دۆڵەتو تورکی کاتێ هرووژم کەرۍ سەرو مەخمووری، بیەو گەریلاکا هەپەگەی و یەژاستاری کەرۍ بەهانۍ. بەڵام پېسە وینیا، مەڵامەتوو هرووژمەکا بیەو گەریلای نییا. دماو کیشیایۆ گەریلای، هەڵای ساڵێوەش سەرەرە نە ۋییەرڎەن، دیسان هرووژم مکەراوە سەرو خەڵکی مەدەنی.
ئەگەر گەل ۋەرا ۋەر پی هرووژما بەردەوام بۆ جە مڎرامانی و ژیۋای وڵاتپارێزانەو ۋێش، متاوۆ هرووژمەکا بماڕۆ. چونکی ئانەی ئینا چېرو چنگەو قڕکەردەینە، گەلا. بەهانەکۍ تەرۍ ۋۍ جە گێلی داین. دۆڵەتو تورکی حەجگیز حەقەتینەکێش پەی ڕای گرڎیی ئاشکرا نەکەرڎێنۍ، هەمیشە ئامانج و نیازەکێش شارێنێوە. پۊکەی پەنەوازا ئینسان حەقەتینەکا بوینۆ پەی ئانەی بتاوۆ ۋەرا ۋەر پی هرووژما ۋێش پارێزنۆ!
ئەرێ سەرچەمەو ئی دژمنایەتییە چێشا؟ ئینە جوابەکەشا، ڕەنگە قووڵ و درێژ بۆ، بەڵام سەرچەمەی سەرەکی وەرگە نەگێرتەیا. واتە ئەگەر جە شۆنێنە پەوپەڕو دژمنایەتیۆ مامەڵەتا چنی کریا، ئانە بزاندۍ چا وەرگەنەگېرتەیۍ جدی ۋەرا ۋەر بە شمە هەن. واتە ئەگەر بەبێ مەڵامەت و بەبێ تاوان ئی وەرگەنەگێرتەیە ۋەران ۋەرت بەردەوام بۆ، ئانە ئینسان میاوۆنە کە کێشەکە نییا لاشمۆ ، بەڵکو کێشە ئینا لاو ۋەرا ۋەرەکەیتاوە کە دژمانایەتی شمە مکەرۆ. پۊکەی متاومۍ "دژمنایەتی دۆڵەتو تورکی ۋەرا ۋەر بە گەلوو کورڎی" پېسە نموونەی نیشانە بڎەیمۍ. واتە بێ مەڵامەت و بێ ئانەی هیچ ماف و حەقێوەت بۊ ، بلینە دلۍ دەگێوە و فشار و ستەم جە گەلەکەیش بکەری! ئینە گۆرەتەرین وەرگەنەگێرتەیا. بێگومان بێگومان فشار و هرووژم و ئەشکەنجە و سیاسەتە قیزەونەکۍ دۆڵەتو تورکی نەک هەر جە دەگایەکانە، بەڵکم جە گرڎ شۆنێنە بیەیش بیەن. تەنانەت جە نموونەکا ئی دماییەیچشەنە کە جە تیڤی و ئاژانس و هەواڵ و دیجیتاڵ میدیانە موینیۆ، ئانەی بەروزۆ کە دۆڵەتو تورکی وەرگەو گۆرانی و هۆرپڕای و زۋانی کوردیچ نمەگێرۆ. بە مەعنێوەتەر، جگە جە هرووژمی جەستەیی، هرووژمی کولتووری و ڕۆحیچ پەی سەرو گەلی ئەنجام مڎریۆ.
دژو ئی تاوانا دۆڵەتو تورکی، گەلوو کوردی هەمیشە ناچار بە کۆچکەرڎەی بیەن. واتە، هەمیشە دەگایەکێشا وێرانۍ کریێنۍ و سۆچنێنێشا و هتد. سەرەڕاو کۆچکەرڎەیچ، هەڵای ۋەرگە نەگێرتەو دەوڵەتو تورکی بەردەواما. ئاشکراتەرین نموونەیچ، کەمپو پەنابەرا گەشمەرڎە ڕۆستەم جودی (مەخموور)یا. ئا گەلەی ۋەرو دژمنایەتی و ستەم و فشار و ئەشکەنجە و هرووژم و دەوڵەتێوە فاشیستی، دەسش جە ماوا و دەگاو ۋێش هۊرگېرتەن و ئامان مەخموور، هەڵای ڕووبەڕووو دژمنایەتی دەوڵەتو فاشیستی مبۆوە. ئی حەقەتینە ئانەما پەی بەروزۆ کە ئەرەگیری تەنیا عیلاقەش بە خاکی و ماوایۆ نییا، بەڵکم ئەرەگیری عیلاقەش بە قڕکەردەی کلتوورییوە هەن. ڕەنگە خەڵکو مەخمووری شۆنەماو ۋێشا جیائاستەبۆ، بەڵام هەڵای بە کلتوورو ۋێشاوە مژیوا و پارێزناش. دەوڵەتو تورکی بە کۆچ زێلێش ئاوی نمەوەرۆوە، گەرەکشا ڕاسی گەلی ڕیشەکێش بکەرۆ. چونکی نەتاواش جە ڕوو جەستەییوە بە تەمامی دلێشەنە بڎۆ، گەرەکشا جە ڕوو کلتوورییوە قڕش بکەرۆ و هۊرش شێونۆوە. هەر ۋەرو ئی مەڵامەتیچە تا ئیساتێچ درێژە بە هرووژمە کلتووری و جەستەییەکاش مڎۆ. واتە ئەگەر کورد بلۆ سەرو مانگێچ، دەوڵەتو تورکی درێژە بە هرووژمەکاش مڎۆ. چونکی دەوڵەتو تورکی بیەو ۋێش سەرو دلێنەشیەو گەلوو کورڎی بنیاڎ نیان و ئینا ۋەردەم و پەرسو مەنەی و نەمەنەینە، گەرەکشا کوردا ڕیشەکێش بکەرۆ.
دەوڵەتو فاشیستو تورکی ساڵەو ٢٠١٤ پەی ئەرەگیرکەرڎەو پانیشتوو کورڎەسانی و خاکو عێراقی، داعشش ڕەوانەو مەخمووری کەرڎ. بەڵام چنی ئامای گەریلاکاو هەپەگەی و یەژا ستاری، ئەرەکۊشایۍ ناوازە دژو چەتە دڕندەکا کریا. ئەگەر مڎرامانوو گەریلای و گەلوو کەمپەکەی نەبیۍ، کێ زانۍ، ڕەنگە فرێوە جە شارەکا پانیشتوو کورڎەسانی پېسە هەولێر، کەرکوک، دهۆکی و هتد، کۊتێنۍ چێرو دەسو چەتە دڕندەکاوە، ئینەیچ کوشتەی ڕوانەو خەڵکی مەدەنیش ۋنە گنێوە! مڎرامانوو گەریلای و گەلوو کەمپەکەی ئینەش مردنا.جە کاتو ڕزگارکەرڎەی کەمپو پەنابەرا گەشمەرڎە ڕۆستەم جودی و دماو ئانەیچ گەریلاکۍ هەپەگەی و یەژاستاری ۋەرا ۋەر بە چڼین هرووژما کەمپەکەشا پارېزنا، واتە سلامەتیێوە ناوازەشا فەراهەم کەرد. بەڵام دەوڵەتو فاشیستو تورکی پېسە چنی جە دەگا و شارەکا سەرنیشتوو کورڎەسانینە ۋەرگەو دەسکۆتو کورداش نەگێرت، ئیجارە بێجگە جە جەنگی تایبەتی سەرو کەمپەکەی، هرووژمی ئاسمانیچش دەس پنە کەرڎ. گەریلا جە دەوروبەرو کەمپەکەینە مەنۆ و نەلا دلۍ کەمپەکەی، واتە تەنیا ئەمنیەتو کەمپەکەی و ئەرەنیشتا پارێزنۍ. واتە پېسە ڕاو جایۍ، تاوەکو هرووژمۍ هامشێوەو ساڵەو ٢٠١٤ سەرو کەمپەکەی ڕووە نەڎۆ، هەوڵ دۍ دەوروبەرو کەمپەکەی پارێزنۆ. بەڵام دەوڵەتو تورکی، بەمەڵامەتوو دژمنایەتییەکەیشۆ ۋەرا ۋەر بە کوردی، چڼین جارۍ هرووژمی ئاسمانیش پەی سەرو کەمپەکەی ئەنجامدا. وە هەمیشە بیەو گەریلای کەرۍ بەهانۍ. تا ئیساتۍ جە گرڎو هرووژمە ئاسمانییەکانە پەی سەرو کەمپەکەی، گەل زەرەرۍ فرەشا ۋەرکۊتەن. فرێوە جە خەڵکی مەدەنی کوشیێنۍ یان زامڎارۍ بیێنۍ. ئینۍ گرڎ ئەرشیفەنە هەنۍ، هەرکەس گەرەکش بۆ متاوۆ جە ئەرشیفو ئاژانسی و تەلەفزیۆنی و ناوەندە کوردییەکانە بێزۆشاوە.
جە ١١ و ئەیلوولو ٢٠٢٣ فەرماندەو قەرارگەو ناوەندیی نەپەگەی، موراڎ قەرەیلان ئەرەیاۋناش هێزەکاو گەریلاو هەپەگەی و یەژاستاری جە کەمپو مەخموورینە کیشناوە و واتش: "ئێمە ئەرکو پارێزنای کەمپەکەی مڎەیمۍ دەسو جوانا کەمپەکەیۆ ". دەوڵەتو ئەرەگیرو تورکی هرووژمەکێش پەی سەرو کەمپەکەی بەردەوام کەردۍ، بیەو گەریلاکا هەپەگەی و یەژاستاری کەرۍ بەهانۍ، تاوانەو دژو مرۆڤایەتی سەرو گەلیرە سەپنۍ. بەڵام بەرکۊت مەڵامەتوو هرووژمەکا بیەو گەریلاکاو هەپەگەی و یەژاستاری نییا. دماو کیشیایۆ گەریلایچ جە کەمپەکەنە، هەڵای ساڵێوەش پەڕنەکەردەنۆ، دیسان هرووژم مکەرۆ سەرو خەڵکی مەدەنی! چی هرووژمەنە ٣ ئەڎۍ زامڎارۍ بیۍ و ئاژەو یوێشا سەخت بۍ! چڼین نموونۍ چامنۍ هەنۍ کە دژمنایەتی دەوڵەتو فاشیستو تورکی ۋەرا ۋەر بە کوردی نیشانە مڎا. هرووژمی دماین پەی سەرو کەمپەکەی، دیسان ئی دژمنایەتی و ۋەرگە نەگێرتەی کە باسما کەرڎ، نیشانە مڎۆ.
هەڵوێسو دۆڵەتو عێراقی ۋەرا ۋەر پی هرووژما، بێدەنگییا. چونکی عێراق و دۆڵەتو تورکی سەرو پەرسو کوردی ڕێکێکۊتێنۍ. دۆڵەتو تورکی جە هەڵوێسو عێراقیوە پەشتگیری پەی هرووژمەکاش بەدەس مارۆ. چونکی ماچۆ عێراق بێدەنگا، ئێمە ڕێکێکۊتێنمۍ و متاوو گەلی جە حەقەتینەکا دوور بوزووە. یان متاوو گرڎ چێوۍ بە ئاسانی بکەرو. چی ئاژەو ئیساتێنە هەڵوێسو عێراقی گرنگا، بەڵام یەکلاکەرەوە نییا. یەکلاییکەرەوە ڕاسی و هەڵوێسو گەلوو کەمپەکەیا. ئەگەر گەل ۋەرا ۋەر پی هرووژما بەردەوام بۆ جە مڎرامانی و ژیۋای وڵاتپارێزانەو ۋێش، متاوۆ هرووژمەکا بماڕۆ. چونکی ئانەی ئینا چېرو چنگەو قڕکەردەینە، گەلا. بەهانەکۍ تەرۍ ۋۍ جە گێلی داین. دۆڵەتو تورکی حەجگیز حەقەتینەکێش پەی ڕای گرڎیی ئاشکرا نەکەرڎێنۍ، هەمیشە ئامانج و نیازەکێش شارێنێوە. پۊکەی پەنەوازا ئینسان حەقەتینەکا بوینۆ پەی ئانەی بتاوۆ ۋەرا ۋەر پی هرووژما ۋێش پارێزنۆ!
ئەگەر گەل ۋەرا ۋەر پی هرووژما بەردەوام بۆ جە مڎرامانی و ژیۋای وڵاتپارێزانەو ۋێش، متاوۆ هرووژمەکا بماڕۆ. چونکی ئانەی ئینا چېرو چنگەو قڕکەردەینە، گەلا. بەهانەکۍ تەرۍ ۋۍ جە گێلی داین. دۆڵەتو تورکی حەجگیز حەقەتینەکێش پەی ڕای گرڎیی ئاشکرا نەکەرڎێنۍ، هەمیشە ئامانج و نیازەکێش شارێنێوە. پۊکەی پەنەوازا ئینسان حەقەتینەکا بوینۆ پەی ئانەی بتاوۆ ۋەرا ۋەر پی هرووژما ۋێش پارێزنۆ!
ئەرێ سەرچەمەو ئی دژمنایەتییە چێشا؟ ئینە جوابەکەشا، ڕەنگە قووڵ و درێژ بۆ، بەڵام سەرچەمەی سەرەکی وەرگە نەگێرتەیا. واتە ئەگەر جە شۆنێنە پەوپەڕو دژمنایەتیۆ مامەڵەتا چنی کریا، ئانە بزاندۍ چا وەرگەنەگېرتەیۍ جدی ۋەرا ۋەر بە شمە هەن. واتە ئەگەر بەبێ مەڵامەت و بەبێ تاوان ئی وەرگەنەگێرتەیە ۋەران ۋەرت بەردەوام بۆ، ئانە ئینسان میاوۆنە کە کێشەکە نییا لاشمۆ ، بەڵکو کێشە ئینا لاو ۋەرا ۋەرەکەیتاوە کە دژمانایەتی شمە مکەرۆ. پۊکەی متاومۍ "دژمنایەتی دۆڵەتو تورکی ۋەرا ۋەر بە گەلوو کورڎی" پېسە نموونەی نیشانە بڎەیمۍ. واتە بێ مەڵامەت و بێ ئانەی هیچ ماف و حەقێوەت بۊ ، بلینە دلۍ دەگێوە و فشار و ستەم جە گەلەکەیش بکەری! ئینە گۆرەتەرین وەرگەنەگێرتەیا. بێگومان بێگومان فشار و هرووژم و ئەشکەنجە و سیاسەتە قیزەونەکۍ دۆڵەتو تورکی نەک هەر جە دەگایەکانە، بەڵکم جە گرڎ شۆنێنە بیەیش بیەن. تەنانەت جە نموونەکا ئی دماییەیچشەنە کە جە تیڤی و ئاژانس و هەواڵ و دیجیتاڵ میدیانە موینیۆ، ئانەی بەروزۆ کە دۆڵەتو تورکی وەرگەو گۆرانی و هۆرپڕای و زۋانی کوردیچ نمەگێرۆ. بە مەعنێوەتەر، جگە جە هرووژمی جەستەیی، هرووژمی کولتووری و ڕۆحیچ پەی سەرو گەلی ئەنجام مڎریۆ.
دژو ئی تاوانا دۆڵەتو تورکی، گەلوو کوردی هەمیشە ناچار بە کۆچکەرڎەی بیەن. واتە، هەمیشە دەگایەکێشا وێرانۍ کریێنۍ و سۆچنێنێشا و هتد. سەرەڕاو کۆچکەرڎەیچ، هەڵای ۋەرگە نەگێرتەو دەوڵەتو تورکی بەردەواما. ئاشکراتەرین نموونەیچ، کەمپو پەنابەرا گەشمەرڎە ڕۆستەم جودی (مەخموور)یا. ئا گەلەی ۋەرو دژمنایەتی و ستەم و فشار و ئەشکەنجە و هرووژم و دەوڵەتێوە فاشیستی، دەسش جە ماوا و دەگاو ۋێش هۊرگېرتەن و ئامان مەخموور، هەڵای ڕووبەڕووو دژمنایەتی دەوڵەتو فاشیستی مبۆوە. ئی حەقەتینە ئانەما پەی بەروزۆ کە ئەرەگیری تەنیا عیلاقەش بە خاکی و ماوایۆ نییا، بەڵکم ئەرەگیری عیلاقەش بە قڕکەردەی کلتوورییوە هەن. ڕەنگە خەڵکو مەخمووری شۆنەماو ۋێشا جیائاستەبۆ، بەڵام هەڵای بە کلتوورو ۋێشاوە مژیوا و پارێزناش. دەوڵەتو تورکی بە کۆچ زێلێش ئاوی نمەوەرۆوە، گەرەکشا ڕاسی گەلی ڕیشەکێش بکەرۆ. چونکی نەتاواش جە ڕوو جەستەییوە بە تەمامی دلێشەنە بڎۆ، گەرەکشا جە ڕوو کلتوورییوە قڕش بکەرۆ و هۊرش شێونۆوە. هەر ۋەرو ئی مەڵامەتیچە تا ئیساتێچ درێژە بە هرووژمە کلتووری و جەستەییەکاش مڎۆ. واتە ئەگەر کورد بلۆ سەرو مانگێچ، دەوڵەتو تورکی درێژە بە هرووژمەکاش مڎۆ. چونکی دەوڵەتو تورکی بیەو ۋێش سەرو دلێنەشیەو گەلوو کورڎی بنیاڎ نیان و ئینا ۋەردەم و پەرسو مەنەی و نەمەنەینە، گەرەکشا کوردا ڕیشەکێش بکەرۆ.
دەوڵەتو فاشیستو تورکی ساڵەو ٢٠١٤ پەی ئەرەگیرکەرڎەو پانیشتوو کورڎەسانی و خاکو عێراقی، داعشش ڕەوانەو مەخمووری کەرڎ. بەڵام چنی ئامای گەریلاکاو هەپەگەی و یەژا ستاری، ئەرەکۊشایۍ ناوازە دژو چەتە دڕندەکا کریا. ئەگەر مڎرامانوو گەریلای و گەلوو کەمپەکەی نەبیۍ، کێ زانۍ، ڕەنگە فرێوە جە شارەکا پانیشتوو کورڎەسانی پېسە هەولێر، کەرکوک، دهۆکی و هتد، کۊتێنۍ چێرو دەسو چەتە دڕندەکاوە، ئینەیچ کوشتەی ڕوانەو خەڵکی مەدەنیش ۋنە گنێوە! مڎرامانوو گەریلای و گەلوو کەمپەکەی ئینەش مردنا.جە کاتو ڕزگارکەرڎەی کەمپو پەنابەرا گەشمەرڎە ڕۆستەم جودی و دماو ئانەیچ گەریلاکۍ هەپەگەی و یەژاستاری ۋەرا ۋەر بە چڼین هرووژما کەمپەکەشا پارېزنا، واتە سلامەتیێوە ناوازەشا فەراهەم کەرد. بەڵام دەوڵەتو فاشیستو تورکی پېسە چنی جە دەگا و شارەکا سەرنیشتوو کورڎەسانینە ۋەرگەو دەسکۆتو کورداش نەگێرت، ئیجارە بێجگە جە جەنگی تایبەتی سەرو کەمپەکەی، هرووژمی ئاسمانیچش دەس پنە کەرڎ. گەریلا جە دەوروبەرو کەمپەکەینە مەنۆ و نەلا دلۍ کەمپەکەی، واتە تەنیا ئەمنیەتو کەمپەکەی و ئەرەنیشتا پارێزنۍ. واتە پېسە ڕاو جایۍ، تاوەکو هرووژمۍ هامشێوەو ساڵەو ٢٠١٤ سەرو کەمپەکەی ڕووە نەڎۆ، هەوڵ دۍ دەوروبەرو کەمپەکەی پارێزنۆ. بەڵام دەوڵەتو تورکی، بەمەڵامەتوو دژمنایەتییەکەیشۆ ۋەرا ۋەر بە کوردی، چڼین جارۍ هرووژمی ئاسمانیش پەی سەرو کەمپەکەی ئەنجامدا. وە هەمیشە بیەو گەریلای کەرۍ بەهانۍ. تا ئیساتۍ جە گرڎو هرووژمە ئاسمانییەکانە پەی سەرو کەمپەکەی، گەل زەرەرۍ فرەشا ۋەرکۊتەن. فرێوە جە خەڵکی مەدەنی کوشیێنۍ یان زامڎارۍ بیێنۍ. ئینۍ گرڎ ئەرشیفەنە هەنۍ، هەرکەس گەرەکش بۆ متاوۆ جە ئەرشیفو ئاژانسی و تەلەفزیۆنی و ناوەندە کوردییەکانە بێزۆشاوە.
جە ١١ و ئەیلوولو ٢٠٢٣ فەرماندەو قەرارگەو ناوەندیی نەپەگەی، موراڎ قەرەیلان ئەرەیاۋناش هێزەکاو گەریلاو هەپەگەی و یەژاستاری جە کەمپو مەخموورینە کیشناوە و واتش: "ئێمە ئەرکو پارێزنای کەمپەکەی مڎەیمۍ دەسو جوانا کەمپەکەیۆ ". دەوڵەتو ئەرەگیرو تورکی هرووژمەکێش پەی سەرو کەمپەکەی بەردەوام کەردۍ، بیەو گەریلاکا هەپەگەی و یەژاستاری کەرۍ بەهانۍ، تاوانەو دژو مرۆڤایەتی سەرو گەلیرە سەپنۍ. بەڵام بەرکۊت مەڵامەتوو هرووژمەکا بیەو گەریلاکاو هەپەگەی و یەژاستاری نییا. دماو کیشیایۆ گەریلایچ جە کەمپەکەنە، هەڵای ساڵێوەش پەڕنەکەردەنۆ، دیسان هرووژم مکەرۆ سەرو خەڵکی مەدەنی! چی هرووژمەنە ٣ ئەڎۍ زامڎارۍ بیۍ و ئاژەو یوێشا سەخت بۍ! چڼین نموونۍ چامنۍ هەنۍ کە دژمنایەتی دەوڵەتو فاشیستو تورکی ۋەرا ۋەر بە کوردی نیشانە مڎا. هرووژمی دماین پەی سەرو کەمپەکەی، دیسان ئی دژمنایەتی و ۋەرگە نەگێرتەی کە باسما کەرڎ، نیشانە مڎۆ.
هەڵوێسو دۆڵەتو عێراقی ۋەرا ۋەر پی هرووژما، بێدەنگییا. چونکی عێراق و دۆڵەتو تورکی سەرو پەرسو کوردی ڕێکێکۊتێنۍ. دۆڵەتو تورکی جە هەڵوێسو عێراقیوە پەشتگیری پەی هرووژمەکاش بەدەس مارۆ. چونکی ماچۆ عێراق بێدەنگا، ئێمە ڕێکێکۊتێنمۍ و متاوو گەلی جە حەقەتینەکا دوور بوزووە. یان متاوو گرڎ چێوۍ بە ئاسانی بکەرو. چی ئاژەو ئیساتێنە هەڵوێسو عێراقی گرنگا، بەڵام یەکلاکەرەوە نییا. یەکلاییکەرەوە ڕاسی و هەڵوێسو گەلوو کەمپەکەیا. ئەگەر گەل ۋەرا ۋەر پی هرووژما بەردەوام بۆ جە مڎرامانی و ژیۋای وڵاتپارێزانەو ۋێش، متاوۆ هرووژمەکا بماڕۆ. چونکی ئانەی ئینا چېرو چنگەو قڕکەردەینە، گەلا. بەهانەکۍ تەرۍ ۋۍ جە گێلی داین. دۆڵەتو تورکی حەجگیز حەقەتینەکێش پەی ڕای گرڎیی ئاشکرا نەکەرڎێنۍ، هەمیشە ئامانج و نیازەکێش شارێنێوە. پۊکەی پەنەوازا ئینسان حەقەتینەکا بوینۆ پەی ئانەی بتاوۆ ۋەرا ۋەر پی هرووژما ۋێش پارێزنۆ!
