جە چوارچێوەو کۆنسێپتوو جەنگوو قڕکەردەی و نکوڵی دەوڵەتوو تورکینە جە دژوو گەلوو کوردی، هەلومەرجوو ٢٥ساڵەو گۆشەگیری سەروو رابەروو گەلوو کوردی عەبدوڵا ئۆجالانی جە دورگەو ئیمراڵینە دژوارتەر کریۆ و بەردەواما. جە ١٠/١٠/ ٢٠٢٣ ێنە جە ٧٤ ناوەندۍ جەهانینە بە داواکاری کۆتایئاردەی بە گۆشەگیری و جەنگی کۆنفڕانسی رۆنامەوانی و ئەرەیاۋنای هامبەش دریا و چێروو نامۍ "ئازاڎیی پۍ عەبدوڵا ئۆجالانی و چارەسەری سیاسی پۍ پرسوو کوردی"نە  هەڵمەتێوە جەهانیە دەسشپنەکریا. رێکوزیا مەڎەنیەکۍ جە ناوەندی جیاجیا و کەسایەتیۍ نامیۍ جەهانی ڕۆ دماو ڕۆی بەشداری چا هەڵمەتێنە کەرا و پەشتیوانی ۋێشا ئەرەیاۋنا و جە هەمان وەختەنە ناڕەزایەیی ۋێشا ۋەران ۋەر بە جەنگوو دەوڵەتوو تورکی جە کوردسانەنە بەربڕا.

پەرلەمانتاروو کانتۆنوو جنێڤی رامی پاگانی کە وەڵتەر سەرۆکوو شارەوانی جنێڤی بۍ، سەبارەڎ بە هەلومەرجوو گۆشەگیری سەروو عەبدوڵا ئۆجالانی و جەنگوو دەوڵەتوو تورکی جە کوردسانەنە، قسەێش پۍ ئاژانسوو هەواڵوو فورات (ANF) ی قسێش کەردۍ.

'گۆشەگیری ئەشکەنجەن'        

پاگانی واتش کە هەڵمەتەو "ئازاڎیی پۍ عەبدوڵا ئۆجالانی و چارەسەری سیاسی پۍ پرسوو کوردی" گرنگا و ئەرەیاۋناش، تەرەفڎاروو ئی هەڵمەتێنە و پی جۆرە بەردەوام بی، "ئەگەر دەوروو ئۆجالانی کە چنڎین ساڵێن دلۍ هەلومەرجوو گۆشەگیرینە پەی چارەسەری پرسوو کوردی پەیڕەوش کەرۆ، ۋەرووچەما گیریۆ، مرۆڤ متاوۆ واچۆ کە ئی هەڵمەتۍ گونجیا و رەوانە. حیچ کەس ئارۊنە مەزانۆ کە ئۆجالان جە چ هەلومەرجێوەنە ڕاگیرکریان و تەنانەڎ بنەیانەکەیچش مەتاوا بویناش. ئانێچ گرڎ پێچەوانەو یاسای میان نەتەوەیینۍ. ئا گۆشەگیرییە ئەشکەنجەن. پەیماننامەی میان نەتەوەیی بیەیشا هەن و تورکیا پابەنڎ کریان بە جابەجێکەردەیشاوە و ئیمزاش سەر کەردێنۍ. جە ڕاو ئا پەیمانناماوە ناچارێنۍ ڕا بە زینڎانیا بڎا کە بنەیانە و پاڕێزنەراشا بوینا و بەردەوامۍ با جە پەیوەندییەکاشا چنی جەهانوو بەری. بێبەشکەردەی ئۆجالانی چا مافا مایۍ قبوڵکەردەی نییا".

"چارەسەری جە ڕاو گفتووگۊی سیاسیوە بۆ، کارەکتەرەکەیچش عەبدوڵا ئۆجالانا" سیاسەڎمەداری سویسری رامی پاگانی ئانەش وست ڕووە، کە پرسوو کوردی بە جەنگ و گۆشەگیری چارەسەر مەکریۆ و واتش، "جە بنەڕەتەنە من قەناعەتم پاسەن کە مشۊم پرسوو کوردی جە ڕاو دیپلۆماتیکی و سیاسیۆ چارەسەر کریۆ. ئەردۆغان پۍ ماوێوە فرەی ئانەش تاقیکەردۆ. بەڵام داخەم مەشۆ بەردەوام نەبی سەرش.

جە ئەنجاموو ئەرەنیشتەی ڕێککۊتەینە جەنگە دلێینەیەکۍ و میان نەتەوەییەکۍ دمایشا پنە مۍ. مشۊم پرسوو کوردی پی جۆرە چارەسەر کریۆ و بەڕێز ئۆجالان بۊ بە بەشێوە جە ئەرەنیشتەی و رێککۊتەی و ئەنەیاوای پا جۆرەیە. دەوروو ئۆجالانی جە چارەسەرینە دەورێوە سەرەکییا. پۍ ئەرەنیشتێوە پا جۆریە بە بڕواو من ئەردۆغان مشۆم دەوروو ئۆجالانی ۋەرووچەما گێرۆ ، هەلومەرجوو زینڎانیکەردەیش عال کریۆ و ئازاڎ بکریۆ. فاکتەری ئەساسی کە زینڎانیێوە سیاسی بەرەو ئازاڎیی ملۆ، ئاژەو سەفەربەرییا کە پەیش مۍ ئاراوە. پۍ ئازاڎیی ئۆجالانی و چارەسەروو پرسوو کوردیچ داواو سەفەربەری کەروو".

''کریۆ جنێڤ کریۆ بە ناموونیشان و چارەسەری''

پاگانی واتش، "کریۆ جنێڤەنە چارەسەریێوە پۍ پرسوو کوردی بێزیۆوە. پېسە سەرۆکی وەڵینوو شارەوانی شارەکەی، پۍ چارەسەرکەردەی فرەو قۊرتا بە تایبەتی باسک و کاتالان، من جە ئەرەنیشتەی ڕسمی و نیمچە ڕسمی چی شارەنە بەشداربێنا. ئەردۆغان پۍ چارەسەری سیاسیی پرسوو کوردی متاوۆ پلاتفۆرموو جنێڤی بە بنەما گێرۆ".

''پەی چەسپنای ئاشتی مشۆم ئۆجالان ئازاڎ کریۆنە''

پاگانی پی جۆرە بەردەوام بۍ، "ماندێلا و قۆناغەو ئەفریقای پانیشتی، پۍ چارەسەری پرسوو کوردی نمونێوە تەماما. ماندێلایچ جە هەلومەرجێوە سکانداڵ ئامێزەنە ژیۋا، کە هامشێوەو ئا ئاژەینە کە ئارۆ ئۆجالان چنەشەنە زینڎانی کریان. ماندێلا بی بە تەوەنەو بناغە و گەرنتیکەردەی پرۆسەو ئاشتی جە ئەفریقای پانیشتەنە. ۋەروو ئانەی پاسە خیاڵ کەروو کە بەڕێز ئۆجالانیچ متاوۆ هەمان دەور گێڵنۆ. بەڵام پۍ ئانەی ئانە جابەجێ کریۆ، ئەوەڵین چێوۍ کە مشۆم کریۆ ئانەنە کە ئۆجالان ئازاڎ کریۆ و بەشداری جە پرۆسەو ئاشتینە کەرۆ و هەلومەرجوو ئاراسەکەردەی قۆناغەکۍ بەرەو ئاشتی وەشکەرۆ. جە ڕاو ئاشتی و ڕێککۊتەینە هەلومەرجۍ فرۍ بیەیشا هەن کە مشۆم قەڎرشا ۋنە گیریۆ. ۋەروو ئانەی ئاشتی پرۆسێوەن، کە سەرەتا بەرهەڵسکارۍ ئازاڎ کریا و رێککۊتەی ئیمزا کریۆ. بەڵام ئەنەیاوای پرۆسێوەتەرا، شێوازێوەتەرا و مشۆم ماری جیاوازش چنە ئەنجام بڎریۆ".

''جەنگ دژوو گەلوو کوردی جە جەنگوو غەززەی جیاوازتەر نییا''

پاگانی قسەکۍ تەیب ئەردۆغانیش جە بارەو جەنگوو ئیسرائیلی جە غەززەنە ویرئاردۍ و واتش، "داکۆکی ئەردۆغانی جە کۊشیای گەلوو فەلەستینی بە تەمامی ڕەوان و مایۍ ئەنەیاوایا. ئەردۆغان بەمەڵامەتوو ئانەی ئیسرائیل قەڎر پۍ پەیماننامە میان نەتەوەییەکا مەنیۊرە، رەخنەش ۋنەگێرۆ. بەڵام هەر ئا ئەردۆغانە پۍ چی پەیماننامە میان نەتەوەییەکا جە بارەو بەڕێز ئۆجالانی و گەلوو کوردیۆ جابەجێ مەکەرۆ؟ ئا جەنگەی جە دژوو گەلوو کوردی کریۆ حیچ جیاوازیێش چنی ئا جەنگەیە نییا کە ئیسرائیل غەززەنە کەرۊش. ئەردۆغان رەخنە جە کردەوەکا ئیسرائیلی و ناتانیاهۆی گێرۆ، بەڵام ۋێش هەمان چۍ و دژوو گەلوو کوردی کەرۆ. وەڵتەر فرەو جاری لوابێنا تورکیا و کوردسانوو عێراقی. چا چەمم پا مرۆڤا کۊت کە رووبەڕوو هجومەکا دەوڵەتوو تورکی بیێبێنێوە. جە ئاکاموو بۆردومانەکا دەوڵەتوو تورکینە دەگاکۍ کاولۍ کریێنۍ، مرۆڤەکۍ ناچار کریێنۍ کۆچ کەرا و مرۆڤەکۍ کوشیێنۍ. من ئانێم جە زۋانوو شایەتحاڵەکاوە ژنیۍ. ئا هجومۍ کە کریێنۍ سەروو گەلوو کوردی، ئەگەر تاوانەی جەنگیۍ نەبا، ئەی کەواتە چێشێنۍ؟".