ئەندامەو دەسەو ڕاوەبەریی کەژەکەی زەرین ڕوکەنە قسێش پەی ئاژانسوو هەواڵوو فوراتی (ANF)ی کەرڎۍ.
ڕوکەنە جە کەسایەتیی گەشمەرڎە زەینەب کناجی (زیلان)ێنە گەشمەرڎێش یادۍ کەرڎێوە و واتش، "ئێمە بە پاگیرتەیرەوە زیلانەکا کە وەشەسیای و ئەوینوو وێشا پەی ئازاڎی فاڕا پەی هێزوو جەنگی و ژیوای بەشداری جە هەڵمەتەو 'چەنی ژەنی، ژیوای، ئازاڎی ئێمە شۊڕشوو ژەنۍ بەرمۍ ڕاوە'ی کەرمۍ. جە کەسایەتیی هامڕایامانە کە چی ڕێنە گیانشا بەخت کەرد، گەشمەرڎۍ بیۍ، مشۊم بزانیۊ، کە ئا کۊشیایە کریۊ، چەنەپەرسایۊیۍ تاریخین جە شارستانیەتی باڵادەسینە. جە ساڵیادوو چالاکیی گەورەو ژەنەخوداوەندۍ زیلانێنە من ڕاپیمای سەرکەوتەی کورڎایەتی و ژەنۍ مەبارەک کەروو".
ئەندامەو دەسەو ڕاوەبەریی کەژەکەی پێسە درێژەش بە قسەکاش دا:
"سەروو ئا ڕا تاریخیێوە هامڕا زیلانۍ ڕۊشنە کەرڎۊ، ئا هامڕێما زاپنە، ئاڤاشیننە، مەتینانە، هەفتانیننە و خواکورکنە وێگێری کەرا، گیانی ئاپۊیی و خەتەو زیلانۍ نوێنەرایەتیی کەرا. پەوکای خەتە و پیمانەکۍ بەرجەسێنۍ، فاڕیێنۍ پەی جەنگی بە شێوازی گیانبازی و ژیوای ئازاڎ. بە جۊشوخرۊشوو شۊڕشی، بە گەرمیی جەنگوو مانگەو حوزەیرانی سڵام چا گەریلایاو یەژاستاری و هەپەگەی کەروو، کە بەقارەمانی جەنگ کەرا و دوژمنی توشوو شکسی کەرا.
گەشمەرڎە گەوراو جمیەروو ئازاڎیی ژەنا هامڕا زیلان –زەینەب کناجییە، سەرهەڵدان-سەما یوجە و گوڵان- فلیز یەرلیکایا، جە وەرکەوتوو کوردستانیچنە گەشمەرڎە زیلان پەپوولە بە وەشەسیای و ڕێز و پەنەزانایوە یادشا کەرووە. هەرپاسە هامڕێما کە جە زاپ، مەتینا، هەفتانیننە سەروو خەتەو زیلانێوە جەنگشا کەرد و گەشمەرڎۍ بیۍ جە کەسایەتیی مزگین ڕۊناهی، شارستان، گوڵجیا، لەیلا ئامەد، ڕاپەڕین ئامەد، بێریڤان زیلان، زیلان کۊنیێنە یادشا بەڕێزۊ کەرووە. سەروو خەتەو ڕابەرایەتی و بە گیانوو پەکەکەی و پاژکی وێما بە ساعیبوو گەشمەرڎاما مزانمۍ و بیمۍ ڕاویارۍ و شۊنکەوتێشا.
ژیوای بە ڕێبازوو زیلانۍ چالاکیی گەورە و هەڵوێسوو ئازاڎیمانە. مانیفیستۊو ژیوای ئازاڎی و نەخشە و ڕاو ئێمەن. ئا کەسایەتی و هەڵوێسۍ کە بیۍ بە موڵکوو تاریخی، تاریخی منویساوە، نموونەشا کەما. بیۍ بە پیمانە. یاواینەی هەقەتینی چادیشا، یاواینەی جە بەهای، هۊشمەندیی ئازاڎیی ئا ڕاسییەیە کە ئادۍ نوێنەرایەتییش کەرا، جابەجاکەرڎەیش، لوای سەروو ڕاو ئادیشا ئارۊنە ڕاو ئانیشاوە کریۊ، کە سەروو بنەماو فەلسەفەو ئاپۊییوە گژیا، سەرمەشقایەتیی بونیادنیای کەرا. ئانێنۍ کە گرد یاگێوە دنیێنە فەلسەفەو 'ژەنی، ژیوای، ئازاڎی' ڕێک وزا، شۊڕشوو ژەنا ڕێک وزا. ڕابەرما جە کەسایەتیی زیلانێنە ئاستوو ئازاڎی، شارەزایی سەروازی و تاکتیکی، قوڵبییەیۊ ئایدۊلۊژیکیش چندین جارۍ ورسەنگنا، وێش پێسە ەنگەوانوو جمیەروو ژەنا، جەنگەوان چێروو فەرماندەیی زیلانێنە پێناسە کەرد، وەروو ئانەی خەتەو زیلانۍ بۊ بە موڵکوو جمیەری و ئازاڎیی ژەنۍ گردوو هەرمانە پەنەوازەکاش کەرڎۍ و پەی بەیاگەیاونای خەتەو گەشمەرڎا، بەهێوە گەورێش دا.
جە کەسایەتیی هامڕا زیلانۍ و گەشمەرڎە زیلان پەپولەینە، کە جە ساڵیادوو گەشمەرڎەبییەی زیلانێنە جە مەریوانوو وەرکەوتوو کوردسانینە گەشمەرڎۍ بییە، ئێمە وینمۍ کە فەلسەفەی ئاپۊیی چندە بە قوەتۊ هەستش پەنە کریان و یاواینەیش سەرۊ ساز کریان. فەلسەفێوە تا چەنەش نەیاوانە، مەتاویۊ بریۊ یاگۍ. ڕاسیی زیلانبییەی ئارۊ بییەن پیمەروو جمیەروو ئازاڎیما.
پیمەروو کۊشیای و ژیوای بە پاو خەتەو زیلانۍ ڕاستی گوڵچیا، لەیلا ئامەد، خەباتکار، ڕاپەڕین ئامەد، بێریڤان زیلان، شەهید زیلان پەپولە و ڕەیحانەکا. ئەو خەتێنە کە فەرماندە وەڵێوەبیەیەکیما سازنانشا. ڕێبازێوە ژیوای، جەنگی و سەرکەوتەین. قەوەتتەرین جوابا وەراوەروو ڕاسیی کۊکوشیی کە ملوو گەلەکەیما و ئێمەرە سەپیۊ.
هامڕا زیلانە ساڵەو ١٩٩٦ وەراوەروو پیلانگێڵنی و هەوڵۍ تیرۊرکەرڎەی دژوو ڕابەریما و جە کەسایەتیی ڕابەریچمانە، دژوو جمیەروو ئازاڎیما، جە ٣٠ حوزەیرانینە دێرسیمنە چالاکیی گیانبازییش کەرد. ئەنجامدا، جوابش بە قۊناغەکەی و بە ڕابەرایەتی داوە. هامڕا زیلانە جە نامەکەیشنە واتش، 'من گەرەکما بوو بە هێماو داواو ئازاڎیی گەلەکەیم. دژوو سیاسەتوو ئیمپریالیزمی پەی کۊیلەکەرڎەی ژەنا، گەرەکما بۊمبێوە وێمەرە تەقنووە، نیشانەش دەو کە قینی و تووڕەییم چند گەورێنێ'. ماچۊ 'گەرەکما بوو بە هێماو ژیوایۊ ژەناو کوردسانی' و هێماو ژیوایۊ ژەناو کوردسانی. بە چالاکییەکەیش نیشانەشدا هەرکەسئیرادەش بۊ متاوۊ ئانەی کە گەرەکشا کەرۊش، پەیامش دا چی ڕێوە بە ژەنە شۊڕشگێڵناو کوردسانی. کە کۊشیای یۊگێرتەی ئازاڎانە نیشانە مدۊ.
بونیادنیای ژیوای بە جوانی، ڕاسی و خاسی بە دەسوو ئینسانەکان. واتەی 'من گەرەکما بوو بە داراو ژیوایوە پەڕ مانای و چالاکیی گەورەی' ئانەیە وزۊ ڕووە، کە پەیوەندیێوە پتەو بەینوو ژیوای و چالاکینە هەن، پارێزنای بییەی بە مانادارکەرڎەی، کولتوور و ئەخلاقیوە بەسۊوە. پەوکای جە ڕووەو خولقنای گلێرگەی سیاسی و ئەخلاقیوە، ئاستوو یاواینەی جە هێزوو جەنگاوەری و کادری نیشانە مدۊ. هێزوو بییەی پاڕادایمی تازەی، هۊشمەندی و وەشکەرڎەی ئازاڎی جە کەسایەتیی وێشنە. جە هەمان وەختنە وێش کەرد بە چالاکی، سەرنجەش پەی سەروو پیلانگێڵنای جە دژوو ڕابەرایەتی، جە دژوو ئۊپراسیۊنوو سڕیەیۊ وەراوەروو گەریلاینە، تازەبییەیۊ تاکتیکی یاونا یاگۍ و نیشانەش دا کە وەختۍ جەنگاوەرێوە ژەنەو کوردی وێش بیاونۊ بە ویری ئازاڎی، وەختێوە بۊ بە ئیرادە ئا وەختە فاڕیۊ پەی چە بۊ چ هێزێوە. ئانە کە جە ڕاسیی زیلانێنە هەستش پەنە کریۊ، حەزوو ئازاڎی و گێڵاین بە شۊنەو ژیوای ئازاڎیرە. ئاستوو ئازاڎیی چالاکییەکەیش هامڕا زیلانە، بەرزیی حەزی و لکەدای ئادۍ بە ئامانجەکەیشۊ بەروزۊ. پەوکای هامڕا زیلانە مانیفیستۊو خەتەو حیزبیبییەی، ئاستی هەرەبەرزوو هۊشمەندیی ئازاڎی و ئایدۊلۊژیای ڕزگاریی ژەنێن. جمیەروو ئازاڎی بە سەرمەشقایەتیی ژەناو کوردی بەزیلانبیەین، بە فەلسەفەو 'ژەنی، ژیوای، ئازاڎی' بەرەو شۊڕشوو ژەنۍ هەنگامە منیۊ. چا ڕاپیماینە ڕاسیی دەوڵەتی پیاسالاری شۊکنۊوە، جە کەسایەتیی زیلانێنە گەریلا ژەنەکاو کوردی تاریخشا نویستۊ.
پەوکای هامڕا سەما کە جە ١٧ حوزەیرانینە گەشمەرڎۍ بییە. سەروو خەتەو زیلانێوە گەورۍ بییە، بییە بە گیانبازە. مدرامان بە ڕێبازوو سەمۍ جابەجاکەرڎەی ئایدۊلۊژیاو ئازاڎیمانە. دماو ئانەی ئەوەی ڕابەرما ئایدۊلۊژیاو ڕزگاریی ژەنێش ئەرەیاونا، نیشانەش دا کە هەم متاوا ساعیبۍ ئایدۊلۊژیاو ڕزگاریی ژەنۍ و ڕابەر ئاپۊی کەرا. هەمیچ سەروو خەتەو زیلانێوە کەسایەتیی ژەنۍ ئازاڎۍ، کە بییەن بە مانیفیستۊ، خولقنیۊ. وەشەسیایی و داواو وێش پەی ئازاڎی و ڕابەرایەتی فاڕا پەی ئاویروو نەورۊزی و بە واتەی 'جە ٨وو ئاداریوە تا ٢١وو ئاداری گەرەکما بوو بە پەرسێوە جە ئاویری' گڕەش وەرەدا جە جەسەو وێش. هەڤاڵ سەما سیاسەتوو دیلگێرتەی و ڕاسیی دیلگێرتەیش دوژمنی زوو هەست پەنە کەرد و بییە بە یووە چا هەزاران هامڕایا ئازاڎی، کە سەروو خەتەو مەزڵوم دۊغان، کەمال پیر، محەمەد خەیری و چوارەکانی لوا و گورزەش دا وەنەو دوژمنی. یاوا بەرزتەرین ئاستوو تیۊریکی، ڕێکوستەی-ئایدۊلۊژیکی کە گرد جەنگەوانێوە ئازاڎی گەرەکشا بیاوۊ پا ئاستە. سەلەمناش کە مشۊم هینەو وێش بۊ، بیاوۊ بە وێش، بە هەستپەنەکەرڎەی و یاواینەی بلۊ سەروو ڕای ڕاسۍ. جگە جە وەشەسیایی ڕابەرایەتی و دڵسۊزیی پەیش جە دڵشنە یاگۍ پەی هیچ چێوۍ تەری نەکەرێوە. ئا هاوارە ئیساتۍ کەشەکاو کوردسانینە گورزی گەورە وەنەو دوژمنی مدۊ. خەتەو گیانبازیی هەزاران زیلانا، جە ڕاپیمای ئازاڎینە مزانیی سەرکەوتەی مدۊ،. بەرجەستەبییەی هەڵوێستوو ئازاڎی دەنگ مدۊوە، هەستیاریی ژەنۍ، بڕواش بە سەرکەوتەی نیشانە مدۊ. پەوکای هامڕۍ پیێکێما جە کۊشیای ئازاڎی، جە هێزوو ڕێکوستەی، جە ژەنە ئازاڎا و جوان بۍ کاریگەر بۍ، کۊشیای ئادیشا ساعیبوو مانێوە تاریخین. جە دژوو سیستمی و ئەقڵیەتوو پیاسالاری، کۊشیای ژەنا و پیایە ئازاڎا بێگومان بۊ بە مایۍ ئازاڎبییەی ژیوای. ئی خەتەو ئازاڎییە ئارۊ جە چوارپارچەو کوردسانینە فاڕیێنە پەی بۊ ڕۊو ژیوایوە ژەنۍ ئازاڎۍ و تاریخوو گەشمەرڎاما. دلۍ ژیوایۊ و سەروو خەتەو هامڕا زیلانێوە، جە خولقنەروو ڕاسیی جەنگاوەری و قوڵبییەیۊ تیۊریک-ئایدۊلۊژیکوو هەڤاڵ سەمێنە سەرمەشقایەتییش کەرڎەن. هامڕا گوڵانە کە جە ٧وو حوزەیرانوو ٢٠٠٢ تیرۊرە کریا، ئشناسنامەو ژەنۍ جەنگاوەرۍ سەرمەشقێنە، کە قۊناغوو پاکتاوینە سازشش سەروو خەتەو ڕابەرایەتی و ئازاڎی نەکەرد. جەنگوو ئێمەنە سەروو ئا خەتێوە، جە هەڵوێسوو پەیوەندی و مامەڵەکەرڎەینە، سەرەمڕە بۍ و بییە بە داراو مامەڵێوە یەکلاییکەرەوەی.
درێژەش هەن..
س.ز