تەڤگەری شۆڕشی ژنانی یەکگرتوو (کەبەدەهە) راگەیەنراوێکی بڵاوکردەوە و تێیدا هاتووە:"فاشیزم و سەروەریی پیاوان تێکدەشکێنین"

راگەیەنراوەکە بەم شێوەیەیە:

"دەبێت مرۆڤ ئەوە ببینێت کە ئەمریکا چیتر هێندەی جاران بەهێز نییە و دۆخی ئەرێنی لە ساڵانی نەوەدەکان ئێستا لە ناوچووە. بۆیە ئێستا ئەمریکا دەیەوێت لە جیاتی ئەوەی دژی ڕووسیا شەڕ بکات، لەگەڵ هاوپەیمانەکانی گەمارۆی بدات، بەم شێوەیە هەندێک لە وڵاتانی سۆڤیەتی پێشوو بێنێتە ناو کوتلەی ڕۆژئاوا و دەسەڵاتی سەربازی ناتۆ لەو وڵاتانەدا زیاد دەکەن. بەتایبەتی هەڕەشەیەکی گەورە لەسەر دەسەڵاتی ئابووری چین و دەسەڵاتی سەربازی ڕوسیا لەسەر ئەمریکا و یەکێتی ئەوروپا هەیە. مرۆڤ دەبێت ئەوە ببینێت کە ئەمریکا و یەکێتی ئەوروپا زۆر بەهێز نین لە دژی سیاسەتەکانی پۆتین. بەتایبەتی ئەڵمانیا بەردەوام بوو لە پرۆژەی شەپۆلی باکوور و ویستی پەیوەندییەکانی لەگەڵ ڕووسیا نەرم بکات. لەم دواییانەدا کاتێک ئەمریکا ئەفغانستانی بەجێهێشت و تاڵیبان دەسەڵاتی خۆیان لە ئەفغانستان ڕاگەیاند، ئەمە پێشکەوتنێکی گرنگە، لەوانەیە ئەمریکا تاڵیبان بەهێز بکات و دەیەوێت هەندێک پلان دروست بکات. بەڵام لەنێو ئەو پێشکەوتنانەدا شکستهێنانی سیاسەتی داگیرکاریی ٢٠ ساڵەیش جێی سەرنجە. هاوکات کاتێک ئەمریکا ئەفغانستانی بەجێهێشت و باس لەئامادەبوونی سەربازی عێراقی کرا، دیارە ئەمریکا و هاوپەیمانەکانی لە جیهاندا چیتر وەک جاران لە پێگەیەکی یەکلاکەرەوەدا نین.

دەوڵەتی تورک زەبری قورسی بەردەکەوێت

بە پێی پێشکەوتنەکان مرۆڤ دەتوانێت بڵێت شەڕەکانی هەژمۆنی جوگرافیای ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست قوڵتر دەبێتەوە. شەڕی ناوخۆی سوریا و بوونی شۆڕشی ڕۆژئاوا خەباتێکی هەژمۆنی لە پلانی جیهانیدا دەگرێتەوە کە چەندین ئەکتەری تێدایە. داعش و چەتەکانی دیکە لەبەرانبەر شۆڕشی ڕۆژاڤا تێکشکاون، بەڵام لەسەر خاکی شۆڕش، دەوڵەتی تورکیای فاشیست بەردەوامە لە داگیرکاری.

ڕژێمی فاشیست لە پرسی کورددا درێژە بە سیاسەتی شەڕ و لەناوچوون دەدات و لە باکور و باشووری کوردستان بە سەختی گورزی بەردەکەوێت. بەهۆی بەرخۆدانی بێوێنەی گەریلاکان لە مەتینا، زاپ و ئاڤاشین، دەسەڵاتی فاشیست لە زۆر شوێندا گیریخواردووە. حکومەتی فاشیست ناتوانێت ئەنجامێک لە بواری سەربازیدا بەدەست بهێنێت و فشار و هەوڵی تواندنەوەی لە سیاسەتی ناوخۆدا زیاتر کردووە. لە دژی ئەو هێرشانە گەلی کورد، لە بنەڕەتدا خەڵکی ناوچەکە، ژنان، بزووتنەوەی شۆڕشگێڕان و بەرخۆدانی گەریلا بوون بە ئاستەنگی سەرەکی لەبەرانبەر دەوڵەتی تورک.

ئاگری دارستانەکان ماوەیەکی زۆر پێش ئێستا نیشانی دەدات کە چۆن ڕژێمی ئەردۆغان لە دۆخێکی سەختدایە، ڕژێمی فاشیست کە شانازی بە سەرکەوتنە سەربازییەکانی و پێشکەوتنی تەکنەلۆجییەوە دەکرد، بەهۆی ئەوەی فڕۆکەی ئاگرکوژاندنەوەیان نییە، ئاگرەکە گەورە بووە، بەهۆی کارەساتی لافاوەوە کە بەهۆی بەنداو و هاوسەنگی سروشتەوە لە بەنداوەکاندا دروست بووە، خەڵکێکی زۆر گیانیان لەدەستدا، بۆیە خودی سیستەمی داگیرکەری بەرپرسیارە لەم کارەساتە، هاوکات زیادبوونی هەژاری و بێکاری و لەدەستدانی مافە کۆمەڵایەتی و کەلتوورییەکان، گوشاری فاشیستی بۆ سەر مافەکانی ئازادی سیاسی، دەبێتە هۆی تووڕەیییەکی گەورە لە نێو گەلانی چەوساوەدا.

شۆڕشی ژنانی ڕۆژئاوا ڕوخساری گەشی ئازادی ژنانی ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاستە و لە ئەفغانستانیش ڕژێمی تاڵیبان ڕووی دواکەوتوویی و تاریکی فاشیزمە، هاوخەباتی لەگەڵ ژنانی ئەفغانی بەرپرسیاریی مێژوویی بزووتنەوەی ژنانی جیهان و تێکۆشانی ئێمەیە لە تورکیا و کوردستان.

سەرمایەداری پیاوسالاری کە لە ژێر دەسەڵاتی فاشیستی ئاکەپە و مەهەپەدا سەریهەڵداوە، جگە لە بنەماڵە هیچ شوێنێکی ژیانی بۆ ژنانی تر نەهێشتووەتەوە، هاوکات هەڕەشە و هێرشەکانی بۆ سەر مافەکانی ژنان لەناو خێزاندا زیاتر دەکات. کوشتن و پەلامارەکانی ئەم دواییە زیاتر توندوتیژی دەوڵەت و پیاوانیان زیاد کردووە.

توندوتیژی دژ بە (LGBT-IIS)، کوشتنی دەنیز پۆیراز، نمونەی هێرشەکانی سەر ژنانی کورد و ژنانی شۆڕشگێڕە. لەسەر سنوری رۆژئاوا و نسێبین سەربازانی تورک دەستدرێژیان کردە سەر ژنان و منداڵان. ژنانی کورد لە شاری کۆنیا کوژران، لە شارەکانی تورکیا کردەوەی نەژادپەرستانە ئەنجام دران. هێرشەکانی سەر کورد و عەلەویەکان، نمونەی پلانی هێرشی فاشیست و زایەندەپەرستە. هاوکات کاتێک تورکیا واژۆی خۆی لەژێر پەیمانی ئەستەنبوڵ کشاندەوە، کوشتن و هێرشی زایەندی بۆ سەر ژنان زیادی کرد. حکومەتی فاشیست و کۆنەپارێزی ئاکەپە لە سیستەمی خێزانیدا ژنانی گۆشەگیر کردووە و هێرشبەران و توندوتیژی دەپارێزێت و جارێکی دیکە نیشانی دەدات کە دوژمنی ژنانە.

ئەمڕۆ گرنگترین ئەرکی کەبەدەهە ئەوەیە کە بە دڵنیابوون لەوەی ئازادی ژن تەنها بە چالاکی شۆڕشگێڕانە ئەنجام دەدرێت، هەڵسوکەوت بکات، کاتێک ژنان چالاکی سەربازی ئەنجام دەدەن، هەروەها سنوورەکان لە دەوری تێکۆشانی ژنان دابەش دەکات وەک بەشێک لە هەنگاوی شۆڕشگێڕانە، لە ناوچەکانی گەریلا، لە شارەکان بە چالاکی و بە چالاکیی جەماوەریی شۆڕشگێڕانە، پێویستە ڕژێمی فاشیست و دامەزراوە پیاوسالاری و سەرمایەدارییەکان کە پشتگیری لە رژێم دەکەن، بکرێنە ئامانج.

ف.ق