بەیاننامەو ئاخروو کۆنگرەو چوارەموو کەژاری وەڵا کریاوە

بەیاننامەو ئاخروو کۆنگرەو چوارەمو گلێرگەو ژەنە ئازاداو وەرکەوتوو کوردستانی (کەژار) کە ٧و ئایاروو ٢٠٢٤ینە کەشەکاو کوردستانینە بەسیا، وەڵا کریاوە.

دەقوو بەیاننامەکەو چوارەمین كۆنگرەو چوارەمووكەژاری ئینەنە:

 

گلێرگەو ژەنە ئازاداو وەرکەوتوو کوردسانی"كەژار" بە ڕۆحوو مدرامانوو 9و گۆڵانی و سەروو یادوستەیوە گەشمەردە سەرمەشقا"شیرین عەلەم هۆلی"یێ و هامڕایا ڕۆو حەوتوو گوڵانی دەسش پەنە کەرد. كەژار بە دروشموو"سەركەوتەی شۆڕشوو ژەنی، ژیوای، ئازادی مسۆگەرکەردەی ئازادیی ژەنێ و گلێرگەی دیموکریاتیكی و بە بەشداریی نوێنەراو گردوو ئاڵانەكان و دام و دەزگاكاو دلێ هەرمانێ و خەباتینە هەنێ چوارەمین كۆنگرەو وێش کەشە ئازادەكاو كوردستانینە بەست.  ئی كۆنگرەما جە كەسایەتیی گەشمەردە ئارین ئارێ و شیلان بانەینە پێشكەشوو گردوو گەشمەرداو ڕاو ئازادی و دیموکریاسی و گەشمەرداو شۆڕشوو ژەنی، ژیوای، ئازادی مکەرمێ. كۆنگرەكەما چی لەم قۆناخە مانادارەنە و بەئەندازەو ئانەیچە چی قۆناخەو کۆشیاینە ئاندە گەرموگوڕ جە ژیوایی وەڵێکەوتەی شۆڕشگێڵنینە وەش بییەن. كۆنگرەكەما ب ڕۆحوو شۆڕشوو ژەنی، ژیوای، ئازادییوە قۆناخێوەنە، كە ئەنجامی کۆشیای مدرامانڤانانە وەش بی و هەمان كاتەنە قۆناخێوەنە كە هجوومی فرە قورس سەروو بییەی ژەنێ و گەلە ئازادیوازا مگنۆنە وەڵێ دەربازێ بیمێ و ئاستوو کۆشیای و مدرامانوو ئێمە، هەم دەسكەوتەكێما هەمیشەیێ و هەم ستاتۆ و ئازادی ژەنێ و گەلەكەیما مسۆگەر بكەرۆ. جە قۆناخێوی پاسە هەستیار و تارێخیینە بەستەی كۆنگرەو كەژاری، گرانبییەی و جددیەت و هەستیاری قۆناخەكە لاو  گردوو ئەنداما و پێكئامایا كەژاریوە هەستش پەنە کریا و بە ڕۆحوو وەرپەرسیوە ورسونیشتکەردەی و لوای دلێ ڕۆحوو قۆناخەكەیوەش چەنی وێش ئاوا کەردەنۆ. شۆڕشوو ژەنێ، كە بە گردوو گەورەیی و گەرمایی وێشۆ مگنۆنە وەڵێ، بە هومێد و قەرار و بەئیرادەو سەركەوتەی شۆڕشوو ژەنی، ژیوای، ئازادیوە وەرکەوتوو كوردستانی و ئێرانەنە، چوارەمین كۆنگرەكەما بەست. كۆنگرەكەما هەرمانە و خەباتوو چوارساڵی ویەردەش بە وەرفراوانی ورسەنگنا، كاروباروو واوەی بونیادنیایوەش سەروو بنەماو ژیوایی ئازادی و گلێرگەی دیموکریاتیكی وست ڕۆژەڤوو وێشۆ و سەروو ئا ئەساسەیوە كەمو كەسری و تەمامنەکەردەی بڕێو هەرمان و خەباتی بە بەهێزی پەنجێش وستێنێ سەر، ڕەخنە و ڕەخنەدای سەروو ئا بنەمێوە  کەوت وەڵێ. هەمان وەختەنە باوڕ و ئیدعاو ویەرنای  ئا كەم و كوڕییاشە قەوەت نیشانە دا. بەشێوێوی دیموکریاتیك كۆنگرەنە دەسەو ڕاوەبەری كەژاری، كە ژمارەشا پانزدە كەسێن هورچنیێ.

وەختێوەنە كە هجوومی دژوار و قورسوو داگیركەرا كوردستاننە سەروو گەلەكەیما و ژیوایشاوە مکریۆ، بەستەی چوارەمین كۆنگرەو كەژاری هەنگامێوی تارێخییە و قۆناغێوی تازە جە کۆشیاین وەرنیشتنە و ئێراننە. كۆنگرەكەما هجوومەكاو پیاسالاری جە ئاستی هەرێمی و جیهانیینە، بەتایبەتی هجوومەكاو ڕژێموو ئێرانی سەروو بییەی ژەنا وەڵێ مگنۆنێ بەوەرفراوان نرخنێش و دەسنیشانێش کەردێ، كە ژەنی وەراوەروو سیستموو قڕكەرینە كە بنەماو وێش فاشیزموو پیا ـ دەوڵەتینە مگێرۆ، سەرەشا نمەکۆمنانێرە کۆشیای ڕادیکاڵانە مکەرانێ. سەدەو ویس و یەكەمینە سەرمەشق و ڕابەری هەقەتینوو شۆڕشی كۆمەڵایەتینێ. چندە کۆشیایی ژەناشا قەوەت بۆ، مدرامانوو ژەناشا وەراوەروو سیستموو پیا ـ دەوڵەتی جیهانی مبۆ و هجووموو پیایایچ پاسە سەروو دەسكەوتوو ژەناشاوە زیاتەر مبۆنێ. ئا شۆڕشێ مەیانێ ئاراوە، قەیرانوو ژیوگەی و گلێرگەی قووڵتەر مکەرانێوە. جە ئاستی جیهانییچنە ژەنیشا چی ساڵاو دمایینە بە شێوێوی فرە قورس، قوربانیی قەیرانی سیستەماتیكو پیای دەسەڵاتداری مدانێ، ئیتر گردوو دنیێنە سەرمەشقایەتیی بەرهەستكاری و ئۆپۆزسیۆنبییەی كۆمەڵایەتی مکەرا. ژەنیشا گرد یاگێونە وەراوەروو دیكتاتۆری، چەتەكاو لای سەریی دەوڵەتیوە، تەجاوزكار، دەوڵەتەكێ، داگیركەری سەرمایەداری و كارەساتی ئیكۆلۆژی، لوێنێ قۆناغوو چالاكییوە و شەپۆلەو مدرامانوو وێشا بەرزتەر مکەرانێوە.

كۆنگرەنە باس چانەیە كریا، كە ژەنی گرد یاگێوە جیهانینە، ئیلهام جە کۆشیایی یۆترینی وربگێرانێ.  کۆشیایی ژەناو كوردی سەدەو یست و یەكەمینە بییەن بە سەرچەمەو ئیلهاموو کۆشیای ئازادی. كوردستانەنە کۆشیای ژەنێشا جە حەر وەخت و ساتێوی تەرنە هامبەشتەر و یۆگێرتەتەر بی. بە شۆڕشوو ژەنی، ژیوای، ئازادی ئێتر بەگەردوونی بی، سنووری نەتەوەپەرستی، ئاین پەرسی، ڕەگەزگەرایی وەراوەر بە کۆشیایی ژەنا، بێمانا بۆ. بە مانیفستۆو ژەنی، ژیوای، ئازادی ئێتر شۆڕشوو ژەنا جە ئاستی جیهانیینە ویەرد و قۆناخوو کۆشیایی ڕادیكاڵی وەراوەر بە سیستمی سەرمایەداری جیهانی بییەن. دەسنیشان كریا كە دەسپەنەکەردەی شۆڕشوو ژەنی، ژیوای، ئازادی ساڵەو 2022 بەقەتڵکەردەی كناچە كوردە ژینا ئەمینی-یێ قۆناغێوی تازە جە کۆشیایی ژەناو وەرکەوتوو کوردسانی و ئێرانی وەراوەروو سیستمی قڕكەروو ڕژێموو ئێرانینە دەسش پەنە کەرد. شۆڕشوو ژەنێ، ورچەرخیا شۆڕشێوی هزری، سیاسی، كۆمەڵایەتی، چاندی، شۆڕشوو كۆشیای و مدرامانوو ژەناشا پێسەو چاندێوی هەمیشەیی پەنە کەرد. كۆنگرەما دەسنیشانش کەرد كە ژەنی، ژیوای، ئازادی سەدەو ویس و یەكەمینە متاوۆ بۆ بە مانیفستۆو شۆڕشی كۆمەڵایەتی وەرکەوتوو دلێڕاسەینە. ژەناو كوردی کەشەکانە، زیندانەنە، كۆڵانەكانە کۆشیایێوی فرە گەورە و قورسشا وەراوەروو فاشیزموو پیا ـ دەوڵەتینە کەردەن و قوربانیی فرە دۆڵەمەندشا دان، تەنانەت دروشمی ئەفسووناوی ئارۆ ئاستوو ڕێنسانسێونە وەرکەوتوو دلێڕاسەینە دەور موینۆ. دەسنیشان كریا، كە كەژار وەرپەرسا چانەیە كە بە گردوو هێزوو وێش سیاسی، كۆمەڵایەتی، پارێزنای سەرمەشقایەتیێوی قەوەتوو شۆڕشوو ژەنی، ژیوای، ئازادی بكەرۆ. هجوومەكاو ڕژێموو دسپۆتی نمەتاوۆ ئیرادە و باوەڕوو ژەنا وەراوەر بە شۆڕشی بماڕۆنێ. ژەنی هیچ وەختێو وەراوەر بە سیستموو پیاسالاری ڕژێمی سەرەشا نەکۆمنانرە و نمەکۆمنایچشرە، مدرامان و کۆشیایی ژەنا  پەی ژیوایێوی ئازادی جە ئاستێوی فرە بەرزنە بەردەوام بكەرۆ. ئا شۆڕشە كە سەرمەشقەكێش ژەنینێ و گەنجێ، ئانە هیچ وەختێو هەنگامە پەی دمای مەنیۆ. پێسەو كەژاری جە قۆناخی تازەنە ڕێكوستەی، پەروەردەکەردەی و بەڕێكوستەیبییە سیستموو پارێزنای ژەنا، بكەرۆ بە ئامانجی سەرەكیی وێش. كۆنگرە نیشانەش دا، كە ڕێكوستەی و سەركەوتەی شۆڕشوو ژەنی، ژیوای، ئازادی مسۆگەربییەی ئازادیی ژەناشا و ئێرانێوی دیموکریاتیكین پەی گردوو گەلا. دەسنیشان كریا، كە كەژار ساعیبوو میراتێوی فرە گەورەین، ساعیبوو گەشمەردە سەرمەشقا پێسەو شیرین عەلەمهۆلی، زیلان پەپوولە، ئاریەن ئارێ، زیلان سەردەشتێ و بەسەدان گەشمەردە قارەمانان، كە بە کۆشیاییشا زەبری فرە قورسشا هزروو ڕژێمی داگیركەری دان. سەروو ئا ئەساسەیە كۆنگرە بە بڕیارمەندی و پاگێرتەیرەی قەوەت دەسنیشانش کەرد كە كەژار سەروو ئەساسوو یۆگێرتەێوی قەوتی چەنی گردوو ژەنە ئازادیوازا، کۆشیای ئازادی ئاستی فرە بڵندنە مکەرۆ. كەژار وێش وەراوەروو ڕێكوستەی و پارێزنای گردوو ژەنا ئێراننە وەرپەرس موینۆ.  

 

  • یۆ جە بابەتە سەرەكییەكاو كۆنگرەكەیما کۆشیاین پەی ئازادیی جەسەیی ڕابەر ئاپۆی بێ. دەسنیشان كریا، كە ئیساتێ كە ئەگەر قەیرانی جیهانی و هەرێمی بە فەلسەفەو "ژەنی، ژیوای، ئازادی"شەرمەزار و ڕیسوا مکریۆ، سەرچەمەو وێش جە کۆشیاێوی گەورەو ڕابەر ئاپۆیوە ورمگێرۆ. ئانە كە پەشتڕاستکەردەیوەی تارێخیش دەسنیشان کەرد و واتش:"شۆڕشوو ئی سەدەیە، بۆ بە شۆڕشوو ژەنا. هزروو ئی سەدەیە، بۆ بایسوو ئازادیی ژەنێ"، ڕابەر ئاپۆ بێ. خاوەنداریی وەنەو "هەڵمەتەو ئازادیی جەستەیی ڕابەر ئاپۆی و چارەسەروو پەرسەو كوردی"، نیشانەش دا كە هزروو ڕابەر ئاپۆی چندە جیهانیی بییەنۆ.  تەرسی حەرە گەورێ هێزە هەژەمۆنپارێزەكا جە هزر و ویڕوباوەڕو ڕابەرایەتیا، ئازادیی ڕابەر ئاپۆی بە ماناو کەردەیۆ بەرەو چارەسەروو پەرسەو گەلا وەرکەوتوو دلێڕاسەین. دەسنیشان كریا كە پێسەو ژەنێ وەرپەرسێنێ وەراوەر بە ئازادیی جەستەیی ڕابەر ئاپۆی. كۆنگرەو ئێمەنە ئانە ئیدعا و بانگەشەش نیشانە دا، كە کۆشیای پەی ئازادیی جەسەیی ڕابەر ئاپۆی بۆ بە سەرچەمەو هەرمانێ و خەباتیما. پێسەو جمیەروو ئازادیی ژەنا كەژار، ئاستوو وەرکەوتی و ئێرانینە کۆشیایما بە شێوێوی فرە ڕادیكاڵ پەی ئازادیی جەستەیی ڕابەر ئاپۆی بکریۆ.  

 

  • كۆنگرەكەمانە دەسنیشان كریا، كە شۆڕش بە یۆبییەی و کۆشیایێوی یۆگێرتە و هامبەشوو ژەنا و گەلا متاوۆ سەركەوتەی مسۆگەر بکەرۆ. كۆنگرە نیشانەش دا كە یۆبییەی ژەناو كوردی وەرکەوتوو كوردستانینە متاوۆ سەرمەشقایەتیێوی قەوەت پەی یۆگێرتەیی ژەنا ئاستوو ئێرانینە بوزۆ وەڵێ. كەژار پێسەو ڕێكوستەێوی چەترئاسای وەرکەوتنە و ئێرانەنە بە کۆشیای و هەرمانە و خەباتوو وێش جە ئاستی فرە بەرزنە سەرمەشقایەتی پەی یۆگێرتەی ژەناو بەلووچ، عەرەب، گیلەك، ئازەری، فارسی و ... هتد بكەرۆ. کۆشیایێوی هامبەش چوارچوەو سیستمێوی هامبەشوو ژەنانە ئامانجی سەرەكیی كەژاریا.

 

  • زیندانەکێ پەی ڕژێمی  هەقسانی مەیدانوو تەسفیەکەردەی  و دلێنەبەردەینێ، پەی كۆشەرایچ مەیدانوو مدرامانی و كۆشیاینێ. دووە بەرە كە دلێ یۆینە  وەراوەروو یۆی جەنگی هەرە قورس مکەرانێ. جەنگی تایبەتیی ڕژێمی نمەتاوۆنێ ئێرادەو ئازادیی ژەنا بماڕۆنێ. كۆنگرەكەما دەسنیشانش کەرد، كە جە كەسایەتیی زەینەب جەلالیانێ و جوانە سنەی و گۆڵڕۆخ ئیریایی و سپیدە قۆلیانێ و ... هتد ژەنە مدرامانڤانانە زیندانەکانە بیێنێ بە سەرمەشقێ هەقەتینێ کۆشیایی ئازادی و دیموکریاسی. چا چوارچوەنە کۆشیایما سەروو ئاستی هەرێمی و جیهانیینە بێوچان تا ئازادکەردەی ئا كۆشەرا بەردەوام بکەرۆ.

 

  • كۆنگرەكەما دەسنیشانش کەرد كە نرخەو هەرە گەردوونییەو گەشمەردا و شۆڕشوو ئازادینێ، خاوەنداری جە ئامانجوو گەشمەردا هەرمانەو ئێمەی شۆڕشگێڵنینە. كۆنگرەكەما گرنگیی یۆگێرتەی بنەیانەو گەشمەرداش ورسەنگنا، بە سەرمەشقایەتیی بنەیانەو گەشمەردا سەروو ئەساسوو نرخەكاو شۆڕشی و وێڕێکوستەی متاوۆنێ شۆڕشی هەمیشەیی بكەرۆ. سەروو ئا ئەساسەیە ئا دەسكەوتێ، كە گەشمەرداو شۆڕشی پەی گلێرگەكەیما بۆنیادێشا نیێنێ، ئێمەیچ بە کۆشیایێوی قەوەت ئامانجەكاشا بارمێ دی.  

 

  • كۆنگرەكەمان زانستوو ژەنێ، ژەنۆلۆژییش بەوەرفراوانی ورسەنگنا و دەسنیشانش  کەرد كە شۆڕشوو ژەنی، ژیوای، ئازادی سەروو هێما و كۆڵەكێ زانستوو ژەنێ وەڵێ كەوت و ڕاو چارەسەروو گردوو كێشەكاو ژەنێ و گلێرگەی بە زانستوو ئازادیی ژەنێ، ژەنۆلۆژییرە مویەرانێ. سەروو ئا ئەساسەیە كۆمیتەو ژەنۆلۆژی جە قۆناخی تازەنە دەور بگێڵنۆ و  گردوو ژەنا جە ئاكادیمیاو ژەنانە سەروو زانستوو ژەنێ پەروەردێ بکەرۆ.

 

  • كۆنگرەنە دەسنیشان کریا كە وێڕێکوستەی و وێپارێزنای  فرە گەورەن، وەراوەر هەرجۆرە هجوومی چاندی، ڕۆحی و جەستەیی وێپارێزنای مەرجی ئەساسی کۆشیایا. جە كەسایەتیی ژەنانە سیستمی پیاسالار هجووموو نرخ و دەسكەوتە كۆمەڵایەتییەكاما مکەرۆ. سەروو ئا بنەمێ پێسەو هێزوو پارێزنای ژەنێ"هەپەژە" وەرکەوت و ئێرانەنە زانستوو  پارێزنای بونیاد بنیا، سیستموو وێپارێزنای و ڕێكوستەی هەرمانەی ئەساسییەنە و جیهانەنە پێویسا هەڵوێستوو وێش وەراوەروو بە دەسدرێژی و هجووموو سەروو ژەنا نیشانە بدۆنێ.

 

  • چوارەمین كۆنگرەو كەژارینە یۆ جە خاڵە هەرە سەرەكییەكا پارێزنایی سروشتی بییەن، داگیركەری و تاڵان سەروو سروشتوو وەرکەوتوو کوردسانی و ئێرانی هجوومش سەروو بییەی ژەنێ و گلێرگەیا. بە دلێنەبەردەی سروشتی و ئینسانی نرخەی تارێخییە و ژیوایی گلێرگەكا دلێنە مبەرۆ. سەروو ئا ئەساسەیە بە چەمكوو خاوەنداریکەردەی و پارێزنای سروشتی، پارێزنای گلێرگەی کۆشیایما وەراوەر بە داگیركاری بە شێوێوی قەوەت بکریۆ.

 

  • كۆنگرەكەما بە وەرفراوانی سەروو دەوروو ژەنە گەنجا نرخنایش کەرد و دەسنیشانش کەرد كە ژەنێ گەنجێ هێزی هەرە ڕادیكاڵنێ وەراوەر بە سیستموو پیا ـ دەوڵەتی. ڕژێموو ئێرانی بە هجوومەكاو وێش سەروو ژەنە گەنجا هەقەو وێش جە شۆڕشوو ژەنی، ژیوای، ئازادی ورمگێرۆ. ژەنێ گەنجێ بە چالاكی و کۆشیای ڕادیكاڵیشا گردوو بەشەكای تەرو گلێرگەیشا بەشدارێ شۆڕشوو ژەنی، ژیوای، ئازادی کەردێ. كۆنگرەو چوارەمینی دەسنیشانش کەرد كە هیچ هێزێوی سەركوتكار نمەتاوۆ وەر بە هێزوو گەنجا بگێرۆ. یەكینەكاو ژەنە گەنجا "كەژەجەرە" ئامانجشا سەروو بنەماو وێڕێکوستەی و وێپارێزنای وێش بیاونۆ گردوو ژەنە گەنجا وەرکەوتنە و ئێراننە.

 

چی چوارچوەنە چوارەمین كۆنگرەو كەژاری بە وێڕێکوستەێوی وەرفراوان، بە کۆشیایێو جە حەرقۆناخێوی تەرەنە ڕادیكاڵتەر جە قۆناخوو دماتەری ئا قەرار و ئەرەسپارایێ ورگیریێنێ بوزۆ بواروو بەیاگەیاونایوە. بە هومێد و باوڕوو و هەیەجانێو، كە كۆنگرەو چوارەمینە بەرکەوتەن، كەژار پێسەو ڕێكوستەێوە سەرمەشقی وەرکەوتنە و ئێرانەنە پەی گردوو هومێد و داواكاریی ژەنا بۆ بە جواب.

 

بژیوۆ ڕابەر ئاپۆ

بژیوۆ یۆبییەی ژەنا

ژەنی، ژیوای، ئازادی

 

كۆردیناسیۆنوو كەژاری

9-5-2024