بەیانی ئەمڕۆ لە هۆڵی ئوتێل داوا لە شاری سلێمانی، بەبۆنەی ٩یەمین ساڵیادی کۆمەڵکوژی شەنگال، کۆنفرانسی "ژنانی ئایین و پێکهاتە جیاوازەکان، بەبۆنەی ساڵڕۆژی کۆمەڵکوژی شەنگال" بە دروشمی "تێکۆشانی هاوبەشی ژنانی پێکهاتە و باوەڕییەکان، زامنی کۆتایی هێنانی کۆمەڵکوژییەکانە، هەنگاونانە بەرەو بونیادنانی سیستمێکی دیموکرات"، دەستیپێکرد و بە پێشکەشکردنی پانێڵی یەکەم بەردەوامە.

 پانێڵی یەکەم بە ناونیشانی "ڕۆڵی ژنان لەناو گەل و پێکهاتە و ئایینیە دێرینەکان، ئەو کۆمەڵکوژی و سیاسەتی لەناوبردنەوەی لەسەریان بەڕێوەبراوە، بۆچی لە هێرش و کۆمەڵکوژییەکاندا ژنان پشکی سەرەکیان بەردەکەوێت؟ هۆکار و ئامانجەکان لە کۆمەڵکوژی ژنان چییە؟" بەردەوام دەبێت و لەلایەن شەهێن محەمەد بەڕێوە دەبرێت.

سوهام شەنگالی، وتەبێژی کۆمیتەی پەیوەندییەکانی تاژێ، بابەتێکی پێشکەشکرد و ئاماژەی بەوەدا کە ژنان ڕۆڵی کاریگەریان هەیە لە گواستنەوە و پاراستنی کولتوور و باوەڕییەکان، لە نەوەیەکەوە بۆ نەوەیەکی دیکە، بۆیە هەمیشە ژنان دەبنە ئامانجی هێرشەکان، ژنانی ئێزیدی ڕووبەڕووی گەورەترین کۆمەڵکوژی بوونەوە، چونکە ئاینەکە مۆرک و هەبوونی لە مێژوو داوە، ئێمە بینیمان لە مێژوودا ژنان تێکۆشانیان کردووە و بەرخۆدانیان کردووە، بۆیە ئاینێکی وەکو ئێزیدی، سەرەڕای ئەو هەموو فەرمانە، بەڵام باوەڕییەکەیان پاراستووە و ماوەتەوە، بۆیە دوای کۆمەڵکوژی ٧٤ ژنان تێگەشتن کە بە خۆڕێکخستن دەتوانن کۆتایی بە کۆمەڵکوژی بهێنن، دەستیان بە تێکۆشان کرد و ئێستا سەرەڕای ئەو هێرشانەی لەسەر شەنگال هەیە و ئەو تیرۆرکردنانەی پێشەنگانی شەنگال دەکاتە ئامانج، بەڵام ئەو بڕیاری بەرخۆدانەی خۆبەڕێوەبەری شەنگال گرتوویەتی لێی پاشگەز نابێتەوە.

 باس لە کێشەی فەیلییەکان کرا

ئەسرا محەمەد، ئەندامی ڕێکخراوی کوردی فەیلی بۆ مافی مرۆڤ، باسی لە مێژووی فەیلییەکان کرد، کە لە بنەڕەتدا لە پەیلی بووە و بەهۆی نەبوونی پ، لە عەرەبیدا بووەتە فەیلی، فەیلییەکان هەمیشە ڕووبەڕووی کۆچکردن بوونەتەوە، لە ئێران لەلایەن ڕەزا شاوە دەرکراون و دانیان پێدانانرێت، وتیشی: حکومەتی عێراق فەیلییەکان جینۆساید دەکات، لە ساڵانی ١٩٦٠ەکانیشدا چەندین جار کۆچیان پێکراوە و لە عێراق دەرکراون، بەڵام ساڵی ١٩٨٠ کارەساتی گەورە دەستیپێکرد، چونکە ڕژێمی بەعس کوردە فەیلییەکانی، بە بیانووی ئێرانی بوونیان دەرکرد، ئەگەرچی لەوکاتەدا بواری ئابووری عێراق لەژێر دەستی فەیلییەکاندا بوون.

 ئەسرا فەیلی، باسی لە کێشەی فەیلییەکان کرد کە لە وڵاتی عێراق و ئێران بە هاوڵاتی پلە دوو لە قەڵەم دەدرێن، ئەمەش بووەتە هۆی ئەوەی لە مافی خوێندن و کارکردن بێبەش ببن، هەروەها ناسنامەکانیان جیاوازی تێدا دەکرێت و بە هەبوونی ژمارەیەک لەسەر ناسنامەکانیان لە هەر جێیەک بن دەناسرێنەوە، ئەمەش مافی فەیلییەکانی لە هاوڵاتیبوونێکی ئاسایی پێشێل کردووە، وتیشی: هیوادارم کۆمەڵکوژی و لەناوبردنی باوەڕی و پێکهاتەکان کۆتایی پێبێت.

  د. نازدار قودرەت، چالاکوانیی کاکەیی، لە سەرەتای قسەکانیدا باسی لە هاوکاری و هاوخەمی کاکییەکان کرد لەگەڵ شەنگالییەکان، دەربارەی ژنانی کاکەیی وتی: ژنانی کاکەییەکان هەمیشە ڕۆڵیان هەبووە لە پاراستنی ئاینەکەیاندا، لە ئێستاشدا بە لەبەرکردن و پاراستنی جلوبەرگی کولتووری و میوزیکی ئاینەکە بەردەوامن لە هەوڵەکانیان بۆ پێشخستنی ئاینەکەیان، وتیشی: ئێمەی ژنانی شوێنکەوتووی ئایینە جیاوازەکان دەبێت پێکەوە کار بکەین تا لە کۆمەڵکوژی و تواندوەی باوەڕییەکانمان ڕزگارمان ببێت و بە پێکەوە ژیانی ئاشتیانە درێژە بە ژیان بدەین.

 پانێڵی دووەمی کۆنفرانسەکە بە ناونیشانی "چۆن ژنان لە خۆڵەمێش خۆیان و گەلان بنیاد دەنێنەوە، ئەرکی ژنان لە پاراستن و بونیادنانی سیستمێکی دیموکراتیک و هاوچەرخ" بەردەوام دەبێت.

هـ . ب