ئەندامی کۆمیتەی بەڕێوەبەری پەکەکە دوران کاڵکان گوتی: "لە کردار و گوفتاریشدا ئاکەپە گۆڕانکارییەکی نەکردووە. هەوڵدانەکانی ڕێبەر ئاپۆ بۆ ڕزگارکردنی تورکیا کۆتا شانسە. هەموو کاتێک لە پشتی پرۆسەکەی ڕێبەر ئاپۆین."
ئەندامی کۆمیتەی بەڕێوەبەری پەکەکە دوران کاڵکان وەڵامی پرسیارەکانی مەدیا خەبەر تیڤی دایەوە. هەڵسەنگاندن و وەڵامەکانی دوران کاڵکان بەم شێوەیە:
"پێش هەموو شتێک سڵاوی خۆمان دەنێرین بۆ ڕێبەر ئاپۆ کە مانادارترین بەرخۆدانی مێژوویی بەڕێوەدەبات. لە ساڵی ڕابردوودا دوو چاوپێکەتن لەگەڵ ڕێبەر ئاپۆدا ئەنجامدرا. لە ٢٣ی تشرینی یەکەمدا یەکەم چاوپێکەوتن، لە ٢٨ی کانوونی یەکەمی ٢٠٢٤دا چاوپێکەوتنی دووەم ئەنجامدرا. چاوپێکەوتنی سەرەتا لە لایەن برازاکەیەوە ئەنجامدرا و وەک دیداری بنەماڵەی هەڵسەنگێندرا. بەڵام چاوپێکەوتنی دووەم لە لایەن شاندی دەم پارتییەوە ئەنجامدرا
بەیاننامە درا بە ڕای گشتی، وەک پەیامەکانی ڕێبەر ئاپۆ. دواتر شاندەکە دەستی بەکارەکانی کرد. لەگەڵ ناوەندە گشتییەکانی پارتەکانی پەڕلەماندا کۆبوونەوەکانی ئەنجامدا. کۆبوونەوەیان لەگەڵ هەندێک کەسایەتیدا ئەنجامدا. لەم کۆتایشدا ڕاگەیەندراویان لەسەر کۆبوونەوەکانیان دا. هەروەها پەیوەست بە دیدار لەگەڵ ڕێبەر ئاپۆ لە ڕێگەی ڕاگەیاندنەوە هەندێک زانیارییان دا.
بە سەرنجدارییەوە بەدواداچوونی ئەمەمان کرد، بەردەوامیشین. هەوڵدەدەین لە پەیامەکانی ڕێبەر ئاپۆ تێبگەین. هاوکات لە کارەکانی شاندەکەی دەم پارتیش. جگە لەمە هیچ زانیارییەکمان لەسەر نییە. هەڤاڵ جومعە ئاماژەی بەوەداوە، هیچ داواکاری، پەیام و بانگەوازییەکی فەرمیمان تا ئێستا بۆ نەهاتووە. بۆیە ناوەڕۆکی گفتوگۆکان نازانین. هەروەها شتێک نییە داوامان لێکرابێ.
ئێمەیش وەک ڕای گشتی و هەموو کەسێک قسە و ڕاگەیاندراوەکان لە ڕاگەیاندنەکانەوە دەبینین، هەوڵدەدەین لە دۆخەکە تێبگەین و وانە لە پەیامەکانی ڕێبەر ئاپۆوە وەربگرین. دۆخەکە بەم جۆرەیە. زۆر شت دەگوترێت، بەڵام لە پراکتیکدا هیچ دۆخێکی جیاواز لە ئارادا نییە. مشتومڕێک بوو کە زۆر گرنگ و مانادار بوو. بەڕێوەبەرییمان دەربارەی ئەمە ڕاگەیاندراوی دا. گرنگیمان دا بەم گفتوگۆیانە و بە گرنگمان زانی. بە سەرەنجەوە بەدواداچوونی دۆخەکە دەکەین. بۆ ڕای گشتی و بۆ خۆشمان ئەوەمان ئاشکرا کرد بە بەرپرسیارێتی خۆمان هەڵدەستین. دانوستاندکاری سەرەکیی و موخاتیبمان ڕێبەر ئاپۆیە. هەموو کاتێک لە پشتی ئەو پرۆسەوەیەین کە ڕیبەر ئاپۆ دەستی پێکردووە.
لە ئێستا و داهاتووشدا لەگەڵییداین و بەگوێرەی بڕیارەکانی وی دەجوڵێیینەوە. ئەمەمان بە ئاشکرا باسکردووە. بەڵام بەدەر لەمە ئێمە هیچ پراکتیکێک نابینین. نە لە گوفتار و لە کردارییشدا بە تایبەت لە لایەن ئاکەپەوە هیچ گۆڕانکارییەک لە ئارادا نییە. هەندێک لایەنی ڕاگەیاندن ژەهرییان لە دەم دێتە دەرەوە. بە گوێرەی خۆیان نزیکایەتییەکی سووک و بێ مانا دەگرنەبەر. هەڵبەت ڕقایەتی دەکەن. بەڵام لە ڕاستییدا دۆخی کەسی و هەرزانی خۆیان نیشان دەدەن. ئەمە لە پێناو دەستەڵاتدارییدا دەکەن. قسە و ڕاگەیاندراوەکانی ئاکەپە و بەتایبەت هی ئەردۆغان نیشانی ڕاگەیاندنەکان دەدەن. ئەمە بەتەنها لەلایەن خۆیانەوە ئەنجام نادەن.
بێگومان لە ناو پارتە جیاوازەکاندا هاندان هەیە. لە لایەکی دیکەوە پراکتیکیان بەردەوامە. لەم پراکتیکانەیاندا هیچ گۆڕانکارییەک ڕووی نەداوە. هێرشەکانی سەر گەل، گرتن، سەپاندنی قەیوم بەردەوامە. بوختییان دەکەن، فشار و گەلەکۆمەکی دەکەن. لە ئیمراڵیشدا پەیوەست بە دۆخی ڕێبەر ئاپووە هیچ گۆرانکارییەک نەکراوە. بەڵێ چاوپێکەوتن هەبوو. ئەمش بەربنەمای تێکۆشانی هەڵمەتی جیهانی بۆ ئازادی ڕێبەر ئاپۆ هاتەئاراوە.
پێشتریش باسی ئەمەمان کردووە، ئەمە سەرکەوتنێک بوو. بەڕێوەبەرییمان ڕاگەیاندراوی دا. دەستنیشانیکرد دان بە گۆشەگیرییدا نرێنراوە. ئەمە هەڵسەنگێندرا و هەڵسەنگاندێکی درووستە. بەڵام بەدەر لەمەش هیچ پراکتیک نییە. پەیوەست بە دۆخی ڕێبەر ئاپۆوە هیچ گۆڕانکارییەک لە لایەن دەسەڵاتداریییەوە ئەنجام نەدراوە. زانیارییمان نییە.
ئەوانەی داوا و بانگەوازییەیان کرد، ئەوانەی بەرپرسیارن گەر جددین با هەنگاوی کردەیی بنێن'
بەڵی بێگومان گۆشەگیری بەردەوامە. سیستەمی ئیمراڵی هەر وەک خۆی بەردەوامە. ئەو بارودۆخەی کە ڕێبەر ئاپۆ لە ئێستادا تێیدایە بەردەوامە و هیچ گۆڕانکارییەکی تێدا نییە. پەیوەست بەمەوە هیچ هەنگاوێکی کردەی نابینین. بەڵێ، گفتوگۆ کراوە. شاندەکەی دەم پارتی دیداری ئەنجامدا، پارتە سیاسییەکانی تورکیا ڕاگەیاندراوە و قسەیان هەبوو. ئەمە گرنگ و مانادارە. بەڵام هەموو ئەمانە تەنها گفتوگۆیە. پراکتیکەکان بەگوێرەی خۆشبینی گفتوگۆکان نییە. بۆ نموونە نازانین لە پەڕلەماندا هیچ کارێک دەکرێت یا نا. ڕوون نییە هەموارکردنەوە و سەرڕاستکردنەوەی یاسایی هەیە یا نا. دەوڵەت باخچەلی داوا و بانگەوازی کرد. چەندین لایەنی دیکەش بەشداری بانگەوازییەکە بوون. گوتییان، با ڕێبەر ئاپۆ بێتە پەڕلەمان. گوتییان با لە گرووپی دەم پارتییدا قسەکات. باشە ئەو چۆن لە ئیمراڵی دەرچێت و بێت؟ با بێت. کێ ئاستەنگە لە پێش ئەمەدا؟ بۆ هاتنی، ئایە ئەوانەی کە داوایایەیان کردووە ئەم بانگەوازییەیان کردووە هیچ شتێکییان ئەنجام داوە بۆ ئەم کارە؟ هەوڵیان داوە؟ هیچ هەوڵدانێکیان هەیە؟ هیچمان نەبینی. بەومانایەیی بەبێ ئەوەی هیچ گۆڕانکارییەک بکرێت داوا لە ڕێبەر ئاپۆدەکەن خواستەکانیان جێبەجێ بکات و لە چاوەڕوانی ئەوەدان. ئەمە کارێکی کردەنی نییە. گەر جددی بن، بەڕاستی لەگەڵ کارەکانی شاندەکەدا خۆشباوەڕییەک بڵاوبووەوە، ئەمە بە گرنگ دەبینین و مانادارە. پشتگیری دەکەین. یانی با هیچ کەسێک نەڵێت پەکەکە فڵان شت دەڵێت، لە دژی دەوەستێتەوە. هیچ شتێکی لەم شێوەیە بوونی نییە. وەک تەڤگەر و گەل بە سەرنجدارییەوە چاودێری پرۆسەکە دەکەین. بەڵام ئەوانەی ئەم داوایەیان کردووە، ئەوانەی خواستییانە شتێک ڕووبدات، بەو گوێرەیە کار ناکەن و ناجوڵێنەوە. ڕێبەر ئاپۆ گوتی، گەر هەلومەرجەکان بڕەخسێندرێت ئەوا دەتوانم ڕۆڵی پراکتیکی و تیۆری خۆم بگێڕم. لەم دۆخەی ئێستاییدا دەتوانێت چی بکات؟ چۆ لێدوان و ڕاگەیاندراو بدات؟ ناتوانێت هیچ شتێک بڵێت. بە ئێستاشەوە ناتوانرێت قسەکانی بڵاوبکرێتەوە، هەرکەس بڵاوی بکاتەوە تاوانە. نەک بە تەنها پەرتووکەکانی بەڵکو پاریزنامەکانیشی کۆدەکرێتەوە. شتێک کە بە شێوەیەکی یاسایی ئەنجام دراوە. کێ دەتوانی ئەمە بکات؟ بۆیە هەوڵدانێک نییە. هیچ نابینین. هەڵبەتە پێویستی بە پراکتیک هەیە. ئەوانەی ئەم داوایەیان کرد و ئەوانی خۆشبینی دەئافرێنن گەر جددی بن ئەوکاتە دەبێت هەنگاوی پراکتیکی بنێن. با بارودۆخی گونجاو بئافرێنن کە ڕێبەر ئاپۆ بتوانێت لە گرووپی دەم پارتییدا قسەکات. با رێگەی بۆ بکەنەوە تا بتوانێت سیاسەت بکات. با خاوەنی بارودۆخی کارکردن و ژیانێکی ئازاد بێت. با ئیدی کۆتایی بە سیستەمی گۆشەگیری و ئەشکەنجەی ئیمراڵی بهێنن. لە کاتێکدا ئەو سیستەمە بەردەوام بێت و لەم لایشەوە ئەمە وەک هیوایەک بڵاوبکەنەوە. ئەمە بابەتێکی درووست و ڕاست نییە.
ناڵێین هەموو شتێک ئەرێنییە، بەتایبەت ئەوانەی ئەم داوایەیان کرد، ئەوانەی لەم کارە بەرپرسیارن، ئەوانەی بە ڕاستی دەیانەوێت شتێک بکەن، دۆخەکە بگۆڕن، گەر باوەڕییان بە قسەی خۆیان هەیە ئەوکاتە با هەنگاوی کردەیی بنێن.
'نابێت هیچ کەموکوڕی و لاوازییەک لە تێکۆشاندا بکرێت'
جگە لە تێکۆشان هیچی دیکە نییە. وەک چۆن تا ئێستا بۆ ئازادی جەستەیی ڕێبەر ئاپۆ و چارەسەری پرسی کورد لە چوارچێوەی 'هەڵمەتی ئازادی نێونەتەوەیی' چالاکی کراوە، گەلی کورد و دۆستەکانی لە چوار پارچەی کوردستان، لە هەموو لایەکی جیهان دەبێت بەردەوامی بدەن بەم هەڵمەتە و تێکۆشانیان بەردەوام بێت. نابێت تەنانەت لاوازییەکی بچوکیش هەبێت. بە تێکۆشان دەتوانرێت هەنگاو بەوکەسانە بنرێنرێت کە قسەکەدەن و جێبەجێی ناکەن.
ئاشکرایە هەموو شتێک دەتوانرێت بە تێکۆشان بەدەستبهێندرێت. هەموو شتێک بە تێکۆشان دەئافرێنرێت. کەواتا لەو کاتەدا دەبێت تێکۆشانی بەرفراوانتر بکرێت و بە میتۆدی جیاواز بەڕێوەببرێت و بگات بە ئەنجام.
بەڵێ، لە ڕووی ئافراندنی ئەنجامەوە بێگومان هەڵمەتی ئازادی دەرنجامی گرنگی بەدەستهێناوە. گوتمان بەم شێوەیە دەبێت. بەڕاستی گوتمان پێشکەوتنی هەمیشەیی لە چوارچێوەی ئامانجەکانی هەڵمەتی ئازادییدا دەبێت. لە ئێستادا ڕێگە بە رووی ئەمەدا کراوەتەوە. بەڵام بۆ درووستکردن و ئەنجام وەرگرتن دەبێت زیاتر تێبکۆشین، تێکۆشانێکی کاریگەر بەڕێوەبەرین. جارێکی دیکە سڵاو لە تێکۆشانی هەڵمەتەکە دەکەینەوە. بانگەوازیمان لە گەل و دۆستانمانە بە بەهێزییەوە تێکۆشانیان بەردەوام بکەن.
بەر لە ١٠-١٥ساڵ، پێش ٢٠ ساڵ لە کاتی پرۆسەی یاساییدا، لەوکاتەی ڕێبەر ئاپۆ بەرگری لە خۆی دەکرد، لە پارێزنامەکانی خۆیدا ئەم دۆخەی هەڵسەنگاند. مەرجی دانا. گوتبووی، گەر بەم شێوەیە ئەنجام بدرێت ئەم ئەنجامە دێتەئاراوە، بەو شێوەیە ئەنجام بدرێت دەرنجامێکی لەم شێوەیەیی دەبێت. قسەکانی ڕێبەر ئاپۆ یەک بە یەک دێنەدی. دەبێت پێش هەموو شتێک هەموو کەسێک ئەمە ببینێت. نابێت بە سووکێتییەوە نزیکی ئیمراڵی ببنەوە. کەسانی سووک هیچ مانا و بەهایەکییان نییە. ئیدی جیهان ئەمەی قبوڵ کردووە. هەموو کەسێک قبوڵی دەکات. چەند کەسێکی بێ ئیرادە دەرکەوتوون و هەوڵدەدەن ئاڵۆسکاوی درووستکەن. هیچ مانایەکییان نییە. لە لایەکی دیکەوە چۆن بوو؟ دوو لایەنی هەیە؛ یەک، ئێمە تێدەکۆشین. پەکەکە بە پێشەنگایەتی ڕێبەر ئاپۆ زیاتر لە پەنجا ساڵە لەم پێناوەدا تێدەکۆشێت. بۆئەوەی ئەم عەقڵێت و سیاسەتە بگۆڕێت. ئەوەی دەمانویست بیگۆڕین چی بوو؟ عەقڵێت، سیاسەتی قڕکەر، چەوسێنەر، فاشیست و دووژمنی کوردانە. کە چلی ساڵی بەسەردا تێپەڕیووە. شەڕی ئازادیمان لە ساڵی ٤١ـەمیندایە، بە شێوەیەکی بێ ناوبڕ بەردەوامە. هێرشە قڕکەرەکانی شەڕی تایبەتی بەڕێوەبەری فاشیست کە لەسەر بنەمای 'پلانی چالاکی لەناوبردن' ڕێ دەکات ١٠ ساڵی پڕکردووەتەوە.
بەردەوامی هەیە...
