٢٥ ساڵۍ سەروو پیلانەو میان دەوڵەتیرە دژوو ڕابەروو گەلوو کوردی عەبدوڵا ئۆجالانیرە ویەرۆ. عەبدوڵا ئۆجالان، ماوەو ٢٥ ساڵان ئینا چێروو گۆشەگیریێوە تنینە و پی جۊرەیچە حۆڵوو پڕچنای پەیوەندییەکەیش چنی گلېرگەی مڎا. جە هەمان وەختەنە گەلاو ۋەرکەوتوو دلېڕاسەی جە کەسایەتی ڕابەروو گەلوو کوردی عەبدوڵا ئۆجالانینە گۆشەگیر کریا. پەی هۊرگێرتەو گۆشەگیری سەروو عەبدوڵا ئۆجالانی و دەسەبەرکەردەی ئازاڎیی جەسەیی ئۆجالانی و چارەسەری دیموکراسیانەو پرسوو کوردی' ڕاپیمای گۊرەو ئازاڎیی' جە شارەکا کوردسانینە دەس پنەکەرۆ. کۆنگرەو گلېرگەی دیموکراتیکی (کەجەدە)ی، پارتوو هەرێمە دیموکراتییەکا (دەبەپە)ی، دەم پارتی و فرێوە جە ڕێکوزیاکا گلېرگەی مەدەنی سەرمەشقایەتی ڕاپیما گۆرەکەو ١/٢/٢٠٢٤ کەرا کە حەتا ١٥/٢/٢٠٢٤ ی کە کەرۆ ساڵڕۆو پیلانگێڵنی میاندەوڵەتی بەردەوام بۆ.
سەرهات ئەرەن پەرلەمانتاروو دەم پارتی شاروو ئامەڎیی، باسش جە پیلانگێڵنی میان دەوڵەتی و بڕیەیرەی ئەنفەسی ڕابەروو گەلوو کوردی عەبدوڵا ئۆجالانی کەرد و سەرنجش وست سەروو مەڵامەتە کۆمەڵایەتی و تاریخیەکا پیلانگێڵنی میان دەوڵەتی و واتش: "پېسە مزانیۆ جە ئاخروو جەنگی جەهانی یووەمینە جوگرافیاو کوردی جە تەرەفوو هێزە هەژمونییەکاوە سەروو چوار وڵاتارە بەشکریا و کورد چێروو دەسەڵاتوو چوار وڵاتا جیاوازیرە مەنۆ. حۆڵوو تاونایۆ تەمامەتی کوردی دریا، پۍ ئانەی جە ڕوو کولتوورییوە پاکتاو کریۆ و کوردی بەتەمامی دلېنەبەرا پۍ ئینەیچ سیاسەتێوە سیستماتیکی بریاڕاوە، کورد هەمیشە جە ڕەوتوو تاریخینە گۆشەگیر بیەن، ئازاڎیی و مافە سەرەتاییەکێش پېسە گەلێوە هەمیشە بە گۆشەگیری و کۊکوشی جواب دریێنێوە".
پیلانەی میان دەوڵەتیە هجوما پۍ سەروو دەسکۊتەکا کوردی
ئەرەن جە درێژەو قسەکاشەنە ئەرەیاۋناش کە بە درێژایی تاریخی کورد هەمیشە وەرەنگاروو سیاسەتەکا تاونایۆ و دلېنەبەردەی دەوڵەتی بیەنۆ و واتش: "بە دڵنیاییوە ئی مدرامانە جە شێخ سەعید تا دێرسیم، زیلان، ئاگری و کۆچگیری بەردەوام بیەن. فرێوە چانیشا جە ساڵەکا نەوەڎەکانە گەرەکشابۍ بە تەمامی گەلوو کوردی قڕکەرا، بەڵام کورد جە بوڵەکێشۆ سەر جەنۆ سەرش هۊرداوە، گەلوو کوردی جە ۋەرکەوتوو دلېڕاسەینە یاوا بە ئاستێوە وەرچەم پۍ ئاینڎەی گۊرەتەرین ئەکتەروو ئی مۆدێلەیە بێ گومان بەڕێز عەبدوڵا ئۆجالانا، هێزە هەژموونوازەکۍ گەرەکشابۍ بە پاو مەسڵەحەتوو ۋێشا کوردی بە تەمامی دلېنەبەرا، پۊکاتی پەناشا بەردە وەروو پیلانەو میان دەوڵەتیۍ. بەڕێز ئۆجالان جە تەرەفوو هێزە هەژمونییەکاوە پېسە کەسێوە مەترسیڎاری ئشناسیا، چونکیم پارادایموو ئازاڎییش پېشکەش بە گەلا ۋەرکەوتوو دلېڕاسەی کەردەبۍ. مەڵامەتی ئەساسی ئی پیلانگێڵییە و دلېنەبەردەی دەسکۊتەکا گەلوو کوردی بە هجومکەردەی پۍ سەروو کۊشیایشا بۍ".
میکانیزموو جابەجێکەردەی و کۆنترۆڵکەردەی جە دژوو تورکیای بەکار نمۍ
ئەرەن ئەرەیاۋناش جە ڕاو گۆشەگیری سەروو ڕابەروو گەلوو کوردی عەبدوڵا ئۆجالانیۆ پیلانگێڵنی میان دەوڵەتی بەردەواما و واتش: "بەڕێز ئۆجالان سەرەڕاو شەرتەکا گۆشەگیریی ڕەهای فکرە بە قیمەتەکێش چنی جەهانی هامبەش کەردۍ کە بە گفتووگۊ و سیاسەتی دیموکرتیکی ئاشتیێوە بە کەرامەت پارێزنۆ ئاشتیێوە کە گەلا ۋەرکەوتوو دلېڕاسەی بتاوا پېوەرە بژیوا، پۊکاتی خودوو ئی بیرۆکەیە بە مەترسیڎار نریێرە، جیای دەوڵەت نەتەوەی، چونکی عەبدوڵا ئۆجالان مۆدێلێوەش وست ڕووە پۍ ئانەی گەلا پېوەرە بژیوا، ئینە هومېڎێوەبۍ پۍ گەلا، پیلانگێڵنی میان دەوڵەتی بەردەواما، ئێمە ڕووبەڕووش بیمېوە، مەبۆ حیچ کەسێوە بە درێژایی تەمەنیش زینڎانی کریۊ، گرڎ مرۆڤێوە هیواو ئانەیش هەن ڕووۍ ئازاڎ بۆ. سەرەڕاو ئی قەراریە، تورکیا ماچۆ دڎان پە قەرارەیرە مەنیە و فاڕیای جە جابەجێکەردەیشانە مەکەرمۍ. سەرەڕاو ئینەیچ، ئەوروپا بێدەنگا، ئینەیچ ئانەی بەروزۆ کە پیلانگێڵنی میان دەوڵەتی هەڵای بەردەواما. لوجنەو مافوو مرۆڤی جە نەتەوە یۊگێرتەکانە سەروو بەڕێز ئۆجالانی قەرارش دا کە "مشۊم دەموو دەس دەرفەتوو چەمپنەکۊتەیش چنی پارێزنەراش بێنە ئاراوە" تورکیا تەنانەت دڎان پا قەرارەیچەرە مەنیۆ بەڵام جەدژوو تورکیای میکانیزموو کۆنترۆڵکەردەی و جابەجێکەردەیش بەکارنمارۆ.
داواو بەشداری جە ڕاپیمای ئازاڎیینە کریا
نوێنەروو پارتوو یەکسانی و دیموکراسی گەلا، سەرەنجش وست سەروو هەڵمەتەو دژوو گۆشەگیری و واتش: "جە زینڎانەکانە مانگرتەی جە واردەی ملۊڕاوە، جە هەمان وەختەنە ئەڎاکێما ئینۍ ئیشکگریی دادپەروەرینە. یۊ جە ئامانجە سەرەکییەکا ئی مانگرتەیە جە واردەی چارەسەرێوە دیموکراتیکی پرسوو کوردی و ئازاڎیی جەستەیی بەڕێز ئۆجالانیا، یان ئی کێشە چارەسەر بۆ یا کۆمارو سەڎ ساڵەی کە ئی کێشەشە چارەسەر نەکەردەن، سەرشەرە وڕۆ ، فرێوە جە ڕێکوزیا میان دەوڵەتییەکا، نوویسەرا، ڕۆشنۋیرا، هونەرمەنڎا و زیاتەر جە هەزاران پارێزنەرا جە تورکیانە پۍ دمایی ئاردەی بە گۆشەگیریی سەروو بەڕێز عەبدوڵا ئۆجالانی و مسۆگەرکەردەی ئازاڎیی جەسەیی درێژە بە کۊشیای مڎا. من داوا جە گرڎ کەسۍ کەروو کە بەشداری جە ڕاپیمای گەورەو ئازاڎیینە کەرا کە جە ١/٢/٢٠٢٤ دەس پنەکەرۆ و تا ١٥/٢/٢٠٢٤ی بەردەوامیش بۆ".