کاڵکان: پەدەکە دەسش لوان ونەو جەنگەواناو ئازادییوە

ئەنداموو کۆمیتەو ڕاوەبەریی پەکەکەی دوران کاڵکان واتش، سەرچەمەو زانیاریی هەواڵگێریی پەی هجووموو سەروو جەنگەواناو ئازادیی پانیشتەنە بەتەمامەتی پەدەکەن و ئانە وزیان ڕووە، کە سەرجەموو هجوومەکاو شش ساڵی ویەردەینە پەدەکە دەسش بییەن.

ئەندامیوو کۆمیتەو ڕاوەبەریی پەکەکەی دوران کاڵکان، بەشدارییش بەرنامەی تایبەتو کەناڵوو مەدیا خەبەرینر کەرد وبەتایبەتی دەوروو پەدەکەیش هجوومەکاو سەروو جەنگەواناو ئازادیینە هورسەنگنا،هورسەنگنایەکاو دوران کاڵکانی ئینێنێ:

"بە ڕێزۆ سڵام وەنەو مدرامانی تارێخی ئیمراڵی و سەرۆک ئاپۆی مکەروو گۆشەگیریی ئیمراڵی٢٥ ساڵێ و شش مانگێ و ١٦ ڕوێن بەردەواما. سیستموو گۆشەگیری و ئەشکەنجەی و قڕکەردەی بەردەواما.پلانمج، خوڵقنەروو سیستموو ئیمراڵی پەی خنیکیای داواکارییەکاو ئازادی و کۆشیای، ڕاو سیستموو ئیمراڵیوە دڕندانەتەرین هجوومێ مکەرا.

وەراوەروو ئانەیچەنە بێگومان مدرامانی گەورە هەن، هەڵمەتەی میاننەتەوەییەو ئازادیی، کە ١٠و تشرینوو یوەموو ٢٠٢٣ پەی ئازادیی جەسەیی ڕابەر ئاپۆی دەسش پەنە کەرد، ١١ مانگێش ویەرنا، مانگەو تشرینوو ئەوەڵی ساڵیوە پەڕ مکەرۆوە، هەمان وەختەنە ساڵێوە تەرە پیلانگێڵنیی ٩و تشرینوو ئەوەڵین.

چا چوارچوەنە چوارپارچەو کوردسانی، بەروو وەڵاتی جە چوارلاو جیهانیوە ژەنی، گەنجێ، گەلەکەما دۆسێما چالاکیی جەماوەری ساز مکەرا. هەوڵێ مدانە شێوەکاو چالاکیی تازەیچ بوێزاوە. هەوڵێ و کۆشیای گەورە ئینا ئارانە، وەڵێ گرد چێوێوەنە مشۆم ئانە بوینیۆ. ئا کۆشیایە ماوەو ١١ مانگانە یاوێ حاسیوی گرنگ. سیستمو قڕکەردەی گۆشەگیری و ئەشکەنجە ئیمراڵینە ڕسوا کریا، هەمیچ کردەوە نایاساییەکێ ئیمراڵینە، هەمان وەختەنە ڕاسیی ڕابەر ئاپۆی پاریزنامەکاو ڕابەر ئاپۆی، پارادایموو شارستانیەتی دیموکراتوو ڕابەر ئاپۆیش جیهانەنە وەڵێ کەردێوە. گردڤ مەیدانێونە ژەنی، گەنجێ، کرێکارێ و گەلێ بندەسێ و گرەدوو چینە چەوسیاوەکا تا بتاوا وێشا جە سیستموو سەرمایەداری و ئەرەگیریی نەتەوە دەوڵەتەکەی ڕزگار بکەرا، پارادیگماو رابەر ئاپۆی پەی وێشا بە چارەسەر بە بنەما مگێرا. فرە سەرنجە موزیۆ سەروو ئا پارادایمەیە و خاوەندارییش وەنە مکریۆ، گەرەکشەن ڕا و ڕێبازوو  ڕزگارییی بوێزاوە.

پێسە جمیەروو ئازادی و دیموکراسی و ئازادیی هەنگام بە هەنگام بە جیا جە سیستموو مۆدێرنیتەی سەرمایەداریینە سەروو بناغەو ئەلتەرناتیڤیوە ملۆ ڕاوە، تەماموو جیهانینە و هەرێمەکانە و وەرکەوتوو دلێڕاسەینە ملۆ ڕاوە.

ڕابەر ئاپۆ تاکەکەسا کە چارەسەری دیمەکراتیک دەسەبەر مکەرۆ

ئینە دۆخێوی یەکجار  گرنگەن، ئا کەسێ سەروو ئاستوو جیهانوە ئشناسیێنێ، ڕۆح و مەژگ و وێژدانوو گلێرگەی تا مێ زیاتەر خێرامایش وەنە مکەرا، وەراوەروو ئا پاشێلکارییە نایاساییەنە مدراوە و هەم سەروو خەتەو ئازادی و دیموکراسییچۆ خێرامای گەرم وەنەو ڕای تازێ ڕابەر ئاپۆی مکەرا. بە پاو ئانەیە ویرۆکەردەیەکاشا تازە مکەراوە. چێگەنە هومێدیوە تازەو ڕزگاری و ئازادی و دیموکراسی موینا و بەشداریی هەڵمەتەکێنە مکەرا. ئاندە کە گلێرگەی کوردینە بلۆ وەرۆ ، چوارپارچەو جیهانیچەنە دلێ گەلاو جیهانیچەنە، بندەسێ ژەنی و گەنجێ، هێزە دیموکراتیکەکێ شۆڕشگێڵنێ و سۆسیالیستەکانە مگبۆنە وەڵێ. سەروو ئا بنەمێوە کۆبییەیوە و کۆنفرانسێ سازێ مکریا. بە دەیان کەسێ کە براوێ خەڵاتوو نۆبڵینێ پێوە بانگەواز ئەرەمیاونا. ئیساتێچ بەرلینەنە بە نامێ کۆنفرانسوو ئاشتی و دیموکراسییوە، ماوەو دوێ روانە کۆنفرانس ساز کریا، چێوێ گرنگێ تاوتۆ کریێ، ئاندە کە ئەرەیاونایەکاوە دەسنیشان کریا، هەوڵێما دێ چەمدارییش بکەرمێ و بلمێ شۆنیشەرە. بیاومێنە بانگەواز پەی ئازادیی جەسەیی ڕابەر ئاپۆی ئەریاونیا. حەرپاسە زیاتەر پەی چارەسەروو پەرسەو کوردی و ئاشتیی تورکیانە، وەرکەوتوو دلیراسەینە و جیهانەنە ئاماژە بە دەوروو ڕابەر ئاپۆی کریا. ئانە وزیا ڕووە، پەی ئاشتی بانگەواز کریا کە چەنی رابەر ئاپۆی دیالۆگ کریا، ئازادیی جەسەیی ڕابەر ئاپۆی دەمودەس مسۆگەر بکریۆ، بێگومان ئانە گرنگەن. دەسنیسانکەردەی جیددین، وەروو ئانەیە ئێمە فرەو جارا، ئانەما وستەن وەروو باسی، ئەگەر کێشەو کوردی بەئاشتییانە چارەسەر بکریۆ، چارەسەریوە دیموکرات و سیاسی بوێزیۆوە، تاکەکەس کە متاوۆ ئانەیە بکەرۆ ڕابەر ئاپۆن.

گلێرگە، ژەنی و گەنجێ و گەنجاو کوردی مەیدانەکانە موزانە وروو باسی.

گرنگەن ئێمە واوەی ئانەیە دەسنیشان بکەرمێ، وەروو ئانەی بڕێوە هەنێ غەلەت لەیەکش مدانێوە، ئینێ بێئاگایینە، برێوە هەنێ تورکیای بەرەو کەوتەی بەرا، پا ڕاددە فشار ئەشکەنجەی دەروونیی سەروو ڕابەر ئاپۆی، وەڵاکەردەیوە ئانەیە بەتەمامی کوردسانەنە و تورکیانە،هەرێمەکەنە و  جیهانەنە، نیشانێ کارەساتینە، ئانە فرە گرنگەن، وەروو ئانەیە مشۆم واوەی ئێمە لایەنە پەیوەندیدارەکا هۆشیارێ بکەرمێوە واوەی ئا راسییە دەسنیشان بکەرمێوە. نوێنەروو دایواسانایەکا و چارەسەر ڕابەر ئاپۆن، جگە چانەیە کەس نمەتاوۆ ئانەیە بکەرۆ، پەوکای کەس نمەتاوۆ چارەسەروو  پەرسەو کوردی دەسەبەر بکەرۆ، بێگومان ئاشتییچ نمەبۆ. سەروو ئا بنەمێوە داواشا کەردە  ئانە هەمان وەختەنە مانا و پێناسەو بمدرامانی ئیمراڵینە موزۆنە ڕووە، تا جە ڕاسیی ئا مدرامانەیە بیاوێنە،ئێمە جارە جارە سەرنجە پەی ئانەیە مدەیمێ.

مدرامانوو ڕابەر ئاپۆی میاوۆ سەرکەوتەی

بە گردین پەی ئازادیی رابەر ئاپۆی سەروو ئاستی نەتەوەییوە، هەڵمەتێوە چالاکیی ئینا ئارانە، وەلێ چەقوو ئا مدرامانینە بێگومان ئیمراڵی هەن، گەورەتەرین و مانادارتەرین مدرامانی ئازادی و دیموکراسی هەن، ئیمراڵینە، ڕابەر ئاپۆ ئانەیە مکەرۆ. ٢٥ ساڵێ و شش مانگێ پاسنەنە و چی وەختەنە و پا بۆنەوە واوەی ئەوەخوایش مکەرووە، هەڵمەتەو ئازادییما ساڵێوە پەڕە مکەرۆوە. زیاتەر گەورە بۆ و  وەڵا مبۆوە، ڕێبازەکاو چالاکیی زیاتەر دۆڵەمەندێ و فرەچەشنێ مکەرا. ئەوەڵ ساڵیادشنە بەڕاسی ئێمە میاومێ ئاستێوی تازە. وەروو ئانەیە سەرکەوتەی ڕاو ئا کۆشیایوە بۆ،کۆشیای میاونۆنە سەرکەوتەی،مشۆم ئینسان بڕواش پانەیە بۆنە.

ئێمە جەنگ مکەرمێ پێسەو گەلی پیسەو تەڤگەری دژوو هجوومی سیستەماتیکی قڕکەری کۆلۆنیالی و فاشیستی ئینایمێ مدرامانەنە، پێسەو گەلی رابەر ئاپۆ سەرمەشقایەتیی ئی خەباتەیە مکەرۆ، تەڤگەرەکەما خاس چانەیە یاوانەنە کە پەنەوازا مدرامانوو رابەر ئاپۆی سەربوزمێ چێش بۆ با بۆ سەرێ مگنمێ پەنەوازا ئینسان باوڕش پینەیە بۆ، پەنەوازا ئی ڕاسییە بوینیۆ، پیسنە نەبۆ چی ڕابەر ئاپۆ ئی مدرامانەیە مکەرۆ؟ ڕابەرێوە کە خاس گرد چێوێوە هورمسەنگنۆ، چەنەش مکۆڵیۆوە و سەروو ئی بنەمێ ڕا و ڕێبازیوە مێ ئاراوە، قەرار مدۆ گەر چی مدرامانەنە قەرارشدابۆ، وەراوەرو ئا گردوو هجووما پەی سەروو ئازادی و چارەسەری دیموکراتی بە قرارداریوە خەبات مکەرمێ، پەنەوازا بزانمێ، کە ئاخیروو ئی خەباتیوە، سەرکەوتەی هەن. دماو ئینەیوە ڕزگاریی هەن، دیموکراسی هەن، چارەسەروو دیموکراتی و ئازادیی پەرسەو کوردی هەن، ئینەیچ بە ماناو سەرکەوتەین، بەدڵنیاییوە کوردێ مشۆم ئی مدرامانەیە سەربوزا. بە حەر نۆعێوە بۆ سەرش بوزا. تەنیا ڕێبازی دۆڵەمەند و وەرفراوان بگێرمێرە وەر، مدرام،انی گەورە ڤکەرمێ سەرێ مگنمێ. پەنەوازا باوڕ پینەیە بارمێ. سەروو ئی بنەمێوە بەشداریی پارێزنای و وەرگێری بیمێ. وەروو ئینەیە وەڵی گرد لاێوە ژەنی گەنجێ پەنەوازا گەلەکەما و خەباتکارێ سەرتاسەروو جیهانینە،دۆسەکێما ماناداریی تارێخوو ئی مدرامانەیە بزانا، با سەرکەوتەی بوینمێ.

ۋەرو ئینەی بەبێ دووەدڵی، پەنەوازا قەوەتتەر کۆشش بکەرمۍ. بەدڵنیاییوە سەرۍ گنمۍ. چینەی بیاومێنە.

گەریلا سەرو هێڵۊو قارەمانیەتی کۆشش مکەرۆ

ئانۍ کە فرە عال جە هێڵۊو مڎرامانوو ئیمراڵی میاوانە و گەریلێنۍ. پەنەوازا ئینە عال بزانیۆ. ٤٠ ساڵێن پی جۆرەنە. گرڎ چێوۍ جە بیەی، ئازاڎیی، دیموکراسی و مرۆڤایەتی جە سەیەو مڎرامانوو گەریلایۆ خوڵقیان. بە سەرمەشقی مڎرامانوو گەریلای ۋەشبیەن. گەریلا بی بە شکۆو شەرەف و حورمەتو کورڎا. هۆشمەڼیش پەی کورڎا گېڵناوە، ڕێکوستەی، ئازایی و فیداکاریش دا بە کورڎا. کورڎش پەرەوەردەکەرڎ، بە ڕێکوستەیش کەرڎ، فێرو کۆششی و جەنگیش کەرڎ، فێرش کەرڎ کە پەی ئازاڎیی بەشێوێوە فیدایانە ئەرەکۆشۆ. جە ئیساتێچەنە پەی رزگاری سەرو هێڵۊو مڎرامانوو ئیمراڵیۆ جە گرڎ مېڎانێنە بە قارەمانیۆ کۆشش مکەرۆ.

جە گرڎ مېڎانۍ سەرنیشتوو کورڎەسانینە چالاکیەکۍ گەریلای بیەیشا هەن. ماوۍ چێوەڵتەر جە هەواڵەکانە وەڵا کریاوە؛ جە کەشو باگۆکینە جەنگێوە سەخت هەن. حەفتێوە قەڎەغەکەرڎەی هەرێمەکەنە ئەرەیاۋییا، سوپاو تورکی فاشیستی نمازۆ کەس بلۆنە ئا یاگۍ. هەرپاسە ئامەدیچەنە بۍ. سەرحەدیچەنە جەنگ هەن، بۆتانیچەنە هەن. جە زاگرۆسۆ تا گەڤەر جە گرڎ مېڎانێنە چالاکی گەریلای هەن، جەنگ ڕووە مڎۆ. مڎرامانوو گەریلای سەرو هێڵۊو قارەمانیەتی ملۆڕاوە، سەرو بناغەو هۆشمەندی فیدایی ئاپۆیی سەرو هێڵۊو سەرکۊتەی ملۆڕاوە. پەنەوازا گرڎ کەسۍ ئینەی بزانۆ. سڵام جە گەریلای مکەرو کە ئی مڎرامانیە ڕاوەبەر مکەرۆ. جە کەسایەتی هەمڕا بەروار دێرسیمێنە گرڎوو گەشمەرڎە قارەمانەکاما کە سەرنیشتەنە کۊششا کەرڎ و گەشمەرڎۍ بیۍ بە حورمەت و عەشقۆ یاڎێشا مکەرووە.

سوپاو تورکی ٨ ساڵېن ئینا دلۍ لیتەو شکسینە

کاتێ نامۍ مڎرامانوو گەریلای مێنە، مڎرامانەکۍ هەرێمەکاو پارېزنای مەدیای ئینۍ وەڵێوە. مېڎانی سەرەکیەکۍ زاپ، مەتینانۍ و ئیساتۍ خاڵە هامبەشەکۍ ئی دووە مېڎانەنۍ. جە حەفتانینەنە چالاکیەکۍ گەریلای ئەنجام مڎریا. خواکوڕکەنە چالاکی گەریلای هەن. هەرێمەکۍ پارېزنای مەدیای بە تەمامی شایەتحاڵۍ ماناڎارتەرین مڎرامانوو گەریلاینۍ. ئینۍ گەریلۍ تازێنۍ. فەرماندەیی قەرارگەو مېیانیما بەین بەین سەرو ئی بابەتا ئەرەیاۋنای مڎا. ماچا گەریلاکۍ مۆدێرنێتەی دیموکراتیکی. بە میتۆدێوە تازۆ جەنگ مکەرا. بە هەماهەنگی جە بەینو تیمە گێڵیارەکاو تیم و مەڕەکانە جوابۍ جەرگ بڕ ۋنەو سوپاو تورکیای مڎاوە کە دووەم گۆرەتەرین سوپاو ناتۆین، کە جە گرڎ ڕوانگێچۆ ناتۆ و بازنەو خیانەتی پاڵپەشتیش مکەرا.

هیچ سوپێوە نمەتاوۆ پېسە گەریلای هەرێمەکاو پارېزنای مەدیاینە پی جۆرە کۆشش بکەرۆ. نمەتاوا پەی تەنیا ڕوێوەیچ چا ئاژە سەختەنە مەناوە. دیکتاتۆری فاشیستو ئاکەپە-مەهەپەی هیواش سەرو ئینەی هۊرچنیەبۍ، واچۍ 'نمەتاوا ئیدارە بکەرا، نمەتاوا ۋەرەنگارۍ باوە، دلێشانە بەرمۍ'. پی هومێڎۆ هرووژمشا کەرڎ. ٨ ساڵېن مېڎانێوەشا دیاری کەرڎەن. هەنگام بە هەنگام زیاتەر تەنگەتاوۍ مبا. ئی مېڎانەشا چنە بیەن بە لیتەو چنەشەنە چەقێنۍ. هەرچێوۍ مکەرا نمەتاوا ئەرەگیرش بکەرا، گرڎ جۆرە چەکێوە کیمیاوی و ئەتۆمی بەکاربەرا نمەتاوا دەسش سەرەرە گېرا. ئانەی پێشا بکریۆ چی جەنگەنە بەشداریش پنەمکەرا. بەڵام بەڕاسی گەریلا تاریخ منویسۆوە. داستانی قارەمانی خوڵقنۆ. پەنەوازا ئی حەقیقەتە عال بوینیۆ. جارێوەتەر سڵام چا مڎرامانا مکەرو.

هیواو سەرکۊتەی پەی هێزەکاو گەریلای و فەرماندەکاو هەپەگەی و یەژا ستاری موازو کە ئی مڎرامانیە ڕاوەبەر مکەرا. جە ئەرەیاۋناکانە گرڎ ڕووۍ هەواڵو ئاڎیشا وەڵا مکریۆوە. گەلوو کورڎی و مرۆڤایەتی پنەش سەربەرزێنۍ. بانۍ بە سەرچەمەو مۆراڵی و هێزی. ئینە کاریگەریێوە ئەرێنی وەشمکەرۆ.

بە کۊشش و گەشمەرڎا هیواکۍ ئازاڎیی قەوەتتەرۍ با

جە کەسایەتی فەرماندەی گۊرەیما فەرماندە ئورهان بینگۆلی و هەمڕا ڕۆسیدا مێردینێنە بە وەشەسیایی و پنەزانایۆ گرڎوو گەشمەرڎە قارەمانەکاما یاڎۍ مکەرمێوە. بەڕاسیچ پەنەوازا عال چی گەشمەرڎا بیاومێنە. سەبارەت بە ڕۆسیدا مێردینۍ و هەمڕا ئورهانی جە ئەرەیاۋناکانە زانیاری عال وەڵا کریاوە. تاریخو ئەرەکۊشایشا نیشانە دریا. ئینە فرە گرنگ و ماناڎارا. چێوێوە ساڎە نیا.

بەشێوە فرە جە ژیۋایشا بە زانابیەی و پلانۆ پێشکەش بە بیەی و ئازاڎیی کورڎی کەرڎ، بە فیداکاریێوە گۊرۆ پەی مرۆڤایەتی سەرو هێڵۊو فیدای ئاپۆیی ئەرەکۊشۍ، بیەو ۋێشا پشکەش بە بیەی و ئازاڎیی گەلەکەیشا کەرڎ، سەرمەشقایەتی ئەرەکۊشای گەریلایشا کەرڎ. بە ئاسانی باس مکریۆ، بەڵام مشۆم گرڎ کەسۍ بزانۆ ئینە ماناش چێشا بەبێ ئانەی ئەنجامش دابۆ.

هەردووە هەمڕایا جە نزیکۆ ئشناسێنا. ماوێوە فرە پېوەرە کۊششما کەرڎ، ئەرەکۊشایمۍ و جەنگما کەرڎ، بەڵام جەنگ کەرڎەی قوربانیش گەرەکا. بە سەرمەشقی، ئازایی، فیداکاری و قارەمانیوە ئی گەشمەرڎۍ گورزەشا جە سیستەم، عەقڵیەتو قرکەری فاشیزمی دا. هیواکاو ئازاڎیی، هۆشمەندی ئازاڎیی، ڕێکوستەی و چالاکی وەڵۍ گنا، جە هەر چوار لاو کورڎەسانینە، جە گرڎ شۆنێنە وەڵا مبۆوە. جە حەقەتینیچەنە هەتا ئی مڎرامانە بەردەوام بۆ زیاتەر وەڵا مبۆوە.

پی بۆنۆ ئینەی ماچوو، هامن تەمامیا، ١و ئەیلولی کۊتیمۍ دلۍ پایزیۆ. بڕێشا جە بارەو ئێمۆ واتەبێشا 'چی هامنەنە دمایی بە پەکەکەی مارمێنە'. بڕێچشا واتەبێشا جە سەرنیشتوو عێراقینە شۊنپا و ئاسەواریچشا نمەمەنۆ'. ئیساتۍ پێسەنە ئا قسێشا جە یاڎ کەرڎۍ با. ماچا تشرینی دووەم، ماچا زمسان. واتە حەفتە، مانگ، ساڵەکۍ خوڎای تەمامۍ نمەبا. چڼین ساڵېن ئا سەرگوزشتۍ پی جۆرە بەردەوامێنۍ.

ئینەی ماچوو؛ پەکەکە پېسەنە ۋێش، هێزو ۋێش بەتەمامی پارێزنۆ. بە گرڎ جۆرێ ۋێڕاگری مکەرۆ. گەریلا ۋێڕاگری مکەرۆ، سەرمەشقەکۍ پارتەکەیما ۋێڕاگری مکەرا، جەماوەر ۋێڕاگری مکەرۆ. گرڎ بوارەکانە، بە شێوێوە هەمەلایەنە و یۆگێرتانە ۋێڕاگری مکەرا. دۆسەکێچما ۋێڕاگری مکەرا.

بڕێشا قەناعەتشا پانەی کەرڎەبۍ کە پا هرووژما پەکەکەی دلێنەبەرا. ئانە نەزاناین. چنی دمایی بە پەکەکەی مارا؟ کە بە دەیان هەزار جەنگاوەرۍ چالاکۍ پەکەکەی بیەیشا هەن، بە سەڎان هەزار یەدەگێش هەنۍ کە چالاکی بکەرا، زیاتەر جە ٢٠ ملیۆن کورڎا ڕاوەبەرمکەرۆ.

گەلەکەما بە دڵنیاییوە سەرگنۆ

جە چوار لاو جیهانیوە نەک سەڎان هەزارۍ، بە ملیۆنان و بە دەیان ملیۆن دۆسێش هەنۍ. شمە دمایی بەچێشی ماردۍ؟ جمیەرێوە پی جۆرە بە چېش دمایش پنە مۍ؟ ئانۍ ئینەی تەنیا متاوا دمایی بە ۋێشا بارا. ۋێش جە ۋێشەنە دمایشا پنە مۍ، دمایشا پی جۆرە مبۆ. بە ڕۊشنی متاوو ئینەی واچوو. گەریلا سەرمەشقوو سەرکۊتەی مڎرامانێوە پی جۆرەینە. پا مڎرامانیۆ بە دڵنیاییوە گەلەکەما سەرگنۆ.

پەکەکە سەرو هێڵۊو سەرکۊتەی زیاتەر گۊرە مبۆ ، وەڵا مبۊوە، ۋەرفراوان مبۆ. زیاتەر کاریگەری مکەرۆ سەرو مرۆڤایەتی. گەرەکشانە بە گێرتەو رابەر ئاپۆی جە ئیمراڵینە کاریگەریش کەمبکەراوە، ڕێزناشەرە. بەڵام رابەر ئاپۆ تەماموو دنیێرە وەڵا بیەنۆ. وێش واتش: 'پارێزنامەکێم چکۆبا من ئینانی چا'. پارێزنامەکێش ئیساتۍ جە چوار لاو جیهانیۆ ئینۍ دەسوو گرڎ کەسیۆ. رابەر ئاپۆ ئینا گرڎ شۊنەمایێەنە. ئینا دەس و مەژگ و دڵو گرڎ کەسێنە. ئایا متاوا رابەر ئاپۆی ئیمراڵینە ڕێزنارە؟ ئانۍ کە هیواشا سەرو ئانەی هۊرچنیەن تەنیا متاوا ۋێشا ڕێزنارە. ئایا پەکەکە دلێنە بریۆ؟ نمەتاویۆ دلێنەبریۆ. پایز ئاما، جارێوەتەر سەرنەکۊتەی فاشیزمو ئاکەپە-مەهەپەی ئاشکرا بی. ۋەرو ئانەی پەکەکە پېسەنە ۋێش، زیاڎ جە گرڎ کاتۍ قەوەتتەرا، جە گرڎ کاتۍ زیاتەر جە سەرکۊتەیۆ نزیکا. جە گرڎ کاتۍ عالتەر ئەرەکۊشای ڕاوەبەر مکەرۆ. تا یاوای بە سەرکۊتەیچ درێژەش پنە مڎۆ.

ئەرەیاۋنای ئازاڎ بێدەنگ نمەکریۆ

دیڎار و گلېرۆبیەو ١٥و ئابی جە ما بەینو عێراقی و تورکیاینە گرنگا. جە ئەرەیاۋناکانە وەڵا کریاوە کە بڕۍ قەرارێشا دێنۍ، بەڵام وەڵۍ ئانەیچەنە ڕێکۍ کۊتێبێنۍ. شۆنەو ئانەیرە و جە ٢٣ۍ ئابینە سلێمانینە جە دژوو ئەنداماو ئەرەیاۋنای ئازاڎیی هرووژمێوە نامەردانەشا ئەنجامدا.  بەهەر حاڵ حەفتێوە سەرو رێککەوتەکەیرە نە ۋییەرڎەبۍ. ئی هرووژمە چا چوارچێوەنە کریا. بڕۍ لایەنۍ، جمیەرو ئەرەیاۋنای ئازاڎیی ئانەشا پی جۆرە پێناسەکەرد، هۊرشا سەنگنا. هۊرسەنگناکەیشا راس و یاگۍ ۋێشەنە بۍ. جە ٢٣ۍ ئابینە سەیسایەقەنە جە دژوو ئەنداما ئەرەیاۋنای ئازاڎی، خەڵکی مەدەنی بێ چەکی هرووژمۍ نامەردانە و ترسنۆکانە ئەنجامدریا.

فاشیزم بە مەعناو تەرسێن. رژێمو تەرسۍ. خیانەتیچ زیاتەر جە فاشیزمی رژێمو تەرسێن. بە هرووژمکەرڎەی سەرو خەڵکانۍ مەدەنی بێ چەکی، بە تیرۆرکەرڎەی ئاڎیشا، بە متەی ۋنەو ئاڎیشا گەرەکشانە تەرسەو ۋێشا بڕەمناوە.

سەرو ئا بنەمایۍ بە رێز و پنەزانایۆ گوڵستان تارۍ و هێرۆ بەهادینی یاڎۍ مکەرووە. جە کەسایەتی ئاڎیشانە گەشمەرڎاما جە سلێمانینە بە رێز و پنەزانایۆ یاڎۍ مکەرووە. ئەرەیاۋنای ئازاڎ جوابی پەنەوازش داوە. ئەرەیاۋنای ئازاڎ حەجگیز نەتاویان کپ و بێدەنگ بکریۆ. جە ئیساتۍ بەدمایچۆ نمەتاویۆ بێدەنگ بکریۆ.

با بەیمۍ سەرو بابەتێوەتەری ؛ ٢٢ی نیسانی پەیماننامێوە مۆرکریا. حەفتۍ وەڵۍ ٢٢ۍ نیسانی سەرۆکوەزیرانو عێراقی سودانی لوا پەی ئەمریکای؛ چن ڕووۍ چا مەنۆ. گێڵاوەو ئەرەیاۋناش کە چنی تورکیای پەیماننامێوە ستراتیجی ئیمزا مکەرۆ. دماو چن ڕوێوە تەیب ئەردۆغان سەردای بەغڎای و هۊلێریش کەرڎ. رێککۊتەی ئاماژە پنەکریا ئیمزا کریا. عێراقیچ ئیمزاش کەرد، حکومەتو عێراقی چنی ئیمزاش سەر کەرڎ؟ واتە وەختۍ سودانی ئەمریکانە گېڵاوە ئاشکراش کەرڎ کە ئیمزاش مکەرۆ. نەک جە شۆنۍ تەرەنە. دیارا ئا قەرارە جە ئەمریکاوە دریان. دژوار نییا کە چانەی بیاومێنە. ئەمریکا داواش جە حکومەتو عێراقی کەرڎ، حکومەتو عێراقیچ قبوڵش کەرڎ. ئاوەو کوردەکاشا پەی قڕکەردەی کوردا پېسە بابەتێوە سات و سەودای بەکارئاما. بەتایبەتی فاشیزمو ئاکەپە-مەهەپەی ئانەشا بە شێوێوە فرە خراپ بەکارئاورڎ. تەنگشا بە عێراقی هۊرچنی، تەنگشا بە سوریای هۊرچنی، سەبارەت پا بابەتیە. ۋەرو ئانەی بابەتو ئاوەو ڕوبارو فوراتی و دیجلەی بۍ، پەرسو وزەی بۍ. ئانەی مکەرا بە بەهانۍ بەڵام بە دڵنیاییوە ئەمریکا ئینا پەشتەو ئا بابەتیۆ.

رێککۊتەیەکە سەرو داواو ئەمریکای ئاماڎەکریا

ئەمریکا داواش کەرڎ، عێراق ئیمزاش کەرڎ. ئەمریکا چی داواو ئانەیش کەرڎ؟ ۋەرو ئانەی حکومەتو تەیب ئەردۆغانی جە لایەنو ئەمریکایۆ پەی سەروستەو پیلانگێڵنی مېیاننەتەوەیی ئەرکدارکریان. ماچا جە تورکیانە بە هۊرچنیەی ئامان، جە هۆرچنیەینە سەرکۊت و قسۍ پی جۆرەیە؛ ئینۍ گرڎ سەرگوزشتێنۍ. هیچ بنەمێوە راسیشا نییا. ئانەی راسا ئانەنە کە حکومەتێوە ئەرکدارکریان. دماو ئانەی کە حکومەتو ئێجێڤیتی سەرنەکۊت، کاتێ رابەر ئاپۆ جە ئەرەکۊشای ئیمراڵینە سەرکۊت، حکومەتو ئێجێڤیتیچ شکسشئارڎ، ئا کاتە پەنەوازش بە حکومەتێوە تازەی بۍ. گێڵۍ پەی ئانەی کە کۍ متاوۆ ئی کاریە بکەرۆ و هۊرشا چنی. تەیب ئەردۆغانشا دیۆ، ئەرکدارشا کەرڎ و چېرو نامۍ ئاکەپەینە دەورو حزبێوەرە نیاشارە. تەیب ئەردۆغانیچ تا دەسشەنە ئاما هرووژمش کەرڎ سەرو ئیمراڵی. دمایی ئاڎیچی پېسە ئێجێڤیتی بۆ. رابەر ئاپۆ جە ئەرەکۊشای ئیمرآڵینە سەرکۊت. تەیب ئەردۆغان وەڵۍ ساڵەو ٢٠٠٥ ی دۆڕناش.

هێزە پیلانگێڵنەکۍ دماتەر یاگەگیرۍ جیاوازشا نەدیۆ. بە تەمامی پەشتگیریشا جە ئەردۆغانی کەڕڎ. جە دژوو ئەرەکۊشای کورڎەسانی بەتەمامی پەشگیریی حکومەتەکەو ئەردۆغانیشا کەرڎ. چێششا کەرڎ، هرووژمی سیاسیشا کەرڎ، پلانەشا گێڵنا، بەنامۍ چارەسەریۆ گەمێوەشا کەرڎ. نەتاواشا سەرۍ گنا. حکومەتەکەو ئەردۆغانی ئینا لێواری وڕاینە. پەی ئانەی مەنۆوە مەهەپەو دۆڵەت باخچەلیشا وست دلۍ چنگێشاوە. هەردوویشا ساڵانێوە جەنگشا کەرڎ. شکسشا ئارڎ. بەرەوە هۊرشێونایۆ لوۍ. دماتەر بارزانیشا وست ۋەرو دەسیش. پانیشاوە هەوڵمڎۆ ئی پلانەو دلێنەبەردەیە ڕاوەبەر بکەرۆ. پی جۆرە گەرەکشا بۍ پەکەکەی دلێنەبەرا. هیواو ئینەیشا واست.

هامپەیمانی ئەردۆغانی، باخچەلی و بارزانی نمەتاوا بیاوا بە ئامانجو دلېنەبەرڎەی پەکەکەی

ئاکەپە-مەهەپە-پەدەکە کە مکەرا هامپەیمانۍ تەیب ئەردۆغانی، باخچەلی و بارزانی نەتاواشا پیلانگێڵنی مېیاننەتەوەیی سەروزا، نمەتاوا ئا ئامانجەیشا بارانە دی کە دلێنەبەرڎەی پەکەکەین. یانی پەنەوازشا بە چ هامکاریێوە بۍ!. ئەمریکا ئیجارە بە حکومەتو عێراقیش وات؛ شمە پەشتگیریش بکەردۍ'. جە ئیساتێنە بە مەڵامەتوو ئا پەشتگیریاوە هرووژم مکەرا. یانی جە پەشتەو گرڎوو ئا هرووژماوە ئەمریکا بیەیش هەن، ناتۆ بیەیش هەن. بە ئیجازەو ئاڎیشان. بە بەشداری دۊڵەتو عێراقی جە فاشیزمو ئاکەپە-مەهەپەی، هامکاری پەدەکەی گەرەکشانە پەکەکەی لاواز بکەرا، گەریلای لاواز بکەرا، پی جۆرەکاریگەری سەرو سیاسەتی و ئەرەکۊشای جە کورڎەسان و هەرێمەکەنە کەم بکەراوە. مەرامەکە هەر ئینەنە. ئی هامپەیمانیە سەرو ئی بنەمایۍ ئەرەمەرزیا.

ئانۍ ئینەشا ئەرەمەرزنا و ڕاوەبەرش مکەرا بە دڵنیاییوە هیزە پیلانگێڵنە مېیاننەتەوەییەکێنۍ. پەشتەو ئینەیۆ هێزە پیلانگێڵنەکۍ بیەیشا هەن. ئەمریکا و ئینگلتەرا هەنۍ. هەر ۋێش ئیجازە چاڎیشاوە هۊر مگیڕا. ناتۆیچ پاڵپەشتیۍ فرە مکەرۆ. پەنەوازا ئینسان ئینەی عال بزانۆ. پاسە بەرگنۆ کە ئەردۆغان و باخچەلی مکەراش بەڵام ئینە تەنیا ڕازێوەنە. ۋێشا فریو مڎا پېسە ئانەی ئاڎۍ بکەراش پاسە ۋێشا نیشانە مڎا.

هیچ عیلاقێوەش بە واقعیۆ نیا. پەشتەو ئینەیۆ ئا هێزۍ هەنۍ. چی پنەشا مکەرا؟ دەسوەردای جە تورکیانە مکەرا. ئا کارا مکەرا. سیستەم پی جۆرە مەلۆ. ناکۆکی و جەنگو دلێینەی فرە قوڵێنۍ. پۊکەی دەسوەردایشا جە عێراقەنە کەرڎ، جە ئەفغانستانۆ دەسشا پنەکەرڎ، دەسوەردایشا جە سوریایچەنە کەرڎ. بە تەمامی ۋەرکۊتوو میامینی مکەرا بە مېڎانۍ جەنگی. بەڵام هەرچی مکەرا نمەتاوا دمایی بە قەیرانەکا بارا. تورکیا خاڵێوە گرنگەو جەنگەکەینە. دەسوەردایشا تورکیانە کەرڎ. کە بەپاو بەرژەوەندییەکاو ۋێشا فاڕیای بکەرا. بەڵام تا پەکەکە بۆ نمەتاوا ئینەی بکەرا. متەرسا. ماچا؛ 'گەر دەسوەردای بکەرمۍ پەکەکە سەرگنۆ، گەر گەرەکما بۆ ئیدارەو تورکیای بوارمۍ، تورکیا ئیسفاڎە چینەی بکەرۆ و سەرگنۆ' چنی؟ زیاڎ جە ١٠ ساڵا بەغڎانە سەدامشا سەرو حوکمڕانیۆ ئاستۆ پا ئەنەیاوایەی 'ڕابەر ئاپۆ و پەکەکە هەنۍ. گەر بەردەوامۍ با، پەکەکە جە پانیشتوو کورڎەسانی و عێراقەنە وەڵا مبۆوە' بازرگانی و پیلانگێڵنی مېیاننەتەوەیشا پێکئاورڎ و ڕابەر ئاپۆشا وست دلۍ سیستەمو ئیمراڵییوە. دماتەر هرووژمشا کەرڎ سەرو بەغڎای. جە ئیساتێچەنە پەی ئانەی دەسوەردای جە تورکیانە بکەرا، بە پاو بەرژەوەندییەکاو ۋێشا دەسوەردای تورکیانە بکەرا، گەرەکشانە پەکەکەی جە ئاژەو ئاستەنگیکەردەینە بوزا و هیچ ئاستەنگیێوە وەردەمشانە نەمەنۆ.

گۊششا جە هۆشدارییەکا ڕابەر ئاپۆی نەگېرت

ئاڎۍ متەرسا. تەرسیشا چانەی هەنە کە پەکەکە مۆدێرنیتێوە ئەڵتەرناتیڤ و دیموکراتیک و سیستەمێوە ئەڵتەرناتیڤی سەرو بنەماو ئازاڎیی کورڎی وەش بکەرۆ، دیموکراسی جە تورکیا و ۋەرکۊتو مېیامینی و جیهانینە وەڵابکەرۆوە و سەرمەشقی پەی ئینەی بکەرۆ. هەر پۊکەی پېوەرە هرووژم مکەرا سەرو پەکەکەی. ئینە حەقەتینا. ئەنەیاوای چی مژاریە زەحمەت نییا. دەسەڵاتو تەیب ئەردۆغانی، دەوڵەت باخچەلی چێشا؟ ئی کەسۍ کێنۍ و چێشێنۍ نادیارا. بڕۍ گەمژۍ مەغز شۆریێ شۊنیشارە ملا و چەپڵێشا پەی کوا. بازنێوە فاشیستی ئەرەمەرزیا. چانەی زیاتەر هیچ چێوۍ نییا. کورڎەسانی ئەرەگیر مکەرا، بەعشیقەنە ئەرەنیشتۍ مبا، قەرارا کەرکووکی ئەرەگیر بکەرا، ۋەرنیشتی ئەرەگیر بکەرا، سەردارۍ گرڎوو سەرچەمەکا وزەی با. ئایا ئینەی قبوڵ بکەرمۍ؟ ئەگەر قبووڵ کریابیۍ، پەی چێشی جەنگی جیهانی یوەم ڕووە دۍ؟ پەی چێشی ئی جەنگو سەدەیە جە ۋەرکۊتوو مېیامینینە دەسش پنەکەرڎ؟ ئایا ئینە هەرمانێوی عەقڵانییەنە؟

بڕێشا دان بە تورکیای پەی ئانەی واردەشا بڎۆ پنە و ئیسفاڎە جە تورکیای بکەرا. هیچ عیلاقێوەش پانەیۆ نیا. گرڎوو گەمەکەی، بە پلانە ملۊڕاوە. ۋەرا ۋەرو تورکیاینە گەمێوە مکریۆ. بەڵام تورکیا ئەوجەش بە عەقڵێوە هەن پەی ئانەی چی گەمەیە بیاوۆنە. ئینەی نمەوینمۍ. ڕابەر ئاپۆ جە چەمپنەکۊتەکاشەنە ساڵانێوەن ئاماژەش پینەی کەرڎەن. هۆشداریش دا کە ڕووبەڕو کارەساتی بیدێوە. کەس گۆشش ۋنە نەگێرت و چنەش نەیاوێنە.

ئیساتۍ ئاڎۍ ئینۍ دلېڕاسەو خودو کارەساتەکەینە. ئاکەپە-مەهەپە بە سیاسەتەکاو ئیساتێشا دژمنایەتیکەرڎەیشا ۋەرا ۋەر بە کوردی تورکیاش وستەن دلۍ کارەساتێوە چامنەیۆ. هەڵای پەشتگیری چی کاریە مکەرۆ، کەس چالاکانە ۋەرا ۋەرشەنە نەمردا. جە ئاژێوە پی جۆرەنە چارەسەر چێشا؟ تەنیا چارەسەریچ دیموکراتیککەرڎەی تورکیاین سەرو بنەماو ئازاڎیی کورڎی. ئینە چارەسەرو تورکیاین، چارەسەرو ۋەرکۊتوو مېیامینیا، چارەسەرو جیهانین. ئەگەر کەسێوە شۊنەو ئاشتیرە مگېڵۆ، ڕابەر ئاپۆ تاکە خوڵقنەرو ئینەینە. کۆنفیدرالیزمی دیموکراتیک، پارادایمی کۆنفیدرالیزمی دیموکراسی کە پەشتی بە خۆسەری دیموکراتیکی ڕابەر ئاپۆی بەسۆنەو چارەسەرا، چارەسەر مۆدێرنێتەی دیموکراتیکا.

ڕزگاری تورکیای ئینا دەسو ڕابەر ئاپۆینە. ئانەی تورکیای بەرەو کارەسات مبەرا ئاکەپە-مەهەپەنۍ. مشۆم ئینە بزانیۆ بوینیۆ. ۋەرو ئانەیچ ئێمە چنڼین جارۍ پرۆژەو چارەسەرییما پێشنیارکەرڎ و پېسە تەڤگەری ئەرەیاۋنایما دا. هەوڵەکاما بەردەوام مکەرمۍ. بێ هیوا نیەنمۍ، بەڵام تا ئیساتۍ جە تورکیانە جوابو ئینەی نەدریانۆ. جە تورکیانە بازنەو چەپی، سۆسیالیستی و دیموکراتیکی چی حەقەتینەیە نەیاوێنێنە. نمەتاوا ئا گەمەیە بوینا. جەهەپە مبۆ بە بەشێوە چا گەمەیە. پی جۆرە بەرەوە کۆ ملۆ؟ چێش ڕزگارت مکەرۆ؟ جگە جە بیەی بە شۊن کۊتەیشا نمەبی بە چێوۍ تەر. ئاژە و واقعەکە پی جۆرەنە. گەر جە ئاژەکەی بیاوێنێنە  و دژو ئی کارەساتیە هەڵوێس بیەبیۍ، ئەرەکۊشایۍ کریابیۍ بێگومان ئاڼنە ۋنی نەمجیۍ. چارەسەری زوو پێکئامابیۍ. گەل بە واڵە و برایەتی، دوور جە فشاری، ستەم و چەوەسنایۆ یاوۍ بە ژیۋایۍ دیموکراتیکی.

ئانۍ تەماشەو ئی نامەردییە مکەرا شەرم جە ۋێشا بکەرا

مشۆم ئینسان زیاتەر باسو پەدەکەی، وە بە تایبەتتەر باسو بارزانییەکا بکەرۆ. مشۆم بیاوانە. پێوەس پا فریودایۆ کە سەرۆ باسما کەڕد، گەمەکە فرەیش ئینا چۍ. ئاگاڎار بە؛ مەسەلۍ برادۆستییەکا، ڕێکانییەکا، نێروەییەکا، بەروارییەکا، سندییەکا؛ بە دەیان دەگۍ و ناوچۍ هۆزەکا بەدەسی پەدەکەی ئێرشا ۋەردریۆنە. پەدەکە پەشتگیریێوە تەمام و دۆڵەتو تورکی مکەرۍ. زەمین و زارەکا مسۆچنا، دەگایەکا سۆچناو وێرانێشا مکەرا، باخەکا دلێنەبەرا و خەڵکەکەی ئاوارۍ مکەرا. ئینە بە تەمامی کۆمکوژییا.

وێنەو غەززەی نیشانە مڎریۆ. بەیدۍ بویندۍ چ کارەساتێوە مرۆڤایەتی ڕووە مڎۆ، تەماشەو مەتینای و زاپی و حەفتانینی و برادۆستی بکەردۍ. دەگانشینە کوردەکۍ جە ئەرەیاۋناکاوە هاوار مکەرا. ماچا؛ 'بەزۆر ۋێما ڕزگار کەرد' هیچ چێوێشا پەی بەرنەشیەن گرڎ سۆتەن.

جە ۋەرا ۋەرو ئینەینە بارزانییەکۍ گۊرەتەرۍ با. بیێنۍ بە گلێرگێوە دۆڵەمەڼ. دەساڵۍ چێوەڵتەر ئامارێوە وەڵا کریاوە کە نێچریڤان بارزانی یۆ بۍ جە ١٠٠ دۆڵەمەڼەکەو جیهانی. دەساڵۍ ۋییەرڎ و جە ئیساتێنە یۆن جە ٥٠ دۆڵەمەڼەکەو جیهانی. ئەگەرش هەن مەسرور بارزانیچ شۊنەو ئاڎیۆ بۆ. ٣٥ ساڵېن گرڎو دەرفەت و سەرچەمەکا پانیشتوو کورڎەسانیشا بەدەسئارڎەن. جە ئەرەیاۋناکانە ئینە وەڵا مکریۆوە، پەنەوازش پانەی نیا کە ئێمە زیاتەر سەرش واچمۍ.

ئایە چنی ڕا پینەی مڎریۆ، چنی بێدەنگی هەن؟ چنی تەماشەو ئی ئاژەیە مکریۆ؟ ئانۍ ڕاسی ئی قسا شێونانە و جە بەینشا بەرا بەڕاسی نامەردێنۍ. نامەردایەتی مکەرا. وە ئانێچ تەماشەش مکەرا با شەرم جە ۋێشا بکەرا. ئینە ئاژێوە پا جۊرە نیا کە ئینسان تەماشەش بکەرۆ.

 پەدەکە دەسش ئینا ۋنەو هەزاران جەنگەوانا ئازاڎینە

هامکارییەکۍ میت-پەدەکە یان پاراستنی چێوۍ تازۍ نیەنۍ. جە ڕۊو ئەرەمەرزنایشۆ تا بە ئارۆ هەنۍ. گرڎ کەسێ ئینەی مزانۆ. نکۆڵیش چنە مەکریۆ. فرەو وەختی بە ئاشکرا واچێنۍ. جە ساڵەو ٢٠١٨یۆ چی ٦ ساڵەی دماینە تاوانەو پاراستنو پەدەکەی جە گرڎوو هروژمەکا سەرو هەرێمەکا پارێزنای مەدیاینە هەن، دەسس چنەشەنە هەن. گوزارشتە مڎا بە هەواڵگری دۆڵەتو تورکی. سەرو بناغەو هامکاری هێزەکاو میتی، "ئاڼنە هروژمێما کەرڎێنۍ، گورزەما جە پەکەکەی شانێنە." ئانەی ئی هرووژما تورکیا مکەرۊشا، میت نیا. میت جە پانیشتوو کورڎەسانینە نیا، پاراستن هەن. میت و پاراستن ئینۍ پێوەرە و ئینۍ دلۍ یۆترینینە. گرڎ گوزارشتێوە جە لایەنو پاراستنیۆ ئاماڎۍ مکریۆ. گرڎ زانیارییە هەواڵگرییەکۍ پاراستن کۊشا مکەرۆوە. سەرو ئی بنەمایۍ کۆمکوژی شۊنەو کۆمکوژییرە ئەنجام مڎریۆ. نەک تەنیا دەسێشا، بەڵکو گرڎوو گەردنیشا ئینا دلۍ گۆمەو ۋنێنە.

چی ٦ ساڵا دمایینە هەزاران جەنگەوانێشا دۍ کوشتەی. هەڵای ئێمە سەرو ئی بابەتەیە شرۆڤەما نەکەرڎەن. متاومۍ شرۆڤەش بکەرمۍ و چڼین بەڵگۍ نیشانە بڎەیمۍ. من نمەواچو دە یان سەد؛ بەڵکم بە هەزاران جەنگەوانۍ گەشمەرڎۍ بیێنۍ، گرڎ بە مەڵامەتوو دەزگاو پاراستنیۆ کە ئا ئەم زانیاریێشە دێنۍ بە میتی. ئینۍ گرڎ ئینۍ دەسمانە و بە بەڵگەکریێنۍ. پەی تاوانبارکەرڎەی هیچ کەسێ نمەواچمۍ. ئینە ئاژێوە تازە نیا. ساڵانێوەن ئینە ڕووە مڎۆ و گرڎیچ سەرو بنەماو هامکاریکەردەیۍ نامەردانەی ڕووە مڎا.

چێگەنە بابەتی گرنگ ئینەنە. جە ئیساتێنە هامکاری و خیانەتو بارزانییەکا ڕۊشنبیەنۆ. بەڵام فاشیزمو ئاکەپە-مەهەپەی گەرەکشا بڕۍ فێڵۍ بکەرۆ. دیش کە هامکاریەکۍ خیانەتی بڕۍ هەناسەشا مارۆوە ۋێشارە، چەتەکۍ بڕۍ هەناسەش دۍ پنە، چېرو نامۍ پارېزناو دەگایەکانە نەفەسۍ تەرەشا هۊرگێرتە؛ جە ئیساتێچەنە هەوڵ مڎا هامشېوەو بارزانییەکا جە سەرنیشتیچەنە وەشبکەرا.

گەرەکشانە هوداپاری بکەرا بە چەتەی سیاسی و سەروازی سەرنیشتی

ئانەی چی دماییەنە جە خەڵاتو بەدلیسینە، دەسش وست دلۍ دەسو ئەردۆغانی و باخچەلی و دەسشا بەرزکەرڎۆ بە ۋێشا ماچا 'حزبێوە کورد'ی، ئانە ئێمە پنەش ماچمۍ حزبولکونترا. ۋێشا پېسە هوداپاری نامۍ نیان، گەرەکشانە کە ئاڎیشایچ بکەرا بە چەتۍ سەروازیۍ و سیاسیۍ تازەو سەرنیشتی. ئینە حەقەتینێوە ڕۊشنا. جە ئیساتێنە مەترسی جدی ئی بابەتەنە. مشۆم گرڎ کەسێ ئینەی بزانۆ.

چی ڕوانگۆ مشۆم ئی بازنا ئاگاڎار بکەرمێوە. بەین بەین هۆشداری دێنمۍ. واتە ١٠٠ ساڵۍ چێوەڵی هامکاری و خیانەت بیۍ بە مەڵامەتو شکسوو کورڎی. ئیساتۍ ئانۍ ئا تاریخە خراپەیە واوەی مکەراوە، پېسە خراپتەرین و تاریکتەرین مرۆڤەکا تاریخی یاڎشا مکریۆوە. پەکەکە ڕا پینەی نمەڎۆ. با واز جە زۆرەملێ بارمۍ. یان تاریخ یا گلېرگە نەفرەتشا ۋنەمکەرۆ، گنانۍ ۋەرو نەفرەتو تاریخیۆ. ئا بازنۍ کە پینیشا فریو موەرا، با بلا و دورۍ گناوە. ئی ئاژە چ عیلاقێوەش بە وڵاتپارێزنی کوردیوە هەن؟ کۆمکوژی سەرنیشتەنە ۋەسۍ نییا، جە پانیشت، ۋەرنیشتەنە، جە هەر شۊنێنە کورڎ بۆ، فاشیزمو ئاکەپە-مەهەپەی چا کۆمکوژی ئەنجام مڎۆ. کورد چ عیلاقێوەش پی فاشیزمەیۆ هەن؟ ئایا مکریۆ پی جۆرە کەسا بواچمۍ کورڎ؟ ئایا مبۆ بە نیشتمانپەروەر یان ناسیۆنالیست؟ فاشیستێوە پېسە دەوڵەت باخچەلی. جە تورکیانە کەس دەسش نەگێرۍ. ئانەی چی پرۆسەنە دەسش مگېرۆ ماناش چێشا؟ ڕوانە کورڎی کوشۆ و کۆمکوژی مکەرۆ، چی دەسش مگېرۆ و هۊرش مێزنۆوە؟ ئایا شەرم نمەکەرۆ، ئایا چینەی نمەیاوۆنە؟ ئینە گەمێوەن پەی ۋەرەنگاربیەیۆ کورڎی. ئاڎۍ گەرەکشانە هەمان پرۆسەو لۆزانی واوەی بکەراوە کە چنەشەنە سەرکۊتۍ بێڼې. ئیساتۍ بڕۍ کەسۍ گەرەکشانە جارێوەتەر دەورو هامکاری و خیانەتو ئا کاتیەە بگێڵناوە. دوورۍ گندۍ چنەش ئنا توشو ئێشو ۋێتا بیدۍ. واتە ئەرەکۊشای ئازاڎیی ڕا پی چێوەیە نمەڎۆ. سەرو ئی بنەمایۍ داوا جە گەلەکەیما مکەرو. ئینە گۊرەتەرین مەترسییا. خراپتەرین گەمەن. با ئی ڕاسییە بوینمۍ. پەنەوازا هەڵوێسێوە ڕۊشن جە دژوو ئینیشا بۆ. ڕابەر ئاپۆ واچۍ، "با بە تفی ۋێما ئا جۆرە هامکار و خیانەتکارا خنیکنمۍ." نمەبۆ بلاجبەر و دلۍ خەڵکینە با. مشۆم تف کریۆ میاچەماشا. هامکاری و خیانەت شایەنو خنیکناین. تا نەخنیکیا محاڵا ئەرەکۊشای پەی ئازاڎیی پەرەش پنەبڎریۆ و سەرکۊتەی بەدەس بۍ. تا نەخنیکیا، محاڵا دژمنی تاڵانچی و وێرانکەر مەڕیۆنە. چونکی ئاڎێنۍ کە فرەتەر دژمنی پارێزنا و قەوەتش مکەرا. چی ڕوانگۆ خەبات دژوو عەقڵیەت و سیستەمی فاشیستی، ستەمکارا و قڕکەرا، جە کۊشش و دژ بە هامکاری و خیانەتی نەبڕیانەرە. پېسە گۆشتی و ناخونی پېوەرە بەسێێنۍ.

سەرو ئی بنەمایۍ پەنەوازا گرڎ کەسێ هەستیار بۆ. بە دڵنیاییوە نمەبۆ ئیچازە و دەرفەت بە بارزانی بڎریۆ گەمېوە تازە جە سەرنیشتەنە بکەرۆ.

                 

 ١ و ئەیلوولی ڕاسیینە ڕوێوە سیاو بێ، پەنەش ماچا ڕۆو ئاشتی وەلێ ١ و ئەیلوولوو ١٩٣٩ینە فاشیزموو هیتلەری سنوورەکێش بەزنێ و هجوومش کەردێ سەروو پۆڵندای. جەنگی دووەمو جیهانی پاسە دەسش کەرد، یانێ ئا جەنگە کارەساتێوە گەورەن کە شش ساڵێ بەردەوام بێ. بی مایێ مەردەی زیاتەر جە ٥٠ ملوێن کەسا فاشیزموو هیتلەری سنوورەکێش بەزنێ  یانێ ئا جەنگە کارەساتێوە گەورەن کە شش ساڵێ بەردەوام بی و بی بایسەوو مەردەی زیاتەر جە ٥٠ ملوێن  کەسا، جە ١ و ئەیلوولوو ١٩٣٩ینە دەسش پەنە کەرد، پەی ئینەیە ئینە پێجەوانە بکریۆوە، لایە سۆسیالیست و وەڵێکەوتەیوازەکێ و دیموکراتیوازەکێڕۆو ئاشتییشا ئەرەیاونا، تا جەنگ دماییش بێ و ئاشتی بچەسپیۆ.

 

ئاشتی تەنیا بە دیموکراسی و ئازادی دەسەبەر بۆ. ئەگەر یاگێوەنە ئازادی و دیموکراسی نەمەنۆ، ئایا ئاشتی مێ وەرۆ؟  چا وەختەنە پەی بەدەسئاردەی ئازادی و دیموکراسی، پەنەوازا کۆشیای و جەنگ پەی ئازادی و دیموکراسی بکریۆ، ئینە گەورەتەرین جەنگوو ئاشتین، ئاشتی نا وەلێ بارودۆخوو ئارۆینە مشۆم باسوو جەنگوو ئاشتی بکەرمێ. دیارا کە گەورەتەرین سەرمەشقوو جەنگوو ئازادی و دیموکراسی و سەرکردە و نوێنەرایەتی و هێزوو چارسەروو ڕابەر ئاپۆیا. ئانێ گەرەکشانە ئی هەرمانێ بکەرا، بەدەسئاردەی ئازادی و دیموکراسییا، چەنی کۆشیای ئادی مشۆم یۆی بگێرا، بەتایبەت مشۆم تورکیانە پاسە بۆ.

بە بێ دیموکراتیکبییەی، ئاشتی مسۆگەر نمەبۆ

تورکیانە زیاد جە حەددی پێویس بە ئاشتی هەن، حەقڵیەتوو سیستموو دوژمنوو کوردی فاشیزموو ئاکەپە مەهەپەیا، جەنگوو کوردینە تورکیاش یاونا یاگێوە، کە گۆش بە پیمانە و بنەما و ئەخلاق و یاسێ نمەدۆ، حەر بەشیوی تورکیای فاڕیا پەی گومەو ونێ. پەی مدرنای ئینەیە پەنەوازا خەڵک ئاشتیی تورکیانە بچەسپنۆ، بەبێ ئازادیی کوردی و بەبێ دیموکراتیزەکەردەی تورکیای ئاشتیی مسۆگەر نمەبۆ.

ئاشتی چەنی ئادیشا پێسەو گۆشتی و ناخوونی ئامێتێ یۆترینێنێ، دمایی پەی ئاشتی پەنەوازا پەی جەنگوو ئازادی و دیموکراسی، جەنگی دژە فاشیست یۆی بگێرا، تورکیای جە نان و ئاوی زیاتەرا، پەنەوازییش پینەیە هەن، ئا هێزە کە ئینەیە میاونۆ سەرکەوتەی کوردەکێنێ. بە گردوو چێوەکاو وێساوە مکۆشیا. گردوو کۆشیایشا پەی ئازادی و دیموکراسییا.

جەنگوو یەرەموو جیهانی، ڕاسیین یانێ سەرەسڕئاوەرا، تەیب ئەردۆغانی وات" ڕەنگای دماتەرنە جەنگی یەرەموو جیهانی ڕووە بدۆ، پەنەوازا ئینسان وێش ئامادە بکەرۆ". ئیساتێ گرد لاێوە ئەوەخوایش مکەراوە، وێسا پەی جەنگی ئامادە مکەرا جەنگەکە دەیان ساڵێ بەردەواما، مەبەسم ئانەنە دەیاان ساڵێن جەنگ هەن، چەنی خەڵک ئینەیە نمەیونۆ.؟

جەنگی یوەموو جیهانی چەنی دماییش ئاما؟بە شۆڕشوو ئۆکتۆبەری دماییش ئاما، جەنگی دووەموو جیهانی، چا دۆخەنە پەرەش سانا و دۆخێوی جیاوازتەر بێ، یۆبییەی سۆڤیەتی وڕیا، جەنگ دەسش پەنە کەردۆ، ئێمە پێسەو جەنگی یەرەموو جیهانی نامێما نیا، ڕابەر ئاپۆ پێسە ورش سەنگنا، ساڵەو ١٩٩٠ی قەیرانوو کەنداوی و جەنگ قۆمیێ ئی جەنگە چا وەختیوە بەردەواما.

 ئەگەرت ئینسانەکێ جەنگەنە نەبانە چینەی نمەیاوانە، حەر جارێوی دۆخێوی جیاوا ڕووە مدۆ،  بە پاو ئا  دۆخەیە هورش مسەنگنا، پەنەوازا وێشا چی جەنگەیە نەجات بدانە. بڕێو ماچا " هەڵای ئامادەکارییەکێ ئینێ ئارانە" بڕێو ماچا ئۆکرانیاوە دەسش پەنە کەردەن، پاسە نییەن، ئەوەڵوو ساڵەو ١٩٩٠یوە ماوەو ٣٥ ساڵان جەنگی جیهانی ئینا ئارانە.

هەلومەرجوو ساڵاو ١٩٢٣ ئیتر ڕووە نمەداوە

ئی جەنگە چکۆ بەردەوام بۆ؟ گرد یاگێوە وەرکەوتوو دلێڕاسەینە، جەنگی ئەوەڵوو جیهانی چکۆنە بەردەوام بی،ئانێ پەرۆشێنێ با تارێخوو جەنگەکەی بکەراوە و وەنەش بکۆڵیاوە. موینمێ کە جەنگی یەرەموو جیهانی چاگە مکریۆ، ئەڤغانستانۆ تا یەمەن و لیبیا و چایچۆ پەی عێراقی و سووریای، واوەی گردوو خاکوو عوسمانی ئینێ ناوەندوو جەنگەکەینە؟ نە بەرەی ئەڵمانی – عوسمانی و نە بەرەی ئینگلیز – فەرەنسی، ئامانجوو هامپەیمانەکا نەیاو ئەنجام. چی؟ چونکوم ڕووسیانە یاگەدارێوە نەبێ ئادێ وەنەش تەرسێنێ، تا ڕاگێرییش ونە بکەرا، ڕێککەوتەێوە تازە بکەرا، دەوڵەتوو تورکی چی دنیێنە پەیدا بییەن. پەیمانەو لۆزانی پێسە پەیدێ بیێنە، پاسەیچ مزانا کە خاس جەنگشا کەردەن، دۆخەکە خاس هورسەنگیا، بە سیاسەت خاس لەیەک دریاوە، جووڵیایوەی کەمالیستی بڕێو وێگێرییش کەرد، چا هەلوومەرجەنە ئی ئەنجامەش دەسئاورد.

ئا یاگێ کە جەنگی ئەوەڵوو جیهانینە ناوەندوو جەنگی بێنێ، هەمان ئا یاگێنێ کە ئیساتێ ناوەندێ جەنگێنێ وەرکەوتوو دلیڕاسەینە، تا مێ ڕووە وەنەو تورکیای مکەرۆ،کەس ئینەشا تورکیانە وینا و یاوێنە، ناوەندەکە ئینا چا، وەڵێئامایەکاو دماو ساڵەو ١٩١٨ نمەمەنا، تورکیا مبۆ بە ناوەندوو جەنگی، مبۆ بە ژوورێوە چا جەنگەیە.

تاکە ڕاو ژیوای تورکیای بەرەی دیموکراسییا

 هەست پیەنەیە مکەرا، پەی ئاستنگکەردەی ئینەیە،جەنگ بەینو ئیسرائیلی و ئێرانینە وەش مکەرا، جەنگوو بەینوو حەماسی و ئیسرائیلیشا وەش کەرد، هەوڵێ مدا جەنگوو بەینوو ئیسرائیل-حزبوڵای هورگیسنا. وەلێ هەوڵەکێشا بەتاڵێنێ! نمەتاوانێ بەئاشکرا ئینەی بواچا،ئی جەنگە ڕووە مدۆ، تورکیا ژوورو وێش وەش مکەرۆ، تورکیا مبۆنە بە ناوەندوو جەنگەکەی، تاکە چیوێ تورکیای چا دۆخیەیە ڕزگار بکەرۆ دیموکراسیکەردەین سەروو بنەماو ئازادیی کوردی و یۆبییەی دیموکراتیکوو گەلی چەنی گەلاو هەرێمەکەی، کۆنفیدراڵیزمی دیموکراتیکا وەرکەوتوو دلێڕاسەینە بەرەو دیموکراسی ئینا دژوو ئی جەنگینە و ڕێکوستەیی بەرەو ئاشتییا، تاکە ڕاو ژیوای تورکیانە ئینێنە.

 پەنەوازا گرد کەسێوە بەڕۆشنی ئینەیە بوینۆ و بیاوۆشەنە، نمەکریۆ بواچمێ 'ئێمە ئاشتیما گەرەکا'، ئینە چێوێوە جیددیا، با گرد لاێوە عەقڵوو وێشا جەم بکەراوە، با بەدرووسی جە سەرمایەداری بیاومێنە. با جە  جە پەیوەندییە دلێنەییەکاو سیستموو سەرمایەداری مۆدێرنی بیاومێنە. با چە پەیوەندییە دلێنەییەکاو سیستموو سەرمایەداریی مۆدێرنیی بیاومێنە.

نمەبۆ فرسەت بدریۆ بە کاولکەردەی ئیکۆلۆجی

 

چەوسنایوەی ئینسانی سەروو ئینسانیرە و فشار و ئەرەگیری سەروو سرووستیرە هامتەریبینێ، بۆنەو ئی فشارە فاشیستییەوە عەقڵیەتوو باڵادەسیی پایای ملوو ژەنێرە،ئی چەوسنایوەیچ لاێوە تەرۆ، بە ماناو هجوومی و چەوسنایوەن پەی سەروو سرووشتی. ژیوای ئازادوو گلێرگەی ڕاوەبەردەی دیموکراتییانە،  ڤنەو ئازادیی ژەنانە ئی پراکتیزە بەماناو پێوەژیوای چەنی سروشتی و بییەی مەعریفەی سروشتەنە و  بییەی مەعریفەی سرووشتەنە و هەماهەنگیی چەنی سرووشتی مێ. شێونای سرووشتی، یانێ پەرەسانای  ستەمی و ئیستغلالی ، دیکتاتۆری فاشیستی و سیستەموو پیاسالاری بەرزتەرین ئاستەنە،پەنەوازا پاسە هوربسەنگنیۆ.

پەنەوازا گرد کەسێوە چا بوارەنە مدرنۆوە، ویڕۆشنکەردەیوەی زیاتەرش پێویسا، جمیەرە کۆمەڵایەتییە  ئیکۆلۆژییەکێ ڕێکوستەی و چالاکیی زیاتەر پەرەش پەنە بدریۆ.

ئێمە گرنگیێوە فرە بە گرد هەنگامێوە ئی بناغەیە مدەیمێ، گردوو گەلەکەیما گرد دەگانشینێ و کۆچەرێ چایاگەنە کە هەنێ،هاگادرێ زەمینەکاشا با،خاوەندارییش بکەرا،ئی سیستمە فاشیستی ستەمکار و جینۆسیادە،نمەبۆن ڕاش پەنە بدریۆ سرووشتی تاڵان بکەرۆ.

 

بانگەواز پەی ٣٢ـەمین فیستیڤاڵی کلتوریی کوردی

پێسەو وەختی متاومێ جە گرنگیی ئە ڤیستیڤاڵەیە بوینمێ، مگنۆ ئاخرەکاو ساڵەو یوەموو هەڵمەتەو ئازادیی گەردوونیینە کە،ئامانجوو ئازادیی گەردوونی کە ئامانجش ئازادیی جەسەیی ڕابەر ئاپۆین، ئی چالاکییە وەختوو ساڵوەگێڵوو هەڵمەتەکێنە مکریۆ، پەوکای پێسەو ئەنجامی مانادارتەر بۆ.

پەنەوازا هەڵمەتەی گەردونییەو ئازادیی بیاونیۆ قەلاپۆ، چێنە گەورەتەرین هەرمانە و وەرپەرسیی مگنۆ سەروو شانەو گەنجا، ئەگەر سەرنجە بدەیدێ گەنجێ هەمیشە ئینێ چالاکیینە پەی ئازادیی جەسەیی ڕابەر ئاپۆی، ڕاسینە ئادێ فیستیفاڵەکەی ئامادە مکەرا،ژیوگەکەی ئامادە مکەرا.

پەنەوازا گردوو گەنجا جەمێ بکریاوە، گەنجاو کوردی و ئەنتەرناسیۆناڵی، گردوو دۆسە گەنجەکاما، هامڕا گەنجەکاما بەدڵنیاییوە، مشۆم مانا و گرنگیی ئینەیە بە پاو ئینیە بەشداریێوە فراوان، بەگەورەیی ڕاپیما و تەنیا پینەوە سنووردارێ نەبا،یانێ پەنەوازا، سنووردارێ نەبا، یانێ پەنەوازا سەرو ئاستوو سەرمەشقایەتیی بەشدارێ ئامادەکەردەی ڤیستیڤاڵەکەنە بکریۆ.

من ئیساتێوە داواو بەشداریی ڤیستیڤاڵەکەینە مکەروو، مەبارەکبایی ڤیستیڤاڵەکەی مکەروو، بەتایبەت داوا جە گەنجاو کوردی و ئەنتەرناسیۆنالا مکەروو، تاڤیستیڤاڵوە گەورە بکریۆ، سەفەربەرێ بیدێ.