پ. پەیچ: دەسوو ڕژێموو ئەرڎۊغانی یاوان زانکۊکەو من

پڕۊفیسۊر "نۊرمان پەیچ" ڕاگێروو سەرۊکایەتیی زانکۊو هامبورگی وەرڎەموو کۊنفڕانسوو 'ئێمە جیهانوو وێماما گەرەکا' واتش، "دەسوو ڕژێمی ئەرڎۊغانی یاوان ئا زانکۊیە، کە من چنڎین ساڵێن هەرمانەش چەنە کەروو".

کۊنفڕانسەکۍ بە نامۍ  'مرڎایۊ وەراوەروو مۊدێرنیتەو سەرمایەداری' تا ئیساتۍ جە ساڵەکاو ٢٠١٢، ٢٠١٥و ٢٠١٧ سازۍ کریێنۍ و دلۍ دنیای زانستیی ئەڵترناتیڤینە دەنگشا دانۊ. کۊنفڕانسوو چوارەمی قەرار بۍ جە ٧-٩و نیسانوو ٢٠٢٣ ساز کریۍ. کۊنفڕانسەکە قەرار بۍ بە دروشموو 'ئێمە جیهانوو وێماما گرەکا ' جە هۊڵوو کۊنفڕانسەکاو زانکۊو هامبورگینە بلۊ ڕاوە.

سەروو ئی حەفتەیە بە حەوڵی ڕێکوزیاو پارێزنای دەستووری هەمیشەیی، کە ڕێکوزیاێو هەواڵگێری دلۍ ئەڵمانیاین، سەرۊکایەتیی زانکۊو هامبورگی ڕاش  جە کەرڎەیۊ کۊنفرانسەکەی گێرتە. بە قەراروو سەرۊکوو زانکۊکەی "پ.د. هاوک هیکەرەن" لویڕاوەو کۊنفڕانسەکەی جە کامپوو زانکۊکەینە قەدەغە کریا.

قەرارەکە گورزێوەن جە زانستی ئازاڎی

کۊمیتەی گردینوو تەلەباو زانکۊو هامبورگی (ئاستا)، تۊڕەو گێڵای ئاڵترناتیڤی و دەسوەڵێوزی 'ئازاڎی پەی عەبدوڵا ئۊجالانی، ئاشتی پەی کوردسانی' کۊنفڕانسەکەشا ساز کەرد. یۊ چانیشا کە جە کۊنفڕانسەکەنە قسێش کەردۍ مامۊساو زانستی میاننەتەوەیی "نۊرمان پەیچ" بۍ. "پ. نۊرمان پەیچ" کە بەینوو ساڵەکاو ١٩٨٢ و ٢٠٠٥ێنە زانکۊو هامبورگینە، بەشوو زانستە سیاسییەکانە مامۊساو "یاسای جەماوەری" بۍ، قسێش پەی ئاژانسوو هەواڵوو فرات (ANF)ی کەردۍ و ئا قەرارەو سەرۊکایەتیی زانکۊکەیش بەتندی شەرمەزار کەرد.

پ. پەیچ قەراروو سەرۊکایەتیی زانکۊکەی بارەو ئاستەنگکەرڎەی کۊنفڕانسەکەیش پێسە 'گورزێوە جە زانستی ئازاڎ'ی پێناسە کەرد و واتش، " ڕووەو زانستی ئازاڎیوە قەرارەکەی بە دڕنڎانە وینوو. وەروو ئانەی جە ئەنجاموو ئا قەرارینە ڕاگێری چانەیە کریا زانۍ کوۍ باوە و بەئازاڎانە واتواچ سەروو قۊرتەکاو دنیۍ کەرا".

پ.پەیچ واتش، کە وەڵۍ ئیسەینە دووۍ کۊنفڕانسێنە وانەش پێشکەش کەرڎەن و واتش، "چی کۊنفڕانسەنە بە چەپەوانەو بانگەشەکاس هەواڵگێری و سەرۊکایەتیی زانکۊی، بە حیچ لەونێوە پڕوپاگەندە پەی پەکەکە نەکریان. کۊنفڕانسەکانە شێوە و شێوازوو چارەسەرکەرڎەی قۊرتەکاو دنیۍ، لای سەری گردیوە پەرسەو کوردی تاوتۊ کریێنۍ. دیارا ئا ئاستە کۊنفڕانسەکە  یاوانش پەنە و ئەو گفتوگوۍ کە کریا، بڕێش تەرسنێنۍ و وەروو ئانەی فشارشا وستەن سەروو ڕاوەبەرایەتیی زانکۊکەی".

با ئیتر دیای پەی کوردی پێسە گومانچەنەکریای وەسێش بۊ

پ. پەیچ ئانەیچش وست ڕووە، کە قەراروو ڕاگێری جە لوایڕاوەو کۊنفڕانسەکەی سەروو داواکاریی دەوڵەتوو تورکی کریانو واتش، "دیارا دەسی درێژوو ڕژێمەکەو ئەرڎۊغانی یاوان ئا زانکۊوە، کە چنڎین ساڵۍ هەرمانەم چەنە کەرڎەن. هەست بە شەرمەزاری کەروو بۊنەو ئانەیۊ کە ڕاوەبەروو زانکۊکەی داواکاریی ڕژێموو ئەرڎۊغانی جێبەجۍ کەرۊە. هومێدم هەن سەرۊکایەتیی زانکۊکەی دەس چا قەراریشە ور گێرۊ و بەرەکاو ڕووەو کۊنفڕانسەکەیرە کەرۊوە".

پ.نۊرمان پەیچ هەروەها داواش جە دەوڵەت و ڕێکوزیایە زانستییەکاو ئەڵمانیای کەرڎە، کە ئیتر با وەسۍ بۊ، کە بە چەمۍ گوماناوییوە پەی ڕێکخراوە کوردییەکا بدیەیمۍ. "پ. پەیچ" باسش چانەیچە کەرد: "کوردۍ گەرەکشانە، کێشەکانی مشکیلەلێشا بە زانستی وزا سەروو باسی و چارەسەرشا پەی وێزاوە، بەس شمە ڕاشا وەنە گێردۍ، ئانە پەڵێوە شەرمەزاریین بە دلێچەماو جیهانوو زانستیوە".

س.ز