نەعیمە فەتاح عاقلە کە یووە جە شایەتحاڵاو کۊکوشیی بەرخبۊتانینە و ئەداو گەشمەرڎە مەتینینە کە جە کۊکوشیەکەنە گەشمەرڎە بی ئەرەویاوناش، کە گەرەکشا جە پڕۊسەو داڎگاییکەرڎەی چەتەکاو داعشینە ئاماڎۍ بۊ و واتش "مشۊم داعشەکۍ وەرڎەموو خەڵکینە داڎگایی کریا".
چەتەکاو داعشی جە ١٥ ئەیلوولوو ٢٠١٤ بە پەشتیوانیی فرەو هێزا و بەتایبەتی دەوڵەتوو تورکی هجوومشا کەرد سەروو کۊبانۍ. چەتەکۍ دماو دەسملەرەگێرتەی ٣٥٠ دەگایا بەرەو ناوەندوو شارەکەی لوۍ. هێزەکاو یەپەگەی و یەپەژەی وەراوەروو هجوومەکانە پەی ماوەو چند مانگێوە وێگێرییشا کەرد و گەورەتەرین مدرامانی تاریخییشا نیشانە دا و جە ٢٦ کانوونوو دوەموو ٢٠١٥ داعش گەورەتەرین گورزش کۊبانێنە وەرکەوت. ئا شکسە پەی داعشی بی بە "ئەوەڵوو دماییئامای" و شکسێوە گەورە پەی چەتەکا و لایەنگێراشا چا کۊکوشییانە داعش دماو ئا شکسە گەورەیە، کۊکوشییەکەو ٢٥ حوزەیرانیش کەرد وەراوەروو مەدەنییەکاو کۊبانێوە.
گرووپێوە گەورە جە چەتەکاو داعشی لوۍ دلۍ شارەکەی و جە بەرخبۊتان و دلۍ شاروو کۊبانێنە خەڵکی مەدەنیشا کەرد ئامانج. بە پاو ئەرەیاونای ئا وەختەو فەرماندەیی یەپەگەی کۊبانێنە جە ئەنجاموو کۊکوشییەکەینە ٢٣٣ مەدەنیۍ جە دەگاو بەرخبۊتانی و ٢١٠ مەدەنییچ ناوەندوو کانتۊنوو کۊبانێنە گەشمەرڎۍ بیۍ و ٢٧٣ مەدەنیێچ بریندارۍ بیۍ. هەرپاسە چا هجوومانە ١٤ ئەندامۍ ئاسایشی، ئەندامێوە تەڤدەتی و ئەندامێوە یۊبییەی گەنجاو وەرنیشتیچ گەشمەرڎۍ بیۍ.
مشۊم پەشتیوانی جە قەرارەکەی بکریۊ
دەسەو وێڕاوەبەریی سەرنیشت و وەرنیشتوو سووریای جە ١٠ حوزەیرانینە ئەرەیاوناش، کە دژوو چەتەکاو داعشی پڕۊسەو داڎگاییکەرڎەی دەس پەنە کەرۊ. ئیدارەو وێڕاوەبەریی ئاماژەش پانەیە نەکەرڎەن، کە زیاتەر جە ١٠ هەزار ئەنداماو داعشی کە خەڵکوو وەڵاتە جیاجیایانۍ داڎگایی کریا.
نەعیمە فەتاح عاقل شایەتحاڵەو کۊکوشی دەگاو بەرخبۊتانی و ئەداو مەتین کۊبانۍ، کە نزیکۊ کۊکوشییەکەش دیەن و کوڕەکەیچش چا کۊکوشییەنە گەشمەرڎە بییەن، پەشتیوانییش پەی قەرارەکەو وێڕاوەبەری بەروست و واتش، "مشۊم مافوو زارۊڵەکاما کە کۊکوشییەکەنە گەشمەرڎۍ بیۍ ورگێرمۍ. پێسە ئەداو گەشمەرڎەێوە گەرەکما پڕۊسەو داڎگاییەکەینە ئاماڎۍ بوو".
نەعیمە فەتاح عاقلە بێدەنگیی دامودەزگا و رێکوزیایە میاننەتەوەییەکاش شەرمەزار کەرد و واتش، "مشۊم جە چەتەکا پەرسیۊوە".
"ڕوێوە سیاو بۍ "
ئەدا نەعیمە ئاماژەش پانەیە کەرد، کە مەتین کۊبانۍ کوڕیچش کە جە ٢٥ حوزەیرانوو ٢٠١٥ جا وەختەنە چەتەکاو داعشی هجوومشا کەرڎەن سەروو دەگاو بەرخبۊتانی، پارکوو کۊبانێنە جاڎەو مەحەتەو کۊبانێنە گەشمەرڎە بییەن و واتش: " ئا وەختە داعش هجوومش کەرد سەروو کۊبانۍ، چندین کۊکوشیۍ کریۍ. وەلۍ هەرجارۍ کە ٢٥ حوزەیرانی نزیک بۊوە، پێسە ڕوۍ سیاوی و پەڕ جە ئێشی و خەمی ویرم گنۊوە. پەلاماریشا دایمۍ ئانەی ژەنی، زارۊڵە، پیر بۍ کەوت وەروو دەسیشا کۊشتشا. بە جلوبەرگوو یەپەگەیۊ داشا بەرەی و بە ئەشکەنجە خەڵکشا دەکوشت. بەرەو یاناشا ماڕا ژەنی و زارۊڵۍ بێشکێشا کوشتۍ. پیری گەرەکشابۍ ڕاگێری کەرا جە کوشتەی گەنجەکانە، وەلۍ ئاڎێچشا کوشتۍ. بە چەمۍ وێم دیم گەنجەکێشا بەئەشکەنجەوە کوشتۍ. لەزەت جە ئێشوو ئینسانەکانە وینێنۍ. وەروو ئانەیە ئەدۍ بەئێشۊ کوشا ئەوەڵۊ زارۊڵۍ و کۊرپەکاشا وەرچەماشاوە کوشێنۍ. بڕێشا وەرمنە کوشتۍ. سەرەو بڕێوەشا بڕی، جەسەشا شێونۍ. گرد نۊعە ئەشکەنجێوەشا سەروو خەڵکی ستەموەنەکریایۊ تاقی کەرڎۊ".
' فرۍ گەشمەرڎۍ کریۍ، وەلۍ چەمێشا ئاستوو ئا کۊکوشییەینە قووجنێ"
ئەدا نەعیمە ئاماژەش پانەیە کەرد، کە نەک هەر چەتەکاو داعشی، ئانێچ پەشتیوانیی داعشی کەرا و ئانێچ ڕاشا پەی وەشە کەرڎێنۍ، مشۊم داڎگایی کریا و واتش، "ئانۍ پەشتیوانیی داعشیشا کەرڎەن هیچ ئینسانیەتێوەشا چەنە نییا. ئەگەر وەڵاتێوە تەرنە کۊکوشیێوە چینە کریۍ، هاوارشا یاوۍ عاسمانی و بە سزێوە قابلەشا یاونێنۍ. وەلێم وەختێوە گەلوو کوردی کۊکوش کریۊ، کەس نقەش چۊوە نمۍ. بێدەنگەکۍ جارێوە تەر هامبەشیی وێشا ئاشکرا کەرد".
'مشۊم شایەتحاڵۍ داعشی داڎگایی کەرا'
ئەدا نەعیمە واتش، کە زیاتر جە ١٠ هەزار هاموەڵاتە بێگانا زیندانەکانە ئەرەگیریێنۍ، ئانەیچش وست ڕووە، کە مشۊم چەتەکاو داعشی کە خەڵکشا کوشتەن داڎگایی کریا و واتش"دماو ئا ئەدا و تاتا کە گەشمەرڎۍ بیۍ دەیان زارۊڵۍ هەتیمۍ و بێسەرپەرشتۍ کەوتۍ. گەورەکێما کە ساعیبۍ یاڎگەی تاریخیما بێنۍ بن کۊکوشۍ کریۍ. سەرەو گەنجەکاشا بڕی، چەمێشا ورکڵاشتۍ، جەسەشا پارچەپارچە کەرڎۍ. بە ستەم و ئەشکەنجەی گەورە گەشمەرڎێشا کەرڎۍ. ئا دڕندایەتییە چەنی متاویۊ پەسەند کریۊ؟ قەرارەکەو ئیدارەو وێڕاوەبەریی گونجیان و ئێمەیچ پێسە بنەیانەو گەشمەرڎا تا دمایی پەشتیوانی جە وێڕاوەبەری کەرمۍ.
مشۊم دامودەزگا و ڕێکوزیا میاننەتەوەییەکۍ پەی بەیاگەیاونای قەراروو داڎگاییکەرڎەی چەتەکاو داعشی هەنگامە بنیا. داعش جە ڕاو کۊکوشی، دەسدرێژی، تاڵانی، دزی و ئەشکەنجەیۊ مشناسیۊ ئێمە بە چەمۍ وێما ئانەما دی. داعش ئینسانەکێش کوشتۍ، بەزیندەیی وستێش چێروو خاکیوە، دەسدرێژی و تاڵانییش کەرد. سەرباروو ئا ستەمیچە گەلوو کوردی سازشش سەروو ئینسانبییەی وێش نەکەرد. ئیدارەو وێڕاوەبەری و گەلاو سەرنیشتی و وەرکەوتوو سووریای، چندین ساڵێن داعشەکێشا زینداننە و کەمپەکانە گێرتێنۍ، وەلۍ مشۊم چەتەکاو داعشی وەرڎەموو بنەیانەو گەشمەرڎانە داڎگایی کریا، تاوانەکاو ئاڎیشا و پەشتیوانەکاشا ئاشکرا کریا".
س.ز
