خێڵ خانەی خەفەت باربەندیش کەردەن....... مەینەت ڕوو نیان وە ماوای مەردەن

یاخوا مەردەنیت بۆ وە مېمانم              ئیتر نەوینوش دووری یارانم

هونەر نە تەنیا دیاردێو هزریی گلېرگەین، بەڵکوو دیاردێوی سرووشتیچەن. موسیقا بەشێوەن جە فەرهەنگوو ئینسانییەتی کە بە درێژایی وەڵینگەی چنی ژیوای گلێرگەیی پەیوەندیش گێرتەن و گەشەش کەردەن. هونەر بەشێوی جیانەکریان جە ژیوای ڕۆژانەیما. هونەر پەی گلیرگەی جام"ئاوێنە"ی حەقەتینەو ژیوای ‌و حەقەتینەو یاواینەیما نیشانەمڎۆ. گلېرگەو هۆرامانی یۆن چا گلیرگا کە هەر جوڵێوەش گوزارشت جە هونەرێ ڕەسەنی کەرۆ. مامۆسا جەمیل ئەحمەدی یۆ جە بوولبوولە سەرمەسو دەنگ وەشەکا هونەرو هۆرامانی، بە دەنگە تەسکین دارەکەیش زیاتەر جە ٤٠ساڵا خزمەتش بە هونەر و سیاوچەمانەی و بەزمی دەرەی و خاوێو چەپڵا کەرد، ئی دەنگە ڕەسەنە بە دریژای تەمەنیش هەرد و کەژوکۆ و هانێ و هاناوێ و گوڵ و چیمەن و دەگێ هۆرامانی و ڕۆح و گەشمەردا هۆرامانی و کورسانیش لاونانۆ. هونەر و مامۆسا جەمیل ئەحمەدی هونەرێوە هەمە جۆربۍ وە تاوانش چنین پەیامۍ ئێژەش پنەبا، جە نموونەو: دڵداری و وەشەسیایی، لاونایەو سروشتی، بەروستەی شادی یان خەمی، سرودی نیشتمانی و ئەوەگژیای پەی ئازاڎیی و دژ بە نادادپەروەری.

 مامۆسا جەمیل ئەحمەدی جە ساڵەو ١٩٤٦ی جە دەگا وەشەکۍ هۆرامانو لهۆنی چەمېش بە دوونیاو کوردەواری ور ئاردېنۍ. ژیوگە زەریفەکەو هۆرامانیە هەر زوو و جە تەمەنێوە کەموو ویشەنە، مامۆسا جەمیلی ئاشق بە دوونیاو هونەری کەرۆنە. سەڎاو وەش و ئەحمەدی تێکەڵ بە بست بە بستو دەگاو نەوسوڎۍ بۆ تابە دەرە هەرات و شۆشمی و ئاویسەر. مامۆسا جەمیل ئەحمەدی جە کاروان و هونەری ویشەنە هامڕاو دووە هەسارەکەو ئاسمان و هونەرو هۆرامانی بییەن، چنین نیشتەیرە و ئەرەنیشتەی هونەریش چەنی مامۆسا حەمەحسێنی کێمنەی و عوسمانی بییەن. مامۆسا جەمیل ئەحمەدی بەردەوام پێوەش جە نەوسڎەنە و پاکەیتەریجش جە گەچینەو مەنزڵو مامۆسا عوسمانینەبۆ؛ دەگاو گەچینەی بۆ بەیاگی یوەمەین دیدارو هونەری ئی دووە هونەروو سیاوچەمانە چڕا. مامۆسا جەمیل یاگێوە تایبەت بە ویش هەن جە دلۍ هونەرو هۆرامانینە. تۆمارکەردەو سەڎان شیریتا چەنی هونەرمەنڎا هۆرامانی تا ڕوێبۆ جە گۆشو گلیرگەو هۆرامانینە مەنۆوە. مامۆسا جەمیل جە دلی هونەرەکەیشەنە هەست بە ئیشو چەرمەسەری نەتەوەکیش و ئاوارەی و دوورە خەفەتو دوورە وەتەنی کریۆ. بەداخۆ دماو ململانێوە سەختی چەنی پیری و نەوشی ئی دەنگە ڕەسەنەو سیاچەمانەی و هونەرو هۆرامانی جە ٤-٣-٢٠٢٤رینە و دماو ٧٨ساڵا دڵە حەزینەکەش جە دایوەنەی کەوت و پەی هەتاهەتاین بارگەو بنەو ویش پێتۆ و یانەئاوایش جە هونەری و گلیرگەو کوردەواری کەرد.