موراڎ قەرەیلان ، فەرمانڎەو قەرارگەی ناۋەنڎی پارېزنای گەلی، داواو یۊبیەی و یەکڕیزیش جە گەلوو کورڎی کەرڎ و ئەرەیاۋناش،" مشۊم گرڎوو پارچەکانە گەل ۋېش بە ڕېک وستەی کەرۊ و جە ۋەران ۋەر بە کرڎەوەکا دوژمنینە بېدەنگ نەبۊ، ۋېش پارېزنۊ".
پەیامەکەو قەرەیلانی ئینەن:
مبارەک بایی جەژنەو ژیۋایۊی جە گرڎ لایۍ کەروو. بەنامۍ گەریلاکا ئازاڎیی کورڎسانیۊ، مبارەک بایی ٣٩ ەمین ساڵوەگېڵوو هەڵمەتەو ١٥ و ئابی جەژنەو ژیۋایۊی جە ڕابەر ئاپۊی کەرمۍ، بەڕېزۊ سڵامو وېما، دڵسۊزی ۋېما پېشکەش کەرمۍ. جەژنەو ژیۋایۊی جە گرڎوو گەلوو کورڎسانی و گەلا هەرېمەکەی، جە مرۊڤایەتی، جە تەماموو کۊششکەرا، کادرەکۍ، جەنگەوانۍ و گەریلاکا ئازاڎیی مبارەک کەرمۍ.گرڎوو گەشمەرڎەکاما جە کەسایەتی هامڕاو فەرمانڎەی گۊرەیما عەگیدی و زیلانۍ گیانبازېنە ۋیر مارمېوە. ۋەرو دەم و یاڎوو ئاڎیشانە سەرەو ڕېزی منامنمېرە، ئە وەعدەی پایشاما دان واوەیش کەرمېوە. ئېمە موخلیسۍ خەتەو ئاڎیشا بیمۍ، بەبەرزکەرڎەیۊ کۊشیای ئازاڎیی یاڎوو ئاڎیشا بە زینڎەیی ڕاگېرمۍ.
هە ڵمەتەو ١٥ و ئابی جە ۋەران ۋەرو سیاسەتوو قڕکەرڎەینە، هەڵمەتەو بیەی و ئازاڎیی بۍ. ١٥ و ئابی چنی ۋېش ڕېنیسانس وسەردەمېوە ڕۊشنگەریش سازکەرڎ. ئاخېزو ئەندېشەیش ئارڎ ئاراوە. سەرو ئا ئەساسیە، ئاخېزی کۊمەڵایەتی، ئاخېزوو ژەنۍ، ئاخېزی سیاسیش جە کورڎسانەنە ۋەڵۍ وستوو چنی ۋېش گلېرگېوە تازەش بنیاڎ نیا. ئېمە پېسە گەریلاکا ئازاڎیی کورڎسانی ٣٩ ساڵېن پەی پارېزنای گەلەکەیما کۊشش کەرمۍ. بەها مرۊڤایەتیەکۍ ماوەو ٣٩ ساڵانە داستانۍ قارەمانیۍ ئامۍ ئاراوە. بەتایبەتی ٨ ساڵی ۋیەرڎەنە ئەرەگیری ترکی پەی دلېنەبەرڎەو دەسکۊتەکا گەلەکەیما، پۍ ئانەی سیاسەتوو قڕکەرڎەی سەر وزۊ دژوو ئېمە و گەلەکەیما، هجومېوە ۋەرفراوانش دەسپنەکەرڎ. سەرو بناغەو سیستموو ئیمڕاڵی سیاسەت و قڕکەرڎەی گرڎوو کورڎسانینە ڕاوەبەرکەرۊ. جە ۋەران ۋەرو ئانەینە ۋەڵۍ گرڎ چېۋېنە هەڵۋېسوو ڕابەر ئاپۊی ماناڎارو تاریخیا و شان بەشانو ئانەیچ مدرامان و سیاسەتوو کورڎی، مدرامان و جمیەرە دیموکراتیکە سۊسیالیستیەکا تورکیای، مدرامان و گرڎوو گەلەکەیما، مدرامان و هەڤاڵاما زینڎانەکانە، مدرامان و هەڤاڵاما، جە جاڎەکانە مدرامان وگەلەکەیما ئاما ئاراوە. بەڵام مزانیۊ کە ترکی ئەرەگیر فراوانتەرین هجومەکۍ ۋېش کەرڎۍ سەرو گەریلای. هجومە ۋەرفراوانەکېش سەرو بناغەو تەکنەلۊجیای سەردەمی جە سەرنیشتوو کورڎسانی، جە ۋەرنیشتوو کورڎسانی، جە شەنگال، سەرو هېزەکا ۋەرکەوتوو کورڎسانی ۋەڵۍ وست. جە ۋەران ۋەرو ئا هجوما دوژمنینە جە ماوەو ٨ ساڵانە مدرامانۍ تاریخی و ئەفسانەیی ئاما ئاراوە. شۊنکۊتۍ هامڕا عەگیدی و هامڕېکۍ فەرمانڎە فازڵ بۊتانی مدرامانېشا ڕاوەبەرکەرڎ. ئېمە گرڎوو گەشمەرڎا چا مدرامانە ئەفسانەییەنە جە کەسایەتی هامڕا ئزاد سیسەر، دەلال ئامەڎۍ، ئاتاکان ماهیر، زەکی شەنگالی، دۊغان سیپان، چەتین سېوەرەگ، چیچەک بۊتانە، یەڵماز دېرسیم و هامڕا و فەرمانڎۍ لەیلا سورخوېنێنە گرڎوو هامڕایا ۋیرمارمېوە. ئاڎېۍ ئی داستانە تاریخیەشا نۋیستۊ .
بەتایبەتی ٣ ساڵی ۋیەرڎەنە دوژمن پەی ئانەی هەرېمەکا پارېزنای مەدیای بەتەمامی دلېنە بەرۊ، پەی ئانەی سەرو ئا بناغەیە دەسکۊتەکا گەلوو کورڎی گرڎی پاکتاوکەرۊ هجومېوە ۋەرفراوانش دەسپنەکەرڎ جە گارەو دماتەریچ جە زاپ، ئاڤاشین و مەتینانە دەسش بە هجومی کەرڎ. جە بنەڕەتەنە سەرو تەمامو پانیشتوو کورڎسانی دەسش بە هجومی کەرڎ. چېگەنە بەتایبەتی جە ناۋەنڎو زاپ، ئاڤاشین، مەتیناینە ئا مدرامانەی ئەنجام دریا، جە تاریخو گەلەکەیمانە و جمیەرەکەیمانە پەڕېوە تازەن. ئەوەڵجارا پۍ ماوەو ٣ ساڵا هەمان سەنگەرەنە هېزەکۍ کورڎی، قارەمانەکۍ ئی میلەتیە جە ۋەران ۋەرو ئەرەگیری ترکینە مرڎا، ۋېڕاگری کەرا. ئینە پۍ سەرانسەرو کورڎسانی یاگۍ فەخرین. ئا مدرامانەی ئەنجام دریۊ تەنیا وەران ۋەرو دەیان هەزار سەروازا نیا، چی جەنگەنە بەتایبەتی تەکنەلۊجیای ئاسمانی بەکارمۍ. جە هەمان وەختەنە ئی دوژمنە ترسنۊکە، خائینە، چەکی قەڎەغەکریای پېسە کیمیاۋی، ئەتۊمی تاکتیکیچ ۋەران ۋەر بە هېزەکاما بەکارمارۊ. بەڵام سەرەڕاو ئینیشایچ مدرامان ۋەردەواما جە پەشتیماوە، جە هەمان وەختەنە جە هونەری جەنگینە پەڕېوە تازە هوردریاوە. یاخوڎ هېزېوە گولانە، بە زانست، بەتاکتیک، بەئیراڎە چنی متاۋۊ ۋەران ۋەر بە هېزېوە گۊرەی خۊتان توانا و دەرفەت ۋېڕاگری کەرۊ و بیاۋۊ ئەنجام. پۍ ئانەوی نمونېوە گۊرەن. چی مدرامانەیچەنە بۍ گومان قوربانیۍ فرېما دۍ. فەرمانڎە قەرگرانەکېما، جەنگاوەرە گیانبازەکېما بەڕەنجو ئاڎیشا ئامادی، بە ڕەنجو کوڕو کناچا ئی میلەتییە ئاما دی. بەئاسەنی ناما دی. ئېمە ئینیشا گرڎ جەکەسایەتی هامڕایا 'شۊڕشی، جومالی، چاڤڕۍ، باگەر، ئاڤزەم، دەلیل، نالین، نوری، مزگینەکانە، ۋیرمارمېوە. ئېمە ڕېبوارو شۊنکۊتۍ ئاڎیشا بیمۍ ئاڎۍ ڕاشا پۍ ئېمە کەرڎۊ. ئاڎۍ تاکتیکشا نیشانە دایمۍ، مدرامان و ۋېسا ڕۊشن کەرڎۊ، سەرو ئا ئەساسیە سەرەڕاو ئانەی دوژمن جە هېزەکا بەریۊ یاردی و پاڵپەشتی کریۊ، سەرەڕاو ئانەی خەتەو هامکاری و خیانەتکارۍ دلۍ کورڎی هامکاریش کەرا، بەڵام دەوڵەتو ترکی سەرنەکۊت. ئەنجامەکۍ ٣ ساڵی ۋیەرڎەی ئینۍ ۋەرو چەماوە ئانا چۍ هەڵای جەنگ ۋەردەواما. ئاشکران کە دوژمن جە هجومەکاشەنە توشوو چەقبەستەی بیەن. دوژمن گەرەکش بۍ جە سەڎساڵەو ئەرەمەرزناو کۊمارینە سەرکۊتەی ۋېش بەیان کەرۊ. پا جۊرە سیاسەتو جینۊسایدی سەرو کورڎسانیرە باڵا دەس کەرۊ سەرو گرڎوو گەلا مەنتیقەکەینە ۋەڵېش وزۊ. بەتایبەتی سەرو سوریای و عېراقینە. پلانەو دوژمنی ئینۍ بۍ. بەڵام پەیش نەلا سەر.
ئیسە سەڎساڵەو کۊماری نزیک بیەنۊ، جە ئیسەنە دەوڵەتو ترکی سەرجەنۊ پلانەو ۋېش مجۊرە. پۍ سەڎەی دووەمی، ستراتیجو ۋېش ئاشکرا کەرۊ. یاگۍ تەعاجبیا چا پلانېشانە جارېوەتەر جابەجۍ کەرڎەی سیاسەتو جینۊسایدیشا جە کورڎسانەنە کەرڎەن بە نوقتۍ یۋەمە. یاخوڎ ئاشکران کە دەوڵەتو ئاکەپە-مەهەپەی و ئەرگەنەکۊنی سەرو ۋنەو کورڎی، دلېنەبەرڎەو گەلوو کورڎی، گەرەکشا ۋېش بازۊوە، ئا سیاسەتە سەرو خەتەو ئیتیحاتو تەرەقی نەژاڎ پەرسی، شۊڤینی، ئەنجام دریۊ نەک حەرپۍ گەلەکەیما یاگۍ تەرسېن، پۍ گەلا هەرېمەکەیچ یاگۍ تەرسېن. ئاڎۍ گەرەکشانە بە ئەرەگیری میساقی میللی جە سوریاو عېراق ئیراڎەو گەلوو عەرەبی و گەلا هەرېمەکەی سەرکوت کەرا. ئینە پۍ گرڎوو گەلا هەرېمەکەی یاگۍ تەرسېنە. جە ۋەران ۋەرو ئانەینە مشۊم ئېمە پېسە گەلی ۋېما بەڕېکوستەی کەرمۍ، یۊبیەی نەتەوەیی سازکەرمۍ. بەڵام مشۊم سەرو بنەماو هامپەیمانی کورڎوو عەرەبی، گرڎوو گەلا هەرېمەکەی، گرڎوو سۊسیالیستەکا، جمیەرەدیموکراتیەکۍ هەرېمەکەی، جە ۋەران ۋەرو شەپۊلەو فاشیزمینە بېدەنگۍ نەبا، یۊگېرتەیی سازکەرا، کۊشیای دیموکراسی و ئازاڎیی ۋەڵۍ وزمۍ . چی سەردەمەنە ئەرکی شۊڕشگېڵی کە مەکریۊ پەشتگۊش وزیۊ ئینەنە. بېگومان حەرحیچ نەبۊ مشۊم ئینسان ئا ئەرکەیە جابەجۍ کەرۊ.
گۊشەگیری سەرو ڕابەر ئاپۊی جە کورڎسانەنە پېسە سیاسەتوو قڕکەرڎەی هەرمانەش پنەکریۊ. جە تورکیانە پېسەگۊشەگیری سەرو ئازاڎیی ودیموکراسی تورکیای ۋېش نیشانە مڎۊ. حەتا ئېمە جە ۋەران ۋەرو سیاسەتوو گۊشەگیرینە هەنگامەی ۋەرفراوانە نەگېرمېنە ۋەر و گۊشەگیری هورنەشېۋنمۍ دیموکراسی و ئازاڎیی جە تورکیاو هەرېمەکەنە مسۊگەر مەبۊ. مشۊم ئا ڕاسیە بزانمۍ. جە ئیسەنە بڕۍ ڕېکوزیۍ دیموکراتیکۍ ومافەکا مرۊڤی و سەندیکاکا ئەوروپای پەی رابەر ئاپۊی کەمین و ئازاڎیشا ئەرەیاۋنان. ئانە مژارۍ فرە بە نرخو شکۊمەنڎانەن. سڵام جە سەندیکاکا بەریتانیای، کرېکارا سەندیکاکا بەریتانیای کەرمۍ. سڵام جە تەمامو ئا سەندیکایا کەرمۍ کە جە ۋڵاتە جیاجیاکا ئەوروپای و جە هېزە دیموکاتیوازەکاوە پەشتیوانیشا جە کەمپینەکەی کەرڎەن. سڵام جە جمیەرە ئازاڎیی وازەکا، دیموکراتەکا ئەمریکای لاتینی، ئەفریقای پانیستی کەرمۍ. سڵام جە گەلەکەیما جە ئەوروپاو بەرو ۋڵاتی کەرمۍ، کە جە کۊسیاینە دەور گېڵنا. سڵام جە هامپەیمانی کورڎوو عەرەبی کە جە ئارۊنە ڕوو بە زیاڎبیەی ملۊ. سڵام جە گرڎیشا.
ئېمە پېسە گەریلاکا ئازاڎیی کورڎسانی گرڎ ساڵۍ جە شاڵیاڎەکەنەوەعد مڎەیمۍ کە گەلەکەیما و ۋڵاتەکەیما پارېزنمۍ. جە گرڎ یاگېنە پەی پارېزنای مافەکا گەلوو کورڎی ئەرکەکاما جابەجۍ کەرمۍ. ئېمە سەرو وەعدەکاما سورېنمۍ. ئیسە جارېوەتەر واوەیش کەرمېوە، تا ئیسە وەعدەکېما بە نرخو گیانو ۋېچما بۊ جابەجېما کەرڎېنۍ. ئېمە پېسە جەنگاوەرا ڕابەر ئاپۊی، قەسەم و پەیمانەکاما بەیاگۍ یاۋنمۍ. ئېمە پا جۊرە فېرۍ بیېنمۍ. پایۍ وزمۍ ٤٠ ەمین ساڵۊ. ٣٩ ساڵېنە سەرو فەلسەفەو بناغەو ڕابەر ئاپۊی، سەرو تەجروبە و ٣٩ ساڵەو گەریلاکا ئازاڎیی کورڎسانی ئارۊ یاۋنانما بە ئاستېوە. بەتایبەتیچ سەرو بناغەو پڕۊژەی سەرجەنۊ ڕېکوستەیۊ و تازەکەرڎەیۊ، کەرڎەیۊ تاکتیکی، قوڵایی تاکتیکی، سەروەر بیەی و باڵا دەس بیەی تاکنیکی. ئارۊ ورەو گەریلای زیاتەر بەقوەتا. ئانە جە پڕاکتیکیچەنە دیارا. گەریلا تا ئیسە سەلەمنانش کە هېزۍ جە بن نامان. بەڵام دوژمن پاگیری کەرۊ. ئارۊ ئا حەدەی گەریلا پنەش یاۋان سەرو زەمینی و چېرو زەمینی بەپاو دەرفەتەکا ۋېش جە ئاسمانیچ ۋەرگیری چی گەلەیە کەرۊ. جە ۋەران ۋەرو دوژمنینە ۋېڕاگری کەرۊ . مشۊم دوژمن عال بزانۊ مەتاۋۊ حەرچنە بڕۍ کورڎېچش چنیبا ، بەڵام مەتاۋۊ پېسە گەلی، پېسە جمیەری دلېمانەبەرۊ. مشۊم دەس چا سیاسەتو کۊکوشیە هۊرگېرۊ. پی جۊرە سەروازەکاش نەوزۊ دلۍ هجومی و نەکیانۊشا پۍ سەرو سەنگەرەکا هەڤاڵاما، ئەگەر ئا سەروازۍ مرا، ئۊباڵەکەش ئەستۊ و ئېمەنە مەبۊ. ئۊباڵەکەش ئینا ئەستۊو ئانیشانە کە ئەمرەشا پنەکەرا. مشۊم گرڎوو گەلوو تورکیای ئانەی بزانۊ، ئېمە جەنگو ۋېپارېزنای کەرمۍ و هجوما نەکەرڎەن سەرو کەسی. مسۊم کاربەدەسۍ تورکیای بزانا کە بە سیاسەتو کوشتەی و قڕکەرڎەی مەیاوا بەحیچ ئەنجامېوە. گەریلاکۍ ئازاڎیی کورڎسانی جارېوەتەر قارەمانی و نەکۊتەی ۋېشا سەلەمناوە. جە ساڵەو ٤٠ ەمینینە ۋېش یاۋنۊ بە ئاستو گەریلای سەرکۊتەی، ئامانجەکە پی جۊرەنە.
گەریلا جە سەردەمی تازەنە، جە ساڵەو ٤٠ ەمینە دەورو ۋېس گېڵنۊ. بنەڕەتېوە بەڕەنجو ڕابەر ئاپۊی و فیڎاکاری گەشمەرڎا ئەرەمەرزیان. سەرو ئا ئەساسیە دەورو ۋېش گېڵنۊ. بەڵام ئېمە ئینایمۍ مەرحەلېوە گرنگەنە ئا خەتۍ کە مشۊم هەرمانەش سەرکەرمۍ، خەتەو جەنگوو گەلی شۊڕشگېڵنین. مشۊم گەلەکەما بەشڎاریش چنە کەرۊ. چی وەختە گرنگەنە خۊتانکەرڎەی جە ئەرکەکاش کەرۊ، گرڎوو ۋڵاتپارېزنا هەست بە ۋەرپرسیاری کەرا. بەتایبەتی پەنەوازەن ژەنا و گەنجۍ دەورو ۋېشا گېڵنا ۋېشا بە ڕېکوستەی کەرا شەپۊلەو سەرهۊردای گەلی ۋەڵۍ وزا. پېسە سەرەتاو ئاخېزوو ژیۋایۊ. چی ڕوۊ داواو ئېمە پۍ گەلەکەیما ئانەن:'یۊبیەی و یەکڕیزی ۋېشا بنیاڎ بنیا. ڕاسا یۊبیەی نەتەوەیی جە حەرچوارپارچەکەنە پېۋیسا، بەڵام حەر پارچۍ مشۊم دلۍ ۋېشەنە یەکڕیزی ۋەشکەرۊ ۋېش ڕېکوزۊ جە ۋەران ۋەر بە هجومەکا دوژمنی بېدەنگ نەبۊ و پارېزنای جە ۋېش کەرۊ. دوژمن بە شېوەی جیاجیا هجوم کەرۊ سەرو ژەنا و گەنجە. مسۊ ۋەران ۋەر پینە ی بەشېۋېوە ڕېکوزیا جواب دەیمۍ. پی جۊرە متاومۍ جەنگوو گەلی شۊڕشگېڵنی گەشتەر کەرمۍ هجومەکا دوژمنی پېچەوانە کەرمېوە، ڕایچ پۍ ئازاڎیی ڕابەر ئاپۊی و گەلوو کورڎی ۋەش کەرمۍ. مشۊم قەناعەتما پانەی بۊ. سەرو ئا ئەساسیە مشۊم بزانمۍ ئېمە هېزەنمۍ، خۊتان ئیراڎېنمۍ. گۊرەتەرین هېز تەنیا گەلا، تەنیا ئېمەنمۍ. مشۊم گرڎوو ۋڵاڎپارېزا قەناعەتشا پانەی بۊ. کورڎسان بە لۋای ڕاوەو هۊرچنیەکا ئازاڎ مەبۊ. ئانە تاکتیکېوەن. بنەماو ئازاڎیی بە هېزوو گەلی مامەڵەو جمایۊین چنی گەلی. بەجەنگا. بەجەنگوو گەلی شۊڕشگېڵنیا. بە کۊشیای سیاسی و کۊمەڵایەتین بە گرڎ جۊرەکاشۊ. کۊشیای دیموکراتیک، نەتەوەیین. پېۋیسا گرڎ لایۍ ئینەی جابەجۍ کەرا. ئەگەر ئانەی جەبەجۍ کەرا، قەناعەتما پاسەن سەڵەو ٤٠ می کۊشیای پۍ ئازاڎی کورڎسانی بەتینتەر بۊ. هیواو ئېمە، قەناعەتوو ئېمەن. سەرو ئا هیوا و قەناعەتیە، جە ڕاپیما و سەردەمینە، ڕاپیمای ئازاڎیی ڕابەری و ئازاڎیی کورڎسانی جە ئیسە بەدماوە پۍ گرڎ کۊششکەرۍ، گەلی ۋڵاڎپارېزما، پۍ گرڎوو هەڤالا بە ڕۊحو ١٥ و ئابی هیواو سەرکۊتەی وازمۍ. سەرو ئا ئەساسیە ماچمۍ جە ساڵەو ٤٠ ەمینە ڕۊحیانەت و عەگیدی و زیلانەکا، رۊحو ١٥ و ئابی ئانڎەی تەر گەشتەر کەرۊ. سەرو ئا ئەساسیە جارېوەتەر مبارەک بەیی جەژنەو شمە، جەژنەو ژیۋایۊ کەرمۍ و بە ڕېزۊ پۍ گردیتا سڵامی شۊڕشگېڵنانە کیانمۍ. ئېمە ماضمۍ بژیۋۊ ڕۊحو ١٥ و ئابی، بژیۋۊ جەنگوو گەلی شۊڕشگېڵنی ، ژەنی ژیای ئازاڎیی، بژیۋۊ سەرۊک ئاپۊ".
هـ . ش
