ڕۆهلات عەفرینە، یووە جە فەرماندەکاو یەکینەکا پارێزنای ژەنۍ (یەپەژە)ی جە چەمپنەکۊتەیێنە چنی ئاژانسوو هەواڵوو فوراتی (ANF)ی باسش جە ئەرەکۊشای ساڵەی ۋېیەردۍ یەپەژەی و بەتایبەتی جەنگو ئیساتۍ هەرێمەکەی کەرد.

ڕۆهلات عەفرینە، بە ئاماژەدای پانەی کە یەپەژە تاوانش بۆ بە دەنگو نەک تەنیا ژەنا کوردی، بەڵکم دەنگو گرڎو ژەنا جە مېڎانو ئەرەکۊشاینە و واتش: "یەپەژە دەنگ و هێزو مڎرامانوو گرڎو ژەنان، گرڎ ڕووۍ بە گرڎو هێزو ۋێشۆ جە دژو ئا هێزا کە هەوڵو ماڕای و دلێنەبەردەی ئی سیستەمەیە مڎا. جە ماوەو ئێساڵینە بەتایبەتی دژو هرووژمەکا داعشی پەی سەرو هەرێمەکەیما، جەنگێوە کارێگەر و ۋەرفراوانش ڕاوەبەر کەرڎ.

هەرپاسە ئێساڵ کۆنفرانس و گلێرۆبیەیۍ فرۍ لوۍ ڕاوە و گرنگیش بە ژیۋای ڕێکوستەی و هامبەشو ژەنا جە دژو هەر جۆرە هرووژمێوە پەی ژەنا جەهانی و ناوچەکەی دریا. بەتایبەت یەپەژە چا چوارچێوەنە جە ئاستێوە بەرزەنە توێژینەوەش ئەنجامدا.

یەپەژە بە نیازا هەم ئا بەرنامۍ کە جە سەرەتاو ساڵێنە دەس نیشانش کەردەبۍ و هەم ئا ئەرکەی کە جە ڕەهەندە ڕێکوزیایی و ئایدیۆلۆژی و سەروازییەکا پەی ژەنا جە سەرانسەرو جەهانینە جە ئەستۆش گێرتەن، بە شێوێوە عالتەر وزۆ بوارو جابەجێ کەردەیۆ، هەرپاسە جە کۆنفرانسەکەنە دیارتەرین مژار 'ژەنی و ۋێپارێزنای' بۍ. جە حەقەتینەنە نەک هەر جە کۆنفرانسەکەنە، بەڵکم جە وۆرکشۆپی پەرەوەردەی و ڕائاوردەی ۋێپارێزنای ژەنانە، ئی مژارە بە جددی هەڵوێسەش سەر کریا.

"جە ساڵۊو ٢٠٢٤ینە پېسە یەپەژەی پەیامو ۋێما یاۋنا"

جە وۆرکشۆپو ۋێپارێزنای ژەنانە، ڕۊشن بیۆ که تواناو ژەنا پەی پارێزنای ۋێشا مۆدێلو یەپەژەیا که ساڵانە بەئیرادێوە  گۆرۆ چا بوارەنە ئەرەکۊشایش سەر مکەرۆ. چێگەنە گرڎو ژەنا یەک دەنگۍ و یۆگێرتۍ بێنۍ. گرڎو ژەنا سەرو ئانەی هامدەنگۍ بێنۍ کە تا ڕێکوستەی دروس و یەکڕیزی ۋێپارێزنای بۆنە، متاوا چی ڕێکوستەیەنە ویناوە. چێگەنە هەم ژەنا ئەفغانستانی و هەم ژەنا ئێرانی، هەرپاسە فرێوە جە ژەنا تەری تاواشا پەیام و ویستو ۋێشا بە ئێمە بیاونا. ئێمە پېسە یەپەژەی هەوڵو یاوایما بە ژەناما جە گرڎ شۆنێنە کەرڎ بە مەرامی سەرەکیما. پی جۆرە هەوڵما دا بە گرڎو جەهانیش نیشانە بڎەیمۍ کە یەپەژە تەنیا پەی ژەنا کوردی نییا، بەڵکم پارێزنەرە و لایەنگرۍ گرڎو ژەنا جەهانیا.

"داعش مەرامش ۋۍ ڕێکوستەیۆین"

ڕۆهلات عەفرینە بە ئاماژەدای پا حەقەتینیە کە داعش ساڵۊو ٢٠٢٥ی پېسە ساڵۊو ۋێڕێکوستەیۆ کەردەن مەرام، جە درێژەو قسەکاشەنە واتش؛

"ئا قەرارەی کە جە ساڵۊو ٢٠٢٤ ینە هۆرما گێرت ئینە بۍ". ڕەنگە داعش جە ڕوو جوگرافییوە شکسش ئارڎەبۆ. بەڵام داعش هەوڵشدا جارێوەتەر بە شێوازێوە تازە ۋێش زیڼە بکەرۆوە. فرەو وەختی جە ناوچە جیاجیاکا هەرێمەکەیمانە، جە شارەکانە، هەوڵو ۋۍ ڕێکوستەیشۆ دان و هەڕەشێنە سەرو گەلا. هەرپاسە چڼین هرووژمێش کەردێنۍ. جە ساڵۊو ٢٠٢٤ ینە بە شێوێوە تاکتیکی تازە ۋێش نیشانەدان. تەنانەت چانەینە جە شۊنەمای جۆراوجۆری تەرەو جەهانیچەنە هرووژم ئەنجام بڎۆ. ئارۆ چنی ئا هرووژما کە پەی سەرو ناوچەکا سەرنیشتوو ۋەرکۊتوو سوریای و بەنداوو تشرینی ئەنجامش مڎۆ، جارێوەتەر ئینەی پېسە دەرفەتێوە موینۆ و گەرەکشا هرووژمی جیاواز جە فرەو وڵاتا جبەرینە ئەنجام بڎۆ. جە حەقەتینەنە دماو وڕای ڕژێمو ئەسەدی، دیما کە داعش ئینەش پېسە دەرفەتێوە بەدەس ئارڎەن. ئێمە پېسە یەپەژەی ساڵەی ۋېیەردۍ چڼین ئۆپەراسیۆنۍ تایبەتێما دژو داعشی کەردۍ. پا جۆرە فرێوە جە پلانەکا داعشی پووچۍ کریێوە. ئارۆ جە ناوچەکە و جەهانەنە جەنگی جەهانی یەرەم بە شێوازی جیاجیا ئینا ئارانە. چی جەنگەنە هەردووە شێوازو جەنگی سەردی و جەنگی گەرم بە قورسی بەکار بریۆ. چی ڕوانگۆ ئێمە پېسە یەپەژەی، پەی پارێزنای هێزۍ ۋێپارێزنی هێقم و پیشەییتەر جە دژو گرڎ جۆرە هرووژم و هەڕەشێوە قەراری پەنەوازما هۆرگێرتەن.

" گەلاو سوریای مشۆم ۋێشا ڕاوەبەر بکەرا"

هێزەکاو یەپەژەیمان جە ئاکادیمیاکانە بە تاکتیک و ستراتیجی سەروازیی پیشەییتەر ئەنجامێوە قەوەتشا دەس وستەن پەی جوابدایۆ هرووژمەکا حکومەتو تورکی و هرووژمە هەرێمیەکۍ تورکیای، جە جەنگو ئارۊینە گرڎ حکومەت و دەسەڵاتێوە هەوڵمڎۆ ئی جەنگیە بەپاو بەرژەوەندی ۋێشا و جە چوارچێوەو بەرژەوەندی ۋێشانە ڕاوەبەر بکەرا. ئێمە دەسوەردای جە سوریانە جە پرۆژەو دەوڵەت و زلهێزە مېیاننەتەوەییەکانە ۋەرا ۋەر بە ۋەرکۊتوو مېیامینی بە جیاواز نمەوینمۍ. جە ماوەو ١٢ ڕووانە ڕژێمێوە وڕا. نمەکریۆ جە ١٢ ڕوێنە پلانە پەی ئی هەرمانۍ بنریۆرە. ئینە دەسوەرداین. چی دەسوەرداینە بڕۍ حکومەتۍ ئەرکدارۍ بێنۍ. کاتێ جە چوارچێوەو سوریاینە شۊنیرەلوای پەی ئا پرسەیە مکەرمۍ، موینیۆ کە جە ڕوانگەو سیاسی و سەروازی و دیپلۆماسییوە، دلۍ گرڎو ئا حکومەت و هێزانە کە جە سوریانە گەمە بە سیاسەتی مکەرا، دۆڵەتو تورکی بە پاو ئاوەزیەتو ۋێش ۋەرپرسیاری ڕاوەبەردەی سوریایش جە ئەستۆ گرتەن. دۆڵەتو تورکی گەرەکشا پېسە یۆ جە پارێزگاکاو ۋێش حوکمڕانی سەرو سووریایرە بکەرۆ، هەرپېسە چنی جە سەردەمو عوسمانییەکانە ڕووەشدان.

ئێمە پېسە سەرنیشتوو ۋەرکۊتوو سوریای بەشێوەنمۍ جە سوریای. بێگومان ئێمەیچ گەرەکمانە گەلوو سوریای ۋێشا ڕاوەبەر بکەرا. پەنەوازا گەلوو سوریای گرڎو کێشە سیاسی و سەروازی و کۆمەڵایەتییەکاش پێوەرە چارەسەر بکەرا. نمەبۆ هیچ دەسەڵاتێوە جبەری دەسوەردای چی مژارەنە بکەرۆ. بەڵام کاتێ تەماشەو ئا چێوا مکەرمۍ کە ئارۆ ڕووە مڎا، ئانە دۊڵەتو تورکیاین کە فرەتەرین دەسوەردای جە ئاژەو سوریاینە مکەرۆ. ئەر قەرارا سوریا بە فۆرمێوە بلۆڕاوە کە جە چوارچێوەو سیستەمێوە دیموکراسینە گونجیۆ کە گرڎو دیمۆگرافیا و کولتوورە جیاوازەکا پێوەرە بژیوا، پەنەوازا دۆڵەتو تورکی خاکو سوریای جیابازۆ."

تاکە مۆدێلو چارەسەری پەی سوریای نەتەوەی دیموکراتیکا"

ڕۆهلات عەفرینە، ئانەش ئەرەیاونا، تاکە مۆدێلو چارەسەری پەی سوریای پڕۆژەو نەتەوەو دیموکراتیکن و واتش: "ساڵەوۆ ٢٠١١یۆ ئیدارەو وێڕاوەبەری بە گلێرۆبییەی گرڏو گەلا، کلتوور و ژەنی مۆدێلێوە دیموکراتیکش دروسکەردەن. بییەن مۆدێلێوە جەهانی. چی سەولای سوریا تەنیا بی مۆدێلەی جە ڕاوەبەری دیموکراتیک ملۆڕاوە. ئیدارەو وێڕاوەبەری گرڏو گەلا بە شێوێوە دیموکراتیک وەرچەما گیریۆ. جە مییانو عەقڵیەتو نەتەوەو دیموکراتیکینە، گرڏە مرۆڤەکا و ژەنی متاوانە بە ئازادی ڕەنگ و دەنگو وێشا بانە. سوریێوە تازە پەنەوازا سەرو ئی بنەمێ ئەرەمەزیۆ.

"مڏرامانو تشرینی و قەرەقۆزاقی شێوەو سەردەمیش دیاری کەرد"

جە ماوەو یەک مانگی ویەردەینە فاڕیای خێرا جە سوریانە ڕوەشدا. جە ئیسەنە مەزانمێ سوریای تازە چ ڕێوەرە ملۆ، چونکە بۆشایی هەن. هێزێ ئینا جەنگەنە چنی ئێمە. ئی هێزە بە خراپ ئی بۆشاییە بەکار مارۆنە، گەرەکشا ئا دەستکەوتێ جە سەرنیشتوو وەرکەوتوو سوریاینە بەدەس ئامێنێ دلێنە بەرۆ. گرڏو هرووژمەکا پەی سەرو ئا دەسکەوتا ملا ڕاوە. چی پەیوەندییەنە ئا مڏرامانەی کە ئارۆ جە بەنداو تشرینە ملۆ ڕاوە، هەرپاسە ئا ئەرەکۆشایە کە جە قەرەقۆزاقەنە ملۆ ڕاوە، ڕەنگو مڏرامانو قۆناغی تازەش دیاری کەردەن. جەنگاوەرا یەپەژەی و یەکینەکا پارێزناو گەلی (یەپەگە) بەبێ حیچ دوودڵییێ گرڏو سەرنجەکاشا سەرو بەنداو تشرینینە چڕکەردەنۆ. دڵو هەر شەڕڤانێوەنە ڕۆحو پارێزناو دەستکەوتەکا هەن کە بە ونەو هەزاران گەشمەرڏا بەدرێژایی ساڵەو ویەردەی بەدەس ئامێنێ.

چی ڕوانگۆ مرۆڤایەتی و گرڏو ژەنا و سەرنیشتوو وەرکەوتوو سوریای چاکە مڏرامان کەرا. چاکە تەنیا باسو یەک بەنداوی نییا. دۆڵەتو تورکی بە پاگیری وێش و بە هامکاری چەتەکاش هەر جۆرە هرووژمێ پەی ئەرەگیرکەردەی ئاکەی ئەنجام مرۆ. بەڵام متاونە واچو چن ڕوێ ویەردەینە گرڏو خەونەکاشا دلێنەشیێ. ئا جەنگاوەرێما کە چاکە شانازی سەرکۆتەی و مڏرامان ئەزموون کەرا. ئی جەنگاوەرێ هێزو وێشا جە گەلەکیشاوە هۆرگێرا، جە ئەڏا و بنەیانەو گەشمەرڏا هۆرگێرا. نەک هەر ئارۆ، بەڵکوم جە سەرەتاو شۆڕشیۆ هرووژم پەی سەرو ئی بەنداوەی کریان و ئی هرووژمێ تا ئارۆیچ بەردەوامێنێ. ئێمە ئینایمێ چا بڕوێنە ئا ئەرەکۆشایە چاکە ملۆڕاوە، واوەی بییەیۆ مۆدێلو مڏرامانو سەرنیشتوو وەرکەوتوو سوریای نیشانە مرۆ، کە ئیلهامبەخشا پەی جەهانی."