چنڎ دەستنۋیسێ زانشتیۍ (ئەحمەد نودشی) وەڵاوێ کریێوە

چنڎ دەستنۋیسێ و بەڵگۍ زانشتیۍ زانای پایەبەرز (ئەحمەد عەبدولڕەحمان نودشی) وەڵاوێ کریێوە کە باس جە ئەندازەی و هەسارەشناسی و فەلەکی مکەرانۍ.

زانا و علامەی گەورە و پایەبەرز (ئەحمەد عەبدولڕەحمان نودشی) کەسایەتیی دیار و نامیی هەورامانی و کوردستانی و جیهانو ئیسلامی کە خاوەن چنڎین کتێبێ و دەستویسێن جە بوارە جیاجیا زانشتییەکانە، چنڎ دەستنۋیسێ و بەڵگۍ زانشتیێش وەڵاوێ کریێنێوە کە باس جە ئەندازەی و هەسارەشناسی و فەلەکی و زانستە جیا جیاکان مکەرانۍ. 
بە ئا جۆرە کە جە دەستنویسێ و بەڵگەکانە دیارەن، عەلامەی نۆدشی شەی و ڕاڤەو زانشتو ئەندازەو (ئەبوعەلی سینا)ش کەردەن.
هەرپاسە کتێبو "اسطرلاب"ی کە بە زوانی عەرەبین و جە نۋیستەی وێشەن، شەی و ڕاڤەش کەردەن.
هاموەخت دەستنۋیس و بەڵکەگۍ کتێبو "مدخل منظوم در علم نجوم"ی نیشانە مڎانێ کە دیسان بەرهەمو وێشەن و بە عەرەبین.

ئی دەستنویسێ وبەڵگۍ نیشانەش مڎانێ کە (ئەحمەد عەبدولڕەحمان نودشی) زانا و دانا و علامێوی گەورە و پایەبەرزەن و هەورامانیچ یاگۍ زانشتە جۆر بە جۆرەکان و جە ئابوارەنە هامتەریب چەنی ووڵاتانو جیهانی هەنگامەش نیێنە و ئەگەر زیاڎش نەئاوردە بۆنە، بێگومان کەمش ناوردەن و خاوەنو سەدان زانایێ و ویرمەندۍ چوون (ئەحمەد عەبدولڕەحمان نودشی).
نۆدشی کە هامزەمان چەنی زانشتی سەردەمیانەی، زانا و مامسایێوی گەورەی ئایینی بییەن و یۆ بییەن جە یاگەگیرەکان (خەلیفەکان)و حەزرەتو شێخ ئۆسمان سەراجەدینو تەۋێڵۍ.

ئی زانا و عەلامە پایەبەرزە ساڵەو ١٢٢٨ی کۆچی مانگی جە شارو نۆدشەی سەر بە ناوچەو لهۆنی جە هەرێمو هەورامانی جەڎێ بییەن و تاتەش زانا و دانا و گەورە مامسا و موفتی سەردەمو وێش بییەن و ماۋێۋی فرە سەرو داواکاری شێخ ئۆسمان سەڕاجەدینو تەۋێڵۍ شییەن شارو سلێمانیۍ و بییەن موفتی شارەکەی و جە گەڕەکو مەڵکەنی مزگی و وانگای گەورەش بییەن و سەڎان گەورە مسیارێ و زانایێش جە بوارە جیاجیاکانە پنە یاونێنۍ. جە دمای تاتەیش ساڵەو ١٢٦٦ی کۆچی مانگی وێچش بییەن بە موفتی سلێمانیۍ و یاگۍ تاتەی گێرتێنەوە.

زانای پایەبەرز (ئەحمەد عەبدولڕەحمان نودشی) جە ژیایشەنە زیاتەر جە ٣٠ کتێبێش نۋیستێنێ کە بە شێوشان دەیان بەرگۍ/ جلدێ و چنڎین بەشێ و وەرزێنۍ و گرنتەرینێشان ئینێنۍ:

١- حاشیه سەرو تحفه شیخ ابن حجر کە چنڎ بەرگۍ/ جلدێ

٢- مدخل منظوم در علم نجوم

٣- شرح و توضیح تشریع الافلاک في علم هیات و اصول هندسه اقلیدسی و فیثاغورسی

٤- تهذیب کە ٦ بەشێن

٥- کتێبی فەلەکی و هەسارەشناسی و ڕۆچژماری کە ٣٠ی بەشێن

٦- فن اسطرلاب

٧- حاشیه سەرو (مطالع قطب الدین رازی)

٨- شرح و توضیح ملل و نحل شهرستانی

٩- هندسیات علم حساب

١٠– قاعده اقمار (٢٨ بەرگۍ- جلدۍ)

١١– افعال اختیاری اشاره به التلویح تفتازانی

١٢– حاشیه سەرو )تقریب المرام)

١٣– تهذیب الکلام

١٤– علم نحو معروف به ظرف حاجی ماموستا