کەژەکە: مشۊم کۊشیای ئازاڎیی ڕابەرایەتی گرڎ یاگێوەنە وزییۊ وەڵۍ

دەسەو ڕاوەبەریی کەژەکەی ساڵیاڎوو پیلانگێڵنیی ٩وتشرینوو یوەمیوە دژوو ڕابەروو گەلوو کوردی عەبدوڵڵا ئۊجالانی ئەرەیاوناێوەش وەڵا کەرڎۊ و داواش کەرڎە، ڕۊحوو سەفەربەری گرڎوو مەیدانەکاو کۊشیاینە گەشتەر کریۊ.

ئەرەیاونایەکەو کەژەکەی پیسنەن: "پا منیەیمۍ ٢٦ەمین ساڵەو پیلانگێڵنیی میاننەتەوەییوە، کە ٩و تشرینوو یوەموو ١٩٩٨ دەسش پەنە کەرد، وەڵۍ گرڎ چێوێوەنە سڵام جە مدرامان و هەڵوێستی شکۊمەندانەو ٢٥ ساڵەو ڕابەر ئاپۊی کەرمۍ. حەرپاسە جە کەسایەتیی هامڕا ئاینور ئارتان و محەمەد خالید ئۊراڵینە گرڎوو هامڕایا و وڵاتپارێزنامان کە دژوو پیلانگێڵنی بە دروشموو "شمە مەتاودۍ ڕۊو ئێمە تاریک کەردی" چالاکییشا کەرد و گەشمەرڎۍ بیۍ، بە ڕێز و پەنەزانایۊ یاڎکەرووە. حەرپاسە ئێمە سەرجەموو هامڕایاما کە  کەشەکاو کوردستانینە بە بێهاوتا جەنگشا کەرد و گەشمەرڎۍ بیۍ، جە کەسایەتیی هاومڕا ئاخین موشینە وەعدوو ئارڎەیدیی ئاواتەکاشا، کە وەڵاتی ئازاڎ و ڕابەرایەتیی ئازاڎا، تازە کەرمێوە.

سڵام جە ڕۊحی گیانبازانەو چالاکییەکەی کەرمۍ  

بەڕێزۊ  سڵام جە چالاکیی ھامڕا ڕۊژهاتی و ئەرڎاڵی، کە ڕۊو ١و تشرینوو یوەمی ئەنقەرەنە دژوو وەزارەتوو دلۍ، کە قەراروو کوشتەی گەلوو کوردییش دان و ئا ڕۊحە گیانبازییەیە دژوو پیلانگێڵنی لوان وەڵێوە، کەرمۍ.

ئا ڕۊحە گوزارشت جە ڕادیکاڵتەرین هەڵوێست و جوابدایۊ دژوو سیاسەتوو ئاساییکەرڎەیۊ و بەیاگەیاونای هجووموو جینۊسایدی پەی سەروو ڕابەر ئاپۊی کەرۊ. ئا ئیرادە و ھەڵوێستەو ھامڕا ڕۊژهات و ئەرڎاڵی، ئا ھەڵوێست و ئیرادەنە کە گرڎ وەختۍ پێسە کەژەکەی بە بنەماش گێرمۍ. پێسە جمیەرێوە ژەنا حەرگیز چەنی ئی گیریایە نامێنمێرە و حەرگیزیچ نمەیمێرە.  تا ئا وەختە ئازاڎیی جەستەیی ڕابەر ئاپۊی بەدی بۍ، ئێمە بە ڕۊحوو ئامادەباشییوە درێژە بە کۊشیایما مدەیمۍ.

پیلانگێڵنی میاننەتەوەیی ٢٥ ساڵۍ وێش پەڕش  کەرڎۊ و پاش نیا ٢٦ـەمین ساڵەوە. سیستموو سەرمایەداریی جیهانی بە سەرکرڎایەتیی ئەمریکا، بەریتانیا و ئیسرائیلی، ٢٥ ساڵێن جە کەسایەتیی ڕابەر ئاپۊینە بە گرڎ نۊعە شێوازێوە چەپەڵوو جەنگی تایبەتی هجووم کەرۊ سەروو بییەی کوردی ئازاڎی. پێسە ژەنۍ، جمیەری و گەلی، پێسە هێزەکاو شۊڕشگێڵن-دیموکراتیکی، ماوەو ٢٥ ساڵان دژوو ئی نۊعە هجوومە پیلانگێڵنانا، پەی ئازاڎیی کوردستانی و دیموکراتیزەکەرڎەی تورکیای و وەرکەوتوو دلێڕاسەی کۊشیایێوە ھەمەلایەنە کەرمۍ.

تا ئا وەختەیاواینەی جە پارادیگمای دیموکراتیک، ئیکۊلۊژی و ئازاڎیی ژەنۍ کە لاو ڕابەر ئاپۊیۊ پەرەش پەنە دریا وەش نەبۊ، مەتاومۍ جە پیلانگێڵنیی میاننەتەوەی بیاومێنە. تا چا پیلانگێڵنییە بیاومێنە، کە ٢٦ دەوڵەت-نەتەوۍ دلێشنە بەشدارۍ بێنۍ و دەوروو جەرڎەوانییشا بە دەوڵەتوو تورکی فاشیستی دا و دلۍ ھەلومەرجوو گۊشەگیریی تندینە سیستمێوە بێباکانەو جینۊسایدی و ئەشکەنجەیشا ئەرەمەرزنا، مشۊم خاسخاسۍ جە ڕاسی و پارادیگماو ڕابەر ئاپۊی بیاومێنە.  ڕابەر ئاپۊ، پارادیگماو گلێرگەی دیموکراتیکی سەروو بنەماو ئازاڎیی ژەنۍ و ئیکۊلۊژی، پێسە چارەسەرێوە پەی ئا کێشا بەتایبەتی کێشەو کوردی، دژوو چارەسەرنەکەرڎەی پارادیگماو دەوڵەت-نەتەوەی، پەرەش پەنە دا، کە بۊنەو ئەقڵیەتوو پیاسالاریوە تەماموو سیستموو دەسەڵاتداری و دەوڵەتپارێزنی ئامێنۍ ئاراوە.

ڕابەر ئاپۊ واتش 'ئەوەڵ ژەنا ڕزگارۍ کەرڎۍ '

هێزە پیلانگێڵنە میاننەتەوەییەکۍ هێزوو پاڕادایموو ڕابەر ئاپۊی؛ دیموکراتیک، ئیکۊلۊژیک و ئازاڎیی ژەناشا دییەن و چەنەش یاوێنێنە، کە ئەگەر پاڕادایم بەرەووەڵۍ بلۊ دمایی بە ونوارڎەکەی ئادیشا مۍ. هێزە هەژموونوازە پیلانگێڵنەکۍ کە حەرگیز حەرگیز ڕووبەڕووۍ نموونێوە نەبیێنێوە، کە دلۍ شۊڕشێوەنە شۊڕشوو ژەنۍ وەش بۊ و هەرمانە و سەرمەشقایەتی، کە چەنەش سنیێبێنیوە  گێڵیاوە پەیش، وەروو ئانەیە دژوو ڕابەر ئاپۊی گەمێوە چەپەڵشا کەرد. ڕابەر ئاپۊ جە ڕووەو ژمارەیۊ مامەڵەش چەنی پەرسەو ژەنۍ نەکەرڎەبۍ، پێسە ئانەیە کە ژەنی نیمەو کۊمەڵینە، بنەڕەتنە بە پاو دەوروو ژەنۍ دلۍ گلێرگەی ئەخلاقی و سیاسیینە سەرنجەش وستە سەروو چەنییایەتی و کوالێتیی ژەنۍ.  پەوکایچ پیلانگێڵنیی میاننەتەوەیی دژوو سیستموو مۊدێرنیتەی دیموکراتیکی کە شۊڕشوو ژەنێن، وزۊ وەروو چەما.

هەژموون ساعیبوو ئەقڵیەتوو پیاین، وەختۍ هێزە سەرەکییەکاو پیلانگێڵنی واچێنۍ "ئەوەڵ ژەنا کەرڎۍ ئامانج'، ڕابەر ئاپۊیچ واتش "ئەوەڵ ژەنا ڕزگار کەرڎێ". ڕابەر ئاپۊ بە ئیرادەو "ڕزگاریی ژەنۍ، ڕزگاریی گلێرگەین"  دژوو پیاوەتیی هەژموونوازی ٥ هەزار ساڵەی جەنگش ئەرەیاونا و پێسە بەرەو کۊشیایش بەروو جوگرافیاو کوردستانی و وەرکەوتوو دلێڕاسەینە وەرفراوان کەرد. بەتایبەتی بە پاڕادایموو ئازاڎیی ژەنۍ، ڕابەر ئاپۊ سنوورەکاو ڕابەرایەتیی کوردینە بەرشییەن  و یاوان ئاستوو ڕابەرایەتیی گەردوونیی.

پیلانگێڵنیی میاننەتەوەیی بە ئامانجوو دلێنەبەرڎەی ڕابەر ئاپۊی و کۊشیایەکەیش دەسش پەنە کرد، وەروو ئانەیە ڕابەر ئاپۊ جەوهەرنە بییەن بە ڕابەروو گرڎ لایۍ سەروو ئا بنەمۍ پیلانگێڵنییەکە پووچەڵ بیۊ. ڕابەر ئاپۊ ژەنیش جە چێرڎەسەیی پیاینە، کە پەی درێژەدای بە سیستموو وێش کە پێسە کۊیلەی بەکارشا ئارۍ، ڕزگار کەرد و پی نۊعە ئا میکانیزمۍ، کە سەروو کۊیلەکەرڎەی ژەنا هەرمانە کەرا، تا بناغە  وڕیێرە. گەورەتەرین سەبەبوو ئا گۊشەگیرییە تا ئارۊیچ بەرڎەواما ئانەنە، کە ژەنی بە ئەرەمەنەی ڕابەر ئاپۊی ڕۊشنۍ بیێوە، کۊیلایەتیی سیستمی ڕەت کەراوە و دژوو ئانەیە کۊشییا. هێزە پیلانگێڵنەکۍ کە ٢٥ ساڵۍ چۍ وەڵتەر ڕابەر ئاپۊشا دا دەسوو ئیمراڵییوە ئارۊیچ ئیمڕاڵی قەرارش سەروو گۊشەگیریی ڕەهای دان و چەمدارییش کەرا، هەمان ئا هێزە هەژموونگەرێنۍ.

بانگەواز پەی کۊشیای هەمەلایەنەی کریا

پیلانگێڵنیی میاننەتەوەیی، کە ئامانجش دلێنەبەرڎەی پاڕادایموو ئازاڎی و ژەنۍ ڕابەر ئاپۊین، پیلانگێڵنیی میاننەتەوەیی و ئەقڵیەتێوە، کە سەروو بنەمای ئانەیە بونیاڎ نریان، ئارۊ بە کۊشیای بێهامتاو ڕابەر ئاپۊی، کە ٢٥ ساڵێن چێروو سیستموو ئەشکەنجەو ئیمراڵیینە مردیان، پووچەڵ کریانۊ. گرڎوو گەلاو دنیۍ بەتایبەتی ژەنی، گەنجۍ، ڕەنجدەرۍ و خەباتکەرۍ و چەوسیێوەکۍ ئەندێشەکاو ڕابەر ئاپۊیشا پەسەند کەرڎێنۍ.

یاواینەی جە ڕابەر ئاپۊی بە ماناو دەسەبەرکەرڎەی ئازاڎیی جەستەیی و بونیاڎنیای پاڕادایموو ئازاڎیی ژەنۍ و پووچەڵکەرڎەیۊ پیلانگێڵنیی میاننەتەوەیین. پێویسا ئا پیلانگێڵنییە کە دژوو شۊڕشوو کوردستانیوە هەن، کە بنەڕەتنە دژوو شۊڕشوو ژەنێن، مشۊم یاواینەی چانەیە کە پیلانگێڵنی دژوو ژەنا کریان و چا حاسەنە جوابدریۊوە. گەلوو کوردی، ژناو کوردی و هێزەکاو دژوو سیستمی گرڎوو جیهانینە بەتایبەتی کوردستاننە پەی ئازاڎیی ڕابەر ئاپۊی گرڎ وەخت چالاکییشا کەرڎەن و ئێمە سڵام چا چالاکییە تاریخییە کەرمۍ. مشۊم ئێمە گرڎ یاگۍ و هەلومەرجێوەنە گۊشەگیریی ڕەهای و قڕکەرڎەی و ئازاڎیی جەستەیی ڕابەر ئاپۊی کەرمۍ بە باسی سەرەکی و بە قەرارڎاری دژوو پیلانگێڵنیی میاننەتەوەیی، کە دژوو ئینسانیەتی، ژەنا و گەلوو کوردین، مردمێوە و دوژمنی قڕکەری دلێنە بەرمۍ، کۊشیایما وەرفراوانتەر کەرمۍ.

سەروو ئی بنەمێوە ئێمە داوا وەنەو تەماموو گەلەکەیما، بەتایبەتی ژەنا و گەنجا، دۊسمان و گرڎوو هێزەکاو دژوو سیستمی کەرمۍ، کە پەی ئارڎەیدیی ئازاڎیی جەستەیی ڕابەر ئاپۊی و وەڵێوەلوای گلێرگەی ئازاڎی، پاڕادایمی دیموکراتیک، ئیکۊلۊژیک و ئازاڎیوازیی ژەنۍ گرڎوو کایەکاو ژەنانە بونیاڎ بنیەیمۍ و بە ڕۊحوو چالاکیی بێوچانیوە گوڕ بە کۊشیای بدیدۍ و پەی یاونای یاگێش بە دڵ و گیان کۊشیەیدێ".

س.ز