١٦وو ئاداروو ١٩٨٨ شاروو هەڵەبجەو پانیشتوو کوردستانینە بە چەکی کیمیاوی هجوومیوە قڕکەرڎەی کریا وهەزاران کوردێ کۆکوشێ کریێ. هامسەرۆکایەتیی کۆنسەەو ڕاوەبەریی کەجەکەی بە بۆنەو ٣٦ـەمین ساڵوەگێڵوو کۆکوشییەکەیوە ئەرەیاونایوەش وەڵا کەردۆ، گەشمەرڎاو هەڵەبجەیش بەڕێزدارییوە یاڎێ کەردێوە و داواش وەنەو گەلوو کوردی کەرڎە، دژوو دوژمنی قڕکەری کۆشیای کاریگەر  بەرا ڕاوە و  یۆبییەی نەتەوەیی قەوت کەرا.

ئینە ئەرەیاونایەکەن:

"هێزوو ئەرەگیری قڕکەری یۆ جە کۆکوشییەکاش دژوو کورڎا، جە  ١٦و ئاداروو ١٩٨٨ینە هەڵەبجەنە کەرد، دلێسنە هەزاران کوردێ مەردێ. جاریوە تەر چی کۆکوشییە دڕندانەنە ڕژێمی فاشیست و قڕکەری بە تندی شەرمەزار مکەرمێ و ئا کەسی کە گیانشا جەدەس دان بەڕێزدارییوە یاڎشا کەرمێوە. واوەی جە کەسێتیی هەڵەبجەینە گردوو گەشمەرڎاو شۆڕشی و دیموکراسی بە ڕیز و منەتبارییوە یاڎێ کەرمێوە. وەعدوو خاوەنداریکەرەدەی جە یاڎکەرڎەیۆ گەشمەرڎا و مدەیمێوە و وەعد مدەیمێ وەنەپەرسایۆ وەنەو گردوو کۆکوشییەکا بکەرمێ.

کۆکوشیی هەڵەبجەی تاریخوو ئینسانیەتینە یۆن جە کۆکوشییە حەرە بە ئازار و دڕندانەکا. کۆکوشیی هەڵەبجەی بە ئازارۆ تیشکەش وستە سەروو ویروو نەژاد پەرسی، نەتەوەپەرسی و دەوڵەت نەتەوەی، کە چەندە دڕندە و تەرسناکا. ئینجا نیشانەش دا دوژمنایەتیی دژوو کورڎا چندە قووڵا. بە هەزاران کوردێ، ژەنی، پییێ، زارۆڵێ و پیرێ بە چەکی کیمیاوی بەدڕندانە کوشیێ. ئی کۆکوشییە وەرەچەماو جیهانیوە کریا و هیچ دەوڵەتێوە دژش نەمرڎاوە. نەتەوە یۆگێرتەکاو ئەمریکای، ئەورووپای و دەوڵەتێ تەرێ، وەراوەروو ئی کۆکوشیەیوە بێدەنگێ بیێ. تەنیا وەختێ مسڵەحەتێكسا کەوتێ خەتەرۆ دژوو سەددامی مردێوە.  بەڵام  جە هجووموو ئەنفالینە جە قرکەرڎەی هەزاران کورڎانە بە پێویسسا نەزانا هیچ چیوێوە کەرانێ. هێزەکاو مۆدێرنێتەی سەرمایەداری هامبەشوو قڕکەرڎەی کورڎا و کۆکوشییەکانێ. هێزوو مۆدێرنێتەی سەرمایەداری قڕکەرڎەی کورڎاش سەروو بنەماو پارچەکەرڎەی کوردسانی و چرەسەرنەکەرڎەی پەرسەو کوردی ئەنجاموو پلانەکاشا سەروو ەرکەوتوو کوردسانیوە ئەرەمەرزنان. هێزەکاو مۆدێرنێتەی سەرمایەداری ئارۆیچەنە پەشتگیری  سیاسەتوو قڕکەرڎەی کورڎا مکەرۆ و بۆ بە هامبەشوو هجووم و کۆکوشییەکا دژوو گەلوو کوردی. هێزەکاو مۆدێرنێتەی سەرمایەداری پەشتگیری سیاسەتوو داگیرکاری دەوڵەتوو تورکی ئەرەگیری کەرا، کە ماوەو سەدێوەن هجوومی ئەرەگیرکاری کەرا سەروو سەرنیشتوو کوردستانی، وەرنیشت و پانیشتوو کوردستانی، شەنگال و کامپوو مەخموری. پەشتگیریکەرڎەی دەسەڵاتداریی ئاکەپە-مەهەپەی بە ماناو پەشتگیریکەرڎەی تەمامەتیی قڕکەرڎەی کورڎا مێ.

پێویسا  جە وەشبییەی تارێخوو کۆکوشیی هەڵەبجەی بیاومێنە. سیاسەتمەدارێ، نویسەرێ و ڕۆشنویراو کوردی پێویسا سەرنجەشا سەروو ئانەیۆ بۆ ڕاسیی تاریخییب کارەساتوو هەڵەبجەی ئاشکرا بکەرا. وەختێ دەولەتوو عێراقی دژوو کۆشیای گەلوو کوردی شکس ئارد، لوا دلێ هەوڵێ ئاشتەوایی و ساڵەو ١٩٨٣ یەنەکە و دەوڵەتوو عێراقی ڕێکێ کەوتێ. چی ڕێککەوتەینە چارەسەروو کێشەو کوردی سەروو بنەماو وێراوەبەری نویسیاوە.  بەڵام دەوڵەتوو تورکی دەسش وستەنە و ورش شاناوە، حکومەتوو تورکی ئەرەیاوناش بە حیچ نۆعێوە چارەسەروو کێشەو کوردی قبووڵ مەکەرا.  ناکەن. لایەنی عێراقی بە ڕۆشنی سەبەبوو تێکشییەی ئی ڕێککەوتەیشا بە نەمر جەلال تاڵەبانی ئەرەیاونا و سەروو ئی بنەمێ نەمر جەلال تاڵەبانی کە پەی دایوسانای و ئیمزاکەرڎەی ڕێککەوتەیەکەی لوابێ بەغدا، بە بێ هیچ ئەنجامێوە گێڵاوە کوردسان. دماو ئی تاریخەیە سەدام جە دەولەتوو تورکیوە دژوو گەلوو کوردی جەسارەتش بەدەس ئارد. ڕووەش کەرڎە کوردسانی و بە ئۆپەراسیۆنوو ئەنفالی دەسش بە کۆکوشیی کوردی کەرد و چا چوارچوەیچەنە کۆکوشیی هەڵەبجەی کریا. گرنگا ئی ڕاسییە تارێخییا بزانمێ و پاسە چۆشاوە نزیکێ بیمێوە. کریۆ پێسە ڕا وەنەو کۆکوشییەکا گیریۆ و نازیۆ واوەی ئەوەخوێ باوە.  

کۆکوشی و جینۆساید دژوو گەلوو کوردی تا ئارۆیچ بەرڎەواما. دەسەڵاتداریی تەیب ئەردۆغانی بە نامێ حکومەتوو تورکیایۆ ئی سیاسەتا میاونۆ یاگێ. تورکیا ئی سیاسەتە کەرۆ، دەوڵەتوو کۆکوشوو تورکی دەسەلاتی فاشیستوو تەیب ئەردۆغانی گەرەکشا نیا کێشەو کوردی بە حیچ نۆعێوە  چارە کریۆ و هەوڵێ ئانەیە مدا بە هەڕيشێ و هجوومێ و ئەرەگیرکاری ڕا چا هەرمانێ گێرا. پێسە جەنی عێراق کەرڎەنش ئارۆیچ سووریانە هەوڵی دریا هەمان پیلان بیاونا یاگێ. ڕێکنەکەوتەی دەوڵەتوو سوریای و کوردی ڕا جە چرەسەروو کێشەو کوردی سوریانە گێرۆ. ئانە دەولەتوو تورکین  کە بەزۆر دماییش بە کێشەو کوردی ئارڎەن و بییەن بایسوو ئانەیە کە گەلوو کوردی ویەرڎەوە تائیساتێ ڕووبەڕوو کۆکوشی بۆوە. جە یاڎوو ٣٦ ساڵەو گەشمەرڎاو هەڵەبجەینە واوەی گەشمەرڎاو هەڵەبجەی یاڎ کەرمێوە و پێویسا خاستەر جە سەبەبوو ڕووەدای کۆکوشییەیەکی بیاومێنە و کە ڕاسییە تاریخییەکێ سەروو ئی بنەمایانێ، یۆبییەی نەتەوەییما قەوەتتەر کەرمێ و بە کاریگەریی زیاتەر دژوو بکوشا و بکەراو کۆکوشییەیەکەی کۆشیەیمێ.