کەنەکە: کەسوکاری ئەنفالکراوان توڕەن لە بێباکی حکومەت و پەرلەمانی باشوری کوردستان

کەنەکە رایگەیاند، دوای ٣٥ ساڵ لەتاوانی ئەنفال حکومەتی عیراق و ھەرێم نەیانتوانیوە لە بەدیھێنانی داخوازی ژیانی کەسوکاری قوربانیانی ئەنفال و ناوچە زیانمەندەکانی سەردەمی رژێمی بەعس سەرکەوتووبن و لەھیچ روویەکەوە قەرەبوو نەکراونەتەوە.

کۆنگرەی نەتەوەیی کوردستان (کەنەکە) بەبۆنەی ٣٥مین ساڵیادی ئەنفالەوە راگەیەندراوێکی بڵاوکردەوە و ئاماژەی بەوەکرد، ھێشتا گۆڕە بەکۆمەڵەکانی ئەنفال ھەڵنەدراونەتەوەو کەسوکاریان چاوەڕوانی ئێسک و پروسکی ئازیزەکانیانن بھێنرێنەوە نەتوانراوە تاوانی ئەنفال دیکۆمێنت بکرێت و بخرێتە بەرنامەی پەروەردەو فێرکردنەوە..

لە بەشێکی دیکەی راگەیەندراوەکەی کەنەکەدا هاتووە، " کەسوکاری قوربانیانی ئەنفال توڕەن لەو ھەموو بێباکی و خەمساردیەی حکومەت و پەرلەمانی باشوری کوردستان وێڕای رەوایی توڕەییان ئەرکی ھەموو لایەنە بەرپرسیارەکانی عیراق و کوردستانە ئەو توڕەییەی خەڵک بە جدی وەربگرن و کار بۆ چارەسەری کێشەو پڕ کردنەوەی کەلێنەکان بکەن ولەوەزیاترخەمساردنەبن."

راگەیەندراوەکەی کەنەکە بەم شێوەیەیە:

"لەمێژووی دێرین و نوێدا گەلی کورد رووبەڕووی چەندین جۆری تاوانی نێودەوڵەتی وەکو جینۆسایدو تاوانی دژ بەمرۆڤایەتی و قڕکردن بوەتەوە. داگیرکەرانی کوردستان ھەموو جۆرە ھێزێکیان بەکار ھێناوە بۆ لەناوبردنی گەلی کورد لەسەر خاک و نیشتمانی خۆی. بەڵام دیکتاتۆرەکان کۆتاییان پێھات و گەلەکەمان بە زیندوویی ماوەتەوە.

لەماوەی سەد ساڵی رابردوودا لەھەموو بەشەکانی کوردستان پیلانی دژ بە مرۆڤانە دەرھەق بەگەلی کوردستان ئەنجام دراوە. کۆمەڵی نێودەوڵەتیش لەماوەی ئەم سەد ساڵەدا نەک ھاوکار نەبوە بۆ چارەسەرێکی گونجاو بۆ مەسەلەی رەوای کورد بەپێی یاسای نێودەوڵەتی، بەڵکو لە سایەی جاڕی گەردوونی مافی مرۆڤی ساڵی ١٩٤٦ و پەیماننامەی قەدەغەکردنی تاوانی جینۆساید لە ساڵی ١٩٤٨ گەلەکەمان ئەنفالکراو کیمیاباران کران.

لەباشوری کوردستاندا٣٥ ساڵ لەمەو بەر رژێمی بەعس  پرۆسەی جینۆسایدی گەلی کوردی لە ژێر ناوی ئەنفالدا ئەنجام دا.

شاڵاوەکانی ئەنفال بەھەشت قۆناغ لە ساڵی ١٩٨٨ بە سەرۆکایەتی ڕاستەخۆی سەدام حسێن و بەبەشداری سەدان ھەزار سەربازو جاش و دەزگاکانی ئەو سەردەمەی دەوڵەت دەستی پێکرد. ئەنفال تاوانێکی نێودەوڵەتی و جینۆسایدی گەلی کوردستانە.

ئامانجی رژێمی بەعس قڕکردنی ھەموو خەڵکی کوردستان بوو بەھەموو پێکھاتەکانیەوە بەڵام ئەم پیلانەش ھاوشێوەی داگیرکەرەکانی پێشترو دواتر پوچەڵ بوەوەو ئەنجام سەرانی رژێمی بەعس رووبەڕووی لێپێچینەوە بونەوەو لە دادگای باڵای تاوانەکانی عیراق دادگایی کران.

لە دوای ٣٥ ساڵ لەتاوانی ئەنفال حکومەتی عیراقی و حکومەتی ھەرێمی کوردستان نەیانتوانیوە لە بەدیھێنانی داخوازی ژیانی کەسوکاری قوربانیانی ئەنفال و ناوچە زیانمەندەکانی سەردەمی رژێمی بەعس سەرکەوتووبن و لەھیچ روویەکەوە قەرەبوو نەکراونەتەوە.

لەسەر ئاستی ناونەتەوەیش نەیانتوانیوە جینۆسایدی کوردستان بکەن بە دۆسیەکی جیھانی و بەدونیای بناسێنن.

ھێشتا گۆڕە بەکۆمەڵەکانی ئەنفال ھەڵنەدراونەتەوەو کەسوکاریان چاوەڕوانی ئێسک و پروسکی ئازیزەکانیانن بھێنرێنەوە

نەتوانراوە تاوانی ئەنفال دیکۆمێنت بکرێت و بخرێتە بەرنامەی پەروەردەو فێرکردنەوە..

کۆنگرەی نەتەوەیی کوردستان بانگەواز بۆ ھەموو لایەنە بەرپرسیارەکان دەکات ستراتیژێکی نیشتمانی دابنێن بۆ پرسی ئەنفال و لەوە زیاتر پشتگوێ نەخرێت. بە سود وەرگرتن لەگەلانی ھاو ژانی دونیا کار بکرێت  جینۆسایدی کوردستان بکرێتە ستراتیژی کارکردن و ھەوێنی یەکبوون و دوور کەوتنەوە لە بێباکی و کەمتەرخەمیی.

کەسوکاری قوربانیانی ئەنفال توڕەن لەو ھەموو بێباکی و خەمساردیەی حکومەت و پەرلەمانی باشوری کوردستان وێڕای رەوایی توڕەییان ئەرکی ھەموو لایەنە بەرپرسیارەکانی عیراق و کوردستانە ئەو توڕەییەی خەڵک بە جدی وەربگرن و کار بۆ چارەسەری کێشەو پڕ کردنەوەی کەلێنەکان بکەن ولەوەزیاترخەمساردنەبن.

لە ٣٥ ساڵەی یادی قوربانیەکاندا، سەری رێز بۆ سەرجەم قوربانیان نەوی دەکەین و سڵاو دەنێرین بۆ کەسوکاری ئەنفالکراوان."

ف.ق