جەمیل قەرەیازی (یونس کامش) ١ی ئەیلولوو ٢٠١٧ چەنی هامڕایاش مەزڵوم، باوەڕ و ئاندۆک هجوومو سەروو دۆڵەو کولاینە چەمچێ قەرسینە، هجوومو فڕۆکەی بێفڕۆکەوانوو دەوڵەتی ئەرەگیروو تورکینە گەشمەردێ بیێ.

دەقوو یاد ئاردەیوەکەی هەواڵوو جوانینە ئینەنە:

"جوگرافیاو کوردستانی مگنۆنە مەنتێقەو شارسناوو هیلای ئاڵتوونی داراو خاکی بەپیتی و کەشی و ڕووبارە دمایینامایان، کە بە درێژایی تارێخی سەرچەمەو ئیلهامی بییەن جە ئەفسانە و داستان و شیعرەکانە، ئی جوگرافیا کە نامەکێش گەلوو کوردیوە هورگێرتێنە و قەدیمەنە، ئندە دڵنزمەن کە هەرکەس ئامان دلێش و بیەن مێمانش ڕازییش کەردەن.

چنی ڕەوتوو تارێخی هێزە ئەرەگیرەکێ شایەتێ جوانی و دۆڵەمەندییەکەیشەنێ تەماعەشا سەرش بیێنە، ئی دەوڵەتێ پەی ئەرەگیرییش پەناشا پەی گرد شێوازێوە گڵیاوانەی بەردێنە و ئی گەلەشا کۆکوش کەردەن، وەلێ گرد سەردەمیوەنە گەلەکەش مدرامانشا کەردەن. ئی خاکە هینوو ڕۆسەمی زاڵی و دەروێشی عەڤدی و مینا قازی و لەیلا قاسمێ و فرەو قارەمانای تەرین کە چێردەسەییشا قبووڵ نەکەردەن. ئی قارەمانێ حەروەخت پەنەوازییش کەردەبۆ کەشنە و شارنە بە واتەی "کورد جگە جە کەشەکا هیچ دۆسێوەش نییەن" ڕووەشا کەردێنە کەش و سەرەوردایشا کەردەن.

تارێخەنە ئەسکەندەر، داریوش و عەرەب و تورک نەتاوناشا بۆنەو کەشەکاشۆ ملشەرە زاڵێ با و تەنانەت ئارۆێچەنە واز جە هەرمانە وناڵینەکاشا نمارانە. بە بەکارعاردەی چەکی کیمیاوی و قەدەغەکریا سەرەمڕ هجوومێ مکەرا، بەڵام بە مدرامانوو قارەماناو سەردەمی ڕووبەڕووێ شکسی مبانێوە، گەلو کوردی جاریوی تەر بە درووشموو ڕابەر ئاپۆی ڕووەش کەردۆ کەشەکا و قارەمانێ تازێ پێسەو بێریتانێ، زیلانێ و ئاتاکانەکاش خولقنێ و  بیێ بە ڕۆمانێ بێکۆتایی ئی سەرەوردایە تازەیە و بە هەزارا گەنجێ لوێ دەموو بانگەوازوو ڕابەر ڤئاپۆیوە و ڕووەشا کەردە کەشە ئازادەکاو کوردسانی و گژیێ و  ڕووبەڕووێ دوژمنی بیێوە و  گەشمەردێ بیێ، یۆ چا گەنجا جەمیل قەرەیازییا.

هامڕا جەمیل بنەیانێوی وڵاتپارێزنەنە  قەرەیازیینە پەیدا بییەن، چاگە دوژمن سیاسەتەکاو کۆکوشی و سەپنای ئاسیمیلاسیۆنیش کەردێنێ.نامێ بنەیانەو  هامڕا جەمیلی یونس کامشا. تا سەردەموو گەنجی بە فەرهەنگوو گۆرانییا و ئاوازە کوردییاوە گەورە بییەن و سەیەو گۆرانییاوە پەیوەندیێوە قووڵش چنی ئەرەپڕایەکاو کوردسانی بییەن. چا سەردەمەنە ڕابەر ئاپۆش ئشناسان، ناسی، وێش پەی گەشتێوی دمایینامای ئامادە کەردەن. گردو چالاکییەکانە بەشداریی کەرێ، نویسێ و کتێبێ وانێوە، پیمەرەکاو وەڵاتپارێزنی سەروو دۆس وئەنداماو بنەیانەکەیشرە مسەپنۆ و هەوڵێ دێ جە خەتەو ڕاسی و خەباتی نزیکێشا بوزۆوە.

هامڕا جەمیل گلێرگەنە وەشەسیا و داراو ڕێزی تایبەتی بێ، دژ بە سیاسەتەکاو دوژمنی سەروو زوانی کوردییوە واتش: "زوانما شەرەفمانە،مشۆم خاوەنداریی وەنەو شەرەفیما بکەرمێ" و هانەو هاموەڵاتاو شارەکەیش دێ تابلۆیێ دوکانەکاشا بەکوردی بنویسا.

هەڤاڵ جەمیل جە سەردەمێنە کە پەیوەندییە کۆمەڵایەتییەکۍ لاوازۍ بێنۍ هەوڵو وەشکەرڎەیۆ پەیوەندییەکا دۍ. دوکانۍ سەرەتاشتەی مکەرۆوە و قژۍ زاوڵا بە بەلاش وەشۍ کەرۍ. ئی هەرمانۍ فرە دڵوەشش کەرێنۍ و بەردەوام جە دژوو فیۆدالیزمی ئەرەکۊشان و قەت ڕاش نەڎێنە جە ئەرەنیشتەکانە ژەنی و پیۍ به جیا بنیشارە. بەردەام واچۍ ژەنی فرەتەرین هەرمانە مکەرا، بەڵام پیۍ جە گرڎ چێوێنە ئینۍ وەڵێوە. چنی ژەنا عیلاقێوە عالش بۍ بەردەوام چنیشا قسۍ کەرۍ.

چنی قەوەتبیەی و پێوەس بیەیش بە ڕابەر ئاپۆی و ئەرەکۊشای ئازاڎیی، نەتاواش ئیتر شارەنە مەنۆوە. نامۍ جەمیلی برایش (مەزڵوم کامەر)ی کە جە ٣٠و ئابو١٩٩٢ێنە گەشمەرڎەبیەبۍ پەی ۋێش هۆرگێرتە و هامژینەکێش و دووۍ زاوڵۍ وەشەسیێش جیائاستۍ و قەرارشدا "ئەگەر ژیۋایۍ بۆ پەنەوازا جە وڵاتێوە ئازاڎەنە بۆ" و جە ٢٠١٤ ەنە بەشدارو دلۍ ڕیزەکاو ئەرەکۊشای ئازاڎیی کورڎەسانی بی. هەر جە یوەم ڕۆو پێوەس بیەیشۆ بەشداریش جە چالاکییە کردارییەکانە کەرڎ و جە ڕێکوستەی دەگایەکانە بەشداربۍ و قورستەرین ئەرکەکێش گێرتۍ ئەستۆ. چی ژیۋایە تازەنە کە بە زەریفی و هێز نامێش بەرۍ، تا دما هەناسەش بە جۆشێوە گۆرۆ و مۆڕاڵێوە بەرزۆ ئەرەکۊشایش کەرڎ.

هەڤاڵ جەمیل جە ١و ئەیلولو ٢٠١٧ ینە جە ئاکامو هروژمۍ فڕۆکەی بێفڕۆکەوانو سوپاو ئەرەگیرو تورکینە گەشمەرڎە بی. پېسە کەسایەتیێوە ۋەرا ۋەر بە ڕابەر ئاپۆی و گەریلاکاو ئازاڎیی و کورڎەسانی ئەرکو ۋێش جابەجێ کەرڎ. بەدڵنیاییوە هەرچڼە کەم ژیۋا بەلام پا ڕێبازەی ئا دەسش  پنەکەرڎ، وڵاتێوە ئازاڎ پەی زاوڵەکاش و گەلەکەیش سەرو دەسو هەڤاڵاش جە سەیەو فەلسەفەو ڕابەر ئاپۆینە بەدی مۍ.

سەرگوزشتەی پی جۆرە درێژتەرین ڕۆمانا جە جیهانەنە کە بە چن وشێوە نویسیان: پەکەکە.