دماو ئانەی جە ٢٠ و ٢١/١/ ٢٠٢٤ کۆنفرانسوو ژەنی، ژیۋای، ئازاڎیی جە شاروو ستۆکهۆڵم و پایتەختوو وڵاتوو سویدی بە سەرمەشقایەتی کەژاری لووا ڕاوە، ڕۆزەرین کەمانگەرە، ۋەرپەرسەو کۆمیتەو دیپلۆماسی گلێرگەو ژەنا ئازاڎیی کوردسانی جە بارەو مەڵامەتەکا سەرهۊردای ئاخێزوو ژەنی، ژیۋای، ئازاڎیی و ڕێبازەکاو پارېزنای ئاخێزەکەی پۍ ئاژانسوو هەواڵوو فورات (ANF)ی دوا و واتش:"سەرەڕاو ئانەی کە ئاخېزوو ژەنی، ژیۋای، ئازاڎیی جە ماوەو ئۍ ساڵی ویەردەینە فرەو جاری هۊرسەنگنایش پۍ کریا، هەر جە مەڵامەتەکا ئاخێزەکەی و ڕێبازەکا پارێزنای ئاخێزەکەی تا ئانەی چنی بەرەو سەرکۊتەی بلۆ، بەڵام تا ئارۊیچ پێویسا ئێمە هۊرسەنگنای و وەنایۊیش پۍ کەرمۍ، پۍ ئانەی کە بتاومۍ ڕا چارەی عالش پۍ بێزمێوە. بە درێژایی وەڵینگەو کۆشیای ۋەرکەوتوو کوردسانی ئانەی موینمۍ کە جە مدرامانوو کۊشیایۆ و سەرهۊردایۆ دوور نەبیەن، بەڵام چێش بی بە مەڵامەتوو ئانەی کە ئی سەرهۊردایە نامۍ ئاخێزی هۊرگێرۆ؟ ئا یەرە کەلیمە ئەفسوناوییۍ (ژەنی، ژیۋای، ئازاڎیی) چێشۍ بێنۍ کە تا ئارۆ ئا ئاخێزەشە ئاستۆ و تاواش بۆ بە یەرۍ کەلیمۍ گرنگ کە جە گرڎوو مەراسیمەکانە وچیۊوە؟"

' دەسەڵاتداری ئێرانی خەبات و کۊشیای ژەنۍ پېسە کۆسپێوە ۋەروودەموو ۋێشەنە موینۆ'

جە بارەو ئانەی پۍ چی ئاخێزوو ژەنی، ژیۋای، ئازاڎیی چەموو سەرهۊرداکای تەرینە تاواش تا ئا ئاستە وەربڵاو بۆ رۆزەرین کەمانگەرە پەیلوایش پاسەن کە ئی ئاخێزە بە هۆشمەنڎی و سەرمەشقایەتی ژەنێوە ملۊڕاوە و سنوورە نەتەوەیی و ڕەگەزییەکا ویەرنۆ، واتیچش:" ئاخێزوو ژەنۍ ژیۋای ئازاڎیی دەسش بەرد پۍ گرنگتەرین پرسوو دلۍ گلېرگەی کە پرسوو ژەنێن و تا ئارۆ ئێمە باسش کەرمۍ، ۋەروو ئانەی کە ئیتر ژەنی تەنیا پېسە جنسێوە تەماشە نەکریۆ، ئازاڎیی ژەنۍ پېسە قۊرتێوە گلێرگەی نامێش ونە نریا و بی بە پرسوو گرڎوو چین و توێژەکا گلێرگەی. ئانەی کە ئێمە دیما بە درێژایی ئی ئاخێزەیە ئانەبۍ کە ژەناو گرڎوو نەتەوەکا پاڵوو یۊینە بێنۍ، واتە ئێشوو ژەنۍ کوردی چنی ژەنۍ فارسی، عەرەب، ئازەری، گیلەکی، بەلووچی، نەک تەنیا جە جوغرافیاو سیاسی ئێرانینە، بەڵکم جە ئاستوو ئاسیا و ۋەرکەوتوو دلېڕاسەی و بەگرڎیی جەهانینە بی بە مژارێوە هامبەش، ئیدی هەر دەوڵەت نەتەوێوە بەشێوێوە جیاواز خجڵا هجومەکاش بەرۆ سەروو ژەنا، ژەنی بانۍ بە ئامانجوو ئا ئەقڵیەتە پیاسالاریە و دژە ژەنەی کە ئێمە فرەو جاری باسش کەرمۍ، ژەنی جە گلېرگەو ۋەرکەوتوو کوردسانی و ئێرانینە یاوۍ ئا دەرئەنجامەی کە هجومەکە جە تەرەفوو ئەقڵیەت و زیهنییەتوو پیا سالاریی دەسەڵاڎداری ئێرانیا، ژەنی چێروو سایە و سێبەرەو ئی زیهنییەتەینە مەناوە و ڕووانە سەرکوت کریا، بەنامۍ جیا جیایۆ کوشییا، هەر دلۍ ساڵەو ٢٠٢٣ێنە چنڎین ژەنۍ کوشیۍ، چن ژەنی دریێنۍ قەنارە، چن ژەنی ۋێشا ژیۋای ۋێشا دمایی پنە ئارد، جە زینڎانەکا ئێرانینە چێش گوزەر کەرۆ، ئینیشا گرڎ نیشانە مڎۆ کە حاکمیەتی دەسەڵاڎداروو ئێرانی نەک تەنیا ژەنا وزۆ لاوە، بەڵکم پېسە لەمپەڕێوە وینۊشا جە ۋەران ۋەروو ۋێشەنە، چونکی جە ۋەران ۋەروو دەسڵاتەکەیشانە خجڵێنۍ ۋێڕاگری و خەبات و کۊشیای کەرا. پۊکەی ئاخێزوو ژەنی، ژیۋای، ئازاڎیی جە بنەڕەتەنە بە سەرمەشقایەتی ژەنا دەسش پنەکەرد، بەڵام ئایا تەنیا بە ژەناوە سنووردارا؟ نەخێر، ئی ئاخێزە تاواش سنوروو تەمەنیش ویەرنۆ، واتە جە زارۊڵێوە تەمەن حۆت ساڵانیوە واچۍ ژەنی، ژیۋای، ئازاڎیی، جە وەننگەکانە بەهەمان شێوە، جە زانشتگەکا و جە چینوو کرێکاری و دلۍ زینڎانەکانە، جە لاو ئەڎایا گەشمەرڎاوە و گرڎوو یاگەکانە واوەی وچیۍ ژەنی، ژیۋای، ئازاڎیی. دروشمەو ژەنی، ژیۋای، ئازاڎیی ، کۊت سەروو زۋانوو ئانیشا گردی کە دەردەو ئازاڎیشا هەنە و گرڎ بەشێوازێوە ۋێشا دلۍ ئاخێزەکەینە وینێنۍ و تاوێنۍ بە جۊرۍ چی ئاخێزەنە بنە وزا و بتاوا سەرمەشقی کەرا، پۊکەی ژەنا و گەنجا بیۍ بە فاکتەری سەرەکی و بنەڕەتی سەرمەشقایەتی ئی ئاخێزەیە."

 'دەسەڵاڎداری ئێرانی نەتاواش ئاخێزەکەی سەرکوت کەرۆ، چونکی هیوا وەش بی'

ڕۆزەرین کەمانگەرە ئاماژەش پانەی کەرد، خاڵێوە فرە گرنگەو ئاخێزەکەی ئانێنە کە بەشداری پیایا چبەشەنە فرە فرە بۍ و واتش؛" ژەنا پیاکێچشا خوڵقەو ئی خەباتی و ئاخێزەیە کەردۍ ، جە دلۍ ئی ئاخێزەینە پیاکێچ یاوۍ ئا دەرەنجامەی کە ئا ئەقڵیەتوو دەسەڵاڎداریەو ئێرانی خجڵا ڕاوەبەرش کەرۆ و وەڵتەریچ جە دەسەڵاتوو شاهەنشای بەشێوازێوە جیاواز هەمان هەرمانە کریۍ، ئی سیستمە تەنیا ژەنی مەکەرۆ قوربانی، بەڵکم پیایایچ کەرۊنە قوربانی، پۊکەی ئاخێزوو ژەنی، ژیۋای، ئازاڎیی جە بنەڕەتەنە ئاخێزێوە کۆمەڵایەتی، زیهنیەتی، کلتووری بۍ. جە گرڎوو چین و توێژەکا گلېرگەی و جە گرڎوو بەشەکا ئێرانینە یاگۍ ۋێش گێرت و ڕژێموو ئێرانی نەتاواش سەرکوتش کەرۆ، چونکی هیوا وەش بی، ڕابەر ئاپۆ دێڕێوە فرە زێڕینش هەن و ماچۆ:"هیوا جە سەرکۊتەی بەقیمەتتەرا"، وەختۍ کە گلېرگێوە هیواش بی کۊشیاکەیش بەردەواما، پۊکەی بە گرڎیی دەسەڵاڎدارەکۍ گەرەکشانە ئا هیوایە ماڕا پۍ ئانەی کە گلېرگە نەتاوۆ کۊشیای کەرۆ، جە دماو ئاخێزوو ژەنی، ژیۋای، ئازاڎیی، ئا هومېڎە بەرزتەر بیەنۆ، جە هەر یاگێنە بە شێوازێوە خەبات کریۆ، ئیتر ئینا شارەکا ۋەرکەوتوو کوردسانینە، ئینە ئینا سەرنیشتوو ئێرانینە، جە پانیشتو ئێرانیا، ئینا بەلوچستانەنە، جە ئەفغانستانەنە وینمېش و بەردەواما، ئی ئاخێزە کاریگەری فرەش بۍ ، چونکی ئاخێزێوە هۆشمەندی و ئەقڵیەتی بۍ، هیواش وەشکەرد و کولتووری هامبەش و پېوەرە هەرمانکەردەیش فرە بەقوەت کەرد، سنووروو تەمەنی و جیاوازی نەتەوەیی و هیچ چێوۍ تەری نەبی بە کۆسپ پۍ ئانەی ژەنی جە یۊترینی نەیاوانە، بە پێچەوانۆ جیاوازی ئاینی و هزری و نەتەوەیی بی بەمەڵامەتوو ئانەی گرڎ جە یۊترینی بیاوانە و بەیا پاڵوو یۊترینی و ئاخێزەکە بەقوەتتەر بۆ.

' 'ئاخێز دەرفەت پۍ خەباتی و ئشناسای خەباتکارا ڕەخسنۊنە'

 سەبارەڎ پادەرفەتەی ئاخێزوو ژەنی، ژیۋای، ئازاڎیی پۍ کار و چالاکییکا خەباتکارا ڕەخسنۊنەش، ئا ئاخێزی پېسە هەلێوە زێڕینی پۍ خەباتکارا وینۍ و واتش:" ئێمە پېسە گلېرگەو ژەنا ئازاڎیی کوردسانی ساڵانێوەن جە ۋەرکەوتوو کوردسانینە خەبات کەرمۍ، خەباتەکەیچما ئینا چوارچێوەو پارادایمی ئیکۆلۆژی دیموکراتیکی و ئازاڎییوازی ژەنانە، پارادایمێوە کە گەشمەرڎۍ فرێش بەخشێنۍ ، فرەو گەنجا ۋەرکەوتوو کوردسانی بەشدارۍ ئی پارادایمەیە بیۍ، تا ئیسەیچ خەبات کەرا و خەباتەکە ئینا ئاستوو کەشی و شاری و گرڎوو بوارەکا کۆمەڵایەتی و لەشکری و سیاسی و بە گرڎ جۆرێوە بەردەواما، بە درێژایی ئاخێزوو ژەنی، ژیۋای، ئازاڎیی ئێمە پېسە کەژاری حۊلی فرەما دا کە بتاومۍ چنی فرێوە چا ژەنا کە دڵشا پۍ ئازاڎیی مڎۊ ۋەنە و خەبات و کۊشیای کەرا پەیوەندی گێرمۍ، ئاخێز هەمیشە دەرفەتێوە پۍ خەباتکەردەی ڕاەخسنۊنە، ئێمە ئا دەرفەتەما پېسە هەلێوە فرە زێڕینی پۍ ۋێما دی، چنی کەسانێوە ڕاسەوحۆ جە دلێینەنە پەیوەندیما بۍ، جە پانیشتوو کوردسانی و کەشەکا کوردسانی خەباتەکە بەدەوامیش پنە مڎریۆ، جە ئەوروپایچ بەهەمانشێوە، یۊ چا خەباتایچە کە چی چن ڕووەو دماینە کریا، خەباتێوە بۍ بە نامۍ کۆنفرانسوو ژەنی، ژیۋای، ئازاڎیی ، بە دروشمەو بە ژەنی، ژیۋای، ئازاڎییوە بەرەو ئاخێزی ملمۍ. ساڵۍ زیاتەرە کە ئاخێزوو ژەنی، ژیۋای، ئازاڎیی بەردەواما، چی بەینەنە جە فرەو یاگا جەهانینە ئاخێزەکە هۊرسەنگیا، و باس جە کەمووکوڕییەکایچش کریا، ئشیۍ چێش نەبیۍ و مشۊم جە ئایندەنە چێش کریۆ، بەڵام پێویس بۍ کە پلاتفۆڕمێوە وەش بۆ کە هەرکەس و بەتایبەت ژەنی بتاوا جە بەشە جیاوازەکانە بەیا و باسوو ۋێشا و کێشە و گرفتەکا و نەتەوەکاشا بشناسا، جە هەمانوەختەنە ئێمە بتاومۍ سردێوە ساز کەرمۍ جە خەباتی ویەردەی و ئیسەی و ئایندەو گلېرگەو ۋەرکەوتوو کوردسانی و ئێرانینە، بەتایبەتی بە سەرمەشقایەتی ژەنۍ."

' کۆنفرانسوو ژەنی، ژیۋای، ئازاڎیی بوار و زەمینێوە بۍ پۍ ئانەی ژەنی بە گرڎ جیاوازییەکاشاوە یۊگێرا'

ڕۆزەرین کەمانگەرە، هەر جە بارەو کۆنفرانسوو ژەنی، ژیۋای، ئازاڎییوە واتش:" ژەنی فرۍ ئامێبێنۍ ، ئی کۆنفرانسە زەمینێوە فرە عالبۍ پۍ ئانەی ژەنی جە گرڎوو نەتەوەکا و جە جوغرافیای سیاسی ئێرانینە بەشدارۍ بێنۍ، تەناڎ جە ئەفغانستانۆ بەشدارۍ بێنۍ، حەرپاسە جە خودوو وڵاتوو سویدینە ژەنی ئامۍ و هۊنیێوەشا پێشکەش بە کۊششکارەو کوردسانی هەڤاڵ ساکینە جانسزۍ و هامڕایاش کریا، چوار پانێڵۍ چی کۆنفرانسەنە لووۍ راوە، باسوو فرەو مژارا کریا، واتە ئا تاریخەی کە دەسەڵاڎدار گەرەکشا هەر نەبۊو و شارۊشۆ، ئا خەباتە پەنهانەی کە جە مەنتیقەکا بەلووچی و ئەهوازی و کوردسانوو ۋەرکەوتینە بۍ ئشیۍ چا کۆنفرانسەنە ڕۊشن کریێوە، کۆنفرانسەکە جە پانێڵی یووەمەنە ئانەش باسکەرد، و ئینە پۍ ئێمە فرە گرنگ بۍ، کە کۊشیای ویەردەو ئی نەتەوا چێشا، پۍ چی زیهنییەتوو پیا سالاریی گەرەکش نیا ئی کۊشیایە بەرگنۆ و شارۊشۆ، دیارا جە قوەتوو ژەنان، ژەنا جە پانێڵی یووەمەنە باسوو وەڵینگەو خەبات و کۊشیای ۋێشا کەرد، جە بەشەکا دووەم و یەرەم و چوارەمینە بە ڕێکوستەی ئامۍ وەڵېوە، فاکتەرە بەرەکی و دلێینەییەکۍ پۍ ئانەی ئاخێز بەردەوامبۆ چێشا، جە هەمانوەختەنە جە بواروو سۆسیۆلۆژی و کۆمەڵناسی گلێرگەکەیمانە هۊرسەنگنایش پۍ کریا، پېسە گلېرۊکەردەیۍ پۍ ئامانجوو کۆنفرانسەکەی ئانەبۍ کە جە بنەڕەتەنە پێویسا ئێمە چێش کەرمۍ پۍ ئانەی ئی ئاخێزوو ژەنی، ژیۋای، ئازاڎییە پارێزنۆ؟ زەمینێوە ڕەخسیا کە ژەنا گەنجۍ ژەنا ساحیب تەجروبەی پەیوەندیێوە فرە جە بەینشانە وەش بۆ. ئینە فرە گرنگا کە تۆ بتاوی تەجروبەو هێزی و ئارۊیت بە یۊترینیۆ لکە بڎەی، بتاوی پینەی ئاینڎێوە ئازاڎ خولقنی، چی کۆنفرانسەنە ئینە وەشکریا، ئی کۆنفرانسە بی بە مەڵامەتوو ئانەی کە ژەنی جە گرڎوو نەتەوەکاوە بەیا، بە گرڎوو ئاینەکاوە بەیا و بەشدارۍ با، ئی کۆنفرانسە نەک تەنیا جە بەشەکا ۋەرکەوتوو کوردسانی و ئێرانینە، بەڵکم مێمانۍ فرۍ جە بەرۆ ئامێبێنۍ، سەرەڕاو ئانەی باس جە خاڵە بەقوەتەکا ئاخێزەکەی کریا، باس چانەیچ کریا کە چێش بۆ بەمەڵامەتوو ئانەی کە پەنەواز بۆ ئاخێز ماوێوە هێمن بۊوە و پۍ گەورەتەرکەردەی ئا ئاخێزەیە چێش کەرمۍ ، ژیوگێوە فرە عال ڕەخسیا کە بێ حیچ دوودڵیێوە گرڎ کەسۍ باسوو ۋێش کەرۆ، هەرکەسۍ باسوو نەتەوەکەیش کەرۆ، پۍ نمونەی جە بەلوچستان مەڵامەتەکۍ سەرکوتکەردەی ژەنا چێشێنۍ و سەرهوردایەکۍ ئینۍ چ ئاستێوەنە باسشا کریا، جە مەنتیقەو ئەهواز و مەنتیقەکا تەروو ۋەرکەوتوو کوردسانیچ بەهەمان شێوە، فارس بە هەمان شێواز و میلەتەکای تەریچ، ئینە بابەتێوە فرە گرنگ بۍ کە ئاماژەش پنەکریا، جە بنەڕەتەنە ئی کۆنفرانسە فرە جە سەڎەکاش ویەرنا و نیشانەشدا کە چێش پێویسا کریۆ پۍ بەردەوامبیەی ئاخێزی، مژاری دووەم کە گەرەکما ئاماژەش پنە بڎەو ئانەنە کە فکر و فەلسەفەو ڕابەر عەبدووڵا ئۆجەلانی ئیسە ئاستێوە جەهانیش گرتەن ۋێش، دروشمێوە کە ئێمە باسماکەردە کە جە دلێینەو ۋەرکەوتوو کوردسانی و ئێرانینە دریا، تەنانەت ۋەرکەوتوو دلېڕاسەی و حەرپاسە جەهانیش گێرتۆ، چی کۆنفرانسەنە جارێوەتەر سەرەش هۊرداوە، گرڎوو ئا پێویسیا کە باس کریێنۍ کە پەنەوازما بە ڕێکوستەی و یۊگێرتەیۆ هەن، دەقیقەن چی کۆنفرانسەنە ویناما، وە ئینە پۍ ئێمە یاگۍ فەخری و سەرفرازییا کە دنیێوە ژەنی بەقوەتێما چی کۆنفرانسەنە ئشناسۍ، متاومۍ ئانەی واچمۍ کە ئەگەر یاگێوە بۆ کە پێشوازی جە گرڎوو جیاوازییەکا کەرۆ و گێرۊشا ۋێش بێگومان پێشوازییەکە چن ۋەران ۋەر بۊوە. کۆنفرانسەکەو هێزی و پەرۍ جە ستۆکهۆڵم ئانەش نیشانەدا کە ژەنی فرە کراوێنۍ پۍ ئانەی بەیانە پاڵوو یۊترینی و یۊگێرا، یۊگێرتەیۆ ژەنا بۆ بە مەڵامەتوو سەروستەی ئاخێزی، جە ئاخروو کۆنفرانسەکەینە و بەگرڎی باس جە ئەڵتەرناتیڤەکا و شێوازەکاو سەروستەی ئاخێزی کریا، ئێمە جە ئاینڎەنە چێش کەرمۍ، مشۊم باس جە گلېرگێوە کەرمۍ کە کریانۆ واتە باس جە نەتەوەی دیموکراتیکی کەرمۍ کە ژەنی چنەشەنە ئازاڎەنە، ئەگەر باسوو قەیرانوو ئیکۆلۆژیکی چی کۆنفرانسەنە کریا پۍ ئاینڎەو ئێمە چنی گلېرگێوە وەشکەرمۍ کە کێشە ئیکۆلۆژی و دیموکراتییەکا وزۆ وەرووچەما، باسوو ئازاڎیی ژەنۍ کەرۆ، جە دمادماینە گەرەکما ئانەی واچوو کە ئی کۆنفرانسە دما هەرمان نییا کە کریۆ پېسە گرڎ پانێڵیستەکایچ ئاماژەشا پنەدا، بەڵکوم چۍ بەدماوە پێویسا هەرمانەکۍ بەردەوامۍ با، ئی بەرەو ئازاڎیوازیە بۊ بە دەنگ و متاوۆ کۊشیای بەردەوام کەرۆ. مشۊم خەباتەکا ۋەرفراوان کەرۊ و بتاومۍ فرەو کەسایەتیە جیاوازەکایچ بارمۍ دلۍ ئی گروپەیە کە بتاوا کار و خەبات کەرا و بەدەوامۍ با."