هادی حەمە کەریم، هیتیارېوە و ئەرەنیشتێوە قەڎیمی دەگاو گەچینەیا، جە ساڵەکا پەنجاکاو سەڎەی ۋییەردەینە جە ئەڎۍ بییەن، ماوێوە فرە خجڵوو هەرمانەو هیتیاری بیەن و ئیساتېچ پېسە حەزېوە ۋێش هەڵای بەردەوامی بە هەرمانەکېش مڎۆ.
هادی حەمە کەریم سەبارەڎ بە وەڵینگەو دەگاکۍ و هەرمانەو هیتیاری ۋېش پەی ئاژانسوو هەواڵوو فوراتی(ANF)ی قسێش کەردۍ و واتش: "ئی دەگۍ تا ساڵەو ١٩٧٥ی خەڵکی ئەرەنیشتەش چنەبۍ، بەڵام چا تاریخە بە دماوە بۊنەو ڕێکۊتەیۍ بەینوو عێراق - ئێرانی، کە دوورکۊتەیۆ هەردووەلای بۍ پەی مەوداو دە کیلۆمەترا جە سنوری، ئی دەگێچە بیە بە یووە چا دەگایا تەروو هەورامانی کە ئەرەنیشتەکېش بار کریۍ پەی مجمووع زۊرەملەکا، کە حوکمەتوو بەعسی وەشش کەردێبێنۍ، بەڵام ئێران دەگایەکېش چۆڵۍ نەکەردۍ."
هەر سەبارەت پی مژاریە، نامبریا تەسەورش پاسەبۍ کە چۆڵکەردەی ئەرەنیشتۍ دەگایەکا بەزۆر، بەشێوەش ۋەروو ئا مەڵامەتیە بۍ کە دوژمن گەرەکش نەبۍ کە مەردمی دەس ڕەنگین و ئا مەنتیقا ۋێشا ۋێشا بەرا ڕاوە دلۍ دەگاکانە، بەڵکم گەرەکش بۍ سەرچەمەو بژێوی مەردمی دەسوو ۋێشۆ بۆ.
ئاڎ سەبارەت بە کاریگەرییەکا وشکەساڵی چی دەگێنە، باسش چانەی کەرد کە ئی دەگۍ تا ئیساتۍ تەنیا دەگېوە سەر بە هۊرامانینە، کە هیچ بیرێوە دەسیەش نیەنە چنە و واتش: "سەرچەمەو ئاوەو ئی دەگۍ چوار هانېنۍ (وەرگەهەر، سەرگەچینە، حەوزەلارە، هەمزەیە)، تا ئیساتېچ حەر ئا هانېنۍ، بەڵام بۆنەو وشکە ساڵیۆ، ناچارۍ بیەیمۍ جیای جووۍ کە جاران ئیسفاڎەش چنە کەرێنمۍ ئیساتۍ بۆریێ بنیەیمېرە پەی کێشتەو ئا ئاوۍ پەی ئانەی بیاوۆ بنەو دار و درەختەکاما و ئاویشا بڎەیمۍ، ساڵانی ۋیەردەنە تاوێنمۍ بڕۍ چا مەسرەفەی کە کەرێنمێش سەروو بنوو باخەکارە جە ڕاو سەمەرەکەیشۆ بەدەسشبارمۍ، بەڵام بۊنەو وشکەساڵیۆ بەردەوام سەمەر نەک هەر نەمەنەن بەڵکم باخەکێچ ۋەرەن ڕوو وشکبەیۆ بیێنۍ."
هادی حەمە کەریم، باسش جە وەڵینگەو هەرمانکەردەو ۋێش کەردوو واتش: "قەڎیم پېسە ئیساتۍ کەرەسە نەبۍ، ئێمە پەی فاڕایۆ سەمەروو باخی و مێوە دەیمیەکاما و ساغکەردەیۊیشا، ئاژەڵ بەکار بەرێنمۍ و پەی هیتێچ جیای تراکتۆروو ئیسەی بە گاوۍ هیتەکەرێنمۍ، ئینەیچ پاسشە کەردەبۍ کە جەسڎێوە تەندروست و چالاکما بۆ، بە پێچەوانەو ئیساتێوە، پەی واردەو زمسانوو ئاژەڵەکایچما ناچارۍ بێنمۍ جە گڵووەکاو کەش و سێخرانینە کە فرە سەختە، گیواو لۊو دڕەیی کۆ کەرێنمۍ و حەر چا وشکش کەرێنمۍ و شېلێنمێش و کوێنمېش، دماتەر بە کۊڵۍ بە خەڎارۍ (شلیف) ئارێنمېشەرە دلۍ دەگۍ."
ئاڎ ئاماژەش پانەی کەرد کە بە مەڵامەتوو سەختی ژیۋگەو هەورامانیوە ساعیب کلتورێوە تایبەت بە بیناسازی و کوشتوکاڵینۍ کە جە قەیڎمیاشاوە پەیشا جیامەنەن و واتش: "هۊرامانەنە فرەو یانەکا ئینۍ سەروو یۊترینیۆ قەڎ پاڵوو کەشێنە بنیاڎ نریێنۍ، وە پەی ئانەی زەمینی تەختشا دەسگنۆ پەی کشتوکاڵیچ تەڵانەشا وەشە کەردێنە و نەمامۍ و زەرعاتوو تەماکۊشا چنە کەردەن، ئینەیچ پەی پارێزناو یانا و سەمەرەکەیشانە جە لافاوی و وڕای."
هادی حەمە کەریم، باسش جە تاریخوو پېڎابیەی جۆرۍ جە کولەی کەرد مەنتیقەکەنە، دماو وڕای حوکمەتوو بەعسی و ئامای ئەمریکییەکا و واتش: "من ئەجۊمەنە ئی جۆرە کولە قولمە جە تەرەفوو ئەمریکییەکاوە ئامان، ئی جۆرە کولە بیەن بە ئافات پەی سەمەروو دارەکا مەنتیقەکەی و زەرەر بە گرڎوو بەرهەمەکا میاونۆ، هیتیارایچ ناچار بە بەکارئاردەو مەوادی کیمییای و دەرمان شانای مکەرۆ پەی پارېزناو سەمەروو درەختەکاشا."
جە دما دمایی دیڎارەکەینە، هادی حەمە کەریم ئاماژەش پانەی کەرد کە ئانڎەی ئەژنیەبۆش جە وەڵینا وەڵۍ ۋێشۆ نامۍ دەگاو گەچینەی، جە چینەکەردەو ژەرەژێوە ئامان نامۍ گەچینەیش ۋنە نریان.