هامسەرۊکایەتیی کەجەکەی ئەرەیاوناێوەنە دەربارەو چالاکییەکاو ماوەی وەڵێنی هەرێمەکاو پارێزنای مێدیاینە واتش: "چالاکییە سەرکەوتانەکۍ جە ئەیالەتوو گەشمەرڎە دەلیلوو وەرنیشتوو زاپی مەبارەک کەرمۍ، کەسایەتیی فەرماندە و جەنگەوانانە کە ئا چالاکییەشا کەرڎەن، کەردووە، سڵام جە گرڎوو هامڕایا کەرمۍ کە گرڎ یاگێوەنە وێگێری کەرا و کۊشیا".

ئەرەیاونایەکەو کەجەکەی ئی بابەتێشە گێرتێنۍ وێش: "پاما نیان ٣٩مین ساڵیادوو هەڵمەتەو ١٥و ئابیوە کە تارێخوو کۊشیایمانە و پەی گەلوو کورڎسانی بییەن قۊناغێوە تازە. ئێمە ئا هەڵمەتە تارێخییە گەورۍ لە سەرەتا جە ئافرێنەروو ئا هەڵمەتۍ جە ڕابەر ئاپۊی، فەرماندەی گەورەو هەڵمەتەکۍ هامڕا عەگید، جە سەرجەموو گەلوو کورڎسانی، جە گرڎوو هامڕایا پارتەکەیمان، جە وێگێراو زیندانی، جە گەلاو وەرکەوتوو دلێڕاسەی، جە گەلە بندەسا و چەوسیاواو جیهانی، جە ژەنا و گرڎوو ئانیشا پەی ئازادی و دیموکراسی کۊشیا مەبارەک کەرمۍ. سپاسوو وێما ئاڕاسەو سەرجەموو ئا کەسا کەرمۍ، کە جە بواروو هزری و چالاکبییەینە دەور و یاگەدەسشا بییەن، کە ئا هەڵوێستە تارێخییە بۍ دی. بە ڕێز و پەنەزانایۊ سڵام ئۊو گرڎیشا کەرمۍ.

گەریلا هەرمانۍ تارێخییەش گێرتێنە گەرڎەن

هەڵمەتەو ١٥و ئابی پەی گەریلای ساعیبوو مانۍ و قورساییوە تایبەتین. هەڵمەتەو ١٥و ئابی پێسە ستراتیژوو گەریلای بەرەووەڵۍ بریا. گەریلا سەرمەشقایەتییش جە هەڵوێستێوە تارێخیۍ چانۍ کەرد، وەرپەرسبییەێوە تارێخییش گێرت گەرڎەن کە بی بە بنیادنەروو ژیوای تازەی کورڎستاننە. بێگومان ئا سەرمەشقایەتییە بە قارەمانێتی، گیانبازی و بە قوربانیدانی گەورە ئامان دی. ئێمە هەڵمەتەو ١٥و ئابوو گەریلاکا، کە قوربانیی گەورەشا دان، وەرپەرسبییەێوە تارێخیشا گێرتەن گەرڎەن و ئارۊ پا وەرپەرسبییەیە جووڵیاوە، مەبارەک کەرمۍ. سڵام جە مدرامانی تارێخییشا کەرمۍ و ڕێزوو وێماشا ئاراستە کەرمۍ. ئێمە جە کەسایەتیی فەرماندەی گەورەو گەریلای هامڕا عەگیدینە گرڎوو گەشمەرڎاو شۊڕشی و دیموکراسی بە ڕێزداری و پەنەزانایۊ یاد کەرمێوە و سەرەما وەرڎەموو یادوەرییشانە کۊمنمێرە. جارێوە تەر وەعدوو سەرکەوتەی و سەرفرازی، کە ئێمە بە گەشمەرڎاما دان ئەوەخوایش کەرمێوە.

گەلوو کوردی جە بووڵەو وێشۊ وێش خولقناوە

هەڵمەتەو ١٥و ئابی بەرهەموو کوردبییەی، هۊشمەندی و ئیرادەی تارێخیین.  دەستوەرڎای شۊڕشگێڵنیین تارێخەنە. پا دەسوەرڎایە ڕەوتی تارێخییش فاڕان و کورڎستاننە ڕاش وەرڎەموو بەرەووەڵیوەلوای تارێخیینە کەرڎێنۊ. ئینە بە ماناو ئانەیە کە گەلوو کوردی ویرۊکەرڎەێوە نەتەوەیی و کۊمەڵایەتییش ورگێرتەن، ڕۊحێوەش بەدەس ئارڎەن و سەرجەنۊ بییەیش خولقنانۊ. ئا وەختە کۊلۊنیالیزمی قڕکەر گەلوو کوردی دلێنە بەرۍ، جە ڕاو هەڵمەتەو ١٥و ئابیوە دەسوەرڎاێوە شۊڕشگێڵنی تارێخەنە ورگێڵاوە و سەرەوچێر کریا و گەلوو کوردی وێش جە بووڵەو وێشۊ وێش خولقناوە.

فرە گرنگا کە گەلوو کوردی هەڵمەتەو ١٥و ئابی، کە بە ماناو بییەی و کۊشیاینە دژوو قڕکەرڎەی خاس بیاوۊنە و تەمام هاگادارش بۊ. هەڵمەتەو ١٥و ئابی پەی گەلوو کورڎسانی بە حیچ جۊرێوە گرنگیی وێش جەدەس نەدان، بە پێچەوانەوە بە پاو ماوەکاو وەڵۍ زیادتەر گرنگییش بەدەس ئارڎەن، کە ئا قۊناغە تارێخییە خاس هەستش پەنە کریۊ و بەقووڵی درێژەش دریۊ پەنە.

هەڵمەتەو ١٥و ئابی تارێخش فاڕا  

کۊلۊنیالیزم و قڕکەرڎەی کورڎاش کورڎستاننە جە نموونە تارێخییەکاو وێش جیاوازتەرا. ئا جیاوازییە پەشتی بەسۊ بە دووۍ بەشا، یوەم دەوڵەتوو تورکی ساعیبوو کاراکتەروو دوژمنایەتیی کورڎان. پێسە مزانیۊ دماو جەنگوو یوەموو جیهانی پەی بەرژەوەندیی هێزەکاو مۊدێرنیتەی سەرمایەداری وەرکەوتوو دلێڕاسەینە و کورڎستاننە دلۍ  چوار نەتەوە دەوڵەتانە، کە کورڎستاننە باڵادەسیی وێشا بونیاد نیان، بە بڕنایرەی گەلوو کوردی جە هۊشیاریی نەتەوەیی، کۊمەڵایەتی و تارێخی، قۊناغوو سڕیەیۊ و دلێنەبەرڎەیشا دەسش پەنە کەرد. ئا هێزە سەرەکییە کە ئا ئەقڵیەتە کۊلۊنیالیستییە قڕکەرەشو بەرەووەڵۍ بەرد و درێژەش دا پەنە، دەوڵەتوو تورکی بۍ. دوژمنایەتیی دەوڵەتوو تورکی وەراوەر بە کورڎا ئندە قووڵا، کە بییەیش دلۍ دلێنەبەرڎەی گەلوو کوردینە موینۊوە و پەی ئانەیچە چێوێوە نەمەنەن نەکەرۊش. کۊکوشی و تارێخوو سەد ساڵەو دەوڵەتوو تورکی ئا هەقیقەتەشە سەلەمنان. دووەم، پەشتیوانی و هامکارییەکاو دەوڵەتە باڵادەسا پەی سەروستەی سیاسەتەکاو جینۊسایدوو کورڎا. مزانیۊ کە بەینوو دەوڵەتوو تورکی و دەوڵەتە باڵادەساو ئا سەرڎەمەینە پەیمانەو لۊزانی دلێشەنە قڕکەرڎەی و جینۊسایدوو کورڎا پلانەش پەی نریێبێرە، ئیمزا کریا. سەرباروو ئانەیە کە کاراکتەروو دەوڵەتوو تورکی دژەکوردی و فاشیستی جە لاو هێزە دەسەڵاتدارەکاو ئا سەرڎەمیوە بەتایبەتی بەریتانیا و فەڕەنسایۊ زانیۍ، وەلێم چەنی دەوڵەتوو تورکی پەیمانەو لۊزانیشا ئیمزا کەرڎە و پێسە کورڎستان پارچە کریا و قڕکەرڎەی گەلوو کوردی لاو ئا هێزاوە پەسەند کریا. نەک هەر پەسەندکەرڎەی، بەڵکوم هێزەکاو مۊدێرنیتەی سەرمایەداری بێمرڎای پەشتیوانییشا جە سیاسەتەکاو دەوڵەتوو تورکی پەی بۊ قڕکەرڎەی کورڎا کەرد. دەوڵەتوو تورکی بە پەشتیوانی هێزەکاو جبەری، بەتایبەتی ئەمریکا، دەوڵەتاو ئەورووپای و ناتۊی، سیاسەتەکاش پەی جینۊسایدوو کورڎا درێژە پەنە دۍ. ئا سیستمە جە وەرکەوتوو دلێڕاسەینە ئەرەمەرزیان دامەزراوە سەروو بنەماو قڕکەرڎەی کورد وەڵۍ وزیان. گرڎوو ئانیشا ئەوانە دلێنەبەرڎەی و سڕیەیۊ و قڕکەرڎەی کورڎاش فرە دژوار کەرڎەن. فاڕای ئانەیە بە ماناو فاڕای تارێخین. وەروو ئانەیە، هەڵمەتەو ١٥و ئابی مانێوە چانێش هەنە.

بەرکەوتەی پەکەکەی سەروو شانۊی تارێخیوە پەی ماڕای  کۊکوشی، کە سەروو گەلوو کوردیرە سەپییا هەنگامێوە فرە گرنگەنە. ڕابەر ئاپۊ ئا قۊناغێشە جە ڕاو شرۊڤەی ڕاس و دروسیوە پەی کاراکتەروو دەوڵەتوو تورکی و بنەماو جینۊسایدوو کوردی، بناغە دلێی و جبەرییەکێش دەس پەنە کەرڎۍ. لێوە تەریچۊ دەوڵەتوو تورکی جە ڕاو کودەتای فاشیستیی سەروازیی ١٢و ئەیلوولوو ١٩٨٠ ئامانجەکەش ئانەبۍ، چا قۊناغە تارێخییەنە کە تازە دەس پەنە کریابۍ، مردنۊ. وەلۍ جمیەروو ئازادیی کوردی مدرامان و کۊشیاییش جە دووۍ بەرێوە یاونا ئاستێوە بەرزتەر، ناستش، کە ئا قۊناغە بمرڎۊ و پەی ئانەیە سەرگنۊ ڕەوتوو تارێخیش فاڕا. جە ڕاو مدرامانی تارێخیی ١٤ی تەمووزیوە زنجیرەکاو وێدەسۊدای و خیانەتی مەڕیۍ و سیاسەتوو دوژمنی پەی پاکتاوکەرڎەی شۊڕشوو کورڎستانی زیندانەکاوە پووچەڵ کریاوە. دووەمیچ، هەڵمەتەو ١٥و ئابینە. گەریلا هەڵمەتەو ١٥و ئابییش بەرڎە و مدرامانوو ١٤و تەمووزییش یاونا ئاستێوە بەرز و بە دەسپەنەکەرڎەی قۊناغوو کۊشیایی بێمرڎایۊ، تارێخوو گەلوو کوردیش فاڕا. گرڎوو گەشەسانایەکاو ئایندەیچ کورڎستاننە ئەنجاموو ئا هەڵمەتۍ تارێخییە بێنۍ.

زیاتەر خیانەتکارۍ هەوڵۍ مدا وەر بە وەڵێکەوتەی تارێخی گێرا

جا وەختۊن ھەڵمەتەو ١٥و ئابی دەسش پەنە کەرڎەن و تا ئارۊیچ فرەو لایەناوە ورسەنگیێنە و هەوڵ دریۊ هەست بە دەرەنجامەکاو هەڵمەتەکۍ کریۊ. چوونکوم هەڵمەتەو ١٥و ئابی پەی گەلوو کوردی  ماناو بییەینە. یاگۍ قسەکەرڎەی قسەکەرڎەی، قسەوباس و هەوڵداین پەی  یاواینەی جە مانێش و واتا و دەرەنجامەکاش. یۊ جە دەرەنجامەکاش ئانەنە، کە کورڎستاننە خەتەو وەڵاتپارێزنی و خەتەو دارڎەسوو خائینا جە یۊی جیۍ کریێوە. خەتەو دارڎەسی و خیانەتی کورڎستاننە پێسە بەشێوە جە جینۊسایدوو کورڎا پەرەش سانا. دوژمناو کوردی دایمە سەروو بڕۍ چین و بنەیانەی، کە پەی قازانجی ماددی و سامانی خیانەتشا جە گەلی و نیشتمانەکەیشا کەرڎەن، جینۊسایدوو کورڎا کەرا. وەختێوە ھەڵمەتەو ١٥و ئابی، هۊشمەندیی ئازادی، کۊشیای و وەڵاتپارێزنیی کوردیش ئارد ئاراوە، دارڎەستتەرین گرووپە خیانەتکارەکۍ هەوڵێشا دۍ وەر پا وەڵێکەوتەیە تارێخییە گێرا. ئارۊ هێزە دارڎەسە خائینەکۍ پاڵپەشتی و پەشتیوانی جە کۊنسێپتوو پاکتاوکەرڎەی و جینۊسایدی دژوو گەریلای و گەلوو کوردی کەرا. چا بارەوە فرە گرنگا ڕووەی هەقەتینەو ئا گرووپە دارڎەسە خائینا ئاشکرا کریۊ، کە جارجارۍ هەوڵۍ مدا وێشا  پێسە بەشیوە جە کۊشیای کوردی و کورڎایەتیی نیشانە بدا.

تاکە ڕا پەی درێژەدای بە ھەڵمەتەکۍ، بەرەووەڵێوستەی ئازادیین

پێویسا بەوریاییوە مامەڵە چەنی ئا قۊناغە تارێخییە کەرمۍ. مشۊم دووۍ تایبەتمەندیۍ هەقەتینۍ ئا قۊناغە تارێخییە  بەدروسی و بە پاو پێویسی هەست پەنە کریا. تایبەتمەندیی یوەم، هەڵمەتەو ١٥و ئابینە، کە ڕووەش دا، هەڵمەتێوە نییەنە دماییش ئامابۊ، قۊناغێوە بەرڎەواما. گەلوو کوردی ئینا قەراخوو جینۊسایدینە و تا ئا وەختە هجووموو جینۊسایدی بۊ، تاکە ڕا پەی درێژەدای بە هەڵمەتەو ١٥و ئابی، پارێزگاریین جە بییەی کورڎا و بەدیئارڎەی ئازادیین. تایبەتمەندیی دووەم: گرڎوو گەشەسانایەکاو کورڎستانی دەرئەنجاموو هەڵمەتەو ١٥و ئابینۍ. نەک هەر جە ویەرڎەنە ڕابردوودا پەرەسانایەکۍ ئامۍ ئاراوە، بەڵکوم ئارۊیچ بییەی و خولقنایشا چا ڕێوە دەس وزیۊ. چونکوم ھەڵمەتەو ١٥و ئابی پەی گەلوو کوردی بە ماناو کۊشیاینە. پێسە بەرڎەوام وچیۊ، ھەڵمەتەو ١٥و ئابی تەنیا چالاکیێوە سەروازی نییەنە، بەڵکوم دژوو کۊلۊنیالیزمی قڕکەری، گوزارشت جە کۊشیای پەی بییەی و ئازادیی گەلوو کوردی کەرۊ. پەوکای پێسە هیزی، ئارۊیچ ئەسەما گەشەساناێوە تەر کورڎستاننە بەبۍ کۊشیای خولقییۊ. چی ڕووەوە فرە گرنگا کە گرڎوو هامڕایا، وەڵاتپارێزنا، ڕۊشنویرا و دۊسا ئا ڕاسییە فرەتەر زانستی کەرا و سەروو بنەمای دروسی دژوو فاشیزموو ئاکەپە – مەهەپەی و هجوومەکاو جەنگی تایبەتی، گلێرگەی هۊشیار و هاگادار کەراوە.

ئێمە ئا چالاکیۍ کە زاپنە کریا مەبارەک کەرمێ

ئێمە جارێوە تەر بە بۊنەو هەڵمەتەی تارێخییەو ١٥و ئابیوە مەبارەکبایی وێما ئەرەیاونمۍ. گەلوو کورڎسانی و گەریلاکاو ئازادی حەرشۊنێوەنە با، دژوو هجوومە ئەرەگیری و قڕکەرییەکا مدرامانی بێهامتا بەرەووەڵۍ بەرا، نیانشارە کە جە ٤٠ەمین ساڵەو هەڵمەتەکێنە ئەنجامی گەورەتەر بونیاد بنیا.  چالاکیی کاریگەر کە گەریلا عەگید و قارەمانەکۍ جە هەرێمەکاو پارێزنای مێدیاینە و گرڎوو ئا مەیدانانە ئینێش چەنە کەرا. پی بۊنەوە ئێمە چالاکیی سەرکەوتانە جە ئەیالەتوو گەشمەرڎە دەلیلوو وەرنیشتوو زاپینە مەبارەک کەرمۍ و جە کەسایەتیی جەنگەوان و فەرماندەکانە کە چالاکییەکەشا کەرڎەن گرڎوو هامڕایا کە گرڎ یاگێنە وێگێری کەرا و کۊشیا، سڵامشا وەنە کەرمێ".

س.ز