هێزە کۆنەپارێز و ڕادیکاڵە ئیسلامیەکێ هەرێمەکەی (بەسیج، حزبوڵا، ئەلقاعدە، تاڵیبان، ئیخوان و سەلەفی) جەئێران یۆشان گێرتەن و ئامادەکاریشان کەردەن پەی هەر ئەگەرێ کە جە ئێرانەنە ڕووە بڎۆنە تا پێوەرە گەلانو ئێرانی سەرکوتێ بکەرانێ.
بە پاو هەواڵگەلێوە کە جە بەشە تایبەتەکێ دلێ سیستموو جمهوری ئیسلامییەنە دزەشان کەردەن، جمهووری ئیسلامی ئێرانی چەنڎ ساڵین ئامادەکاری مەکەرۆن پەی هەر ئەگەرێ کە ئامانجش دووبارەکەردەی سیناریۆو سوریای بۆنە جە ئێران. جمهووری ئیسلامی جە جەنگوو سوریایەنە سەرەراو گردوو شکەست و کۆشیای هەزاران ئەندامێ سەر بە لقەکانو سپاو قودسی، زەینەبیە و فاتمیانی، دوێ دەسکەوتێ پە وێش مسۆگەرێ کەردێن. یۆهەم، درێژکەردەو ماوەو حوکمڕانی وێش بە دوور وستەو جەنگی جە دلێ خاکوو ئێرانیەنە، دوهەم دەس وستەی ئەزموونی جەنگی چریکی و رێکوستەو لایانەکان جە وەرانوەروو سەرهۆردایو گەلانو ئێرانیەنە.
بە پاو زانیای کە پەلیانەو (هەورام ئنفۆ)ی کە جە هەواڵە دزەپنەکریاکانەوە بەدەسش وستێنێ، "جمهووری ئیسلامی ئیرانی جە ماوەو یەرە ساڵێ ویەردەیەنە، جە بەروو مەرزەکانو وێشەوە پە زەربەدای جە هێزە نەیارەکێ دەسەڵاتەکەیش، بە هامکاری لایەنە شیعە هامپەیمانەکێش، خاکوو وڵاتانێ چوون (عێراق، ئەفغانستان، یەمەن، سوریا و لوبنان و عەرەبستانی سعودی)یش کەردەن بە مەیدانوو جەنگی و ئاژاوڵێ و تا بە ئارۆچ سەروو ئی سیاسەتەیە بەردەواما. بەڵام جە گردی مەترسیدار تەر پەی سەروو گەلانو ئێرانی ئانە کە جمهووری ئیسلامی بە رێکوستەو فرەو لایانە تیرۆریستەکانو هەرێمەکەی و رێککەوتەی چەنیشان، ئامادەکاریش کەردەن پەی هەر ئەگەرێ کە ئێرانش بگنۆنە کە یۆ جە ئا ئەگەراچە دووبارە بیەیۆ سناریۆ سوریەیەن جە ئێران. هە پەوکە دەسەڵاتدارێ ئێرانی سەروو ئا ئەساسەیە بە رێکوستەو گرووپە تۆندرەوەکانو هەرێمەکەی جە دلێ ئیرانینە، یاگێ و جۆگرافیای تایبەت و چاڵاکی هەر لایانێش دیاری کەردەن.
تاڵبان
تاڵبان پسۆ یۆ چا لایانا کە جە ئەفغانستان و پاکستان ساحێبوو هێز و ریکوستەی تایبەتیا و کاریگەری خاسش سەروو خەلکوو بەلوچی جە ئێران هەن و مەتاوانش دلێشانە رێکوستەی بە هێزش بۆنە، سەروو ئا ئەساسەیە و بەڕێککەوتەی و هەماهەنگی کەردەی چەی جمهووری ئیسلامی ئێرانی، هەرێموو سیستانوو بەلوجستانی پەی تاڵبانی دیاری کریان، کە هەر کات و سات ئەگەر هێرش کریا سەروو ئێرانی دژ بە سەرهۆردای گەلو بەلوجستانی بمدرانێوە.
هەرپاسە جمهووری ئیسلامی بە پرۆژێوە ئەمنیەتی بە ئامانجوو بەشکەردەو پارێزگاو بەڵووچستانی کە نزیکەو ١٣% جە خاکوو ئێرانیش گێرتەنەرە هەرمانە پێ زیاتەر کۆنترۆڵکەردەو ئا گەلەیشە وستەن بەرنامەو وێش.
ئەلقاعدە
یۆتەر جە گرووپ و لایەنەکان کە ڕژێم چەنی ڕێککەوتەن ئاڵقاعدەن کە فرەو ئەندامەکێش عەرەبێ وەڵاتە ئیسلامیەکانێ، رژیم جە ناوچە عەرەب و سونۍنشینەکێ پانیشتوو ئیرانیەنە پێسەو خوزستان، بوشەهر، بەندەر عەباسی ئەندامێ و لاینگەرەکاش رێکێ وستێنێ. یاگێ باسینە کە فرەو ئەندامانو ئەلقاعدەی جە هەرێموو ئیزەی بارەگایێشان پەی دروسێ کریەنێ و چێروو نامێ جیاوازێنە ئاماو لوایشا هەن.
بەسیج و حزبوڵا
دەۆڵەت پێ سەرکۆتکەردەو دەنگە نارەزایەکان جە هەرێمە فارس و ئازەریەکانە، هێزێ فرێ جە (بەسیج و حزبوڵا)و لوبنانیش بە شێوازی تایبەت پەروەردێ کەردێنێ و فێرێ جەنگوو کۆجیە و کۆڵانی کریێنێ. ئی هێزێ نزیکە بە ٥٠ هەزار کەسێ بەرئاورد کریێنێ کە فرێچشان زوانی فارسی بە خاس مزانانێ جە دمایین سەرهۆردایەکانو گەلانو ئێرانیەنە رۆڵی تایبەتشان جە شارە گەورەکان پەی سەرکوتەکەردەی گەلی ناڕازی گێڵنان.
ئیخوان و سەلەفی
جمهووری ئیسلامی ئێرانی بە ئەزموو هۆرگێرتەی جە سەرنیشتو و پانیشتو کوردستانی و وەرچەمگێرتەی ئەگەرو سەرهۆردای گەلی جە وەرکەوت (ڕۆژهەڵات)و کوردستانی، جە دماو سال ٢٠١٥ی جە ڕاو ڕابەڕانو مەکتەبیەکان (ئەحمەد موفتۍزادە) کە خەتێ جە ئیخوانیەکانێ، پەی ڕاگێرتەی جە سەرهۆردای گەلی و کەم کەردەی هەژەمەوونو رێکوستە و حزبە نەیارەکان، چەنیشان ڕێک بگنۆنە. بە پاو رێککەوتەکەی، جمهووری ئیسلامی وەرپرسیاری بڕێ ئیدارێ، ڕاوەبەریێ و وانگایەکان جەلاو ئیخوانەکاوە مەبریانێ ڕاوە. هەر پاسە ئیخوانەکێ رۆژهەڵاتوو کوردستانی یۆ جە ئەرکەکاشان ئانەن سیستموو جمهووری ئیسلامی جە هەریمە کوردیەکانە یەک دەست بکەرانێوە تا کەسانێ سەر بە لایانە نەتەوەیی یان چەپەکێ دوورێ بوزانێوە و بێکاریگەرێشان بکەرانێ. هەر پاسە یۆ تەر جە هەرمانەکاشان ئانەن کە جە ڕاو ئیخوانەکانو تورکیەی و باشوور کوردستانیەوە مامەڵەی بازرگانی و بەدەسوستەی پوڵە بیانیەکان پێسەو دۆلاریو یۆرۆی پەی رژێمی فەراهەم بکەرانێ.
سەلەفیەکێ
جە بەشێ تەرو پیلانەکەیەنە، رژێم، فرەێوە مزگی و ناوەندە دینیەکانو رۆژهەڵاتو کوردستانیش دێنی بە سەلەفیەکا و دووراو دوور خامنەئی سەرپەرشتیشان مەکەرۆنە.
بەگردی ئیسە یەرێ لایەنی بەهەماهەنگی و ڕێککەوتەی چەنی ڕژێمی ئیسلامی دەستشان گێرتەن سەرو رۆژهەڵاتو کوردستانیەرە، یۆهەم، سپاو پاسدارانی و ئیتڵاعات کە کارشان مڵیتاریزە کەردەی و بەدەسوستەی زانیاریەن ، دوەم، ئیخوانەکێ کە ناوەندە مەدەنیێ، خزمەتگوزاریێ و ئیداریەکێ دەۆڵەتی مەبەرانێ ڕاوە، یەرەم ،سەلەفیەکێ کە جە مزگیەکاوە کەوتێنێ گیانوو کۆمەڵگای.
