دەسەی ڕاۋەبەری کەژەکەی، بۊنەو یاڎو سەڎساڵەو ئیمزاکەرڎەو پەیماننامەو لۆزانیۊ ئەرەیاۋنېۋەش ۋەڵاکەرڎۊ و تەئکیتش کەرڎۊ، دژ پا زلهێزا مرڎاۋە کە کورڎی و کورڎسانی کەرانە قوربانی مەسڵەحەتەکاشا، ماچۊ: "تاوانەکاتا دژوو کورڎی مرڎندۍ، داواو چنەۋیەرڎەی جە گەلوو کورڎی کەرڎۍ! ئارەزوو داواو چنەۋیەرڎەی بەشېۋېۋە بەرجەسە، دڎان نیایپۊیرەین بە کۆنفیدراڵیزمی دیموکراتیک-یرە جە ۋەرکەوتوو میامینینە".
جە ئەرەیاۋناکەینە ئامان: "سەڎېۋە سەرو ئیمزاکەرڎەو "پەیماننامەو لۆزانی جە شارو لۆزانو ۋڵاتو سویسرای جە تەمموزو ١٩٢٣ ۋیەرۊ، کە کورڎسانش کەرڎ بە چوارپارچۍ.
چی سەڎەنەی کە سەرو لۆزانیرە ۋیەرڎ، جوگرافیاو ۋەرکەوتوو میامینی پارچەکریا، چی پرۆسەنە، گرڎوو گەلا بیۍ بە دوژمنو یۊترینی بەتایبەتی کورڎ، هاموەخت گەشەو گلېرگەی مرڎا، جیای ئانەی، سیستمی پیاسالاری و جیاوازی ڕەگەزی و ناسیۆنالیزم و تنڕەویی ئایینی سەرو گلېرگەکارە سەپیا. سەرو ئی بنەڕەتیە، ئی پەیماننامە قڕکەرۍ و مجەرەکاش شەرمەسارکەرمۍ.
گەلوو کورڎی دژوو سنوورە دەسکردەکا ۋڵاتەکەیش پارېزنۊ
گەلوو کورڎی کە کۊت دلۍ چنگەو پەیماننامەو لۆزانی، حەجگیز پارچەکەرڎەی ۋڵاتەکەیشا قبووڵ نەکەرڎ. دەوڵەتە ئیمپریالیست و ستەمکارەکۍ حەجگیز نەتاۋانشا کورڎەکا جە کورڎسانەنە بەرپڕنا جە ڕاو کێشای سنووری دەسکردی بەپاو لۆزانی، کورڎەکۍ پېسە گەلێۋە مەنېۋە، حەجگیز پاشەکشەشا نەکەرڎ کورڎەکۍ ۋەرگریشا جە ۋڵاتەکەیشا کەرڎ، پەی ئازاڎیی ئەرەکۊشېنۍ، دژ پا دەوڵەت_نەتەوا کە بە سنووری دەسکرد سەرو مێزەکاوە ئەرەمەرزیۍ، مدرامانشا کەرڎ.
کورڎەکۍ جە ماۋەو سەڎېۋەنە، سەڎان هەزار گەشمەرڎېشا بەخشۍ جە مدرامانشانە پەی بیەی و ئازاڎیشا. جە کەسایەتی بەسۍ و زەریفە و ساکینە جانسزۍ و لەیلا قاسمۍ و شیرین عەلەمدارۍ و هەڤرین خەڵەفی و سەرمەشقا مدرامانو کورڎی سەید ڕەزا و عەلی شێر و قازی محەمەڎ و قاسملۆ و شێخ سەعید و نوری دێرسیمی و شێخ عەبدولسەلام بارزانی و ئیحسان نوری و مەزڵوم دۆغانی و گەشمەرڎا ١٤ و تەمموزی، بە ڕێز و پنەزانایۊ یاڎو گرڎو گەشمەرڎا کورڎسانی کەرمېۋە و وەعد واوەی کەرمېۋە پۍ بەدیئاماو ۋەرمەکاشا جە کورڎسانېۋە ئازاڎەنە.
ژەنی زیاتەر کریا بە ئامانجوو قاڕچنیەیۊ
پەیماننامەو لۊزانی گەورەتەرین پیلانگێڵنین سەدەو ویسینە دژوو کورڎی. چەنی لۊزانی، کورڎسان ڕووبەڕوو ئەرەگیریێوە سەروازی و تاڵانی ئابووری و قاڕچنیەیۊ بییۊە جە ڕووەو ئشناسنامەی و زوانی و کولتووریوە، سەروو بناغەو لۊزانی، چەنی سەرەورڎایەکەو وەرکەوتوو ساڵەو ١٩٢٥، دەوڵەتوو تورکی نکۊڵی و پاکتاو و نەفیکەرڎەی و کوشتەی و کۊکوشیش کەرڎ بە چێوێە ڕۊتینی وەرانوەروو کورڎیوە. هەرپاسە فاڕیای دیمۊگرافیای کورڎساننە وەش بی جە ڕاو پەشتێنەو عەرەبیوە سوریانە و عێراقنە، کۊچ و هەژارکەرڎەی و ئارڎەی کۊچبەرا ئاسیاو دلێڕاسەیۊ بەرەو تورکیا دەسش پەنە کەرڎ، زوانی کورڎی قەدەغە کریا، زارۊڵاو کورڎی فاڕێوە پەی مەکتەباو شەوۍ هەرێمەکانە، کناچۍ گولانۍ ڕووبەڕووۍ پاکتاوی ئیتینیکی بیێوە، بە ماڵایشارە جە ئشناسنامەی و زوانی و کولتووروو وێشا خۊیان بۊنەو موژدەدەرە کۊڵۊنیاڵیستەکا پێسە سدیق ئاڤاری، ئشناسنامەو هەزاران کناچە دێرسیمیاشا فاڕا، نامۍ نریۍ "کناچە گومبییەکێ"، گومۍ کریۍ و جیۍ کریێوە جە خێزانی و خاکەکەیشا..
چی پڕۊسەنە، ژەنی زیاتەر کریۍ ئامانج، بێجگە جە سیاسەتوو قاڕچنیەیۊ، ڕووبەڕووۍ فشاری و سەرکوتوو جڤاکی بیێوە، چەنی ئی سیاسەتاو سەدەی وەڵینی، گەرەکشا بۍ ژەنی و گلێرگەی کورڎی بەبۍ وڵات و زوان و بییەی و تاریخی و یادگەی کەرا و دلێشانە بەرا. پەوکای دەرەنجامەکاو ئی پەیماننامەیە بیۍ مایۍ هەڕەشا پەی سەروو ژیوای و بییەی ژەناو کورڎی، هەڵای هەڕەشەکۍ بەرڎەوامێنۍ.
جە ٣ ئابوو ٢٠١٤، کۊکوشی و قڕکەرڎەی دژوو ژەنە ئێزیدییا سەروو دەساو داعشیوە سەر بە دەوڵەتوو تورکی ڕووەش دا، ئانۍ بە چەکی کیماوی جە هەڵەبجەنە کۊکوشی کریا، چەک و پەشتیوانیشا جە ئیمزاکەراو لۊزانیوە ور گێرت، کورڎەکۍ تەنیۍ کریێوە، هیچ دۊسێوەما نەمەن نەما بێجگە جەشەکا، پی مانۍ، لۊزان ئەوەڵین تاریخوو کۊکوشیی کورڎان.
ڕا بە ئیمزاکەرڎەی لۊزانێوە تازەی مەدەیمێ
پێسە کەژەکەی، ئەوەخواش کەرمێوە، بە مدرامانی ڕێکوزیا و کۊشیایما دژوو پەیماننامەو لۊزانی تازەی مرڎمێوە، هەرگیز ڕا مەدەیمێوە پی ڕێککەوتەیە قێزەونا.
بە کۊشیای یاومۍ بە چارەسەرێوە شەرەفمەندانە جە ڕاو بەرزکەرڎەیۊ داواکاما و پاگێرتەیرەی سەروو کورڎسانی ئازادی و وەرکەوتوو دلێڕاسەی دیموکراتیکی.
بە کۊشیای ٥٠ ساڵەیما شکستما ئارڎ پی پەیماننامەیە، ئیساتۍ بە ڕێککەوتەێوە جڤاکیی تازە پا منیەیمۍ سەدەو ویس و یەکی و پەی پڕاکتیزەکەرڎەیش کۊشیەیمۍ. دلێنەبەرڎەی ئاسەوارە وێرانکەرەکاو پەیماننامەو لۊزانی و بنیاتنیای ژیواێوە ئازادی، تەنیا جە ڕاو پارادایموو جڤاکی دیموکراتیکی و ئیکۊلۊژیکی و ئازادیی ژەنا مۍ دی.
ئێمە بێئشناسنامەیی قبووڵ مەکەرمۍ، هاگاما ئینا جە کولتووری و یادگەیما، زوانوو ئەدێما پێسە زوانوو وانای و نویستەی و بازرگانی و سیاسەتی بەکار مارمۍ.
ڕ امەدەیمۍ بە سیاسەتوو ژەنکوشتەی و دەسدرێژی و ورەتەی ژەنا بازاڕنە و ئەسیمیلاسیۊن و نەفیکەرڎەی و تراژیدیای تازەو کناچە گومبییەکا کورڎساننە و وەرکەوتوو دلیراسەینە، با کۊشیایما بەتینتەر کەرمۍ دژوو هجوومی پاکتاوکەری و دەسەڵاتوو پیاسالاری و سەرمایەداری و ئیمپڕیالیستەکا، ئایدیاکەیما دەربارەو ژەنۍ ئازادۍ و جڤاکی ئازادی بارمۍ دی.
تازە کریۊۋە...
هـ . ش