پارت و جەمە کوردییەکۍ: ڕۆ ڕۆو پارێزناو ستاتۆو وەرنیشتییا

پارت و جەمە کوردییەکێ دژو هرووژمە ئەرەگیریەکا سەرو سەرنیشتوو وەرکەوتوو سوریای کاروەدایش نیشانەدا و ئەرەیاوناش؛ "ڕۆ ڕۆو پارێزناو وەرنیشتی و پارێزناو ستاتۆو وەرنیشتین."

پارتو هەرێمە دیموکراتیکەکا (دەبەپە)، پارتو کۆمۆنیستو کوردەسانی (کەکەپە)، پارتو ئازادی، پارتو ئینسانی و ئازادی (PİA)، جەمەو کوردی شۆڕشگێڵنی و دیموکراتیکی(DDKD)، جەمەو شێخ سەعیدی و پلاتفۆرمو یۆبییەی ژەنا کوردی، سەبارەت بە هرووژمەکا دۆڵەتو تورکی و هێزە چەکدارەکا NSA جە سەرنیشتوو وەرکەوتوو سوریای بەیاننامێوە هامبەششا وەڵا کەردۆ. هامسەرۆکۆو گردینەو دەبەپەی، چیدەم کلیچگون ئوچارە و نوێنەر و پارت و ڕێکوزتەکا تەری ئامادە بێنێ. کاتو ئەرەیاوناو بەیاننامەکەی لافیتەو؛ "پارێزناو وەرنیشتی واتە پێکئاوردەو یۆبییەی نەتەوەیی" بەرز کریاوە.

دەقە هامبەشەکە جەلایەنو ئەندامو دەسەو ڕاوەبەری مییانو (MYK)ی دەبەپەی بێریڤان هێلین ئیشکێوە ونریاوە.

هەرپاسە دەقو بەیاننامەکەی بە نامنیشانو؛ "پارێزناو وەرنیشتی واتە پێکئاردەو یۆبییەی نەتەوەیی" پاسەن:

" جە جەهان و مەنتیقەکەیمانە پێشئامێ سیاسی گرنگێ ئینێ ئارانە. سنوورەکێ سەڏ ساڵێ چێوەڵتەر جەلایەن زلهێزەکاوە دیاری کریێ و ئارۆ دۆخەکە هەستیارا و بەخێرایی فاڕیێکێ ڕووە مرا. هەر پێسە سەد ساڵێ چێوەڵتەر ئارۆ کوردەسان جە مییانەو پێشئارد و فاڕییا گرنگەکان. ئا ستاتۆیە سەرو بنەماو ئینکاری و نکۆڵی جە کورد و کوردەسان ئەرەمەزیابێ، ئیسە پارچە پارچە بۆ و وڕنیۆ و دۆخێوە سیاسی تازە سەرهۆرمرۆ. ئی دۆخە پەی گەلو کوردی و گردو گەلا، ویروڕا و کلتوورەکا مەنتیقەکەی دەرفەتو دەستپێکێ تازەی مێ وەڵێوە. هیوادارێنمێ سیستەمێوە مەزیۆرە پەی ئانەی گردو گەلی و پێکئاماکا مەنتیقەکەی بە شوناس و ڕەنگ، دەنگ و مافەکێشا بە شێوێوە یەکسان تاوانە پێوەرە بژیوا. بەڵام داخەکێم عەقڵیەتو ڕەگەزپەرستی و تاکڕەویی دۆڵەتا مەنتیقەکەی پاگیری سەرو سیاسەتو نکۆڵیکەردەی و  ئینکار مکەرا.

ڕژێمو سوریای کە یۆ پێ جا سیستەما، دماو ١٤ساڵا جەنگو دلینەی جە ماوەو دووێ هەفتانە وڕا. بە وڕناو ڕژێمو بەعسی، ئانەیچ جارێوە تەر ڕۆشن بییۆ کە حیچ دەسەڵاتو و هێزێوە سەرو بنەماو سیاسەتو نکۆڵیکەردەی و ڕەتکەردەیۆ گەلا تەری پێسەو ڕژێمو بەعسی شکس مارا و هۆرشنیاوە، ئیسە دەرفەتێوە پەی بنیادنیای سیستەمێوە یەکسانی و دیموکراتیکی ڕخسیۆنە. پۆکەی پەنەوازا سوریانە سیستەمێوە مەزنۆرە کە گردو گەلا و کلتوور و ویروڕا جیاوازەکا گێرۆ وی. پۆکەی پەنەوازا دەمودەس پرۆسێوە سیاسی دەس پنەکەرۆ و سەرو ئا بنەمێ چارەنووسو سوریای ڕۆشن بۆوە.

سوریانە مەبۆ ‌هێزی دەرەکی دەسەڵاتو وێش سەرو بەشەکا تەری سەپنۆنە، وەرو ئانەی واوەی بییەیۆ سیاسەتەکا ویەردەی، ڕەتکەردەیۆ و نکۆڵیکەردەی دۆخەکەی پێسەو وێش مازۆوە. هەرپاسە پەنەوازا گردوو هێزە مییاندەوڵەتی، هەرێمی و دلینە ڕێز جە ئیرادەە گەلا گێرا. هەوڵ دەیدێ و هامکارێ جە لە ئەرەمەزنارەو سیستمێوە دیموکراتیکینە. چا ڕوۆ یۆ جا دەوڵەتا تورکیان. داخەکیم کردەوەکا تورکیای چن هەفتێوە ویەردەینە نیشانەشدا کە دژو بەرژەوەندی گەلا تورکیای، سوریا و گەلا هەرێمەکەین. سەرەڕاو ئانەی کێشەو وێش چنی کورددا چارەسەر نەکەردەن، هەوڵمرۆ پەرسەو کورد جە سەرانسەرو هەرێمەکەی و جەهانینە بە بێ چارەسەری مەنۆوە.

دۆڵەتو تورکیای کە ماوەو ١٤ساڵان بەردەوام هرووژم مکەرۆ سەرو دەستکەوت و پێگەو وەرنیشتوو کوردەسانی، بە وڕناو ڕژێمو بەعسی هرووژمەکێش دژو گەلو کوردی خێراتەر کەردێنێ. تورکیا گەرەکشا جەلایەن چەتەکاشۆ وەرنیشتوو سەرنیشتوو وەرکەوتوو سوریای بە تەمامەتی ئەرەگیر کەرۆ. گەلو کوردی فرە خاس مزانۆ کە ئی هرووژمێ و هەوڵداین پەی ئەرەگیرکەردەو وەرنیشتی دەرئەنجامو سیاسەتو ڕەتکەردەیۆ و نکۆڵیکەردەی پرسو کوردین جە سەڏ ساڵەو ویەردەینە. عەقڵیەتو ڕەگەزپەرستی تورکی، گەرەکش نییا کورد حیچ یاگێنە بۆ خاوەن پێگە و مافو وێش. پۆکەی دوژمنایەتی بەینو گەلاو قووڵتەر مکەرۆوە.

چی چوارچێوەنە وەڵێ گرد چێوێ بانگەوازو ئێمە پەی گەلو کوردی. ئا ستاتۆ بە بێ ئیرادەو گەلو کوردی ئەرەمەزیۆرە ئەنجامەکەش هۆرشنریۆوە. گەلو وەرنیشتیوو وەرکەوتوو سوریای مۆدێلێوە ژیوای یەکسانشا بە سەرمەشقایەتی ژەنا بنیادنیان. بەڵام دۆڵەتو ڕەگەزپەرسی و نەتەوپەرەستەکێ گەرەکشانە ئی مۆدێلەیە هۆرشاناوە و میتۆدو تازەو وێشا سەپنا پەی ئانەی گەلو کوردی بێ پێگە و ماف مەنۆوە. گەلو کوردی چانەی زیاتەر مەتاو ئی زوڵمەیە قەبووڵ کەرۆ. هامپەیمانی دۆڵەتا دژو ستاتۆو گەلو کوردی هۆرشنیاوە. پۆکەی ستاتۆیۆ وەرنیشتوو کوردەسانی پەی ئێمە ئینا سەرو گرد چێوێ. ڕۆ ڕۆو خاوەندارین جە وەرنیشتوو کوردەسانی. سەرو ئی بنەمی داوا جە گردو گەلو کوردی و لایەنە سیاسییەکا مکەرمی بە شێوێوە یۆگێرتەی دەرفەت و ئیمکانیەکا وێشا پەی مسۆگەرکەردەی ستاتۆیو وەرنیشتی بەکار بارانە.

بانگەوازو دووەمیما پەی ڕاو گردی مییاننەتەوەیی. مەلامەتی ئەساسی گردو ناکۆکییەکا وەرنیشتوو دلێڕاسەی بەشبییەو کوردەسانی و بێ ستاتۆ ئازتەو گەلو کوردین مەنتیقەکەنە. سەرەڕاو گردو سیاسەتە کۆمکوژییەکا و هرووژمە پاکتاوەکێ، گەلو کوردی ئارۆ ‌هەڵای سەرەکیترین هێزو سەقامگیری و دیموکراسیین. پەی چارەسەرکەردەی گرژییەکا وەرکەوتوو دلێڕاسەی، پەنەوازا دان بە مافە ڕەواکا گەلو کوردی بنیا و ستاتۆیۆ پەسەن کریۆ. ئێمە پێسەو پارت و ڕێکوزیا و ئەرەمەزیا کوردیەکا داوا جە ڕاو گردی جەهانی کەرمێ کە پەشتیوانی وێشا پەی وەرنیستوو کوردەسانی بەقوەت کەرا وستاتۆیۆ گەلو کوردی بسناسا و پەشتیوانیش کەرا. پێسەو ئەرکێوە ئینسانی، ئەخلاقی و ویژدانی.

بانگەوازو دمایما پەی گەل و دەسەڵاتداری تورکیاین، زەرەر بە پێگە و مافەکا گەلو کوردی مەیاوندێ. بییەو گەلو کوردی زەرەر بە گەلو تورکیای مەیاونۆ. جە حەقەتینەنە مشۆم باس جە واڵە و برایەتی هەزار ساڵەی کریۆ، ئارۆ تورکیا مەبۆ هرووژم کەرۆ سەرو دەستکەوت و پێگەو گەلو کوردی جە وەرنیشتنە، بە پێچەوانە پەنەوازا پەیوەندی و پەشتیوانیش چنەکەرۆ.

سەرو ئی بنەمێ ماچا ڕۆ ڕۆو پارێزناو ستاتۆو وەرنیشتین. بەیدێ پێوەرە وەرنیشتی پارێزنمێ."