کۆنفرانسوو یەژەکە-ئەی: ڕەگەزپەرسیی کوشۆ-کۆشیای ئازاڎ کەرۆ

یەژەکە-ئە شاروو فرانکفۆرتوو ئەڵمانیاینە بە بەشداریی ٢٢٠ نوێنەرا، کۆنفرانسێوە بە ناموونیشانوو "ڕەگەزپەرسی کوشۆ-کۆشیای ئازاڎ کەرۆ"ی کەرد، یەژەکە-ئە ئەرەیاونای دماینوو کۆنفرانسی و قەرارەکێش وەڵێ کەردێوە.

تەڤگەروو ژەناو کوردوو ئەڵمانیای (یەژەکە-ئە) دەربارەو کۆنفرانسەکەی ئەرەیاونای دماینی و قەرارەکێش وەڵێ کەردێوە.

ئەرەیاونایەکە تیشکە وزۆ سەروو ستەموو ٥ هەزار ساڵەو سیستموو پیاسالاری سەروو ژەنا، کە ئارۆیچ جە ڕاو میدیاو دیجیتاڵییوە مەیدانی سیاسی و جڤاکی و ئابووری و دەروونی تەماموو ڕۆی ڕەگەزپەرسی دلێ جڤاکینە قووڵ کەرۆوە و پێسە درێژە بە بییەی مدا. حساب پەی ڕەنج و مانیای ژەنا مەکەرۆ و بێشناسنامە مازۆشۆ.

هەرپاسە تیشکە وزیێنە سەروو کۆشیای و مدرامانوو ژەنا بە درێژایی تارێخی دژوو سیستموو پیاسالاری، ئارۆیچ بە ژەنا بە فەلسەفەو "ژەنی، ژیوای، ئازاڎی" و پارادایمی دیموکراتیکی و ئیکۆلۆژیکی و ئازاڎیی ژەنەو ڕابەروو گەلوو کوردی عەبدوڵا ئۆجالانی جە گردوو جیهانینە بەردەواما جە کۆشیای. پارادایموو ڕابەروو گەلوو کوردی عەبدوڵا ئۆجالانی پێسە چەنی دەوروو پیای سەردەسی و فیوداڵی ڕەت کەرۆوە، هاموەخت دەوروو ژەنێ کلاسیکێچ ڕەت کەرۆوە.

کۆنفرانسەکە دەربارەو قۆرتەکاو وەردەموو ئازاڎیی ژەنێ و کەسایەتییە ئازاڎەکا و پیمەرە سەرەکییەکان پەی بنیاتنیای جڤاکێوە ئەخلاقی و سیاسی و دیموکراتیکی بە بەشداریی ٢٢٠ نوێنەرا کریا. یاگەدارە شۆڕشگێڵنییەکا جە بواروو سیاسی و ئابووری و ڕاو چارەسەری و ژەنۆلۆژییوە پێشکەشێ کریێ. سەروو بناغەو قسە هەمەلایەنەکا، چند قەرارێوە دریێنێ.

قەرارەکێ:

" 1- پێویسا جە گردوو خەباتەکانە سەروو بناغەو فەلسەفەو ڕابەرێتی و ئایدۆلۆژیای ڕزگاریوازوو ژەنا، دیای ژەنا دژوو ڕەگەزپەرسی بە بنەما ورگێرۆ.

2- هەر پێسە ڕابەر ئاپۆ دەسنیشانش کەرد، کە پێویسا گردوو سیستمەکەیما سەروو بناغەو خزمەتوو پێوەژیوای ئازاڎی بنیات بنریۆ و ئینەیچ شێوەو ژەنێ ئازاڎێ و پیای ئازاڎی و پەیوەندیی ئازاڎینە مێ دی. وەروو ئینەیچا کە گرد لایێ بەشدارێ با جە پەروەردەی تاکەکەسی و جڤاکیینە سەروو بناغەو پارادایمەکەی.

3- تا چاندوو پێوەژیوای ئازاڎی بێ دی، پێویسا مۆدێرنیتەی سەرمایەداری یا مۆدێلوو نەریتوو پیای فیوداڵی و ژەنێ کلاسیکێ ویەرنۆ، شناسنامەو ژەنێ ئازاڎێ کە لکی دریان بە شۆڕشوو ژەناوە جڤاکنە چەسپنیۆ.

4- تا سیستموو هامسەرۆکایەتی جە بنیاتنیای جڤاکینە چەسپیۆ، پێویسا ئەزموونەکێ هامبەشێ کریا و تا نوێنەرایەتیی یەکسان بیاوۆ حاسی گونجیا، پێویسا گرد لایێ هەست بە وەرپەرسی کەرا.

5- گرنگتەرین تایبەتمەندیی سیستموو کۆنفیدراڵی دیموکراتیما ئانەنە، کە سیستموو نوێنەرایەتیی یەکسانی و هامسەرۆکایەتی هەن. وەراوەروو ئا یاواینەی و ڕابازا، کە ڕێکوستەی پێسە فۆڕمێوە موینا، ئیرادەو هامسەرۆکەکا نادیدە گێرا، قەرارەکا پەشتگۆش وزا و پێسە ئانەی تەنیا یاونەرێ با ویناش، پێویسا کۆشیای چالاکانە کریۆ.

6- سەروو بناغەو پیمەرەکاو ئایدۆلۆژیاو ڕزگاریی ژەنێ، کەردەی کۆشیاێوە چالاکی و قەوەتی، پا هۆشیارییوە کە "بنەماکاو ئازاڎیی سەروو بناغەو پارادایمی دیموکراتیکی و ئیکۆلۆژیکی و ئازاڎیی ژەنا ڕێک وزیان"، کۆشیای ڕەگەزی بە قەوەتتەرین شێوە دژوو پیمەر و پەیلوایە نەریتییەکا گرد بوارێوەنە کدا کریۆ.

٧- سەروو بناغەو پیمەرەکاو 'ئازاڎیی ژەنێ ئازاڎیی جڤاکین، بەشداریی ژەنا جە بنیاتنیای جڤاکی ئەخلاقی و سیاسیینە سەروو بناغەو نوێنەرایەتیی یەکسانی جە کۆمۆنەکانە و مەجلیسەکانە قەوەتتەر کریۆ.

8- کۆشیای چالاکانە دژوو ئا یاواینەی و ڕابازا کە هەرمانەو ژەنا بەپێویس مەوینا، یانێ هەمیشە کەمییەکاو وێشا پەی ژەنا گێڵناوە.

9- کۆشیای دژوو ڕەگەزپەرسیی جڤاکی، کۆکوشیی ژەنا، تندوتیژیی خێزانی، هەراسانکەردەی و دەسدرێژیکەردەی، هامسەرگیریی وەڵێوەختە و گرد نۆعە تندوتیژیێوە بە قەوەتتەرین و ڕادیکاڵتەرین شێوە، نیشاندای هەڵوێستوو ڕێکوزیای جڤاکی دژوو ئی هجووما و کەردەی خەباتوو هۆشیارکەردەیۆ.

10- ئا ڕەگەزپەرسییەی کە سەرمایەداری جە ڕاو ڕیکلامی و دیجیتاڵ میدیای و پۆرنۆگرافییوە دژوو ژەنا وەڵاش کەراوە، ڕاستەوخۆ پەیوەندییش بە هەژموونی ئایدیۆلۆژییوە هەن و پەی بەیاگەیاونای یاساو هەرمانێ و قازانجین. پێویسا بزانیۆ ئی جۆرە ڕەگەزپەرسییە نەوەشیێوەن، زیاتەر چانەیە، شکسا، مەردەێوە وەڵیوەختەن. پەوکای پێویسا ئی هجوومە ڕەگەزپەرسیێ ڕەتێ کریاوە و کۆشیاێوە چالاکانە پەی ناستەیشا کریۆ.

11- تندوتیژیی پیایا کە جە ئەنجاموو کۆچبەری و وێرانکەردەی ئیکۆلۆژی و قەیرانە جڤاکییەکاوە ڕووە مدۆ، هەرپاسە ئا وێرانکارییە کە بۆنەو هجوومە ئایینپەرسی و ڕەگەزپەرسییەکاوە تووشوو جڤاکی بۆ، پێویسا قسێش سەر کریا و چارەسەرەکێشا دیاری کریۆ.

12 - سیاسەتێوە وەڵاکەردەیۆ جڤاکی-چاندی و فاڕیایواز بە بناغە گێریۆ، کە بە بەقەوەتی پەرسە جڤاکییەکا مەیدانوو چاپەمەنی بەروزۆ، ڕا بە جڤاکی نیشانە مدۆ، ئیرادەو چارەسەرکەردەی بەروزۆ و کۆشیای دژوو ڕەگەزپەرسی کەرۆ چەقوو هەرمانێش.

13- خەباتە چاندی و هونەرییەکێ، کە دەوری یەکلاییکەرەوەشا هەن، جە وەرگێریکەردەی ڕەگەزپەرسیینە، پێویسا بە ئامانجوو بنیاتنیای ئێستاتیکاو ژەنێ، فاڕای پەیوەندی و شێوازوو ژیوای ژەنێ و پیای، بەروستەی ئەخلاقی ئازاڎی، کریا.

14 – دژوو گرد جۆرە هجوومێوە ڕەگەزپەرسی زوانی و دەروونی و جەسەیی مەیدانەکانە کۆشیای چالاک کریۆ و هەڵوێست دژوو ئانیشا نیشانە بدریۆ. نمەبۆ ئی کەسێ جە هەرمانەو بنیاتنیای جڤاکینە یاگێ گێرا.

15- پێویسا پەروەردەو ژەنۆلۆژی بدریۆ بە گردوو هامڕا پیایەکا، جە کۆشیای ڕەگەزی و فاڕیای پیایانە و ڕەگەزوو جڤاکینە.

16 - ئەوەکۆڵیای سەروو دەوروو ویروباوڕەکا جە ڕەگەزوو جڤاکینە.

17- پەیئەداوتاتا جە چوارچوەو پەروەردەو زارۆڵانە، مشۆم پەروەردەو پیداگۆگی بدریۆ و پانێڵێ ڕێکێ وزیا.

18- ئاستی هەرێمیینە پەروەردە بدریۆ و کۆنفرانس گیریۆ.

کۆنفرانسەکەما جە کەسێتیی یوکسەل یاراگانێنە، کە مانگەو ئاداری ئەڵمانیانە کوشیا، سەوقاتا پەی گردوو ژەنە کوشیایەکا".