی و چەقو ئەرەکۊشایا. مدرامانو رابەریما جە دژوو راسی قڕکەرڎەی جە ئیمراڵی تاریخەنە هامتا و هامشێۋەش نییاو نەبیەن. ئێمە بە پا گیریۊ سەرنج وزمۍ سەرو رژێمو پاکتاوکەرڎەی ئیمراڵی و کرڎەوەکا ئاگەی. ئی سیاسەتە تەنیا سەرو رابەریمارە پەیڕەو مەکریۊ. مشۊم عال چانەی بیاۋمېنە.

سیستموو دەوڵەتوو تورکی، ڕژێمێوە قاڕچنیەیۊ و کۊکوشین

هەر کەسۍ کە هەوڵۍ مدۊ بە پاو وێش ڕژێموو دەوڵەتوو تورکی پێناسە کەرۊ. بڕێوە بە ڕژێموو کۊشکی، بڕۍ بە ڕژێمی دیکتاتۊری، بڕۍ بە ڕژێمی تاکەکەسی، بڕێچ ڕژێموو پیلانگڵنای و بڕێچ بە فاشیست نامێش بەرا. گێڵاێو شۊنەو ئشناسایشرە هەن. سیستم تورکیانە چێشا؟ ئاشکران کە نادیموکراتیکا، وەلۍ گرڎ کەس ئینا هەوڵێنە ئشناساێوەش  وز ۊڕووە.ئی ڕاسییە چێگەنە ڕاسیی پاکتاوکەرڎەی ئیمراڵینە ئانەیە وزۊ ڕووە، کە سیستموو دەوڵەتوو تورکی پەی کورڎا ڕژێمێوە قاڕچنی کۊکوشکەرا. وەروو ئانەی ئیمراڵینە سیاسەتوو قاڕچنیەیۊ و پاکتاوی ملۊ ڕاوە. تا ئا ڕاسییە نەوینیۊ بە نە سەروو نامۍ کورڎی نە نامۍ دیموکراسی، مافەکاو ئینسانی و ئازادی تورکیانە متاویۊ سیاسەت کریۊ. مرڎایۊ یا هەڵوێسێوە نمۍ ئاراوە، مشۊم هەست پانەی کریۊ.

ڕووەو سیستموو مۊدێرنیتەو سەرمایەداری جە ڕاو سیستموو قاڕچنیەییۊ ئیمراڵیوە زیادتەر ئاشکرا بی

خاڵەی دووەمە ئانێنە کە جە ڕاو سیستموو پاکتاوو ئیمراڵیوە ئینسان متاوۊ سیستمی جیهانی بوانۊوە. ئاشکرا بۊ کە سیستموو ئیمراڵی چندە ساختەن و چندە سەروو درواوە مرڎانرە و بێقیمەتا. قەرارەکاو نەتەوەیۊگێرتەکا و ئەرەمەرزیایەکاو یۊبییەی ئەورووپای و دادگاو مافەکاو ئینسانوو ئەورووپا هەنۍ، ئیساتۍ ئەرەیاونیاو نەتەوە یۊگێرتەکا هەن. جە بارەو دەوڵەتوو تورکیوە کە مشۊم ڕا  بە دیداروو ڕابەر ئاپۊی و پارێزنەرا بدۊ، وەلۍ ئانۍ جە ئەرەیاونای مەویەریا. چی ڕووەوە مۊدێرنیتەو سەرمایەداری کە هەوڵۍ مدۊ بە شێوەو مافوو ئیسانی، ئازادی و مافوو تاکەکەسی گوزارش جە وێش کەرۊ و وێش پێسە ورچنێوە بە جیهانی بشناسۊ، جە تاوانوو پاکتاوکەرڎەی جە ئیمڕاڵینە تلیان چۊوە و ئانە پەی گرڎ لاێوە ئاشکرا بییەن..

ئەگەر ئێمە هەوڵۍ مدەیمی دەدەین ڕژێموو پاکتاوکەرڎەی و سیاسەتەکا ئیمراڵینە جە دۊخوو سیستموو بەیننەتەوەیی و ڕاسی تورکیای وانمێوە، ئا وەختە بەرگنۊ، کە سیسمی جیهانی چندە لاوازا. ئا ئەرەمەرزیۍ پێسە نەتەوەیۊگێرتەکا و یۊبییەی ئەورووپای، کە جە ڕاو مۊدێرنیتەو سەرمایەداریوە وەشۍ کریێنۍ چندە لاوازێنۍ، ئەگەرچی وێچشا پیسە تاکە ورچنوو ئی سەرڎەمەیىە نیشانە بدا. مۊدێرنیتەی دیموکراتیک ورچنیوەن وەلۍ داراو ڕێکوستەی و پێکئامای پێویسی نییا. ئێمە مۊدێرنیتەی سەرمایەداری، شارستانیەتوو ئەورووپای و مۊدێرنیتەو وەرنیشتی پێسە هەنگامۍ وچکلۍ، سیستمی و دەسەڵاتۍ پارچەکریای وینمۍ. وەختۍ باسوو سیستموو قاڕچنیەیۊ ئیمراڵیچ کەرمۍ ئانەیە وینمۍ. سیستموو دەوڵەتوو تورکیچ ئانەیە بە هاڵیگای وینۊ و بەکارش مارۊ. سەرەمڕ ماچا ، قەیرانێوە پێکئامایی هەن، وەلۍ چون مەتاوۊ وێش بەرۊ ڕاوە، پەنا پەی جەنگی، فشاری و چەوسنایۊ بەرۊ. جیا چانەیە گرڎوو ڕژێمە فاشیستەکاو دنیۍ هەوڵی مداوێشا قەوت کەرا. ڕژێموو فاشیستوو ئاکەپە-مەهەپەی مەنتێقەکەنە و هەم تورکیایچنە ئانەیە پەی وێش بە فرسەت وینۊ وئا هاڵیگایا قۊزۊوە.

کۊشیای جەوهەریی گەلەکەیما، ئا ئەرەمەرزیایا ناچار کەرۊ دەورشا بۊ

وەختێوە کە بابەتەکە تورکیا بۊ، مشۊم ئا هێزۍ کە ورقوڵتیۍ نەریتی بەقوەتوو دەسەڵاتدارینۍ وەرکەوتوو دلێڕاسەینە، ئێمە ڕووبەڕووۍ هەقیقەتێوە کۊنترۊڵنەکریا بیێنمێوە، کە مەلۊ چوارچوەو حیچ یاسێوە. پێسە سیستموو پاکتاوی بەبێباکانە ورکوۊ سەروو ئیمراڵی. ئا قەرارە کە کۊمیتەو مافەکاو ئینسانوو نەتەوەیۊگێرتەکا بە تورکیایش ئەرەیاونان، مشۊم چا چوارچوەنە ورسەنگنیۊ. مەبۊ فرە هومێد و چەمەڕوانیش سەرۊ ورچنیۊ، وەلۍ هەمان وەختەنە ئا قەرارە گرنگا، مەبۊ بە کەم وینیۊ. وەروو ئانەی دەزگا و ئەرەمەرزیای دیموکراتیک، کە بە کۊشیای دیموکراسی دنیانە، کۊشیای یۊبیەی گەلا وەش بییەن، مشۊم سەروو ئاستوو بەیننەتەوەیینە تەکانۍ بە کۊشیای بدریۊ و سەرەمڕ بۊ.

وەلۍ ئانە کە ئا دەزگا و ئەرەمەرزیایا وزۊ هەرمانە، کۊشیای گەلەکەیمانە. مشۊم فرە جە مافئشناساو ئادیشا بێهومێدۍ نەبیمۍ، ڕەنگا ئیمراڵینە وەڵێکەوتەۍ وەرەچەم نۍ وەرۊ، وەلۍ مشۊم بزانمۍ وەختۍ هێزە دیموکراتیکەکۍ بەتایبەتی گەلوو کوردی گنا جووڵەوە، چالاکیۍ کەرا، کەمپینۍ ڕێکۍ وزا، وێشا جە ڕابەرایەتی نزیک وزاوە، ڕۍ و ڕێبازۍ دۊڵەمەندۍ  گێرانە وەر ئا وەخت کۊشیاکەی ڕاسا. گەر ئێمە  پێسەمامەڵە بکەرمۍ و کۊشیایما پەی ئازادیی جەستەیی ڕابەر ئاپۊی سەروو ئا بنەمێوە بەرمۍ قۊناغێوە تازەوە، ئا ئەرەمەرزیۍ مانادارۍ با. ئا وەختە ئا ئەرەمەرزیۍ زیادتەر وێشا بە ساعیبۍ ئا قەرارا مزانا. سەروو ئەو بنەمێوە بەرەووەڵیوەلوای مۍ ئاراو. وەڵۍ گرد چێوێنە جە هەڵوێسوو ڕابەرایەتینە مدرامان هەن.  

ئامانج جە سیستموو پاکتاوکەرڎەی ئیمراڵینە ئانەن، کە گەلوو کوردی بێسەرۊک بازاوە و وزاش چێروو دەسەڵاتوو هێزەکای تەری و پێسە پڕۊسەو کۊکوشی بەرەووەڵۍ بەرا. ئامانجی دووەمیچشا ئانەبۍ، کە ڕابەرایەتی پێسە بارمتەی وەراوەروو گەلوو کوردی و جمیەروو ئازادیوە بەکار بارا، پڕۊسەو پاکتاوەو ساڵەو ٢٠٠٢-٢٠٠٤ سەروو ئا بنەمۍ بێ.

جە ساڵەو ٩٩ەوە کە ڕابەرایەتی گیریا تا ئارۊ مدرامان کەرۊ، جە ساڵەو ٢٠١٠ بی بە ساعیبوو هەڵوێسی و واتەبێش 'ئیتر گەمەکە دماییش ئاما'. دماو مدرامانی مانگێرتەی جە وارڎەی دوژمن لوا وەرڎەموو پاتەکاو ڕابەرایەتی. وێشا بە ڕاسواچ نیشانە دا، وەلۍ ڕابەرایەتی واتەبێش ئا گەمۍ دماییشا ئاما و نمازوو کەس خەڵەتنۊم. جە ٢٠١٠ەوە ڕابەرایەتی ساعیبوو هەڵوێستێوە چینەینە. سەرنجە دەیدۍ چی ماوە وەڵینەنە پڕۊسەو ورچنیەی بێ. وەڵتەرێچ، کە ورچنیەی هەرێمی بۍ، بەرڎەوام گەرەکشا بۍ ڕابەرایەتی بەکار بارا، وەلۍ ڕابەرایەتی وەراوەرشاوە هەڵوێسش وەرگێرت. ئی هەڵوێسەو ڕابەرایەتیما راسییی قڕکەرڎەی جە ئیمراڵینە فاڕۊ پەی لاوازیی تورکیای.

سیستموو ئیمراڵی ئیتر مەشاریۊوە

ئانە بەگردین جە بارەو سیستموو پاکتاوو ئیمراڵیوە وچیۊ، بەروزوو ڕاسین. پێسە من واتم ئانە بە ئیرادەو وێشا نییا، وەروو ئانەین کە کە ئا سیستمە ئیتر مەشاریۊوە و پەرڎەپۊش مەکریۊ. جە تورکیانە سیستموو زیندانی هەن و یاسانە ڕاش کریێنۊ. ماچۊ ئانە ئیمراڵینە مەلۊ ڕاوە. مەردان یانارداغ ماچۊ ئا بابەتە عەیبێوە گەورەن پەی تورکیای و هەوڵۍ مدۊ تورکیای دەدات تورکیا پارێزنۊ. وەلۍ وەروو ئانەی جە ئیمراڵینە ڕابەر ئاپۊ گیریان، شێوەو بابەتەکەی فاڕیا. بەراسییچ ئا شەپۊلۍ چەنی ورچنیەکەو تورکیای زیادتەر بییەن. بڕیوە هەنۍ کە وێشا پێسە دیموکراتی، ئۊپۊزسیۊنی نامۍ منیا. ماچا من دژوو ئاکەپەینا و جە ڕاو دژایەتیی ئاکەپیچۊ هەوڵۍ مدۊ یاگەپایاش قایم کەرۊ. گەرەکیچشانە کوردیچ پەلکێشوو لاو وێشا کەرا.  پەی ئینەیچ گەمەو ئالی جەنگیزی کەرا دەکەن. جەلاێوە بە کوردا ماچا دژوو ئاکەپەینمۍ، بەیدۍ لاو ئێمەوە بیدێ. وەلۍ ئۊپۊزسیۊن وەختێوە باسەکەی ماراوە سەروو پەرسەو کوردی، پەرسەو بییەی و ئازادیی کورڎەکا و دۊخوو ئا  کەسا کە چا بارەوە کۊشیا، ڕاستەوخۊ جە ئاکەپەی خراپتەر هەڵوێس ورگێرا. پەنەوازا ئەقڵیەتوو کۊکوشیی جە تەماموو تورکیاینە بوینیۊ. ئەگەر قاچێوە ئەو کۊکوشییە ئاکەپە-مەهەپە ۊ، قاچەکەی تەرش ئانێنۍ کە بە وێشا ماچا ئۊپۊزسیۊن، جە بنەڕەتنە بەشداری جە پاکتاوو کوردانە کەرا. جە سیاسەتوو تورکیاینە ڕاسیێوە چینە هەن. پەوکای من مەردان یانارداغ هەم پێسە ئەکتەری و هەم پێسە قوربانی ئی گەمەو جەنگی تایبەتی منیەورە. پێسە کەمالیستی پێسە نەتەوەپەرسی جە دژوو ئاکەپەین، جە دژوو حوکمەتوو ئاکەپەین. وەلۍ ئادیچ جە دڵ و گیانۊ چەنی پرۊژەو کۊکوشیی کوردان، کە کەمالیزم جە ئەوەڵۊ بونیادش نیا. جە دژوو ئا سیستمەینە کورد خاوەنوو بەرنامێوەن کە جە مەیدانوو سیاسەتی دیموکراتیکینە وێش نیشانە مدۊ، نەخشەڕاو وێش دیارییە کەرۊ جە ڕاو ڕێکوستەیۊ وێش یاونۊ پەنە. سەرەڕاو ئا گردفشارا کوردبەدەسش ئارڎێنێ. بەس چێگە ئۊپۊزسیۊن هەن، باڵێوە هەن، کە ماچۊ ئۊپۊزسیۊن و بەرهەڵستکاروو ئاکەپەینا، وەلۍ فرەو جارا مەڕیان، چی بوارەنە هیچ فاڕیاۍ و وەرچەرخیاێوە نامان ئاراوە..

چێولای کەس مەتاوۆ گەلوو کوردی خەڵەتنۆ

جە ڕووەو ئایدۆلۆژییوە، یەرێ خەتێ سیاسیێ تورکیانە هەنێ، لایێ دەوڵەت و هێزەکاو سەر بە دەوڵەتی هەنێ، پی مانێ، ئاکەپە و مەهەپە پێسە هامپەیمانیی کۆماری مژماریا؛ ئەوێ تەرێ جەهەپە و ئیی پارتی و پارتوو دیموکراتی و وەڵێکەوتەی و هامپەیمانیی میللەتی. وەلێ گردشا چارەسەروو دەوڵەتپارێزنێنێ. گردشا سیاسەتشا پاسنەن، چەنی سیاسەتوو ئیسەو دەوڵەتوو تورکی بپارێزنا، هەرگیز فاڕیای نەبیەن بە بابەتوو ڕۆی لاشاوە.

جە تورکیانە، هامپەیمانیی ڕەنج و ئازادی نوێنەروو ڕای یەرەمێ و هێزی سەرەکیی فاڕیای و کۆماروو دیموکراتیکی و دەوڵەتی دیموکراتیک و نەتەوەی دیموکراتیکین؛ تابلۆێوە چانە هەن. پی مەعنێ وەختێوە پەرسەکێ پەیوەسەنە بە کوردیوە چێوێ مەڕیۆ. ، هەرکەس ڕەنگەو وێش ورچنۆ. بە دیای پەی گەلوو کوردی و کۆشیای پەی ئازادی و بیەی و سیستەموو بەهاکاش، مزانمێ کێ دیموکراتی هەقەتینا، کێ ڕۆشنویری هەقەتینا. بەئاسانی متاومێ واچمێ؛ چێولای، کەس مەتاوۆ گەلوو کوردی خەڵەتنۆ و وێش بە دیموکراتیک نیشانە بدۆ.

نیازی هەقەتینوو ڕژێمی فاشیستوو ئاکەپەی و مەهەپەی بەرکەوت، گەلوو کوردی هیچ باوڕێوەش نییا پەنەش. بلا یانەو کوردەکا، بدیا زمانوو ئەدایاو کوردی و گۆششا چەنە گێرا، گردشا نەفرەتێ کەرا. چونکوم ئا وەختە پەشتیوانیی ئاکەپەیشا کەرد وەروو ئانەیە قەرارش دابێ بە چارەسەروو پەرسەو کوردی، کەچی ئێساتێ قێزەونتەرین و تندوتیژتەرین هجوومێ کەرۆ. بە نامێ دیموکراسییوە، بە نامێ دۆستایەتیی گەلوو کوردیوە، بە نامێ مافوو ئینسانیوە کوردەکێشا خەلەتنێ و دەنگشا پەنە کۆ کەردێوە، ئی بەکارئاردەیە فرە قێزەونا. ئیساتێ ورچنیەی هەرێمی ئینا وەڵێمانە. سیاسەتی دیموکراتیکوو کوردی و سیاسەتی دیموکراتیک بەگردین پەی دیموکراتیزەکەردەی تورکیای ئامادەن. سیاسەتوو دیموکراتیزەکەردەی تورکیای نەوەک هەر بە تەنیا پەی چارەسەروو پەرسەو کوردی، بەڵکوم سەروو بناغەو چارەسەروو پەرسەو کوردی ملۆ ڕاوە، ئینە خاسا پەی گردوو گەلاو تورکیای، پەی کرێکارا و ژەناو تورکیای، پەنەوازا پاسە بیاومێشنە.

پەی چێشی ڕابەر ئاپۆ ئینا ئیمراڵینە. مشۆم گردما پەرسمێ: پەی چێشی ئاد ئینا ئیمراڵینە؟ تەنیا وەروو یەک چێوی، ئادیچ وەرگریین جە زوانی و بییەی گەلوو کوردی، وەلێ مەگەر ئینە سادەتەرین مافوو ئینسانی نییا؟ با بدیەیمێ دەستووری ئیساتێ، یان نموونەو دەسوورەکاو دنیێ، مەگەر مدرامان دژوو ستەمی مافێوە هەرە سەرەتایی ئینسانی نییا؟ مەگەر ئینە سادەتەرین مافی یاسایی نییا؟ ڕابەرمان چێشش وات؟ واتش: "من مەحکومنا بە ڕاسیێوە کۆمەڵایەتی"، ئەگەر ڕابەر ئاپۆ لاو سیستەمی قڕکەروو ئیمراڵییوە ئی هجوومە تندەش ئینا سەرۆ، هۆکارەکەش پەیوەسا پا ڕاسییە کۆمەڵایەتییەیۆ. چونکوم داواو بیەی و ئازادیی گەلوو کوردی کەرۆ؛ ڕۆشنویرە هەقەتین و و دیموکراتی هەقەتین ئانێنێ کە وەرگێری چینەیە کەرا.  

ڕاسی گەشمەرڎەبیەی نیشانەما مڎۊ کە چنی دما ڕۊیما بنیاڎ بنیەیمۍ

بە ڕێز و پنەزانایۊ یاڎو هەڤاڵە گەشمەرڎەکا مانگەو حوزەیرانی مکەروە. ناوەنڎو فەرمانڎەیی هەپەگەی زانیاری ورد وزۊ ڕووە. سەبارەڎ بەبەرەکا جەنگی، متاۋو بەئاسانی ئانەی ۋاچو. مانگەو حوزەیرانی مانگێوەنە بەنامۍ ڕۆح و شێوازو زیلانېوە. دماو دمایی پنەئارڎەو مرڎناو چالاکی، چالاکییە جوامېرانەکۍ گەریلای دەسشا پنەکەرڎۊ. مبارەک بایی جە نەبەردیەکا یەژاستاری و گەریلاکا هەپەگەی کەرو.

گەشمەرڎۍ جەنگی بەشێوەنۍ جە ڕاسی جەنگی. گەرەکما نیا حیچ چېۋۍ سەرو هەڤاڵەکامارە بۍ. بە نۊبەتو ئێمۊ، هامڕایی دیاردېوە تەرا. گەریلا پۍ ئێمە بوارو ژیایۍ ئازاڎین، ناوەنڎو ژیای ئازاڎی و بوارو ژیای تازەیا. ئێمە چنی هامڕاکاما ژیایۍ تازە بنیاڎ منیەیمۍ. پا مانۍ، گرڎ گەشمەرڎەبیەیۍ ئاراسەما کەرۊ بەرەو ژیایۍ ئازاڎی، چی ژیانە ئازاڎەنە متاۋمۍ پەیوەنڎی تازەو و لکەدریا بە سەرکەوتەیۊ بەقوەت کەرمۍ. ئینە پۍسەرتاپاو جمیەرەکەیما ڕاسا. گەشمەرڎە بیەی قورسایی پېک مارۊ، ئەرکەکېشا قورسېنۍ. بەڵام ڕاسی گەشمەرڎەبیەی ڕاما پنە مڎۊ بە حېقمی مرڎمېوە جە کورڎسانی ئازاڎەنە، چا ژیۋای گلېرگەییەی پېۋەرە دلۍ ژیایۍ ئازاڎینە بنیاڎ نریۊ، پاسە کەرۊ هەست و فکرما حېقم تەر بۊ. پا مانۍ کە، پەیامی گرنگ پۍ گەشمەرڎا ئی مانگۍ نۋیسیان.هەڤاڵ ئازاد یۊ جە گەشمەرڎەکان. جە ئەڵمانیاوە ئاما دلۍ ڕیزەکا جمیەری. حەرپاسە هامڕېوە جە ئۆردوۊ ئاما. حەرپاسە گەشمەرڎە ئاسیۍ ڕۆحو ڕەسەنو بەحری سیاویش فاڕاوە پۍ کەشەکا کورڎسانی. هامڕا کۆچەر نامۍ ۋېش فاڕا پۍ سەعیدی، بەزەحمەت تاۋېنمۍ سەعیدی لاو ۋېماوە بازمۍ، قینیش ۋەران ۋەر بە دوژمنی فرە فرۍ بۍ، گېڵایش شۊنەو ئازاڎیرە فرە فرە بۍ. گېڵایش شۊنەو هامڕای چنی ژەنارە و شۊنەو ئشناسای ئی ڕاسییەیرە، فرە بۍ. چی بارۊ، گەرەکش بۍ گېڵاکەیش کەرۊ بە پراکتیک. هامرا سەعید فرە زوو چنی ژینۋگەو ئېگەی ۋېش گونجنا و چالاکانە بەشڎاریش کەرڎ. واوەی بە ڕێز و پنەزانایۊ یاڎش کەرمېوە.

پا مانۍ، ڕاسی گەشمەرڎا، ڕاسی ئی هامڕایا جە ئەڵمانیا و تورکیا و بەحری سیاو و کورڎسانۊ، دما ڕۊما نیشانە مڎا، بنیاڎنیاو دما ڕۊیما پۍ ڕۊشن کەراوە. حەرپاسە نەتەوەی دیموکراتیک و یۊبیەی نەتەوەیی دیموکراتیکی و پېۋارە ژیۋای و هامپەشتی و کۊشیای بەر وزا. پا ماڼۍ، پېسە یەکینێۋە ئەساسی زیهنیەتی نەتەوەی دیموکراتیکی کۊشش کەرېنۍ.

ئاسیا جە بەحری سیاۋۊ ۋەرو ئانەی ژیای ڕاسەقینەو دلۍ پەکەکەیش دی، دڵسۆزیېۋە گۊرەش نیشانەدا

وچیۊ نەک حەر تورکیانە، بەڵکم نەتەوەپەرسی جە جەهانەنە زیاڎش کەرڎەن، جە فەرەنسا و یۆنان و ئەمریکانە. ۋچیۊ نەتەوەپەرسی جە گرڎ یاگېنە زیاڎش کەرڎەن. نەتەوەپەرسی ئایدۆلۆژیاو مۆدێرنیتەی سەرمایەداریین. بەحری سیاو ئیسە بیەن بە میانگەو جەنگی تایبەتی. ئۆردو و گیرسون و تەرابزۆن بیېنۍ بە میانگەو گلادیۆی. چېۋېوە هەن گەلو بەحری سیاۋی دژوو کورڎی جمنۊ. ئۆپەراسیۆنېۋەشا ئەنجامدا بە جۋانېۋە بەنامۍ ئارینی نیازشا بۍ گەلوو بەحری سیاۋی کەرانە دوژمنو کورڎی. بەڵام چېۋېۋە چانە سرووشتو گەلانە نییا. لاو ئێمۊ پی جۊرەنە، ئەڎام ۋاچۍ: گرڎ گەلێوە خۊتان خاس و خراپا. ئەڎام نەلېنە مەکتەب، بەڵام دنیادیڎۍ بۍ.

نەتەوەپەرسی ئایدۆلۆژیایۍ دەسکرد و ساختەن و جە ڕاو هێزیوە سەرگنۊ. ئارۊ گلېرگەی سیاسی تورکیایشا بەش بەشکەرڎەن سەرو ڕاسڕەوی و چەپڕەویرە. ئاکەپە و مەهەپە وزیېنۍ میانگەو ڕاسڕەوەکاوە، جەهەپە وزیان میانگەو چەپڕەوەکاوە، ئاکشنەرەیچ میانڕەو. پی ڕۍ حەردووە لایەنەکەشا لکەدېنۍ بە نەتەوەپەرسییوە و ئی ئایدۆلۆجییەشا سەپنان سەرو گەلوو تورکی چەرە.

هامڕا سارا خاتونە سەرو خەتەو فیڎاکاری بۍ. ۋېس پەروەردە کەرڎ و پەکەکەش ئشناسا. پۍ چی دڵسۆزە بۍ پۍ پەکەکەی؟ چونکی ژیای ئازاڎ و ژیای گلېرگەی و ژیای ڕاسەقینەو پەکەکەیش دی.

پەدەکە ئامرازو هجومین دژوو گەلوو کورڎی

گەرەکشا نیا گەلوو کورڎی جە تورکیا و حیچ یاگېۋە جەهانینە ستاتیۊیۍ سیاسیش بۊ. پۊکاتی هجومەکۍ تەنیا دلۍ سنوورو تورکیاینە مەمەناۋە، بەڵکم گرڎ یاگېنە ڕۋە مڎا. بەشێۋېۋە ئەساسی جە کورڎسان و ۋەرنیشتوو کورڎسانی هجومەکۍ رۋەمڎا. بەڵام ئەگەر مەجال بۊ، هجومەکۍ میاۋا ئەوروپایچ.

جە پانیشتوو کورڎسانینە دەوڵەتو تورکی بەتەنیا ئی هەرمانۍ مەکەرۊ. وەختۍ هەڤاڵ باران گەشمەرڎەبی، مەسرور بارزانی لۋا پۍ تورکیای. سەردای مەسرور بارزانی پۍ تورکیای جە وەختو گەشمەرڎەبیەو حوسێن ئاراسانینە بە ڕێکەوت و سودفە نییا. جە سیاسەتەنە سودفە بیەیش نییا. پی مانۍ، پەدەکە ئامرازو هجومەوکان پۍ سەرو بیە و ئازاڎیی گەلوو کورڎی. هجومکەرەکۍ بڕەما پۍ هۊلێری، واتە ساحېب و سەرکرڎەکېشا ئینۍ چا.

ئەگەر ئێران هامپەیمانی چنی گەلوو کورڎی پێکبارۊ، ئانە کاریگەریش سەرو هەرێمەکەی بۊ

ئامانجو گفتوگۆکا ئاستانەی و هجومەکا سەرو ۋەرنیشتی ئانەن، گەلوو کورڎی نەبۊ بە خۊتان ستاتیۊیۍ سیاسی. جە ئاستانەنە ئی قەرارشا دا. گەرەکشابۍ ئیسفاڎە چی ئاژەو سوریای ۋینا، ئا هېزۍ یاۋېنۍ بە دەسەڵاتی قبووڵ نەکەرا. سەرو ئی بنەڕەتیە، زیاڎبیەو هجومەکا تورکیایشا قبووڵکەرڎ.

مشۊم دەورو ڕوسیای و ئێرانی چېگەنە ۋینمۍ. متاۋو ۋاچو، فارسەکۍ ئیسفاڎە کەرا جە هامپەیمانی کورڎی_فارسی. هامپەیمانی جە بەینو تورکی و فارسینە نییا. هەلومەرجی تاریخی و ئایدۆلۆجی ڕا پینەی مەڎا. دەوڵەتو ئێرانی یۊن جە دەوڵەتە تەقلیدییەکا. ئێران جە نزیکۆ تورکەکا مشناسۊ. وەختۍ تورک جە ئاسیای دلېڕاسۊ ئامۍ، جە ئێرانۊ فێرۍ دەوڵەڎداری بیۍ. ئێران ئینا چېرو فشارو ئیسرائیل-ینە بە هامکاری ناتۊی. حەرپاسە مژارو ئازرەبایجانی پەیوەنڎیش بە ئێرانیوە هەن. هامپەیمانی چنی گەلوو کورڎی، ئێرانی کەرۊ بە دەوڵەتێوە دیموکرات و کاریگەرتەر جە دما ڕۊنە.

وەرنیشت زیهنیەتوو داعشی لەرزنۊ

هەریۊ جە هامڕایا یوسرا دەروێش و لێمان شوێش و فورات توما گەشمەرڎۍ بیۍ. وەرنیشت یاگێوە گولانێنە، وەلۍ زیهنیەتوو دەوڵەتی نەتەوەیی و زیهنیەتوو داعشی لەرزنۊ. هامڕێکێما بە سیستموو ئیدارەو وێڕاوەبەرییوە کوشیێنۍ. شۊڕشوو وەرنیشتی بە قوربانیی گەورە یاوا ئی ئاستە، ئی هجوومۍ دڵسۊزیی گەلی و ژەنا پەی شۊڕشی دلینە مەبەرا. پەوکای، هجوومەکۍ چی قۊناغەنە چەمەڕوانێمانۍ. هێزە هەرێمییەکۍ گەرەکشانە هامپەیمانیێوە نەک هەر چەنی تورکیای، بەڵکوم چەنی هێزە جیاوازەکای تەریچ ڕێک وزا تا گەلوو کوردی نەیاوۊ بە ئامانج.  وەلۍ پێسە چەنی میدییەکۍ دەورشا جە تاریخەنە گێڵنا و ئازادیی گەلاو هەرێمەکەیشا فەراهەم کەرد. ئارۊنە، پێسە تەڤگەروو میدیای هامچەرخی، کورڎایەتیی ئازاد دەوروو وێس وینۊ.

ڕابەر و گەشمەرڎە زیلانە بە گردوو خانەکاشاوە هەستشا بە یۊترینی کەرد

یادوو ٢٧ ساڵەو گەشمەرڎەبییە زیلانێن، ئی گردوو ساڵا سەروو چالاکییە فیداکارییەکەیشرە ویەرڎۍ. ڕابەر واتش: "پەی یادوو زیلانۍ هامپەیمانیما بەست چەنی ژیوای ئازادی. گەرەکمابۍ ژیوای ئازادی پەرە پەنە بدەیمێ". بانگەوازوو حوزەیرانی، بانگەوازا پەی ژیوای ئازادی. ڕابەر پی چالاکییە کاریگەر بۍ. وەختێوە ژنیش، هەڵای ڕاپۊرتەکەو هامڕا زیلانۍ نەیاوابۍ. ڕابەر بڕۍ پرسیارێش وەنە کەردیمۍ، پەی نموونەی: ویرۍ کەرڎێوە ماناش چێشەنە بە گردوو خانەکاتەوە وێت تەقنیوە؟ ئینە بەڵگەن سەروو ئانەیە زیلانە بە گردوو خانەکاشۊ هەستش بە ڕابەری کەرڎەبۍ. دماتەر ڕاپۊرتەکەو هامڕا زیلانۍ یاوا. متاوو واچوو، ئا شەوە کەس نەتاواش بووسۊ. ڕابەر ئا شەوە ڕاپۊرتەکەش نرخنا. دماو یاوای نامەکەو زیلانۍ، ڕابەر واتش: "منیچ ئینانا چێرووو فەرماندەیی زیلانێنە". دماتەر ڕابەر واتش: "زیلانە مانیفێستەنە، بانگەوازوو ژیوای ئازادینە".".

ئانۍ شۊنەو مانرە گێڵا، متاوا پەیوەندی کەرا بە پەکەکەیوە

ڕاسییەکەش، ئارۊنە شیکارییەکۍ دەربارەو ئازادی فرە کەمێنۍ. ئی قسێمە بەتایبەت پەی گەنجانە. ئازادی چێشا، ژیوای ئازاد چێشا، مشۊم چەنین بۊ، ماناش چێشەنە؟ ئێمە پەنەوازیما بە ئازادیین؟ ئانۍ شۊنەو مانرە گێڵا، متاوا پەیوەندی کەرا بە پەکەکەیوە. ئانۍ شۊنەو عەشقی هەقەتینی و ڕەفاقەتی و هامبەشیرە گێڵا، ڕووەو پەکەکە بەیا. ئینە سرووشتوو پەکەکەین. وەختێوە وچیۊ زیلانە، ئی چێوەۍ مەیا مەژگمارە.  

ئینجا بە ڕێز و سوپاسۊ یادوو هامڕا هەڵمەتی کەرووە، وەختێوە زیلانە چالاکییەکەش کەرد، هامڕا هەڵمەت مەیدانوو ڕابەرینە بۍ. یۊ بێچا هامڕایا کە سەروو خەتەو زیلانێوە لوا. وەعد مدەیمۍ خەتێوە هەقەتینەو یۊبییەی  نەتەوەیی کوردسانی بونیادە بنیەیمۍ پەی یادیش و هەقەو کۊکوشییەکاو پانیشتوو کوردسانی کەرمێوە.  

ئەگەر گەرەکما نەبۊ مادیماک دووەبارە بۊوە، مشۊم ڕای یەرەمۍ مەرزنمێرە 

بەڕێزۊ یادوو ئا ٣٣ کەسا کەرووە جە هوتێل مادیماکنە سۊتۍ. ئادۍ گەشمەرڎۍ دیموکراسیینۍ. دایمە جە سەرڎەموو عوسمانییانە کۊکوشی دژوو گلێرگەی عەلەوی بییەن. کۊماروو تورکیای وێش بە درێژکریاوەو ئیمپراتۊریەتوو عوسمانی مزانۊ.  نەک جە ڕووەو جوگرافیوە، بەڵکوم پێسە کولتووری و سیاسەتی و بنکەو دەسەڵاتی. گلێرگەی عەلەوی ڕێکوستەی وێشا پارێزنا. ڕابەر جە بەرکەوتەی پەکەکەینە  و دماتەریچ، گلێرگەی عەلەوییش بە بناغە ورگێرت. بایەخێوە تایبەتییش بەخشا بە دێرسیمی. سەرەتا پەکەکە وێش پێسە تەڤگەروو هەقسانایۊ تۊڵەکردنەوەی کۊکوشیی دێرسیمی ڕێک وست.

ئەگەر کۊکوشی تازە و مادیماکی تازەما گەرەک نییا، ئەگەر گەرەکمانە گلێرگەی عەلەوی چی جوگرافیایە بە ڕەنگ و باوڕ و سیستەموو جڤاکی وێش بژیوۊ، مشۊم سیاسەتی دیموکراتیکی پێسە ڕای یەرەمۍ تورکیانە مەرزنمێرە.

یاگێوە سەرەکییە هەنە پەی کۊشیای شۊڕشگێڵنیی هامبەشی

پێسە، جە ڕوانگەو نەتەوەی دیموکراتیکیوە کە ڕابەر ئاپۊ وەڵینیارش کەرۊ، کۊشیای شۊڕشگێڵنیی هامبەش یاگێوە سەرەکییە گێرۊ. وەڵۍ ٥٣ ساڵا، جە ١٥-١٦  حوزەیرانوو ١٩٧٠، مدرامانوو کرێکارا پەرەش سانا. ئینسان متاوۊ پێسە زەمینەو کۊشیای هامبەشی نرخنۊش. ئەنجامی خاسش بییەن..

ئاکەپە و جەهەپە جە مدرامانوو ١٥_١٦ ی حوزەیرانینە بێنۍ. ئێساتۍ ئاکەپە و جەهەپە متاوا گرد قەرارێوە پەرلەماننە بدا، وەلۍ ئەگەر گەل و چەوسیاوەکۍ وریۍ با، وێشا ڕێک وزا و نرخەو ژیوای بزانا، ، متاوا ئینەیە لەرناوە. ئینە پەیامی سەرەکیی ١٥_١٦ ی حوزەیرانین، ئینە بایەخوو ڕێکوستەی و کۊشیای هامبەشین.

نامۍ ئێمە چێشەنە؟ پەکەکە. پەکەکە پارتوو کرێکارا و ڕەنجدەران. پارتوو ئازادیی کرێکاران. پارتوو هەژارا و بێبەشا و کرێکاران.

پەکەکە هێزوو سیاسەتی و ویرۊکەرڎەین

ئێمە ئینایمێوەرڎەموو هجوومێوەنە گەرەکشا پەکەکەی پێسە ڕێکوزوو جەنگی بەر وز دلێشنە بەرۊ،  وەلۍ گەلوو کوردی و کەسانۍ بەویژدانۍ مزانا پەکەکە تاکە تەڤگەر نییا خەباتوو چەکدارییش کەرڎەبۊ. پەکەکە تەڤگەروو ویرکەرڎەیۊ و فیکرین. ئەگەر پاسە نەبۊ، نەتاوۍ کاریگەری کەرۊ سەروو گەلوو کوردی. نەتاوۍ ئارگۊمێنتی سیاسی بەرهەم بارۊ. بێگومان بە سەرمەشقایەتیی ڕابەریما وەڵۍ کەوت. ڕابەر جە ئەوەڵۊ واتش: "ئەگەر ڕێوە تەرو بۊ، ئەگەر هجوومی قورسوو سەروو زیندانەکا نەبیۍ جە ساڵاو ١٩٨٠_١٩٨٢، ئەگەر ئەشکەنجە و پاکتاو نەبیۍ، پەکەکە زیادتەر پێسە تەڤگەرێوە ئایدۊلۊژی بەر گنێ"

چێگەوە، بێگومان پەکەکە هێزێوە سیاسیین، هێزوو سیاسیی گەلوو کوردین. گەرەکشا نییا گەلوو کوردی بە هێزوو وێش سیاسەت کەرۊ. دەوڵەت_نەتەوەیەکی جیاواز جە بەرنامەو پەکەکەینە نییا، وەلۍ لاو هێزەکای تەریوە. سەربەوێی و فیدراڵیشا گەرەکا،مەزانوو چێشی تەرشا گەرەکا، متاوا قسۍ کەرا وەلێچی ئی مافە پەی پەکەکەی نییا، حسابەکە چێنە جیان..

هجوومۍ هەن گەرەکشا پەکەکەی کەرۊ بە پارتێوە تیرۊریست. پەکەکە وێش گەلا. ئێمە پاسەما بە گەلی نەواتەن. خەڵک وێش پاسە ماچۊ "پەکەکە خەڵکا، خەڵک ئینا چێ". مشۊم خەڵک دایمە ئی درووشمەیە دووبارە کەرۊوە. چونکوم پەکەکە هەر بەڕاستی گەلا. پەکەکە بییەن گەل و هێزێوە جیهانی. کەس نکۊڵی چینەی مەکەرۊ. ئانە ٥٠ ساڵێن ئێمە گەشمەرڎۍ بەخشمۍ سەروو ئی خاکیوە. کورڎایەتی بەزیندەی مازمێوە. بەهەرحاڵ، گەل مافما مدۊ قسۍ سەرش و کوردی و پەرسەکاش کەرمۍ. ئینە بەرڎەوام بۊ و کەس مەتاوۊ ڕاش چەنە گێرۊ. گەل گرد قوربانیێوەش دان سەروو ئی خەتەو گەشمەرڎاوە، یانۍ جە چوارچووەو ڕاسیی مدرامانوو پەکەکەینە. چێلایچ سەرەمڕ بۊ.".

س . ز / هـ . ش