مامۆستا محەمەد كەساس خەڵکی شاری سلێمانییە، قەڵەمێکی ئەدەبی وابەستەیە بە دنیای بەرزی شیعری كلاسیكە، لە ١٩٧٧ەوە لە گۆڤار و ڕۆژنامەکاندا بەرهەمەکانی بڵاو دەكاتەوە، تا ئێستا ٣١ كتێبی لە بواری (ئەدەبی بەرگری، شیعر، ئەدەبی منداڵان، وەرگێڕان)دا بە چاپ گەیاندووە، ناوبراو پێشمەرگە بووە و دژ بە داگیركەری كوردستان بە دەنگی زوڵاڵی شۆڕش ناسراوە و بەرهەمەکانی هەموو کات بەرگری بووە لە گەل.

دوێنێ ئێوارەی ڕۆژی چوارشەممە، لە کتێبخانەی کارێز لە شاری کەرکوکی باشوری کوردستان، بەئامادەبوونی ژمارەیەک لە کەسایەتی رۆشنبیری شارەکە، كۆمەڵەی هونەر و وێژەی كوردی لە كەركوک، ئێوارە كۆڕێكی ڕەخنەو شیعری بۆ مامۆستایان عەلی شێخ عومەر و محەمەد كەساس بەڕێوەبرد، لەو ئێوارە كۆڕەدا مامۆستای ڕەخنەگر عەلی شێخ عومەر شرۆڤەیەکی بۆ چەند دەقێک لە شیعری مامۆستای شاعیر محەمەد كەساس پێشكەش بە ئامادەبووان کرد، دواتر مامۆستا كەساس چەند چامەیەکێک لە شیعری خۆی خوێندەوە.

'هەستکردن بە ئازاری نەتەوەکەم منی کردە شاعیری ئەدەبی بەرگری'

سەبارەت بە کۆڕەکەی، مامۆستا محەمەد کەساسی شاعیر، بۆ ئاژانسی هەواڵی فوڕات (ANF) قسەیکرد و گوتی: "ئەم کوڕە تایبەت بوو بە ناساندنی دیوانێکی تازەم بە ناوی "دێوانی محەممە کەساس"، پێشتر لە شارەکانی هەولێر و سلێمانی ئیستاش لە کەرکوک کۆری ناساندنم بۆ کتێبەکەم کرد کە ٣١هەمین کتێبی منە، خۆشبەختانە تائیستا لە ناوەندە ڕۆشنبیرییەکان دەنگۆیەکی باشی پەیداکردووە، زۆر سوپاس بۆ نووسەران و ڕۆشنبیران و ئەدیبانی کەرکوک کە پێشوازییەکی شاهانەیان لێکردم، دیارە لە خۆشەویستی و لە ڕێز و حورمەتی خۆیانەو بۆ ئەدەب و شیعرو کەلتووری نەتەوەکەمان، ئێمە وەکو نەتەوەیەکی ژێردەست لەوەتەی بوونمان هەیە بەدرێژایی ١٥٠ ساڵی ڕابردوو هەمیشە گەلێکی سەرکوتکراو بووین، لەوەتەی تێدەگەم هەستم بە ئازار نەتەوەکەمە کردووە بۆیە بوومە شاعیری ئەدەبی بەرگری لە قۆناغی خەباتی شاخ".

'زۆر شعرم بۆ هەڤاڵانی شەهیدم نووسیوە'

هەروەها محەمەد کەساس لە درێژەی قسەکانیدا باسی لە نووسینی شعرەکانی بۆ گەلەکەی و هەڤاڵانی شەهیدی کرد و ڕایگەیاند: "یەکێک لە شعرەکانم شعری"بەعسی قڕان"ە کە لە ڕابردوودا و بەتایبەتی لە سەردەمی ڕاپەڕین لەسەر زاری هەموو کورد و جەماوەری باشوری کوردستان بووە، دیارە ئێمەی کورد وەکو گەلێکی ستەمدیدە و  ستەم لێکراو هەمیشە جەنگ و شەڕمان کردووە و خوێنمان بەخشییەوە لە پێناوی بەدەستهێنانی ئاشتی، بەڵام داخەکەم تائیستا ئەو ئاشتییەمان چرۆ گەڵای نەکردووە، زۆر شعرم بۆ هەڤاڵانی شەهیدم نووسیوە، بەڵام ئیستا قۆناغەکە گۆڕانکاری بەسەر هاتووە دوای ڕاپەڕین جۆرێک لە ئازادی و هەندێ لە مافەکان فەراهەم کراون".

'هەتا داگیرکەرو نەیاری کورد بمێنێت ئەدەبی بەرگری کورد دەمینێت'

لە کۆتایی قسەکانیدا، محەمەد کەساس شاعر و نووسەرو پێشمەرگەری دێرین، ئاماژەی بەوەکرد: "هەتا کورد مابێت و داگیرکەرو نەیاری کورد هەبێت ئەدەبی بەرگری هەر دەمینێت، من نزیکەی ٥٠ ساڵە خەریکی شعر و ئەدەبیاتی کوردیم، لە شعری ئاساییەوە تا شیعری بەرگری و شیعری منداڵان وەبەرەتی شێعری منداڵان هەروەها بابەتەکانی فکر و فەلسەفەو سیاسەتم وەرگێڕاوە لە زمانی عەرەبیەوە بۆ کوردی، تائیستا ئەم کتێبەی ئەمڕۆ ناساندنی بۆ کرا کە دیوانێکی شیعری بوو، ئەمە ٣١هەمین کتێبی منە".