هامسەرۆکو دەسەی ڕاۋەبەری کەجەکەی جەمیل بایک بۆنەو ٣٩ەمین ساڵوەگېڵ و هەڵمەتەو ١٥و تەباخی (ئاب) باس جە ئەکادیمیاو مەعسوم کۆرکمازی کەرۊ کە کادرە سەرمەشقەکۍ کۊشیای ئازاڎیی کورڎی چا پەروەردەکریۍ.

هۊرسەنگناکۍ جەمیل بایکی پی جۆرەنۍ:

ئەکادیمیاو مەعسوم کۆرکمازی جە تاریخو پارتەکەیمانە و کۊشیایمانە یاگېوە گرنگەش هەنە. پۍ ئانەی تاریخو پارتی و کۊشیایما بە عالی بزانیۊ مشۊم ئەنەیاۋای جە بارەو ئا قۆناغیۊ بۍ ئاراوە.  ۋەرو ئانەی جە ۋەڵۍ وستەی کۊشیاینە دەورېوە گۊرەش گێڵنا و دماتەر سەرو ئا میراسیە خەباتی پەروەردەیی و ۋەننگۍ ئەرەمەرزیۍ. ڕابەر ئاپۆ ئا پەرسۍ رووبەڕوو ئاخېزی بېنێوە و چارەسەرو ئا پەرسا جە بوارێوە ئەکادیمینە کادر و جەنگاوەرا یاۋنېنە و ئامانجەکە ئانەبۍ جە پەرس و قۊرتەکا ئاخېزو کوردسانی چارەسەر کەرۊ و ئاخېزەکەی ۋەڵۍ وزۊ. بێگومان جە چوارچێوەو ئا ئامانجەینە گەشەئەسایۍ فرە گرنگ ڕووەشا دا. قۊرتە ئایدۆلۆژیکیەکۍ رێکوستەی جە ڕاو قووڵکەرڎەیۊ پارتیبیەی و جەنگاوەربیەی چارەسەرکریۍ و ۋەڵۍ کۊتەی چا رێوە ئاما ئاراوە. ڕابەر ئاپۆ جە ئەکادیمیاو مەعسوم کۆرکمازینە بە شێۋېوە سیستماتیک و زانستی ئا شکڵەو چارەسەریش بەرد وەڵېوە پی جۊرە پاسەش کەرڎ کە دلۍ کادرەکانە فاڕیای گۊرە بێنەئاراوە و کادرەکۍ ۋېشا بە ۋیر، هزر و ئیراڎەو ئانەی بیاۋا کە بتاوا ئاخېزو کوردسانی قوڵتەر کەرا و ۋەڵېش وزا. وەختۍ تەماشەو تاریخو کۊشیایما کەرمۍ، ۋینیۊ کە جە بەینو ئەکادیمیاو مەعسوم کۆرکمازی و ۋەڵۍ کۊتەکا ئاخېزینە پەیوەندیۍ حېقم هەن. جە لایۍ تەرۊ ۋەرو ئانەی گەلوو کورڎی بە کۊشیای سەرجەنۊ بیەو ۋېش بەدەسئارڎ و جە ڕاو کۊشیایۊ بی بە خۊتان هوشیاری، شناسنامە و ئیراڎە؛ ئەکادیمیایچ جە ڕاو بەدەسئارڎەو ئا تایبەتمەندیا گلېرگە خۊتان پێگېوە گرنگ بۍ. ۋەرو ئانەی ئەکادیمیاو مەعسوم کۆرکمازی نەک حەر پۍ پارتی و جەنگاوەرا، پۍ فاڕیای و هورچەرخناو گلېرگەیچ دەورو ۋەننگەیش گېڵنا.

هەڵبەت پۍ یاۋاینە جە دەورو ئەکادیمیاو مەعسوم کۆرکمازی پێویسا هەلومەرجو ئا سەردەمیە، ئاژەو رێکوستەی و کادرەکاش، ئامانجەکۍ پارتی چا سەردەمەنە و ئا قۊرتۍ ڕوبەڕوشا بېنێوە، بزانیا. بېجگە چانیشا مشۊم ئاژەو گلېرگەو کورڎی، کاریگەری کۆلۆنیالیزمی سەرو گلېرگەی، ئا خراپەکارییۍ کە ۋیرو گلېرگەی و نەتەوەینە ۋەشش کەرڎېنۍ و قۊرتەکۍ کەسایەتی کورڎی جە ئاکامو ئا چېواوە، مشۊم زانیا. یاگۍ ئەکادیمیاو مەعسوم کۆرکمازیچ گرنگا و بە بۍ زانای ئانەی زەحمەتا کە ئینسان بزانۊ ۋەننگەکە جە چ هەلومەرجێوەنە بیەن و رووبەڕوو چ قورسی و تەنگوچەڵەمېوە بیەنۊ. نەک پۍ دەسنیشانکەرڎەی قورسیەکا، بەڵکم پۍ زانای ئانەی کە ۋەران ۋەر بە قورسیەکا چ کۊشیایۍ کریان ئا قورسیۍ چنی لا دریېنۍ، مشۊم ئانە زانئۊ.

ڕابەر ئاپۆ مېڎانو ۋەرکەوتوو میامینیش پېسە بارەگای دیاری کەرڎ. ۋەرو ئانەی ئامانجش ئانە بۍ کە جە دژوو کۆلۆنیالیزمیێوە قڕکەری پېسە رژێمو سەوازی فاشیزمو ١٢و ئەیلولی کۊشیاکەی بیاۋنۊ بە ئاستێوە تازە. بێگومان جە کوردسانەنە کۊشیای ڕاوەبەر کریۍ.  مەنتیقەو ۋەرکەوتوو میامینی پۍ کۊشیای جە وڵاتەنە پېسە پەروەردەی بە بناغە و کۊشیای ۋینیۍ. ۋەرو ئانەی ۋەڵتەر پارتو کۊشیای و وڵاتی بۍ، ۋەرو ئانەی ئی مېڎانیە بە شېۋېوە عالتەر بەکاربارا، هەڵسوکۊتېوە پا جۆرە بە بنەما گیریابۍ، کە وەخت و گردو ئا دەرفەتۍ بەدەسئامېبېنۍ پۍ ئا ئامانجیە هۊرسەنگیا. ڕابەر ئاپۆ گرنگیېوە فرەش پانەی دا و بە پاو ئانەی رێکوستەی و پەروەردەش ساز کەرڎ. پېسە ۋەڵتەریچ ئاشکرا بۍ، گەشتەر کەرڎەی ئاخېزو کوردسانی تەنیا بە حۊڵدایۍ پا جۆرە تاۋۍ بە ئەنجام بیاۋۊ. ۋەرو ئانەی گلېرگە و کەسایەتی کورڎی چېرو کۆلۆنیالیزمی جینۆسایدکارینە رووبەڕوو وڕای هۆشی و ۋیری بیەبېوە، کۊشیای و مدرامان پەی شناسنامەی نەتەوەیی، ۋیری نەتەوەیی و ئشناسای دوژمنی فرە لاواز بیەبۍ. فشار، تاۋنایۊ کولتوری و کۆکوژی سەرو بنەماو سیاسەتەکا جینۆسایدی، ڕاش ۋەردەمو ئا ئەنجامانە کەرڎەبېوە.ئا تایبەتمەندیۍ جە گلېرگەکا تەرینە فرە نە پیویۍ. ۋەرو ئانەی کۆلۆنیالیزم جە کوردسانەنە جە کۆلۆنیالیزمو وڵاتا تەری جیاواز بۍ. جە کوردسان سەرو بنەماو نکۆڵی و قڕکەرڎەی، کۆلۆنیالیزم پېکئامان. جە یاگەکا تەرینە نمونېوە پا جۆرەو کۆلۆنیالیزمی نییا. رەنگە ئینسان تاۋۊ ۋاچۊ کە پی جۆرە حەجگیز بیەیش نییا. جە تاریخەنە نمونېوە فرەو ئانەی بیەیش نییا. ۋەرو ئانەی ڕابەر ئاپۆ کۆلۆنیالیزمش جە کوردسانەنە پېسە 'کۆلۆنیالیزمی قڕکەر' ی بە نامۍ کەرڎ. ئینە چەمک و ئەنەیاۋایۍ گرنگا کە ئینسان راسی کورڎی و کوردسانی بە عالی یاۋۊنە. ئی شێوازو ۋەرچەم ڕۊشنیە گرنگا، ۋەرو ئانەی تا ئانە پێکنۍ ئینسان مەتاۋۊ کۆلۆنیالیزم جە کوردسان و راسی کورڎا عال درک پنەکەرۊ. ئەگەر ئینسان کۆلۆنیالیزمی جە کوردسان، جە چوارچێوەو کۆلۆنیالیزمی کلاسیکینە هۊرسەنگنۊ، پۍ ئەنەیاۋای جە راسی کورڎی ئانە فرە لاواز بۊ و زەحمەتا کە پی مامەڵە کەرڎەیە بە دروسی جە پەرسو کورڎی یاۋۊنە. پۍ نمونەی، پەرسو فەلەستینیچ چی روۊ ئنڎەو پەرسو کورڎی گرنگ نییا. بێگومان دەوڵەتو ئیسرائیلی جە ڕاو نەتەوەپەرسی تاریخی و ئەقڵیەتو نەتەوە-دەوڵەتپارێزی سیاسەتو سەردەسەییش سەرو فەلەستینیرە پەیڕەو کەرڎ و گەرەکش بۍ گەلوو فەلەستینی جە مەنتیقەو ۋېشانە بەرکەرۊ. ئینە قڕکەرڎەی و جینۆسایدۍ ئاشکران. بەڵام پېسە ئانەی دەوڵەتو تورکی کەرڎەنش، نکۆڵی نەکریان. جە بنەڕەتەنە هێزی زۆرداری بەکارئامان و سیاسەتیوە پەیڕەوکریان کە گەلوو فەلەستینی جە وڵاتەکەشانە بەرکەرا. بەڵام گەلوو کورڎی نکۆڵیش ۋنەکریان و بە نەبیەی نریانەرە. گەرەکشابۍ کورڎ دەسبەردارو ۋېشا با و ۋېشا بە نەتەوەی باڵادەسیرە بەساوە. ئا سیاسەتە ڕاش ۋەردەمو ئانەینە کەرڎۊ کە شناسنامە و ۋیری کۆمەڵایەتی دلېنەبریۊ و گلېرگە جە کۆمەڵایەتیبیەی بلۊ بەرۊ. ۋەرو ئانەیچ گەشتکەردەی ئاخېزو کوردسانی بە ماناو کۊشیای جە ۋەران ۋەر بە دوژمنی و حەرپاسە بەروستەو گلېرگەی چېرو کاریگەری کۆلۆنیالیستی و جینۆسایدکەرینە، رزگارکەرڎەی گلېرگەین. ئانەیچ کۊشیاکەی قورستەر کەرۊ.

ڕابەر ئاپۆ جە ساڵەو ١٩٧٩ینە پۍ ئانەی کۊشیای یاۋنۊ بە ئاستێوە تازە بەرەو ۋەرکەوتوو میامینی لۋا. ڕابەر ئاپۆ چنی یاۋا بە ۋەرکەوتوو میامینی، کەم تا فرە مزانیۊ. ئا پڕایۊ سەرو ئەساسو دەرفەتی و پەیوەندی فرە کەمی ئەنجامدریا. ۋەرو ئانەی گەلوو فەلەستینی دژبە ئەرەگیری ئیسرائیلی کۊشیۍ، ئا مېڎانە بی بە مېڎانو کۊشیای. کۊشیای گەلوو فەلەستینی ۋەرکەوتوو میامینیش کەرڎەبۍ بە مېڎانۍ دینامیک. کاریگەرییەکەش پېسە کاریگەری ئاخېزو ۋەرنیشتی بۍ سەرو ۋەرکەوتوو میامینی. رێکوستۍ فرۍ ئېنۍ ئا مېڎانە، تاۋېنۍ ۋېشا پارېزنا یاخوڎ پەی ئامای دی ئامانجەکاشا، بڕۍ دەرفەت دەس وزا. ۋېش جە ۋېشەنە ۋەرکەوتوو میامینیچ خۊتان بڕۍ قۊرتۍ بۍ، چنی سیستمو مۆدێرنیتەی سەرمایەداریچ گرفتش بۍ. ئانە جە ۋېشەنە دینامیزمێوەش خوڵقنا و مەنەیۊ چا بە ماناو کۊشیایۍ بە گوڕ و تین بۍ. کۊشیای گەلوو فەلەستینی و کاریگەرییەکەش سەرو ۋەرکەوتوو میامینی و جەهانی ئا دینامیزمەشە زیاتەر کەرڎ. وەختۍ جمیەرەکەیچما لۋا ۋەرکەوتوو میامینی، جە مېڎانەکا رێکوزیا فەلەستینیەکانە بنەش وستە. هەڵبەتە ئانە جە ئاکامو پەیوەنڎی چنی رێکوزیا فەلەستینیەکا ئامابۍ ئاراوە. چا قۆناغەنە رێکوزیا فەلەستینیەکۍ زیاتەر جە لوبنانە بنەشا وستەبۍ. یۊ چا شۊنایچە مەنتیقېوە نزیک جە سنوورو بەینو سوریای و لوبنانی بۍ کە بە چاڵایی بیقاعی ئشناسیابۍ. پارتەکەما چا بنەش وستە و ئا شۊنۍ بی بە شۊنەو فرەو گلېرۊبیەییا و خەباتی گرنگ و جگە چانەی چا شۊنېنە کادرەکۍ پارتەکەیما پەروەردە کریېنۍ.

چا قۊناغەنە فرە ڕێکوزیۍ فەلەستینیۍ جیاجیۍ بێنۍ. فرێشا دلۍ وێشانە هامپەیمانیشا ساز کەرڎەبۍ. بەرەی دیموکراتیک، بەرەی ڕزگاری و فەتح بەشێوە چانێشا بێنۍ. پارتەکەما هەوڵۍ دۍ، کە چەنی فرەو ڕێکوزیایەکا پەیوەندی ساز، پەی ئا کادرا کە وەڵاتۊ ئێنۍ فرسەتوو ئەەرەمەرزیای وێزاوە. چا قۊناغەنە یاگێوە نەبۍ، کە کادرەکۍ دلێشنە ئەرەنیشتی با، بتاوا پەروەرڎە کریا و خەباتی ڕێکوزیای کەرا. شۊنێوە تایبەتە بە پارتەکەی نەبۍ. بەپاو ئا فرسەتا کە ڕێکوزایە فەلەستینییەکا دێبێنۍ پەنە، تاوێنۍ ئەرەنیشتۍ با. فرسەتێوە وەرتەسک بە ڕێکوزیایەکا دێنۍ. سەروو بنەماو ئانەیە بڕێوە جە هامڕایا جە کەمپەکانە بێنۍ دەسبار دێنۍ. پارتیچ ویرێش جە گێڵایۊ پەی وەڵاتی و دەسپەنەکەرڎەی جەنگی چەکداری کەرێوە، پلانیش پەی ئانەیە نیارە، کە کادرەکاش لە وەڵاتنە کێشنۊوە پەی مەیدانوو وەرکەوتوو دلێڕاسەی و ئادیشا چاگە پەروەرڎە و ئامادە کەرۊ. وەروو ئانەیە نەک چەنی یەک ڕێکوزیای، هەوڵۍ دۍ چەنی گردوو ڕێکوزیایەکا کە بە ئەرێنی مامەڵە کەرێنۍ، پەیوەندیی ساز کەرۊ. لێوە تەرۊ دیکەوە ڕێکوزیایە فەلەستینییەکۍ دژوو ئیسرائیلی گژیێنۍ و بە پاو ئانەیە بارەگاکاشا وەشۍ کەرێنۍ. ئا هامڕێچە کە کە قبووڵێشا کەرێنۍ، بە پاو ئانەیە ئەرەنیشتۍ کریێنۍ، پا شەرتۍ جە کەمپی جیاجیانە ئەرەنیشتۍ کریا، وەڵۍ کریێنێوە، وەروو ئانەیە پێکئاماو پارتەکەی پێوە نەبێنۍ. دلۍ ڕێکوزیایە جیاجیایانە و شۊنە جیاجیایانە مەنێنێوە. دۊڵەو بیقاعی کەچا یەکەم یاگانە کە پارتی لوابۍ دلێش، پا شکڵە وەش بۍ. بەڕاسییچ کەمپوو بەرەی ڕزگاریی فەلەستینی چا مەنتێقانە بێنۍ. پوکای ئانە یاگۍ ئادیشا بۍ. بۊنەو ئا پەیوەندییاوە چەنی بەرەی ڕزگاری فەلەستینی سازۍ کریێبێنۍ، پارتی گرووپێوەش جە هامڕایاو وێش چاگە بنەدارۍ کەرڎێبێنۍ و چەنی بەرەی ڕزگاری فەلەستینی ماوۍ چا مەنۊ. وەروو ئانەیە نزیکوو سنوورەکاو سووریا بۍ، ئاگە یاگێوە گونجیۍ نەبۍ. ورد ورد چاگە خەباتی گرنگ دەسش پەنە کەرد. یۊشا کۊنفڕانسی یوەموو پەکەکەی بۍ، کە ساڵەو ١٩٨١ ساز کریا. کۊنفڕانسەکە جە کەمپوو پارتینە چاگە ساز کریا. پێسە مزانیۊ چا کۊنفڕانسەنە قەرارۍ فرە گرنگۍ دریۍ. چا کۊنفڕانسەنە قەرار دریا گرووپەکاو گەریلای بلاوە وەڵات و بە سەرمەشقایەتیی گەریلاکا قۊناغێوە تازەو کۊشیای دەس پەنە کەرۊ. لایەن و ستراتیژوو پارتی کۊنفڕانسەکەنە قسەوباسش سەرۊ کریا و دەسنیشان کریا. کۊنگرەی دووەموو پەکەکەی ئا قەرارێشە کەردی هینۍ کۊنگرەی، ئا ستراتیژە جە بنەڕەتنە جە کۊنفڕانسی یوەمنە دیاریۍ کریێبێنۍ.

ساڵەو ١٩٨٢ ئیسرائیل هجوومش کەرد سەروو بەیروتی و جەنگ دەسش پەنە کەرد. دماو جەنگەکەی گرووپە فەلەستینییەکۍ قەرارشا دا، کە کەمپەکاشا لوبناننە چۊڵۍ کەرا و بەرەی ڕزگاریی فەلەستینی کەمپەکاش چاگە چۊڵۍ کەرۊ و دماو ئا قۊناغەیە پارتەکەما چاگە مەنۊ و ئاگەشا کۊنتڕۊڵ کەرد. جەنگوو ١٩٨٢ بەیروتی پەی ڕێکوزیایە فەلەستینییەکا بە ماناو شکستی بۍ. ڕەنگا ڕێکوزیایە فەلەستینییەکۍ نەمەڕیێبا، وەلۍ بۊنەو ئانەیۊ خەتێوە قەوەتەو جەنگی وەش نەکریا، ئیسرائیلی نەمەڕیا، قەرارشا دا کەمپەکاشا لوبناننە وزا چێروو ژێر چەترەو هێزە میاننەتەوەییەکا. لێوە تەرۊ ساڵەو ١٩٨٢ وەختۍ بەیروت پارێزیا، پەکەکە دەورێوە گرنگش گێڵنا. چا شۊنانە کادرەکاو پەکەکەیش دلێنە ئەرەنیشتۍ بیێبێنۍ، خەتەو مدرامانی سازە کریا و هێزەکاو ئیسرائیلی نەتاواشا ملوو ئا یاگرە زاڵۍ با. ئەنجاموو ئا مدرامانانە بەیروت نەکەوت و هێزە میاننەتەوەییەکۍ ئامۍ سەروو خەتۍ، جەیۊیاواینەێوە ساز بی و تەوقە ورگیریا. جە پارێزنای بەیرووتینە ١١ هامڕۍ گەشمەرڎۍ بیۍ. فرۍ بریندارۍ بیۍ و دیلۍ کریۍ. قەبرەو گەشمەرڎا چاگە هەنە، پەوکای یوەم یاگۍ گەشمەرڎەکاما ئاگەنە. لێوە تەرۊ جە پارێزنای بەیرووتینە لایەنی شۊڕشگێڵنی و کاراکتەری جەنگاوەریی پەکەکەی و لایەنی شۊڕشگێڵنیی پەکەکەی لاو گرد کەسیوە وینیا. تا ئاوەخت ژیواینە هەڵوێستی جەنگاوەرانەو پەکەکەی، ژیوای دادپەروەرانە، دیموکراتیک، ڕێکوزیا و کۊمۊناڵوو ئادیشا سەرنجەو جبەریش پەی وێش کێشتە و ڕێزش وەنە گیریا. دماو وەرگێریی بەیروتنە ساڵەو ١٩٨٢لایەنی ئایدۊلۊژیی ڕێکوستەی پەکەکەی وزیا ڕووە، ئانەیچ وەشەسیای پەکەکەیش زیاتەر کەرد. وەختۍ فرەو ڕێکوزیایە فەلەستینییەکا بە بۍ مدرامانی گرنگ کێشیێوە. کادرەکاو پەکەکەی خەتێوە گرنگەو مدرامانیشا کێشتە و تا سەر مدرامانشا کەرد. فرەو ڕێکوزیایە فەلەستینییەکا نەتاوابێشا هەڵوێستی چانە برمانا، چوون ئامادەکارییشا نەبۍ. گردوو ڕێکوزیایە فەلەستینیەکا داکۊکیشا جە دۊزوو فەلەستینی کەرد، وەلۍ دیسپلینی ڕێکوزیایی و مامەڵەی ئایدۊلۊژیکیشا لاواز بۍ یا جە جەوهەروو وێشا دوورۍ کەوتێبێنێوە، پارتەکەیچ سەرنجەش سەروو کۊشیای بۍ، وێش بە پاوجەنگی ئامادە کەرڎەبۍ. بوو. وەروو ئانەیە پارتەکەما فکروو ئانەینە بۍ، کە گێڵۊوە پەی وەڵاتی و چاگە کۊشیۊ و جەنگ دەس پەنە کەرۊوە و سەروو ئا بنەمێوە ئامادەکاری کەرۍ. ڕێکوستەی و کادرەکاو ڕێکوستەی سەروو ئەو بنەمۍ پەروەرڎە و ئامادە کریێنۍ. وەروو ئانەیە تاقە چێوۍ کە کادرەکاو پەکەکەی سەرشۊ مرڎێنۍ، کۊشیا بۍ. ڕابەر ئاپۊ سەروو ئا بنەمێوە ورد بێوە و لوۍ شۊنەو چێوەکارە، تاپارتەکەی وزۊ دلۍ چنەوردبیەیۊیۍ چانەینە کە بەرڎەوام بەقووڵی هەوڵۍ مدۊ.

دماو جەنگوو ١٩٨٢ بەیروت ئا یاگۍ بۍ مەیدانێوە کە پارتی چەنەش مەنێوە، فرەو خەباتی چگە کریا و ئاگە بی بە ناوەند. ئەکادیمیاو مەعسوم کۊرکمازی ساڵەو ١٩٨٧ چاگە ئەرەمەرزیا و تا ساڵەو ١٩٩٢ چا مەنۊ. چاگە بە هەزاران کادرۍ پارتی پەروەرڎۍ کریۍ. ڕابەر ئاپۊ پەی وێش سەروو ئەکادیمیایۊ مرڎۍ پەروەرڎە کەرۍ. جە ئەکادیمیاو مەعسوم کۊرکمازینە تەنیا پەروەرڎەی سەروازی نەدریۍ. ئەکادیمیاو مەعسوم کۊرکمازی وانگەو پارتەکەیما بۍ و پەروەرڎەی بیرڎۊزی و سەروازییش چەنە کریۍ. دماو پەروەرڎەی بیرڎۊزی، سیاسی و سەروازی کە چاگە وچێێنێوە، کادرەکە یاوۍ ئاستێوە، کە بتاوۊ گردوو خەباتوو پارتەکەی کەرۊ و خەباتەکا بەرۊ ڕاوە. ئەکادیمیاو مەعسوم کۊرکمازی جە لوایوەڵێوەکانە گردوو مەیدانەکاو خەباتینە بەتایبەتی جە وەڵیوەبەرڎەی جەنگوو گەریلاینە دوەرێوە یەکلاییکەرەوەش بۍ. ئا کادرۍ چاگە یاوێنۍ پەنە لوێنێوە پەی وەڵاتی و جەنگی گەریلایی وزێنۍ وەڵۍ، هەم لوێنێچ مەیدانەکا و خەباتی بیرڎۊزی، ڕێکوزیای و سیاسیی کەرێنۍ. متوایۊ بوچیۊ، کە خەبات و کۊشیای سەرەکیی پارتی چاگە بۍ. تا ساڵەو ١٩٩٢ چاگە پێسە خەبات کریا. ساڵەو ١٩٩٢ ئەکادیمیاو مەعسوم کۊرکمازی وزیارە. داخرا. چونکوم تورکیا فشارش وست سەروو دەوڵەتوو سوریای. بێگومان تورکیا بە پاڵپەشتیی تورکیای ئا فشارشە کەرد. پەوکای سەروو سوریایۊ زیاتەر جە ڕاو ئەمریکای و ناتۊیۊ کریێنۍ. وەختۍ دەوڵەتوو سوریای نەتاواش وەراوەر پا فشارا وێگێری کەرۊ، پارتەکەما قەراروو وستەیرەی ئەکادیمیایش دا. پێسە مزانیۊ پیلانگێڵیی میاننەتەوەیی بە فشاروو ئەمریکای و ناتۊی سەروو دەوڵەتوو سوریایۊ دەسش پەنە کەرد. وەختۍ دەوڵەتوو سوریای وەراوەروو ئا فشارانە چۊکێش دێرە، ڕابەر ئاپۊ قەرارش دا سوریای جیا بازۊ. هەرچندە چا قۊناغەنە ئختیاروو لوای بەرەو ئەورووپایچ ئاما ئاراوە. دماو ئانەیە هەلومەرج پەی مەنەیۊ سوریانە وەرڎەس نەمەن، ئا ئیختیارە ئاما وەروو باسی. چا چیوایچۊ هەست پانەیە کریۊ کە مامەڵە و هەڵسوکەوتوو دەوڵەتوو سوریای ستراتیژی نەبۍ. مامەڵە و نزیکایەتیشا سەروو بنەماو تاکتیکی بۍ. ئانە ئاما ئاراوە کە پەیوەندییش دەوڵەتا و بەرژەوەندیی دەوڵەتاوە بۍ. هەرچندە دەوڵەتوو سوریای پاسە مامەڵە کەرۍ، ڕابەر ئاپۊ هەلومەرجوو سەرڎەمەکەیش بەدروسی ورسەنگنا، سەروو بنەماوی پەیوەندی و جموجووڵی ڕاسی ئیسفادەش چا مەیدانەیە ورگێرت و هەستیارتەرین قۊناغوو شۊڕشوو کوردستانیش سەروو بنەماو پەشتبەستەی پا یاگۍ بەسەرکەوتەیی یاونا یاگۍ.

ئەکادیمیاو مەعسوم کۊرکمازی بە قەرارێوە، کە جە کۊنگرەی یەرەموو پەکەکەینە ئەرەمەرزیا، ئا ڕاسییە کە بە قەراروو کۊنگرەو یەرۍ ئەرەمەرزیا، ئانەیە وزۊ ڕووە، کە پارتەکەما چ هەرمانێوەش دێنە ملوو ئەکادیمیاو مەعسوم کۊرکمازیرە. جە یەرەم کۊنگرەنە هەر قەرارێو دریا، بە پاووەڵیوەبەرڎەی خەتەو و ستراتیژوو پارتی بۍ. پێسە مزانیۊ کۊنگرەو یەرەمی پێسە کۊنگرەو سەرجەنۊ ڕێکوستەیوەی پەکەکەی منریۊرە. هەڵبەتە ئانە ورسەنگناێوە ڕاس. کۊنگرەو یەرەمی هەرمانۍ چانێش گێرتە دەس و یاوناش یاگۍ. جە کۊنگرەو یەرێنە زیاتەر ڕۊشنایی وزیا سەروو پەرسەو جەنگی و چەنی وەڵیوەبەرڎەی جەنگی قسەوباسش بارەوە کریا. ئامایئاراو کێشەو وەڵێوەبەرڎەی جەنگی گەریلایی جە ئەنجاموو بەبنەمانەگێرتەی خەتەو پارتیبییەی و باڵادەسکەرڎەی سەرۊمرڎای دیاری کریا. هەرچندە قۊرتۍ یاواینەی و درکپەنەکەرڎەیچ با، سەبەبی سەرەکیی ئانەیچ نەبییەی ئاسۊگایۍ بیرڎۊزیی یاواینەی و پێکئارڎەی خەتەو پارتی بۍ. کۊنگرەی یەرەم بەقورسی سەروو ئانەیۊ نیشانێش نیارە تەسەورش کەرد، کە جە ڕاو سەرڕاسکەرڎەیۊنە، کە چاگە بکریۊ قۊرتەکاو جەنگیچ نەمەنا.

ڕابەر ئاپۊ پێرسپێکتیڤوو "ڕاو شۊڕشوو کورڎستان"ییش جە ئەنجاموو کۊڵیایۊ و ئا خەباتانە چا سەرڎەمەنە ئێمە پێسە سەرڎەموو گرووپی ئایدۊلۊژی ورش سەنگمۍ بەرەو وەڵێش بەرڎ. ئا پێرسپێکتیڤە هەمان وەختنە بی بە مانیفیستۊو ڕێکوستەی ڕسمی. جە ڕاو شۊڕشوو کورڎستانینە جەوهەروو کۊلۊنیالیزمی جە کورڎستاننە، وەڵێکەوتەی و وەڵیوەلوای تارێخی و پەیوەندییەکەیش چەنی مۊدێرنیتەی سەرمایەداری شرۊڤە کریا و کۊشیا ڕزگاری نەتەوەیی  دژوو ئانەیە ورسەنگنیا. لێوە تەرۊ قۊناغی تارێخی جە پەرەسانای گلێرگەو کورڎی و پێکئامای چینە جیاجیاکایچنە دەسنیشان کریۍ. دماو ئەرەمەرزنای ڕسمیی پارتەکەیما، بەتایبەتی دماو کودەتاو ١٢ ئەیلوولی، پڕایۊ پارتەکەی بەرەو وەرکەوتوو دلێڕاسەی، پارتەکە قۊناغێوە تازەش بەدەس ئارڎ. ئینەیچ پێویسش بە ستراتیژی تازەو جەنگی بۍ. ستراتیژی بنچینەیی کە پارت دەستنیشانش کەرڎبۍ، ئانەبۍ، کە بە سەرمەشقایەتیی گەریلای کۊشیاکەی بیاونا قۊناغی تازە. سەروو ئا بنەمۍ ڕابەر ئاپۊ سەرنجەش سەروو ئامادەکەرڎەی کادرەکا کە کێشیێنێوە پەی وەرکەوتوو دلێڕاسەی، پەی وەڵیوەبەرڎەی جەنگوو گەریلای. ئا پێرسپێکتیڤۍ کە دماتەر وزیۍ ڕووە، بە پاو ئا پێویسییە نەبێنۍ. ڕابەر ئاپۊ چی قۊناغەنە بەقورسی سەروو بناغەو جەنگی سەروو وەڵێوەبەرڎەی شۊڕشوو کورڎستانیوە مرڎا و هەوڵێش دۍ، کە ئانە بیاونۊ بە کادرەکا. لێوە تەریچۊ  سەروو ئا سەبەبا ڕاگێری جە وەڵێوەبەرڎەی ئا یاواینەیە کەرا مرڎا و هەوڵێش دۍ ئا قۊرتا نازۊ. چا قۊناغەنە پەی بۊ دابینکەرڎەی ئا پێویسییا پێرسپێکتیڤی جیاجیا وزیا ڕووە. پێرسپێکتیڤی تارێخیی فرە گرنگۍ بێنۍ،کە هەڵمەتەی تارێخییەو  ١٥و ئابی جە ڕاو ئا پێرسپێکتیڤاوە بێنۍ. لێوە تەرۊ چی قۊناغەنە سەمیر (چەتین گونگۊر) بە شاریاوەی دژوو ویرۊکەکاو ڕابەر ئاپۊی مرڎێوە و ویرۊکەی پێچەوانە وزۍ ڕووە. سەمیر، ویرۊکەکێش پێسە (لوای بەرەو ئەورووپای، مرڎنای کۊشیای، ئەسەمبییەی مرڎایۊ دژوو فاشیزموو ١٢ئەیلولی و وەڵیوەبەرڎەی  کۊڵیایۊی تیۊریکی بەروو وەڵاتینە) برەو پەنە دا. ئا ئەقڵیەتە دلۍ لایەنە شۊڕشگێڵنییەکانە وەڵا بییەبێوە. وەراوەروو کودەتاو ١٢ ئەیلولینە ویرۊکەو لوای پەی ئەورووپای دلۍ فرەو جمیەرانە جما. ئەو ئەقڵیەتە بەتایبەتی دلۍ جمیەرە سۊسیالیستیەکانە تورکیانە  کاریگەرییش نیارە. دانابوو. ئانۍ پا ویرۊکەرڎەیە  ڕووەشا کەرڎە ئەورووپا بێکاریگەرۍ بیۍ. چەمکوو لوای بەرەو ئەورووپا بەقورسی لاو سیستمیوە پەرەش پەنە دریۍ. چونکوم ئانە بە ماناو مرڎای کۊشیای بۍ. پەوکای پڕایۊ شۊڕشگێڵنا بەرەو ئەورووپا ستراتیژێوە ڕژێمی فاشیستی کودەتاو سەربازی ١٢و  ئەیلولی بۍ. بوو. شۊڕشگێڵنێشا بەرەو ئەوروپا ئاراستە کەرڎۍ تا شۊنەو ژیوای تاکەکەسی گنا. ئەورووپا دەورێوە نەرێنیی چانەش بۍ. مەیدانوو وەرکەوتوو دلێڕاسەی بی مەیدانوو شۊڕشی و کۊشیای، ئانۍ گەرەکشابۍ پەرە کۊشیای بدەن بەرەو وەرکەوتوو دلێڕاسەی دەهاتن و لەو گۊڕەپانە جێگیر دەبوون. بەو هەست و ئەندێشانەوە ڕێبەر ئاپۊ مەیدانوو وەرکەوتوو دلێڕاسەیش پێسە مەیدانی سەرەکی دەستنیشان کەرڎ. وەلۍ ئەقڵیەت و چالاکییەکاو سەمیری  پا ئامانجە بێنی، کە هەوڵەکاو ڕابەر ئاپۊی پووچەڵۍ کەرۊوە  و فرە پەڕتەرس بۍ. سەمیر وەروو ئانەیە کە نەتاواش، نەیتوانی ئەو ئەقڵیەتەکەیش سەپنۊ. جە ڕاو گەمەی و فرتوفێڵیوە هەوڵێش دۍ، ئا ویرۊکەرڎەیە وزۊ مەژگوو کادراو پارتەکەی و گەشەش پەنە بدۊ.  چا مەجالێنە جمووجووڵێش بێنۍ. پەوکاتەی سەمیر گەمە بە خەباتوو پارتەکەیۊ کەرۍ. ڕێبەر ئاپۊ بە بەقەوەتکەرڎەی کۊشیای ئایدۊلۊژیکی ڕێکوستەی و وەڵیوەبەرڎەی قووڵایی ئایدۊلۊژیکی ڕێکوستەیش دلۍ کادرەکانە ئا ئەقڵیەتەشە بێکاریگەر کەرڎ.

بێکاریگەرکەرڎەی سەمیری (ئا یاواینە کە گەرەکش بێ) و دەسپەنەکەرڎەی هەڵمەتەو ١٥ ئابی، پەی شۊڕشوو کورڎستانی وەڵیکەوتەیێوە  فرە گرنگ و تارێخین. وەلۍ دەسپەنەکەرڎەی هەڵمەتەو گەریلای بە ماناو ئانەیە نەبۍ، کە گرڎوو کێشەکا چارەسەرۍ بیێنۍ. بوون. دماو دەسپەنەکەرڎەی هەڵمەتەکۍ ئاراستەوو دوژمی فاڕیا و ناتۊ ئاما سەروو خەتۍ و دەورش گێڵنا. لێوە هجوومەکۍ دژوو جمیەرەکەی زیادشا کەرڎ، بە مەبەستوو دلێنەبەرڎەی گەریلای بەرزۍ بیێوە، ئینجا دلێچۊ و جبەریچۊ فشار سەروو پارتەکەیما کریۍ وەروو ئانەی هەڵمەتەکۍ مرڎنیۊ. یۊ چا مەیدانا کە فشارەکێش چەنە زیادۍ بیۍ ئەورووپا بۍ. ئەورووپانە ئەوەڵۊ سەمیر و دماتەر ئەوۍ تەرۍ وێشا ئەرەیاونا و و هەوڵێشا دۍ پەکەکەی پەلکێشوو خەتێوە جیاوازۍ کەرا. ئامانجشا چینەیە ئانەبۍ کە  کاریگەریی ڕابەر ئاپۊی ماڕا، پارتەکەی وزا چێروو کاریگەریی وێش و دماجاریچ سەروو خەتەو وێش. وەروو ئانەیە ڕابەر ئاپۊ سەروو بنەماو خەتەو  کۊشیای پەکەکەش وست وەڵۍ. وەروو ئانەیە خەتەو ئاژاوەگێڵنی پاکتاوچی جە ئەوەڵۊ ڕاستەوخۊ ڕابەر ئاپۊش کەرڎ ئامانج. ئا هجوومۍ جە ڕووەو بیرڎۊزییوە بێنۍ. وەلۍ وەختێوە ئانە ئەنجامش نەبۍ، هجوومەکۍ دژوو پەکەکەی کریێنۍ. پەکەکە پێسە ئەوەڵۊ ئەڵمانیانە و دماتەریچ  دەوڵەتاو ئەورووپاینە قەدەغە کریا. ئەگەر پێسە پلانا پەی نیابێرە ڕابەر ئاپۊ بێکاریگەر بیۍ، پەکەکە قەدەغە نەکریۍ و چێروو کاریگەریی خەتەو گەرەشێونەو پاکتاوچییەتینە، نۊعێش سەر ئۍ، کە کەوتۍ خزمەتوو سیستمیوە. وەلۍ بەهۊی نامایدیی ئانەیۊ، پەکەکە قەدەغە کریا و بەنایاسایی ئەرەیاونیا. یۊ چا هێزا گەرەکش بۍ هەڵمەتەو ١٥ ئابی مرڎنۊ پەدەکە بۍ، وەختێوە ئەمریکا، ئیسرائیل و ناتۊ کەوتۍ جموجۊڵەوە، پەدەکە هەڵوێستوو وێش فارا و دەستبەرڎاروو بزوتنەوەکە بی، وەلۍ کاتێک پارتەکەما دەسش جە هەڵوێستی وێش پەی درەنەدای بە هەڵمەتەکۍ ورنە گێرت، دژوو ئانەی ووئەوە هەڵوێستش نیشانە دا. ڵیوە تەرۊ ڕاوەبەرییش لە وەڵاتنە لە قووڵ کەرڎەۊو  و هەڵمەتەکۍ لاوازە کەرڎە،  هەڵمەتەکە دێر دەسش پەنە کەرڎەبۍ دمایی دەسش پەنە کەرڎ وەلۍ قووڵاییش بەرڎەوام نەبی. وەروو ئانەیە فاکتەری یەکلاییکەرەوە کە بی بایسوو ی ئانەیە کە هەڵمەتەکۍ پێسە ئانەیە پلانیش پەی نریێبۊرە نەلۊ ڕاوە . وەختۍ ڕاوەبەر نەتاواش کاریگەریی یاواینەی ڕاسییش بۊ، ئەنجامێوە چانەش بۍ، سەروو ئا قۊناغەیە ورسەنگنایەکاو  ڕێبەر ئاپۊی مزانیا..

وەروو ئانەیە هەڵمەتەکە پێسە ئانەیە پیلانیش پەی نریێبێرە بەرڎەوامە نەبییە، ئینە پاسەش کەرڎ، کە ڕێبەر ئاپۊ شرۊڤەی قووڵ و بەرفراوان کەرۊ. بنچینەی ئا خەباتەیە بە پڕایۊ بەرەو وەرکەوتوو دلێڕاسەی کریا ئانەبۍ، کە ئەو کادرەکان پەی گێڵایۊ پەی وەڵات و دەسپەنەکەرڎەی هەڵمەتەو گەریلایی ئامادۍ کریا. وەروو ئانەیە ئینە بیاوۊ یاگۍ، بکرێت ڕابەر ئاپۊ لێوە کادرەکاش پا  پێرسپێکتیڤا کە بەرڎێبێنێش وەڵیوە، لێوە تەرۊ بە بیرڎۊزی و ڕێکوستەی  قەوەتش کەرڎ و کۊشییا. ئیتر پارتەکە پڕاوە بەرەو ئەورووپا و هەڵمەتەو گەورۍ ١٥ی تەباخ دەسش پەنە کەرڎ. تاریخنە پێسە سەرکەوتەی و وەڵیکەوتەێوە گەورەی یاگێش گێرتە.

 جە  ڕاسینە ٣یەمین کۊنگرەو پەکەکە سەروو بنەمای ورسەنگنای پراتیکی ئا وەختە  و بەقورسی سەروو چارەسەرکەرڎەیی کێشەکاو جەنگ  ساز کریا. ڕێبەر ئاپۊ بە شرۊڤە تازەکاش ئئا قۊرتێشە ناستۍ و پێسەو هەمیشەی کۊشیای فاریاوە قۊناغێوە تازەی. بناغەو ئا شرۊڤا پرسیارکرڎەیی وەرفراوان و ویەرنای کەسایەتییان، کە گەشەسانای تارێخیی و کۊمەڵایەتی گێر وێش  و بە پاو ئانەیە شکل گێرۊ. مامەڵێوە چینە ماناو سەرجەنۊ متەیراوەو کەسایەتیین سەروو بنەمای بیرڎۊزی. لەسەروو ئا بنەمێچە  ڕابەر ئاپۊ شرۊڤەکاش سەروو بنەماو پێکئامای مێژوویی، کۊمەڵایەتی و بیرڎۊزی بەرڎۍ وەڵێوە پێسەو هەمیشەی. جە دژوو ئایدۊلۊژیاو سەرڎەستینە، ڕابەر ئاپۊ ئایدۊلۊژیای ئازادی، کەسایەتی ئا ئایدۊلۊژیایە، کۊشیای و شۊڕشوو کەسایەتی پەی دلێنەبەرڎەی سیاسەتی و مەژگوو سەرڎەستەی و سەرجەنۊ متەیرەیش سەروو بنەماو دیموکراتیکوو گلێرگەی دەستنیشانش کەرڎا، جەڕاسینە ئا شرۊڤۍ بەرش وزا کە ڕیشەو پاڕادیگمای تازەی و سۊسیۊلۊژیای ئازادی، کە بنەماو ئانەیە پێک مارا پەشتی پا قۊناغە بەسا. وەروو ئانەیە ئا هەنگام و سیستم و فەلسەفەی ئازادییە بونیادش منیا،  چی بوارەنە کۊنگرەی یەرەموو پەکەکەی پێسە کۊنگرەو ئازادی وینیۊ ئینا یاگێنە ئا قەرارۍ جە کۆنگرەو یەرەمینە بەرشیۍ، بە پاو گەشەسانا و جەنگو گەریلای بېنۍ. یۊ چا قەرارایچە ئەرەمەرزناو ئەکادیمیاو مەعسوم کۆرکمازی بۍ. ماناو ئانەی بریتیا چینەی: پارتی پۍ پەروەردەکەرڎەو ئا کادرا کە خەتەو کۊشیای ۋەڵۍ وزا ئەرکش بە ئەکادیمیاو مەعسوم کۆرکمازی بەخشا. ئینە ئەرکێوە تاریخیا. ئەرکێوە پا جۆرە دریا بە ئەکادیمیای، ئینە بەرش وزۊ کە ۋەڵۍ کۊتەی جە قووڵبیەی و فاڕیای جە بیردۆزشەنە ۋینیۊ. بۍ شک، پۍ بەرزڕاگرتەو یاڎو هامڕا عەگیدی نامۍ مەعسوم کۆرکمازیما سەرو ئەکادیمیاکەیۊ نیارە، ئانەیچ قەرارۍ فرە ماناڎاربۍ.

بێگومان هامڕا عەگید بە عالتەرین شێوە حۊڵەکۍ و کۊشیای رابەر ئاپۆی پۍ پەرەپنەدا و بە ستراتیجی درک کەرڎەبۍ، جابەجېش کەرڎەبۍ. ۋېش جە ۋېشەنە هەڵوێسو هامڕا عەگیدی و خەباتو ئاڎی جە ئاستێوەنە کە بە تەمامەتی خەتەکۍ نوێنەرایەتی کەرۊ و ۋەڵېش وزۊ، بییە. رابەر ئاپۆ راسی عەگیدیش پا جۆرە پێناسە کەرڎ. گرڎو حۊڵەکا ئەقڵیەتی راستگری پاکتاوچی ئانەبۍ کە خەتەو هامڕا عەگیدی لاواز و بێکاریگەر کەرۊ. ۋېش جە ۋېشەنە گەشمەردةبیەی کتوپڕو هامڕا عەگیدی، گومانەو ئانەیش بەقوەت کەرڎ کە جە ئاکامو پیلانگێڵینە گەشمەرڎە کریابۊ. گەشمەرڎە بیەو هامڕا عەگیدی کۆست و خەسارێوە گەورەبۍ پۍ پارتی و گەریلاکا. رابەر ئاپۆ بۆنەو ئی گەشمەرڎەبیەیۊ جە ڕاو ۋەڵۍ وستەی شرۆڤەی ۋەرفراوانی تاریخی و کۆمەڵایەتی جە کۆنگرەی یەرەمەنە و جە چوارچێوەو ئا شرۆڤە تاریخی و کۆمەڵایەتیانە بە شەرمەزارکەرڎەی ئا کەسایەتی و هەڵوێسا ۋەردەمو گەشەساناو جەنگینە بېنۍ بە لەمپەر، خەتەو گەریلایەتیش ۋەڵۍ وست و پۍ سەروستەیش رەنجی گەورەش کێشا. سەرو ئا بنەڕەتیە جە کۆنگرەو یەرەمو پارتینە قەراردریا کە ئا کادرۍ هەڵمەتەو ١٥و ئابی ۋەڵۍ وزا جە ئەکادیمیاو مەعسوم کۆرکمازینە پەروەردەکریا. قۆناغەو دماو ئانەی مزانیۊ. گەریلا بە ۋەڵابیەیشۊ جە گردو کوردسانینە کۊشیایش ۋەڵې وست و جە ئاکامەنە ئاخېزو ژیۋایۊ ۋەش بی. جە کوردسان قۆناغو سەرهۊردای گەلی دەسشپنەکەرڎ. بەرنامەو نکۆڵی و ئەسڕیەیۊ پی جۆرە پوچکریاوە. جە لایۍ تەرۊ نەک حەر گەریلا و ۋەلۍ وستەی گەریلایی، حەرپاسە خەباتو گەلیچ ۋەڵۍ وزیا. حەرپاسە جە ئەوروپا و بەرو وڵاتیچ گەشەسانای گرنگ ئاما ئاراوە. پارتەکەما گرڎ یاگېرە ۋەڵابیۊ و جە گرڎ مېڎانېنە ۋەڵۍ کۊتەی ۋەش بی. بۍ گومان ئینۍ گرڎ جە ئاکامو گەشەکەرڎەو جەنگو گەریلاینە بۍ، ئا کادرۍ جە گردو ئا مېڎانانە ۋەڵېکۊتەیشا خوڵقنا گرڎشا جە ئەکادیمیاو مەعسوم کۆرکمازینە پەروەردەکریېبېنۍ. ئەکادیمیاو مەعسوم کۆرکمازی جە تاریخو پارتی و کۊشیای ئێمەنە خۊتان دەورېوە تاریخین.

ئا شرۆڤە تاریخیۍ کە جە کۆنگرەو یەرەمینە جە لایەنو رابەر ئاپۆیۊ ۋەڵۍ وزیۍ، جە ئەکادیمیاو مەعسوم کۆرکمازینە بە قووڵی مرڎایشا سەر کریا و بە کادرەکا ۋچیاوە. شرۆڤەو ڕابەر ئاپۆی کە ۋاچۍ "ئانەی شرۆڤە و شی کریۊوە سات نییا بەڵکم تاریخا، کەسۍ نییا بەڵکم گلېرگەن سەرو کادرەکاوە جابەجۍ کریا و بی بەکردار. ئەگەر دماو ئا قۆناغیە گەشەئەسایۍ گرنگ پێکئامابۊ، قۊرتەکۍ جەنگی چارەسەر کریېبا و جە ئاکامو کۊشیای گەریلاینە جە کوردسان ئاخېزو ژیۋایۊ ئامابۊ ئاراوە، ئانە بە مەڵامەتو شرۆڤە تاریخیەکا رابەر ئاپۆین جە ئەکادیمیاو مەعسوم کۆرکمازی. رابەر ئاپۆ گرڎو قۊرتە ئایدۆلۆژی و رێکوستەییەکۍ پارتی سەرو بنەماو ئانەی گرڎو لایەنە عالەکا کەسایەتی سەرو بنەماو کۆمەڵایەتی و تاریخی مرڎایش سەر کەرڎۍ و پاسەش کەرڎ کەسایەتی فاڕیۊ و ئا قۊرتۍ چارەسەر کریا و نازیا. ۋەرو ئانەی وەختۍ کەسایەتی سەرو ئا بنەمایا شرۆڤە کریۍ، تازەبیەیۊ ئۍ ئاراوە و ئانەیچ کاریگەری ئەرێنی کەرۍ سەرو کۊشیای. چا مەجالەنە ئەکادیمیایو مەعسوم کۆرکمازی بی بە یاگېوە کە کورڎی تازە، کەسایەتی و گلېرگەی کورڎیی ئازاڎ چنەشەنە بنیاڎنریا. ئەکادیمیا لایەنێوە پا جۆرەشە هەن و مانېوە فرە گرنگش هەن. ۋەرو ئانەی جە چوارچێوەو ئا رێبازەو ڕابەر ئاپۆینە دەسشپنەکەرڎەن، کەسایەتیېوە کە جە روو تاریخی و چینایەتیۊ مرڎایش سەر کریان و شرۊڤەش پۍ کریان، جە کەسایەتی کورڎینە گلېرگەی کورڎی شرۆڤەکریان. ۋېش ۋەرو ئانەی رابەر ئاپۆ روانگەو 'ئانەی شرۆڤە کەرۍ کەسایەتی نییا، گلېرگەش پا مانۍ وست ڕووە. بە پوختی جە ئەکادیمیاو مەعسوم کۆرکمازینە کەسایەتی کورڎی جە چوارچێوەو یەکپارچەیی تاریخی و کۆمەڵایەتینە شی کریېۋە، لایەنەکۍ کەسایەتی باڵادەسی و کۆیلایەتی دیاری کریېنۍ، پۍ ئانەی ئا لایەنا نازا، سەرو بنەماو ئازاڎیی گەشببیەیۊ هۆشمەندی و کاراکتەری تازە بەئامانج نریېرە.

یۊ جە گرنگتەرین تایبەتمەندییەکا ئەکادیمیاو مەعسوم کۆرکمازیچ ئانەن، کە بێگومان ئا یاگۍ خەتەکېش چنە ڕۊشن بۊوە و جەنگو گەریلای چنەشەنە ۋەڵۍ وزیۊ. رەنگدایۊ بەرجسەی ئانەیچ پېسە هەڵوێس و پراتیکی هەڤاڵ عەگیدی دیاری کریان. جە کۆنگرەی یەرەمەنە قەراردریابۍ کە ئەکادیمیا سەرو ئا بنەمۍ ئەرەمەرزیۊ و ئەرەمەرزیاکەی پۍ یاگۍ یاۋنای ئەرکێوە پی جۆرەیە بۍ. رابەر ئاپۆ ئەرکێوە پا جۆرەشە بە ئەکادیمیای بەخشا، خەتەو هەڤاڵ عەگیدی سەرو پارتی و گەریلایرە زاڵ کەرڎەن.

 

 

یۊ چا چەمک و ئەنەیاۋایا جە ئەکادیمیاو مەعسوم کۆرکمازینە شیکاری  و شرۆڤەش پۍ کریان چەمکو لیبڕاڵیزمین. جە کۆنگرەو یەرەمیچەنە بە هەسی سەرو قووڵکەرڎەیۊ و درێژەدای بە هەڵمەتەو ١٥و ئابی و ئەقڵیەتی راستگر کە لەمپەرا ۋەردەمو گەشتەربیەی گەریلاینە راوەسە کریابۍ. ۋەرو ئانەی قووڵکەرڎەیۊ هەڵمەتەکۍ، ۋەڵاکەرڎەیۊ گەریلای و ناستەی لەمپەرەکا ۋەردەمیش سەرەکیتەرین قۊرتەبۍ. چا روۊ کۆنگرە بە قورسی سەرو چارەسەرکەرڎەی ئا قۊرتۍ مرڎاوە. حەرپاسە وەختۍ ئا چەمکە دلۍ کۆنگرەینە چارەسەر و شەرمەزار کریا، ئەقڵیەتێوە کە چنی لیبراڵیزمی یۊ گېرېوە، ۋېش رێکوزۍ و باڵادەس کەرۍ، ئامابۍ ئاراوە. بە پاو ئا لیبڕاڵیزمەیە، مەجالېوە پا جۆرە سازکریابۍ. فەرهاد نوێنەرایەتی ئا ئەقڵیەتەیە کەرۍ. ئامانجو فەرهادی ئانەبۍ کە چنی ئەقڵیەتێوە کە دژوو خەتەکېن رێک گنۊ، بەینو ئەقڵیەتی راسگری کە جەنگ گەش مەکەرۊ و ئەقڵیەتێوە جە بەرو خەتۍ بېنە بەر و پی جۆرە ۋېش بارۊ وەڵېوە. دیاربۍ کە فەرهاد هەڵسوکەوتێوە پی جۆرە بۍ. ۋەرو ئانەیچ سەرەڕاو ئانەی بەشداری جە کۆنگرەو یەرەمینە کەرڎەبۍ و قەرارەکا کۆنگرەیچ عال زانۍ، بەڵام پەڵپە جە جەمالە کۊری و کەسۍ پېسە ئای نەگرتەبۍ کە گوڕ بە جەنگی نەڎېنۍ و خەتەو جەنگی فاڕېنۍ. چنی ئاڎیشا رێککەوتەبۍ. بەڵام وەختۍ ڕابەر ئاپۆ جە ئەکادیمیاو مەعسوم کۆرکمازی ئا ئەقڵیەتە لیبڕاڵییەش شرۆڤە و شەرمەزار کەرڎ، وەختۍ ئا شرۆڤە پېسە مۊچیاری یاۋا وڵات، پلانەکۍ فەرهادیچ تێکۍ شیۍ. جە بنەڕەتەنە دماو رانماییەکا کە لیبڕاڵیزم چنەشانە شرۆڤەکریابۍ، فەرهاد دژ بە پارتەکەیما جماوە و ناڕەزایەیش ۋەران ۋەر بە ڕابەر ئاپۆی بەربڕی. ۋەرو ئانەی فەرهاد خۊتان ئەرک و پەیامێوە جیا بۍ چەمەڕاو مامەڵېوە پا جۆرەیچە جە ڕابەر ئاپۆی کەرۍ. بەڵام ڕابەر ئاپۆ کۊتەبۍ دلۍ هەڵوێسېوە کە هۆشمەندی لیبڕاڵی و فەرهادی شەرمەزار کەرۍ و ڕابەر ئاپۆ شێوازو جەنگی راسەقینەی وزۍ ڕووە.

یۋەمین شرۆڤە سیستماتیکەکۍ ژەنایچ جە ئەکادیمیاو مەعسوم کۆرکمازی ئەنجامدریۍ. ڕابەر ئاپۆ ۋەڵتەر سەرو پەرسو ژەنۍ مرڎا بۍ و شرۆڤۍ جیاجیېش ۋەڵۍ وستېبېنۍ. بەڵام ڕابەر ئاپۆساڵەو ١٩٨٧ چا یۋەمین شرۆڤەی ۋەرفراوانش سەرو ژەنۍ سەرو بنەماو بیردۆزی ۋەڵۍ وست. ئا شۊنیرە لۋا و شرۆڤۍ ڕابەر ئاپۆی، دماتەر بیۍ بە بناغەو گرڎوو ۋەڵېکۊتەکا. سوپاو ژەنا و پارتیبیەو ژەنا سەرو ئا ئەساسیە ئەرەمەرزیۍ. ۋەرو ئانەی وەختۍ ڕابەر ئاپۆ سەرو بنەماو ئایدۆلۆژیای ئازاڎیی ژەنا شرۆڤەش وست ڕووە، رێکوزیاکۍ ژەنا کە جە بەرو وڵاتیۊ گەشەشا کەرڎەبۍ، پڕېوە پۍ وڵاتی و ئانەیچ هەنگام بە هەنگام بەرەو بە سوپابیەی و پارتیبیەی ژەنا هەنگامەش نیا.

ئەکادیمیاو مەعسوم کۆرکمازی نەک هەر ئا یاگۍ بۍ کە کادرېش چنە پەروەردە کریېنۍ و هوشیار کریېنێوە، جە هەمان وەختەنە جە ڕوو ئشناسای پارتەکەیما و بەشڎاربیەی جە کۊشیای گەلوو کورڎینە خۊتان ئەرکێوە فرە گرنگا. ۋەڵۍ ئانەینە ئەکادیمیا کریۊوە فرەو کەسی ئېنۍ پۍ وای، حۊڵ دېنۍ ڕابەر ئاپۆی و پارتەکەیما ۋینا و یاۋانە. بەتایبەتیچ جە لوبنان، سوریا و ۋەرنیشتۊ ئېنۍ. ڕابەر ئاپۆ بە پاو کەسایەتی ۋېش گرنگی بە گەلی دۍ، حۊڵ دۍ پارتەکەیما و ئامانجەکاش پۍ گەلی باس کەرۊ و یاۋنۊشانە. حەر کە گەل رابەر ئاپۆ و کۊشیایش ئشناسا، ئامۍ و زیاڎشا کەرڎ. ۋەرو ئانەی چالاکیۍ فرۍ سازکریۍ کە گەل بە شێۋۍ جەم بەشداریشا کەرڎ. گەل بەشداری جە ساڵوەگېڵو ئەرەمەرزناو پارتی و مبارەک باییەکا نەورۆزینە کەرېنە. رابەر ئاپۆ بەشداری ئا چالاکییا کەرۍ و چا قسۍ کەرۍ. بە کەرڎەیۊ ئەکادیمیاو مەعسوم کۆرکمازی ئانە زیاتەر بی. ئیتر فرەو خانەواڎەکا ۋېشا زارۊڵەکاشا ئارېنۍ و دېنېشا دەسو پارتەکەیماوە. ۋەرو ئانەی ئەکادیمیاو مەعسوم کۆرکمازی بی بە یاگېوە کە گەل پارتی و کۊشیایش ئشناسا و بەشداربیەیشا جە کۊشیاینە گەشەش کەرڎ. گرڎ چېۋۍ جە لایۍ، چی قۆناغەنە گەل کۊبېنېوە و ئانەیچ بەماناو گەشەسانای گۊرەی مۍ. جە لایۍ تەرۊ ئا مەنتیقەی ئەکادیمیاو مەعسوم کۆرکمازیش چنەبۍ مېڎانۍ گولانە(کۊمۊن) بۍ. ئا کرێکارە کورڎۍ کە جە لوبنان بېنۍ یاخوڎ پۍ هەرمانۍ ئامېبېنۍ لوبنان، بە کەرڎەیۊ کۆمۆنێوە دلۍ ۋېشانە حۊڵ دېنۍ پەنەوازیەکا کەمپەکەی بەتایبەت جە روو ۋارڎەیۊ حاسڵ کەرا. بەتایبەتیچ کرێکارە کورڎەکۍ چا ئاژەنە رەنجی فرەشا کێشت. بەڕادېوە کە رێکوزیا فەلەستینیەکۍ ۋەران ۋەر پانەی تەعاجب کەرېنۍ. وەختۍ ۋینېنۍ ئا ئاژە دلۍ پەکەکەینە هەن ئاواتش پۍ وازېنۍ. پەنەوازی ئەکادیمیاکەی جە لایەنو گەلی و رەنج کېشاوە پی جۆرە حاسڵ کریۍ. ئانە پۍ ماوەو چن ساڵا ۋەردەوام بۍ. پی جۆرە ئەکادیمیاو مەعسوم کۆرکمازی کە کادرەکا پەروەردە کەرۍ و یاۋنېشا پنە، گەل خۊتانکەرڎەی جە ئەکادیمیاکەی کەرۍ و پارېزنېش. وەختۍ ئەکادیمیاکە وزیارە و جە دیمەشق و یاگەکا تەرینە ۋەننگۍ کریېوە، گەل درێژەش بە پەشتیوانیەکا دا. جە عەفرین، کۆبانێ و جزیرۊ ۋاردە و کەلوپەل و گرڎ پەنەوازیۍ هەڤاڵا رەوانە کریۍ.

هەڵبەتە تایبەتمەندیېوە فرە گرنگو ئەکادیمیاو مەعسوم کۆرکمازی ئا دەورەبۍ کە جە ۋەڵۍ وستەی وڵاڎپارێزینە جە ۋەرنیشت گېڵنانش. ئەکادیمیاو مەعسوم کۆرکمازی پۍ ئشناسا و پارتی و کۊشیای گەلیوو ۋەرنیشتی دەورېوە فرە گرنگش گېڵنا. جە راسینە گرڎوو رەنج و حۊڵو رابەر ئاپۆی بە ماناو پەروەردەکەرڎەی، ئاماڎەکەرڎەی و هاندای گەلوو ۋەرنیشتی بۍ پۍ کۊشیای. حەرپۊکەی بناغەو ئاخېزو ۋەرنیشتی چېگۊ و چی قۆناغەنە نریارە. ئانەیچ دەوری تاریخی ئەکادیمیاو مەعسوم کۆرکمازی بۍ.

ئەکادیمیاو مەعسوم کۆرکمازی وەختۍ جە ساڵەو ١٩٩٢ جە ئاکامو فشارەکا تورکیای و ئەمریکاینە وزیارە، ئەرک و ۋەرپرسیاریە تاریخیەکېش زیاتەر بە یاگۍ یاۋنۍ. گرڎو ۋەننگەکۍ پارتی تایبەت بە ئاینڎەی و خەباتی پەروەردەیی سەرو ئا میراسیە ئەرەمەرزیۍ و ۋەڵۍ کۊتۍ.

هـ . ش / س . ز