ماوەو ٣٨ مانگان هیچ زانیاریێوی ڕابەروو گەلوو کوردی عەبدوڵا ئۆجالانی نیا، جە دۆخێوێ چی شێوەنە، پەرلەمانتاراو دەم پارتی  ٧و کانوونوو یوەموو ٢٠٢٣ داواشا وەنەو سەرۆکایەتیی کۆمیسیۆنوو ئەوەکۆڵیای مافوو ئینسانوو پەرلەمانی کەردە پەی ورگێرتەی گۆشەگیریی سەروو بەڕێز ئۆجالانی، دماو ساڵێوی ڕاوبەرایەتیی گردینو وەزارەتوو دادی جوابوو داواکارییەکەیش داوە. ڕاوەبەرایەتییەکە بانگەشەو ئانەیە مکەرۆ کە ئیمرالیینە هیچ گۆشەگیریێوی نییا. سەبارەت پا پەرسێ، ئیبراهیم بیلمەز، یۆ جە پارێزنەراو نویسگەو یاسایی سەدەی، قسێش پەی ئاژانسو هەواڵوو فوراتی کەردێ و واتش، کە وەزارەتوو دادی دروێ مکەرۆ.

"ئەگەر گۆشەگیری نییا، دەی ڕۆشنش کەردێوە، کە پارێزنەرێ چند جارێ جەمێ بیێنێوە"

بیلمەز ئاماژەش پانەیچە کەرد، وەزارەتوو دادی بە جوابوو ٤٠نوێنەراو دەم پارتی ماچۆ 'گۆشەگیری نییا'، پێسە گاڵتەشا پایشا و گلێرگەی کەرد و واتش، "ڕاوەبەرایەتیی گردینو زیندانەکاو وەزارەتوو دادی یەکسەر درۆ مکەرۆ."

بیلمەز واتش کە ئی پراکتیزە پەیوەندییش بە شێوازو حوکمڕانیی حکومەتوو ئاکەپەیوە هەن و ویرش ئاردۆ، کە حکومەت درۆکەردەیش کەردەن بە سیاسەت. هەرپاسە ڕۆشنش کەردۆ، کە ماوەو ٢٠ ساڵێن حکومەت بە درۆ وڵاتی بەرۆ ڕاوە و ماچۆ "وەختێو هەزار جارێ دروێ مکەری، گلێرگە باوڕت پنە مەکەرۆ، ئادێ پی شێوازە سیاسەت مکەرا و بەداخۆ ئەنجامیچ بەدەس مارانێ. چەنی ئانەیچە ئێمە جوابوو ئی دروا مدەیمێوە، هەمیشە ئاماژە پانایە مکەرمێ ئەگەر وەزارەتوو دادی بانگەشەو ئانەیە بکەرۆ کە گۆشەگیری ئیمرالیینە نییا، با ڕۆشنش بکەراوە، کە چند جارێ چەنی پارێزنەران جەمێ بیێنێوە.

'نمەتاومێ هیچ هەواڵێومادەست بگنۆ، ئی دۆخە زیاتەر جە گۆشەگیرییا!"

بیلمەز ئاماژەش پانەیچ کەردەن، کە پێسە پارێزنەرا بەزەحمەت تاوانشا بزاا کە سزاو موەکیلەکەیشا وەیسی ئاکتاش کە ئیمرالیینە گیریان، درێژ کریانۆ و هیچ هەواڵێوەشا جە لە موەکیلەکاشاوە پەنە نەیاوان و واتش: "ئاکتاش کە سزاو زیندانیی هەتاهەتایی ملەرە سەپیابێ، ئشیا بەپاو یاسێ دماو ٣٠ ساڵا گێرتەی ئازاد بکریێ، نزیکەو 2 هەفتە چیوەڵتەر 30 ساڵێش تەمامنا، بەڵام ئازاد نەکریان. بە قەراروو دەسەو کارگێڵنی و چەمداریی زیندانی سزاو زیندانییش پەی ساڵێوی تەری پەی درێژ کریانۆ. ئێمە ڕاو پەیوەندییێوی تەلەفۆنییوە فرە زەحمەت چەنی ئیدارەو زیندانی ئاگادارێ کریایمێوە. پاسە دیارا قەرارو درێژکەردەیوە سزاکێ هامتەریبا چەنی درێژەدای بە سیاسەتوو گۆشەگیری سەبارەت بە دۆخوو زیندانییا ئیمرالیینە. هەوڵێوەن پەی ڕاگێری جە ورگێرتەی هەرجۆرە زانیاریێوی سەروو بەڕێز ئۆجالانی. "ئی دۆخە جە گۆشەگیریی مویەرۆ و حکومەت گەرەکشا درێژە پی دۆخەیە بدۆ."

'سزای دیسپلینی شێوازێوەن پەی شارتەیوە گۆشەگیری'

بیلمەز واتش بەرکەوتەن، کە موەکیلەکێ سزاو ٣ مانگای تەرو سزاو دیسپلینیشا ملەرە سەپیان ئادیچ ڕێک وەڵێ ئەرەیاونای"گۆشەگیری بییەیش نییا"و وەزارەتوو دادینە. جەختش چانەیچ کەردەنۆ، کە ئی کردەوە دیسپلینییە سیستماتیکیێ بیێنێ ڕاگێڕێ پەی شارتەیوە گۆشەگیری و هیچ ڕۆشنکەردەیۆێوی یاسایی سەرش نمەدریۆ. بیلمەز واتش: " بەردەوام ئی هەرمانێ مکەرا، ئاماژەش پانەیچ کەرد، کە حەر ٣ مانگێ جارێو بە سزاو دیسپلینی و هەر ٦ مانگ جارێو بە قەراروو دادوەری ڕاگێری وەنەو دیدارەکا مکریۆ. هیچ کام چا قەرارا یاسایێ نییەنێ. بەڵام ئەرەیاونای ئانەیە کە هیچ گۆشەگیریێوی ئیمرالیینە نییا، سەرەڕاو ئی قەدەغەکەردەی سەردایا، گاڵتەکەردەین و هەم بێڕێزیکەردەین بە ئێمەی پارێزنەرا و هەم بە گەلەکەیما."

"ئادێ گەرەکشا هیچ دەنگێوە کە ئیمرالییوە بژنەویۆ، چونکوم دەنگوو چارەسەری چاوە مێ!"

بیلمەز جەختش کەردۆ کە گەرەکشانە پی سزا نایاساییا کە پەنەش موچیۆ دیسپلین، گۆشەگیری بەڕاسی پێچەوانە بکەراوە، جەختش چانەیە کەردۆ، کە ئینە هەوڵێوێ بێهودەن و قەت ئی گۆشەگیرییە قبووڵ مەکەرا و جە ڕووەو یاسایی و سیاسییوە ناڕەزایەتییەکاما ئەرەیاونمێ. چونکوم دیارا ئادێ گەرەکشانە دەنگوو موەکیلەکێما بەڕێز ئۆجالانی نەیاوۆ دنیاو بەری، ئاماژەش پانەیچ کەرد، موەکیلەکەشا بەڕێز عەبدوڵا ئۆجالان، ڕابەرو گەلو کوردی، دمایین پەیوەندیی تەلەفۆنیینە چەنی براکەیش کە پڕچیابێ، پاش گێرتەبێرە سەروو ئانەیە کە گەرەکشا چەنی پارێزنەرەکاش کۆ بۆوە. دەمێوەن پێسنە بییەن، پێسەو ئانەیە پەرسەو کوردی نەبۆ مامەڵەش چنی مکریۆ. ئادێ گەرەکشانە بە سیاسەتو تندوتیژی پەرسەو کوردی چارەسەر بکەرا و حەر پا بۆنەیچەوە بەڕێز ئۆجالانی گۆشەگیر مکەرا. ئینە فرە ڕۆشنا! ئادێ گەرەکشا دەنگێو جە ئیمرالییوە ببژنەویۆ، چونکوم دەنگو چارەسەری چاوە مێ، دەوڵەتیچ ئینەش گەرەک نیا."

"تا پەرسەو کوردی چارەسەرە نەکریۆ، نمەتاومێ باسوو نەرمکەردەیوە بکەرمێ!"

بیلمەز بە ئاماژەدای پانەیە، کە درۆکەردەی گردینوو حکومەتی سەبارەت بە گۆشەگیریی ئیمرالی ئانەیچە نیشانە مدۆنێ، کە پێویسا ئی دۆخە چندە بە جددی وربگێریۆ، هەرپاسە ئاماژەش دا: "مشۆم وەراوەر بە گۆشەگیری و ئا دروا سەرش بنیات نریێنێ هەڵوێستێوی پتەوما بۆ". بیلمەز  یادش ئاردۆ مشۆم گرد کەسێو و ئانێ وێشا بە ئۆپۆزسیۆن نامێ منیانێ، وەراوەر بە گۆشەگیریی ئیمرالی هەڵوێستشا بۆ و هۆشدارییش دا ئەگەر ئینە نەکریۆ، دروێ حکومەتی و گۆشەگیری شەرعییەتشا پنە مدریۆ.  بیلمەز جەختش کەردۆ، کە ئەگەر ئارۆ "نەرمبییەێوە ڕووە بدۆ، تەنیا بە چارەسەرکەردەی پەرسەو کوردی و دماییئاردەی بە گۆشەگیریی ئیمرالی مێ وەڵیوە و ئەگەر حکومەت گەرەکش بۆ بەرەو دیموکراسی بلۆ، مشۆم گۆشەگیری بەردەوام نەبۆ و پەرسەو کوردی چارەسەر بکریۆ."

"مشۆم ئۆپۆزسیۆنی سەرەکی گۆشەگیری بوزۆنە بەرنامەو هەرمانێشۆ!"

چونکوم کەمکەردەیوە ئاڵۆزییەکا و نەرمکەردەیوە هیچ ئیسفادێوەش پەی گلێرگەو تورکیای نمەبۆ، مەگەر پەرسەو کوردی چارەسەرە بکریۆ. پەوکای ئانێ  ماچا گۆشەگیری یا کێشەی چارەسەرنەکریاو کوردی پەیوەندییش بە ئێمەوە نییا یا کاریگەرییش سەرماوە نییا، مشۆم ئیتر فرە خاس فێرێ بیێبا چونکوم ئی دۆخە کاریگەرییش سەروو گرد کەسێو هەن. ئەگەر قەرارا چی وەڵاتەنە دا نەرمبییەێوە هەقەتین ڕووە بدۆ، ئەگەر گەرەکشا بۆ پرۆسەو دیالۆگی کارەنە بۆ، پەرسەو کوردی و گۆشەگیرییچ مشۆم کارنامەو دەوڵەتینە بگونجیۆ. بە تایبەتی جە ڕوانگەو ئۆپۆزسیۆنی سەرەکییوە مەبەستما. نمەبۆ پێسەو ئانەیە حیچ چیوێ نەبۆ مامەڵە بکەرا.