گلێرگەو ژەنە ئازاڎاو وەرکەوتوو کوردستانی بە بۊنەو ٢٥وو تشرینوو دووەمی ڕۊو جیهانیی کۊشیای دژوو تندوتیژیی ژەناوە ئەرەیاوناێوەش وەڵا کەرڎۊ.

ئەوەڵوو ئەریاوناکەیۊ وچیۊ:"ئێمە خێرامای وەنەو ڕۊو جیهانیی کۊشیای دژوو تندوتیژیی ژەنا کەرمۍ، وەختێوەنە کە عەقڵیەتی پیاسالار گرڎوو بوارەکاو ژیوایش کەرڎێنی مەیدانوو جەنگی، ئەرەگیری، کوشتەی وێکوشتەی ژەنا.جەنگ و ئاڵۊزییەکۍ کە حەر ڕوۍ پەرە مسانا و بەتایبەت وەرکەوتوو دلێڕاسەیشا کەرڎەن بە بەحروو ونۍ، سەروو بنەماو عەقڵیەتوو پیای دەسەڵاتداریوە سەرەش ورڎان و ئی دۊخە ڕوانە ژیوای ژەنۍ و زارۊڵا وزۊ دلۍ تەرسێوە، جە کەسایەتیی ژەنۍ و زارۊڵانە منداڵاندا قڕکەرڎەی سەروو گلێرگەی و دەوروبەریش ملۊ ڕاوە. کە جەنگوو ئەرەگیرینە کە بەعەقڵیەتوو پیایا - دەوڵەتی ڕووە مدۊ، ەنۍ و زارۊڵۍ فرەتەر بیێنۍ قوربانۍ، ژەنگەلێوە هەنۍ بۊنەو ئی جەنگاوە بیێنۍ کٶچبەرۍ و خاک و وەڵاتوو وێشاوە دوورۍ کەوتێنێوە و لاو پیایەکاشاوە ڕووبەڕووۍ هەڕەشا و تندوتیژی باوە. ژەنی جادەکانە مامەڵەشا پۊوە کریۊ. بە دڕندانە دەسدرێژییشا کریۊ سەر و کوشیا. ئی جەنگۍ دژوو ژەنۍ و ژیواینۍ سروشتنە. فرەو جەنگەکا بە سەرکێشیی چەتەکا کریا، حەرپاسە جەنگوو قەرەباخ، فەلەستینی، کوردستانی و بەتایبەتی عەفریننە وەرنیشتوو کوردستانینە ڕووە مدا، سەروو بنەماو سیستموو فاشیستی پیاسالاری ئەرەمەرزیان. چەنی زیادبییەی جەنگی و میلیتاریزمی کە سەرچەمەیش دەوڵەت-نەتەوەکاوە ورگێرۊ، چەنی وێش کۊکوشی ژەنا زیاتەر و قووڵتەر کەرۊوە.

ئەرەیاونیاکەو کەژاری پێسە بەرڎەوام بێ:

"پەرسەو ئازاڎیی ژەنا پەرسێوەنە، کە گرڎوو جوگرافیاکانە هەنە، مدرامانوو ژەنایچ مدرامانێوەن، کە بە گرڎوو دنیێنە وەڵا بییەنۊ، جەنگوو یەوەموو جیهانیی پێسە جەنگوو پارادایمەکا پاسنەن. هێزەکۍ، گەل، ئا ژەنۍ ڕێبازوو شارستانییەتی دیمۊکراتیکی سەرمەشقایەتیش کەرا و شارستانییەتی دەسەڵاتداروو پیای – دەوڵەتیچ لایەنگێرۍ جەنگینۍ. یۊ چا سەبەبا، کە گەلاو جیهانی پەشتیوانیی جە شۊڕشوو ژەنا 'ژەنی، ژیوای، ئازاڎی' جە ئاستوو دنیێنە کەرا. هۊشیاریی جەنگوو پارادایمەکان. ئەرەپڕاێوەن ٢٠٢٢ بە ڕابەرایەتیی ژەنان وەرکەوتوو کوردستانی و ئێرانەنە ڕووەش دا، ئاستوو ڕادیکاڵبییەی کۊشیای ژەنا دژوو سیستموو دەوڵەتی پیاسالارینە دیاری کەرۊ، ڕژێموو ئێرانی بە سیاسەت پەشتی بە ڕەگەزپەرەسی و ئایینی و کۊکوشیی ژەنا بەرۊ ڕاوە، کوشتەی ژەنا بواروو یاسۍ و شەریعەتینە بە بەهانۍ ماراوە، هەرپاسەڕەگەزپەرەسی پێسە چەکی سەرەکیی دژوو ژەنا بەکار مارۊ، چێروو نامۍ ئایینینە دەوڵەتی پیاسالاریشا مەبارەک نیشانە دان و بە گرڎ نۊعێوە، بەهانۍ پەی کوشتەی ژەنا منیارە. ئێراننە هجووموو پیاسالاری پەی سەروو ژەنا ئینا بەرزتەرین ئاستنە، ڕژێمی ئەرەگیر گەرەکشا بە گرڎ نۊعێوە هەقەو شۊڕشی وەنەو ژەنا کەرۊوە، چونکوم کە ئەرەپڕای و ناڕەزایەتیی ژەنا دژوو سیستموو ستەمکاری فاڕیا پەی شۊڕشێوە کۊمەڵایەتی؛ ئینەیچ گورزێوە قەوەتش وەنەو عەقڵیەتوو ڕژیمی دا. حەر جە کوشتەی شلێر ڕەسووڵیێوە تا ژینا ئەمینە و ئارمیتا و دەیان ژەنۍ تەرۍ، کەلتووروو دەسدرێژیای پیایا بە ڕەوا وینا، کۊیلایەتی سەروو ژەنارە سەپنا. وەلۍ ژەنی ئیساتۍ ئا سنوورێشا پارچۍ کەرڎێنۍ، بە کۊشیایشا گرڎوو سنوورە ڕەگەزی، ناسیۊنالیستی، ئایینییەکاشا ناستێنۍ، پارادایموو شۊڕشی کۊمەڵایەتی بە سەرمەشقایەتیی ژەنا دیاری کریان."

کەژار ئەررەیاوناش کە دەوڵەتوو ئێرانی بە گرڎ نۊعۍ سەرمەشقەکاو شۊڕشی بەئامانج گێرۊ، گەرەکشا دلێنەو شۊڕشوو 'ژەنی، ژیوای، ئازاڎی' لاواز کەرۊ و واتش جە ئەنجاموو ئایدۊلۊژیی ئا سیستمەینە کە ژەنی ڕوانە بە دەسوو تاتەی، هامسەری و برایاشا کوشیا.

'جە ٢ ساڵی ویەرڎەنە  ١٥٦ ژەنۍ بە دەسوو تاتەی و پییای و بنەیانەکا ئێراننە کوشیێنێ' جە بەیاننامەکەنە ئەرەیاونیان کە دەوڵەت جە ڕاو پیایاو بنەیانەکاوە عەقڵیەتوو وێش سەلەمنۊ و ئەرەیاونۊش" جادەکانە پۊلیسوو ئەخلاقی و بەسیج، یانەکانە تاتە و هامسەر ژەنا کوشا، نوێنەرۍ هەقەتینوو ڕژێمینۍ، ڕژێموو بنەیانەی پێسە ڕێکوزیاێوە ئایدیۊلۊژیکی، شانەی بنەڕەتی پەی دەسەڵاتوو وێش بەکار مارۊ، ساڵێوەنە کە کۊشیای ژەنا یاوان بەرزتەرین ئاستوو وێش، دەیان ژەنۍ لاو پیا ڕەگەزپەرەساوە بیێنۍ بە قوربانی، پێسە چەنی ئۊپەراسیۊنێوە سیاسی سەروو ژناوە هەن و دەیان ژەنۍ گیریێنۍ و جە ڕووەو دەروونی و جەستەییوە ئەشکەنجە دریا، هجووموو پیای دەسەڵاتداری پەی سەروو ژەنا دلۍ بنەیانەکایچەنە کریۊ. بە پاو ئا ئامارا کە ئێڕاننە تۊمارۍ کریێنۍ، ١٥٦ ژەنۍ بە دەسوو تاتەی و پیاو بنەیانەکاوە کوشیێنۍ، ئێراننە جە ٢ ساڵی ویەرڎەنە چوار ڕوۍ جارێوە ژەنێوە کوشیێنە، وەلۍ بەپاو ئەوەکۊڵیایەکاو زانکۊی ساڵانە ٣٧٥-٤٥٠ ژەنۍ کوشیا، تەنیا جە ٢ حەفتەی ویەرڎەنە ٨ ژەنۍ کوشیێنۍ یانۍ حەر 2 ڕوۍ و ژەنێوە کوشیۊ. ئیتر پیا بکوشەکێچ لاو سیستمیوە و دەوڵەتیوە پێسە پارێزنەراو شەرەفی مشناسیا. 'بە سەرمەشقایەتیی ژەناو کوردی زینڎان کریان بە مەیدانوو کۊشیای و مدرامانی' حەر ڕوۍ هەڕەشۍ وەنەو ژەنا کەرا، سەدان ژەنۍ کە جە ئیرادەی سیاسیی وێشا پارێزنا، زینڎانەکاو ئێرانینە مافی سیاسی، یاسایی و گرڎوو مافە ڕەواکاشا پاشێلۍ کریا. ڕژیم زینڎانەکانە جەنگێوە تایبەت دژوو ژەنا بەرۊ ڕاوە، گەرەکشانە جە ڕاو سیاسەتوو بێئەخلاقییوە، پەشیمانی سەروو زینڎانیارە سەپنا. ڕژیم گەرەکشا حەر نۊع بۊ دلێنەکەیش دلێنە بەرۊ. ١٦ ساڵێن زەینەب جەلالیانە زینڎانەکاو ڕژێمینە سات بە سات مدرامانیوە بێوێنە وەراوەروو ئایدۊلۊژیی دەسەڵاتینە بەرۊ ڕاوە.. زەینەبە بیێنە بە ئیرادەی سیاسیی گرڎوو ژەنا و گەلوو کوردی و هێماو ژەنە ئازاڎیوازا و خەتەو مدرامانی. ڕژێمی ئەرەگیر گەورەتەرین تەرسیش دژوو ئیرادەو مدرامانی هەنە، زەینەبە جە گرڎوو مافە تەندروستی و ڕەواکاش بێبەشە کریۊ. هەرپاسە وریشە مورادییە بە نامۍ جوانا سنەیوە، کە یوەنە جە سەرمەشقەکاو شۊڕشوو 'ژەنی، ژیوای، ئازاڎی' پەی ڕێکوستەی و پەروەرڎەو ژەنا و ژیواێوە ئازاڎی ڕەنجی فرەش دان و زیاتەر جە یەرۍ مانگان هیچ زانیاریێوە سەروو بارودۊخوو ئەندامەکێما جوانا سنەیۍ نییا، دامودەزگا ئەمنییەکاو ڕێژیموو ئێرانی بە گرڎ نۊعێوە جەنگێوە تایبەت بەرا ڕاوە و بارودۊخوو ئا ئەندامێما نادیارا. ئێمە هەست بە تەرسێوە جیدیۍ کەرمۍ پێسە جمیەروو ئازاڎیی ژەنان کەژاری و گرڎوو گەلی ئازاڎیوازی، نیگەرانییەکێما زیاتەرۍ با. ڕژێموو ئێرانی بارەو بارودۊخوو ئەندامەکێماوە بە گرڎ نۊعۍ وەرپەرسا. وەرپەرسیچا جە دۊخوو زینڎانییای تەری، پێسە پەخشان عەزیزیۍ چالاکەی مەدەنییە و دەیان زینڎانیۍ تەرۍ جە نەتەوە جیاوازەکا پێسە بەلووچی و عەرەبی کە بارودۊخشا نادیارا و بێسەروشۊنێنی. چندە فشاروو دەسەڵاتی تۊتالیتاری بۊ، مدرامان و کۊشیای ژەنا بەرزتەرین ئاستەنە بەرڎەوامییش بۊ. ناڕەزایەتیی ژەنا و گەنجا بە کوشتەی کناچە کورڎۍ ژینا ئەمینیۍ یاوان ئاستوو شۊڕشێوە هۊشیاری، سیاسی و کۊمەڵایەتی و حیچ فشار و هجوومێوە پیا – دەوڵەتی نمەتاوۊن شۊڕشی کۊمەڵایەتی لاواز بکەرۊن. ئی شۊڕشە بە سەرمەشقایەتیی ژەنا وەڵۍ کەوتەن و فەلسەفە و پارادایمش جە کەسایەتیی ژەنەو کوردی و ئێرانیوە وەڵا بییەنۊ. شۊڕشوو "ژەنی، ژیوای، ئازاڎی" بەرڎەواما، ئانۍ فرەتەرین ڕەنج پەی ئی شۊڕشەیە مدا ژەنی وێگێرێنۍ ، بنەیانەو گەشمەرادنۍ، بەتایبەتی ئا ئەدێنۍ کە بە دڵ و گیان، بە زانستوو ئازاڎییوە ڕۊحوو شۊڕشی پارێزنا و درێژەش مدا پەنە. شۊڕشوو "ژەنی، ژیوای، ئازاڎی" بەرزتەرین ئاستوو ڕادیکاڵبییەی ژەنا و گەنجانە دژ بە سیستموو قڕکەروو ڕژێمی نیشانە مدا. ئایدۊلۊژی ڕژێمی بنەڕەتنە ڕەت کریاوە، چەنی وێش کولتووروو مدرامانی و یۊگێرتەیی گەلاش نیشانە دا، ژەنی ئیتر تەنیا وێشا پێسە قوربانی نمەوینا، کۊشیا و تاریخوو ئازاڎییشا منویساوە. پێسە خولقنەروو مانیفێستوو "ژەنی، ژیوا، ئازاڎی"ڕابەر ئاپۊی دەسنیشانش کەرڎەن، ئیتر سەدەو ٢١ی سەدەو شۊڕشی و ئازاڎیی ژەنان."

"کۊشیای ئازاڎیی ژەنان زامنوو ئازاڎی و دیموکراسیین"

سەروو ئی بنەمۍ داوا وەنەو ژەنا کەرمۍ کە،

بەروو سیستموو پیا-دەوڵەتیوە، ئێمە سیستموو خۊسەرییی وێما ڕێک وزمۍ، بە کۊشیای هامبەش، بە یۊبییەی پتەو، سەروو ئاستوو دلۍ و هەرێمی و جیهانی بە کۊشیای هامبەش دژوو جەنگە دینی، ڕەگەزپەرسی، ڕەگەزپەرەسیی ڕژێمی سەرە ورمدەیمۍ.

پێسە ژەناو کوردی، بەلووچ، عەرەب، فارس، ئازەریی، گیلەکی و... ئێمە وەراوەروو دەسکەوتەکاو شۊڕشیوە وەرپەرسێنمۍ، ڕێکوستەی و درێژەدای بە شۊڕشی مەرجێوەن. جە بوارەکاو پەروەرڎەی و تەندروستی و دادپەروەری و ئابووری و ڕۊشنویری و سیاسەتینە پەوکای پێویسا تۊڕۍ ئاڵتەرناتیفە وەش کەرمۍ. چەترێوە هامبەشە پێسە کۊنفیدرالیزمی دێموکراتیکوو ژەنا سەروو ئاستوو وەرکەوتی و ئێرانی ڕێک وزمۍ.

مشۊم وێپارێزنای بۊ بە یۊ جە بابەتە سەرکییەکاو ڕوانەو شۊڕشوو ژەنا ئانێنە گرڎوو دەسکەوتەکا، جە گولانەتەرین هەنگامەکاو ئازاڎییوە تا میاوۊ بە مافە یاسایی و سیاسییەکا، تا سەرکەوتەیەکا سەروو ئاستوو شۊڕشی ئینۍ چێروو تەرسێنە. پێویسا گرڎ ژەنێوە چوارچوەو پاڕێزنای جەوهەرینە سیستمێوە وێپارێزنی وەراوەروو عەقڵیەتوو پیاسالاریینە پەی وێش بۊ. ئێمە پێسە ژەناو کوردی وەرکەوتنە و ئێراننە بە ئەزموونەکاما بانگەشەو سەرمەشقبییەی کەرمۍ.

حەر زینڎانیێوە سیاسی جە زینڎانەکاو ئێرانینە ئیرادەی سیاسیی ژەنۍ و گەلان. ئێمە بە کۊشیایما جە ژیوای و ئازاڎیی حەرزینڎانیێوە سیاسیینە وەرپەرسێنمۍ. جە بەرزتەرین ئاستنە کۊشیایماپەی ئازاڎیی زەینەب جەلالیانۍ و وریشە مورادیۍ و سەدان ژەنە سیاسییای تەری بەرڎەوام بۊ.

ئامانجی بنەڕەتی شۊڕشوو ژەنا فاڕای پیاین، ئندەو ژەنێوە ئازاڎۍ وەشکەرڎەی پیای ئازاڎی و پاڵپەشتییە زانستییەکێش پێویسێنۍ. شۊڕشوو "ژەنی، ژیوای، ئازاڎی" نیشانەش دا، کە پیێچ ڕزگارییشا ڕزگاریی ژەنانە ویناوە. کۊشیای پیا ئازاڎیوازا مشۊم وەراوەروو تندوتیژی و سیستموو دەوڵەتوو پیای باڵادەسیوە قەوەت و بەهێز و ڕادیکاڵ بۊ. دەبۍ هەوڵۍ دەیدۍ نەخشەو باڵادەسیی پیای گرڎوو بوارەکاو ژیواینە ماڕدۍ و چەنی ڕاپیمای ئازاڎیی ژەنا گندۍ ڕا.

بە بۊنەو ئا ڕوەیۊ، کە گەشمەرڎاو کۊشیای ئازاڎیی ژەنا و گرڎوو ئا ژەنا، کە بۊنەو تندوتیژیی پیا-دەوڵەتیوە کوشیێنۍ، بە ڕێز و منەتبارییوە یادشا کەرمێوە. ئێمە پێسە جمیەروو ئازاڎیی ژەناو وەرکەوتوو کوردستانی، کەژار ماچمۍ سیستموو وێپارێزنی، ڕێکوستەی و یۊگێرتەیما زیاتەر کەرمۍ و تندوتیژی جە ئاستوو کۊکوشیی دژوو ژەنانە مردنمۍ. بە ڕۊحوو فەلسەفەو 'ژەنی، ژیوای، ئازاڎی' گرڎوو بوارەکاو ژیوای کەرمۍ بە مەیدانوو کۊشیای و ئازاڎی. کۊشیای ئازاڎیی ژەنان زامنوو دیموکراسی و ئازاڎیین."